Βραβείο Μπούκερ
δείτε επίσης Διεθνές βραβείο Μπούκερ
| Βραβείο Μπούκερ | |
|---|---|
 Το λογότυπο του βραβείου | |
| Απονέμεται για | για το καλύτερο μυθιστόρημα γραμμένο στην αγγλική γλώσσα από αγγλόφωνο συγγραφέα |
| Χώρα | Βρετανία |
| Απονέμεται από | Ίδρυμα "Booker Prize Foundation" [1] |
| Πρώτη απονομή | 1969 |
Το Βραβείο Μπούκερ (Man Booker Prize for Fiction) είναι ετήσιο Βρετανικό λογοτεχνικό βραβείο, που απονέμετα από το "Booker Prize Foundation" στο καλύτερο μυθιστόρημα γραμμένο στην αγγλική γλώσσα από αγγλόφωνο συγγραφέα, ένα σημαντικό βραβείο με διεθνή απήχηση στο χώρο της λογοτεχνίας και των εκδόσεων.
Το βραβείο αρχικά ονομαζόταν Booker-McConnell Prize από την ομώνυμη εταιρεία που άρχισε να χρηματοδοτεί το εγχείρημσ το 1968 και τότε συμμετέχοντες μπορούσαν να είναι μόνο μέλη της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Ωστόσο από το 2014 αυτό άλλαξε για να περιλάβει οποιοδήποτε μυθιστόρημα γραμμένο στην αγγλική γλώσσα, από συγγραφέα μέλος της πρώην Βρετανικής Κοινοπολιτείας, ή από αγγλόφωνη χώρα. Το 2002 που ιδρύθηκε το Booker Prize Foundation χορηγός έγινε ο όμιλος εταιρειών Man Group(D/R), οπότε και το βραβείο άλλαξε τίτλο σε Man Booker Prize. Το έπαθλο για τον νικητή είναι 50.000 λίρες Αγγλίας, ή 55.550 ευρώ.
Το 2013 η Νεοζηλανδή Έλινορ Κάτον έγινε, σε ηλικία 28 ετών, το νεότερο πρόσωπο που βραβεύτηκε.[2]
Οι νικητές (και οι ελληνικές εκδόσεις)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Χρονιά | Συγγραφέας (γέννηση-θάνατος) |
Τίτλος | Χώρα | Ελληνικός τίτλος | Μεταφραστής-Εκδότης |
|---|---|---|---|---|---|
| 1969 | Π. Χ. Νιουμπάι (1918–1997) |
Something to Answer For | Βρετανία | ||
| 1970 | Μπερνίς Ρούμπενς [3] (1923–2004) |
The Elected Member | Βρετανία | ||
| 1971 | Β. Σ. Νάιπολ [4] (1932–2018) |
In a Free State, διήγημα | Βρετανία, Τρινιντάντ και Τομπάγκο | ||
| 1972 | Τζον Μπέργκερ[5] (1926–2017) |
G. | Βρετανία | ||
| 1973 | Τζέιμς Φάρελ (1935–1979) |
The Siege of Krishnapur' | Βρετανία, Ιρλανδία | Η πολιορκία του Κρίσναπουρ | Πέρσα Αποστόλη - «Νεφέλη» |
| 1974 | Ναντίν Γκόρντιμερ (1923–2014) |
The Conservationist | Νότια Αφρική | Ο συντηρητής | Τόνια Κοβαλένκο - «Καστανιώτης» |
| Στάνλεϊ Μίντλετον (1919–2009) |
Holiday | Βρετανία | |||
| 1975 | Ρουθ Πράουερ Τζαμπβάλα (1927–2013) |
Heat and Dust | Βρετανία, Γερμανία | Κάψα και σκόνη | Αγάπη Νταϊφά - «Εκδόσεις Λιβάνη» |
| 1976 | Ντέιβιντ Στόρεϊ (1933–2017) |
Saville | Βρετανία | ||
| 1977 | Πολ Σκοτ (1920–1978) |
Staying On | Βρετανία | ||
| 1978 | Άιρις Μέρντοκ (1919–1999) |
The Sea, the Sea | Ιρλανδία, Βρετανία | Θάλασσα, θάλασσα | Ηλιάνα Μέρμηγκα - «Χατζηνικολή» |
