Βαγγέλης Κτιστάκης
| Βαγγέλης Κτιστάκης | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1907 Χανιά |
| Θάνατος | 16 Ιουνίου 1944 Χανιά |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Σπουδές | Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Πανεπιστήμιο Χούμπολτ |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός νομικός οικονομολόγος |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Σταματία Βιτσαρά - Κτιστάκη |
Ο Βαγγέλης Κτιστάκης (1907 - 16 Ιουνίου 1944) ήταν Κρητικός αγωνιστής από τα Χανιά. Υπήρξε ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ και αντιστασιακός. Εκτελέστηκε από τους Γερμανούς το 1944.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Βαγγέλης Κτιστάκης γεννήθηκε στα Χανιά το 1907, γόνος εύπορης οικογένειας. Έκανε νομικές σπουδές στην Αθήνα και στο Βερολίνο όπου το 1930 αναγορεύτηκε διδάκτορας του εκεί Πανεπιστημίου με τη διατριβή του "Η ευθύνη των εφοπλιστών".[1] Κατά τη διάρκεια των σπουδών του ασπάστηκε την κομμουνιστική ιδεολογία και όταν επέστρεψε στην Κρήτη το 1932 εντάχθηκε στο ΚΚΕ. Ήταν από τα πλέον μορφωμένα στελέχη του ΚΚΕ και γνώριζε αρκετές ξένες γλώσσες. Διώχθηκε επανειλημμένα και δούλεψε στον μηχανισμό της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ.[2] Το κομματικό του ψευδώνυμο ήταν Ι. Αλεξίου.[1]
Ηγήθηκε της μοναδικής ένοπλης εξέγερσης εναντίον της δικτατορίας του Μεταξά το 1938 στην Κρήτη. Συνεργάτης του ως βασικός εμπνευστής της εξέγερσης και καθοδηγητής της ήταν ο Αριστομένης Μητσοτάκης[3] και ο Εμμανουήλ Μάντακας. Η αρχική επιτυχία της εξέγερσης είχε ως αποτέλεσμα να εφησυχάσουν οι αγωνιστές και τελικά να αποκατασταθεί ο έλεγχος από το καθεστώς. Μετά την αποτυχία της εξέγερσης στην Κρήτη, ο Κτιστάκης διέφυγε στην Αθήνα και έζησε στην παρανομία.
Το 1939-40 ήταν μέλος της λεγόμενης Παλιάς Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ (ΠΚΕ). Το 1941 διαγράφηκε από το ΚΚΕ ως "προβοκάτορας" και "πεμπτοφαλαγγίτης", λόγω της συμμετοχής του στην ΠΚΕ, δεδομένου ότι θεωρούνταν κατασκεύασμα της Ασφάλειας. Αποκαταστάθηκε το καλοκαίρι του 1943 και στάλθηκε στην Κρήτη ως γραμματέας της Επιτροπής Κρήτης του ΚΚΕ.[2] Το 1944 ορίστηκε πρόεδρος της Διοικητικής Επιτροπής Κρήτης της ΠΕΕΑ.
Συνελήφθη από μεικτό απόσπασμα χωροφυλάκων[4] και Γερμανών[1] στα Χανιά, και εκτελέστηκε με τσεκούρι στις 16 Ιουνίου 1944.[2]. Ο χωροφύλακας που τον αναγνώρισε και τον συνέλαβε τον κυνηγούσε προπολεμικά ενώ εκτελέστηκε αργότερα από μέλη του ΕΑΜ. Ο Κτιστάσκης βασανίστηκε, και αρνήθηκε να κάνει έστω και απλή αποκήρυξη της ιδεολογίας του όπως του ζητήθηκε, για να ζήσει.[5]
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Κτιστάκης είχε παντρευτεί το 1933 την Ευαγγελία Παλίδου και απέκτησαν έναν γιο, το Γιάννη. Ο Γιάννης Κτιστάκης σπούδαζε μηχανικός στην Αγγλία και πνίγηκε στις 10 Μαΐου 1956, σε ηλικία 20 ετών, κατά τη διάρκεια υποβρυχίου ψαρέματος στα Χανιά.[6] Η αδερφή του Μαρία Κτιστάκη ήταν παντρεμένη με τον στρατηγό Εμμανουήλ Μάντακα[7].
Επίσης, είχε παντρευτεί με δεύτερο γάμο στις αρχές του 1940 το μέλος και στέλεχος του ΚΚΕ Σταματία Βιτσαρά.[1]
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σωτήρης Γκουντουβάς, "Το ΚΚΕ κατά την περίοδο 1939-41. Η Παλιά Κεντρική Επιτροπή και η Προσωρινή Διοίκηση" Διπλωματική Εργασία, Πάντειο, Αθήνα 2019.
- Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄ τόμος 1919-1949, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2012
- Το ΚΚΕ στο ιταλοελληνικό πόλεμο του 1940-41, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2015
- Βασίλης Νεφελούδης "Ακτίνα Θ'", Εκδόσεις της Εστίας, Αθήνα 2007
- Περικλής Ροδάκης "Νίκος Ζαχαριάδης", Εκδόσεις Επικαιρότητα, Αθήνα 2007
- Γρηγόρης Φαράκος "Β' Παγκόσμιος Πόλεμος: Σχέσεις του ΚΚΕ και Διεθνούς Κομμουνιστικού Κέντρου", εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2004
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Το ΚΚΕ στο ιταλοελληνικό πόλεμο του 1940-41 (2015), σελ. 228
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Φαράκος (2004), σελ. 426-427
- ↑ 100+4 χρόνια Ελλάδα, εκδόσεις Μανιατέα, νέα έκδοση 2004, τ. 1, σελ. 253
- ↑ «ιστοσελίδα ρεπορτάζ χωρίς σύνορα, συνέντευξη Γεώργιος Χριστοδουλάκης, ανακτήθηκε στις 25/1/2017». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2017.
- ↑ «ιστοσελίδα ρεπορτάζ χωρίς σύνορα, συνέντευξη Γεώργιος Χριστοδουλάκης, ανακτήθηκε στις 25/1/2017». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2017.
- ↑ Αλίκη Παλίδου : Ντοκουμέντα μιας εποχής[νεκρός σύνδεσμος], εφ. Πατρίς, 17-8-2009, ανάκτηση 12-7-2013.
- ↑ εφημερίδα Ριζοσπάστης, Τρίτη 21 Νοέμβρη 2000, Σελίδα 35 ανακτήθηκε στις 25/1/2017
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |