Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βρασνά Θεσσαλονίκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°42′14.90″N 23°39′5.90″E / 40.7041389°N 23.6516389°E / 40.7041389; 23.6516389

Βρασνά
Παραδοσιακές πέτρινες οικίες των Βρασνών.
Βρασνά is located in Greece
Βρασνά
Βρασνά
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΘεσσαλονίκης
ΔήμοςΒόλβης
Δημοτική ΕνότηταΑγίου Γεωργίου
Δημοτική ΚοινότηταΒρασνών
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονία
Πληθυσμός
Μόνιμος378
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας570 21

Τα Βρασνά είναι χωριό στο ανατολικό τμήμα του νομού Θεσσαλονίκης στη Μακεδονία, ανήκει στην Τοπική Κοινότητα Βρασνών του Δήμου Βόλβης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 το χωριό έχει 278 κατοίκους.

Πέτρινες οικίες στα Βρασνά.

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα Βρασνά τοποθετείται πιθανώς η αρχαία θρακική πόλη της Βισαλτίας Βρέα που αναφέρει ο Θουκυδίδης (Ι,64,4).Το 446/5 π.Χ. ο Περικλής είχε ιδρύσει σε αυτήν αθηναϊκή κληρουχία, που το ιδρυτικό της ψήφισμα είχε βρεθεί παλιότερα στο χωριό αυτό. Η Βρέα, που το όνομά της έχει σχέση με τη θρακική λέξη βρία (= πόλη) (πρβ. π.χ. την πόλη Μεσημ-βρία), υπήρχε ως την εποχή του Φιλίππου Β', ενώ αργότερα - κατά τη ρωμαϊκή εποχή - φαίνεται πως ο πληθυσμός της ίσως απορροφήθηκε από την Αμφίπολη ή κάποια άλλη γειτονική πόλη.[1] Το αρχαίο τοπωνύμιο "Βρέα" διασώθηκε πιθανώς παραφθαρμένο στη νεότερη ονομασία (Βραστά > Βρασνά) του χωριού.

Κατά την Παλαιολόγεια περίοδο - αρχές του 15ου αιώνα - στο κέντρο του οικισμού των Βραστών (μετονομάσθηκε σε "Βρασνά" το 1918), κτίσθηκε πύργος χρησίμευε για την οχύρωση του οικισμού και ίσως για την ενίσχυση της φρούρησης του δρόμου από τη Βόλβη προς την πεδιάδα του Στρυμόνα.. Τα Βραστά μνημονεύονται στους αθωνικούς καταλόγους. Στα 1300 ανήκουν στο Κατεπανίκιο Στεφανινών, ενώ αργότερα στο Κατεπανίκιο της Ρεντίνας.[2]

Νεότερα χρόνια - Μακεδονικός Αγώνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τα Βρασνά κατάγονταν οι Μακεδονομάχοι Δημήτριος Κρουστάλης και Αναστάσιος Φυλακτός. Προσέφεραν σημαντικές υπηρεσίες στον Μακεδονικό Αγώνα γνωρίζοντας μυστικά περάσματα της περιοχής και συνεργαζόμενοι με αντάρτικα σώματα που δρούσαν στα Βρασνά αλλά και ευρύτερα στη Θεσσαλονίκη, τις Σέρρες και την Χαλκιδική.[3]

  • Το Λαογραφικό Μουσείο το οποίο στεγάζεται στο παλιό ιστορικό σχολείο των Βρασνών, μαζί με τη Βιβλιοθήκη, το Πολιτιστικό Κέντρο και την έκθεση ορυκτών πετρωμάτων και κρυστάλλων.
  • Ο Βυζαντινός Πύργος Βρασνών, ο οποίος χρονολογείται από τις αρχές του 15ου αιώνα, στην εποχή των Παλαιολόγων.[2]
  • Ο Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου και Αγίου Γεωργίου με το ιστορικό καμπαναριό κτισμένο το 1846, στην τοιχοποιία του ενσωματώθηκαν ρωμαϊκά ταφικά ανάγλυφα.
  • Οι πέτρινες οικίες παραδοσιακής μακεδονικής αρχιτεκτονικής.
  • Οι κρήνες (βρύσες) του χωριού.
  • Το σπήλαιο των Βρασνών "Δρακότρυπα": είναι ένα μικρό σε μέγεθος σπήλαιο, που αποτελείται από τρεις θαλάμους, οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους. Πλήθος εντόμων εγκαταβιούν στο σπήλαιο, μεταξύ των οποίων και το ενδημικό είδος Acanthopetalum chalkidicense, ενώ εντοπίζονται και αποικίες τριών ειδών νυχτερίδων, που απειλούνται με εξαφάνιση. Η περιοχή προστατεύεται από διεθνείς συμβάσεις για το περιβάλλον.
  • Ο Αρχαιολογικoς χώρος περιοχής "Τρυπημένη Πέτρα": φρουριακό οικοδόμημα πεντάπλευρου σχήματος, με αμυντικούς πύργους, αποθηκευτικούς χώρους και ελαιοτριβείο.Στην εσωτερική ΒΑ γωνία του φρουριακού συγκροτήματος των Βρασνών, ανασκάφτηκε ένα ελαιοτριβείο. Ο χώρος προσδιορίστηκε αμέσως από τον εξοπλισμό του, με ένα μεγάλο λίθινο τραπητή (trapetum) επάνω από έναν αγωγό, τον κεντρικό αγωγό του κτηρίου για την απαγωγή των αποβλήτων από την επεξεργασία των καρπών της ελιάς έξω από το συγκρότημα, καθώς και από μια μεγάλη ποσότητα θραυσμένων ελαιοπυρήνων στον αμέσως προς τα νότια χώρο.[4]
  1. [1] Αρχειοθετήθηκε 2017-04-24 στο Wayback Machine. Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 1976 (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών), σ. 105-106. ISBN 960-7265-16-5
  2. 2,0 2,1 Βυζαντινός Πύργος Βρασνών - kastra.eu
  3. Αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι
  4. «Ελαιοτριβείο Βρασνών - Υπουργείο Πολιτισμού». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2019.