| 1979 | Πενέλοπε Φιτζέραλντ (1916–2000) |
Offshore | Βρετανία | ||
| 1980 | Γουίλλιαμ Γκόλντινγκ (1911–1993) |
Rites of Passage | Βρετανία | Μύησις ταξιδευτού:ως τα πέρατα της γης | Έφη Καλλιφατίδη - «Καστανιώτης» |
| 1981 | Σαλμάν Ρούσντι (1947–) |
Midnight's Children | Βρετανία | Τα παιδιά του μεσονυκτίου | Ρένα Χατχούτ - «Ψυχογιός» |
| 1982 | Τόμας Κένελι (1935–) |
Schindler's Ark | Αυστραλία | Στην Ελλάδα έχει κυκλοφορήσει η κινηματογραφική εκδοχή του μυθιστορήματος: Η Λίστα του Σίντλερ |
|
| 1983 | Τζ. Μ. Κούτσι (1940–) |
Life & Times of Michael K | Νότια Αφρική | Ο βίος και η πολιτεία του Μάικλ Κ. | Αθηνά Δημητριάδου - «Μεταίχμιο» |
| 1984 | Ανίτα Μπρούκνερ (1928-2016) |
Hotel du Lac | Βρετανία | Hotel du Lac | Μαρία Φωστιέρη - «Ωκεανίδα» |
| 1985 | Κέρι Χαλμ (1947–) |
The Bone People | Νέα Ζηλανδία | ||
| 1986 | Κίνγκσλεϊ Έιμις (1922-1995) |
The Old Devils | Βρετανία | ||
| 1987 | Πενέλοπε Λάιβλι (1933–) |
Moon Tiger | Βρετανία | Ο τίγρης του φεγγαριού | Τασσώ Καββαδία - «Νίκη» |
| 1988 | Πήτερ Κάρεϊ (1943–) |
Oscar and Lucinda | Αυστραλία | Όσκαρ και Λουσίντα | Γιάννης Ανδρέου - «Aquarius» |
| 1989 | Καζούο Ισιγκούρο (1954–) |
The Remains of the Day | Βρετανία | Τ' απομεινάρια μιας μέρας | Γιούρι Κοβαλένκο -«Καστανιώτης» [6] |
| 1990 | Αντόνια Σούζαν Μπάιατ (1936–2023) |
Possession | Βρετανία | Αιχμάλωτα πάθη | Έφη Τσιρώνη - «Α.Α.Λιβάνης» |
| 1991 | Μπεν Όκρι (1959–) |
The Famished Road | Νιγηρία | Ο αδηφάγος δρόμος | (;) - «Γνώση» |
| 1992 | Μάικλ Οντάατζε (1943–) |
The English Patient | Καναδάς | Ο Άγγλος ασθενής | Γιούρι Κοβαλένκο - «Καστανιώτης» |
| Μπάρι Άνσγουωρθ (1930–2012) |
Sacred Hunger | Βρετανία | Ιερή Πείνα | Γιάννης Σκαρπέλος - «Νεφέλη» | |
| 1993 | Ρόντι Ντόιλ (1958–) |
Paddy Clarke Ha Ha Ha | Ιρλανδία | Πάντυ Κλαρκ χα χα χα | Κατερίνα Σχινά - «Νεφέλη» |
| 1994 | Τζέιμς Κέλμαν (1946–) |
How Late It Was, How Late | Βρετανία | Πόσο αργά ήταν, πόσο αργά | |
| 1995 | Πατ Μπάρκερ (1943–) |
The Ghost Road | Βρετανία | Ο δρόμος των φαντασμάτων | Μπάμπης Κολώνιας - «Οδυσσέας» |
| 1996 | Γκράχαμ Σουίφτ (1949–) |
Last Orders | Βρετανία | Τελευταίος γύρος | Άντζελα Δημητρακάκη - «Βιβλιοπωλείον της Εστίας» |
| 1997 | Αρουντάτι Ρόι (1961-) |
The God of Small Things | Ινδία | Ο θεός των μικρών πραγμάτων | Μαρία Αγγελίδου - «Ψυχογιός» |
| 1998 | Ίαν ΜακΓιούαν (1948–) |
Amsterdam | Βρετανία | Άμστερνταμ | Ίκαρος Μπαμπασάκης - «Νεφέλη» |
| 1999 | Τζ. Μ. Κούτσι (1940–) |
Disgrace | Νότια Αφρική | Ατίμωση | Αλέξανδρος Καλοφωλιάς - «Α.Α.Λιβάνης» |
| 2000 | Μάργκαρετ Άτγουντ (1939–) |
The Blind Assassin | Καναδάς | Ο τυφλός δολοφόνος | Πόλυ Μοσχοπούλου - «Ψυχογιός» |
| 2001 | Πήτερ Κάρεϊ (1943–) |
True History of the Kelly Gang | Αυστραλία | Η αληθινή ιστορία της συμμορίας Κέλι | Μπελίκα Κουμπαρέλη - «Ελληνικά Γράμματα» |
| 2002 | Γιάν Μαρτέλ (1963–) |
Life of Pi | Καναδάς | Η ζωή του Πι | Μπελίκα Κουμπαρέλη - «Ψυχογιός» |
| 2003 | DBC Pierre (Πίτερ Φίνλεϊ) (1961–) |
Vernon God Little | Αυστραλία | Βέρνον ο μικρός θεός | Βίκυ Τόμπρου -«Ελληνικά γράμματα» |
| 2004 | Άλαν Χόλινγκχερστ (1954–) |
The Line of Beauty | Βρετανία | Ιλάειρα Διονυσοπούλου «Καστανιώτης» |
|
| 2005 | Τζον Μπάνβιλ (1945–) |
The Sea | Ιρλανδία | Η θάλασσα | Τόνια Κοβαλένκο - «Καστανιώτης» |
| 2006 | Κίραν Ντεσάι (1971–) |
The Inheritance of Loss | Ινδία | Η κληρονομιά της απώλειας | Αλέξης Καλοφωλιάς - «Μίνωας» |
| 2007 | Αν Ένραϊτ (1962–) |
The Gathering | Ιρλανδία | ||
| 2008 | Αραβίντ Αντίγκα (1974–) |
The White Tiger | Ινδία | Ο λευκός τίγρης | Ρένα Χατχούτ - «Modern Times» |
| 2009 | Χίλαρι Μαντέλ (1952–2022) |
Wolf Hall | Βρετανία | Γουλφ Χολ | Αθανάσιος Ζάβαλος - «Πάπυρος» |
| 2010 | Χάουαρντ Τζάκομπσον (1942–) |
The Finkler Question | Βρετανία | Η περίπτωση Φίνκλερ | Γ.Ι.Μπαμπασάκης - «Ψυχογιός» |
| 2011 | Τζούλιαν Μπαρνς (1946–) |
The Sense of an Ending | Βρετανία | Ένα κάποιο τέλος | Θωμάς Σκάσσης -«Μεταίχμιο» |
| 2012 | Χίλαρι Μαντέλ (1952–2022) |
Bring Up the Bodies | Βρετανία | Γεράκια | Εριφύλης Μαρωνίτη - «Πάπυρος» |
| 2013 | Έλινορ Κάτον (1985–) |
The Luminaries | Νέα Ζηλανδία | Τα φώτα | Έφη Καλλιφατίδη -«Polaris» |
| 2014 | Ρίτσαρντ Φλάναγκαν (1961–) |
The Narrow Road to the Deep North | Αυστραλία | Το μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά | Γιώργος Μπλάνας - «Ψυχογιός» |
| 2015 | Μάρλον Τζέιμς (1970–) |
A Brief History of Seven Killings | Τζαμάικα | Η σύντομη ιστορία επτά φόνων | Παναγιώτης Τομάρας - «Αίολος» |
| 2016 | Πολ Μπίτι (1962–) |
The Sellout | Η.Π.Α | Ο Πουλημένος | Νίκος Α. Μάντης - «Καστανιώτης» |
| 2017 | Τζορτζ Σόντερς (1958–) |
Lincoln in the Bardo | Η.Π.Α | Λήθη και Λίνκολν | Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης - «Ίκαρος» |
| 2018 | Άννα Μπερνς (1962–) |
Milkman | Βόρεια Ιρλανδία | Ο Γαλατάς | Μαρία Αγγελίδου - Gutenberg |
| 2019 | Μάργκαρετ Άτγουντ (1939–) |
The Testaments | Καναδάς | ||
| Μπερναρντίν Εβαρίστο (1959–) |
Girl, Woman, Other | Ηνωμένο Βασίλειο | |||
| 2020 | Ντάγκλας Στούαρτ (1976–) |
"Shuggie Bain" | Ηνωμένο Βασίλειο/ΗΠΑ | Σάγκι Μπέιν | Σταυρούλα Αργυροπούλου
«Μεταίχμιο» |
| 2021 | Ντέιμον Γκάλγκουτ (1963–) |
"The Promise" | Νότια Αφρική | ||
| 2022[7] | Σεχάν Καρουνατιλάκα (1975-) |
"The Seven Moons of Maali Almeida" | Σρι Λάνκα | ||
| 2023 | Πολ Λιντς (1977-) |
"Prophet Song" | |||
| 2024 | Σαμάνθα Χάρβεϊ (1975-) |
"Orbital" | Ηνωμένο Βασίλειο |
Best of the Booker
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το ειδικό βραβείο The Best of the Booker απονεμήθηκε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 2008 κατά την 40ή επέτειο από τη θεσμοθέτηση των βραβείων Μπούκερ. Υποψήφιοι για το βραβείο ήταν οι προηγούμενοι 41 νικητές του βραβείου από την καθιέρωσή του, το 1969.[8] Ο νικητής ανακηρύχθηκε με ψηφοφορία των αναγνωστών και ανακοινώθηκε στις 10 Ιουλίου. Το έργο του Σαλμάν Ρούσντι "Τα Παιδιά του Μεσονυκτίου" (Midnight's Children) έλαβε το βραβείο.[9] Το εν λόγω έργο κέρδισε το Μπούκερ το 1981, όπως επίσης και το ειδικό βραβείο (Booker of Bookers), το 1993, που αφορούσε το Ιωβηλαίο (επέτειο 25 ετών από τη θεσμοθέτηση των βραβείων). Έτσι, ο Ρούσντι πέτυχε να κατακτήσει 3 συνολικά Μπούκερ, κάτι χωρίς προηγούμενο στην ιστορία των βραβείων αυτών.
Σχετικά βραβεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ένα ιδιαίτερο βραβείο που μπορεί να απονεμηθεί σε οποιονδήποτε ξένο συγγραφέα, είναι το Διεθνές βραβείο Μπούκερ, το οποίο ξεκίνησε να απονέμεται το 2005 και από το 2016 η απονομή γίνεται κάθε χρόνο. Η ρωσική έκδοση του Μπούκερ δημιουργήθηκε το 1992.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ http://themanbookerprize.com/
- ↑ Το βραβείο Booker 2013 στην Ελινορ Κάτον, Κουζέλη Λαμπρινή, Το Βήμα, ηλεκτρονική έκδοση, 16-10-2013.
- ↑ Jordison, Sam (12 Δεκεμβρίου 2007). «Looking back at the Booker: Bernice Rubens». The Guardian. https://www.theguardian.com/books/booksblog/2007/dec/12/lookingbackatthebookerber.
- ↑ Jordison, Sam (21 Δεκεμβρίου 2007). «Looking back at the Booker: VS Naipaul». The Guardian. https://www.theguardian.com/books/booksblog/2007/dec/21/lookingbackatthebookervs.
- ↑ Jordison, Sam (9 Ιανουαρίου 2008). «Looking back at the Booker: John Berger». The Guardian. https://www.theguardian.com/books/booksblog/2008/jan/09/lookingbackatthebookerjoh.
- ↑ «Καστανιώτης», α' έκδοση 1993, επανέκδοση 2005, νέα έκδοση «Ψυχογιός» 2017
- ↑ Bari, Shahidha (6 Σεπτεμβρίου 2022). «'I've no idea how we'll pick a winner': the challenge of a spectacular Booker shortlist». The Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2022.
- ↑ Pauli, Michelle (21-02-2008). «Best of the Booker' pits Rushdie against 40 pretenders». The Guardian. http://books.guardian.co.uk/news/articles/0,,2258500,00.html. Ανακτήθηκε στις 2008-07-12.
- ↑ «Rushdie wins Best of Booker prize». BBC News. 2008-07-10. http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/7499495.stm.
