Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γεώργιος Μέγας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γεώργιος Μέγας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Γεώργιος Μέγας (Ελληνικά)
Γέννηση13  Αυγούστου 1893[1]
Νεσέμπαρ
Θάνατος22  Οκτωβρίου 1976[1]
Αθήνα
Αιτία θανάτουτροχαίο ατύχημα
Συνθήκες θανάτουθανατηφόρο δυστύχημα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα[2]
Γερμανικά[2]
Ελληνικά[3]
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδιδάσκων πανεπιστημίου[2]
φιλόλογος[2]
παιδαγωγός[2]
λαογράφος[2]
μεταφραστής[2]
Οικογένεια
ΓονείςΑναστάσιος Μέγας
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Ακαδημίας Αθηνών
ΒραβεύσειςΒραβείο Χέρντερ
δεδομένα

Ο Γεώργιος Μέγας (Μεσημβρία, 13 Αυγούστου 1893 - Αθήνα, 22 Οκτωβρίου 1976) ήταν Έλληνας λαογράφος και καθηγητής Πανεπιστημίου.

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γεώργιος Α. Μέγας, γιος του συγγραφέα και εκπαιδευτικού Αναστασίου Μέγα, γεννήθηκε στη Μεσημβρία της Ανατολικής Ρωμυλίας στις 13 Αυγούστου του 1893 και πέθανε στην Αθήνα στις 22 Οκτωβρίου το 1976 σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα.[4] Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του στη Σιάτιστα απ΄ όπου καταγόταν ο δάσκαλος πατέρας του, ήλθε στην Αθήνα όπου σπούδασε Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με υποτροφία του εκ Κρήτης Α. Παπαδάκη[5].Το 1913 έλαβε το πτυχίο του με άριστα.[6] Στην αρχή, το 1914, διορίστηκε τριτοβάθμιος ελληνοδιδάσκαλος στη Σιάτιστα απ΄ όπου και προήχθη σε Σχολάρχη υπηρετώντας στο Μενίδι, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη ως το 1920. Με πρόταση δε του λαογράφου Δ. Πολίτη αποσπάσθηκε στο Λαογραφικό Αρχείο.[4] Το 1925 αναγορεύθηκε Καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα της διατριβής του «Βιβλίον ωμοπλατοσκοπίας εκ κώδικος της Εθνικής Βιβλιοθήκης Αθηνών».[7] Τον επόμενο χρόνο συνέχισε σπουδές στη Γερμανία, (Λειψία-Βερολίνο), στην Κλασική Φιλολογία και τη Λαογραφία. Επανερχόμενος το 1930 ανέλαβε καθηγητής γυμνασίων Αθηνών και από το 1936 μέχρι το 1955 Διευθυντής του Λαογραφικού Αρχείου της Ακαδημίας Αθηνών.[8] Το 1947 εκλέχτηκε καθηγητής Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, το 1952 τακτικός καθηγητής και το 1969 τακτικό μέλος στην Ακαδημία Αθηνών. Το 1960 ανέλαβε πρόεδρος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας και συγκέντρωσε και εξέδωσε πολλά παραμύθια του ελληνικού λαού, φανταστικές αφηγήσεις της λαϊκής λογοτεχνίας, προϊόντα δημώδους λογοτεχνίας, τα οποία αντικατοπτρίζουν τον λαϊκό βίο, τα ήθη και τα έθιμα, τις προκαταλήψεις, τις δεισιδαιμονίες και τις αξίες της ζωής. Ήταν ο πρώτος που παρουσίασε λαϊκές αφηγήσεις ταξινομημένες όχι με άξονα τοπικό ή γεωγραφικό, χρονολογικό ή θεαματικό, αλλά σύμφωνα με το διεθνές σύστημα "Aarne-Thompsonnnn". Για να διευκολύνει μάλιστα τον μελλοντικό ερευνητή, στο τέλος του βιβλίου παρουσιάζει πάντα και τον τύπο στον οποίο ανήκει κάθε παραμύθι (μύθος ζώων, παραμύθι ή ευτράπελη διήγηση) την προέλευσή του και τις παραλλαγές του. Συνέταξε επίσης αρκετά αναγνωστικά για το δημοτικό σχολείο.

Ο Γεώργιος Α. Μέγας, ήταν ο πρώτος λαογράφος που εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Με εισήγησή του ιδρύθηκε η Επετηρίς του Λαογραφικού Αρχείου.[9] Υπήρξε επίσης μέλος πολλών Λαογραφικών Εταιρειών του εξωτερικού και του απονεμήθηκαν πολλά βραβεία για το έργο του.

Αποτίμηση του έργου του

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αντικείμενο της Λαογραφίας θεωρεί την εθνική παράδοση, και ακολουθώντας τις γερμανικές θεωρίες του 19ου αιώνα, «τη γνώση της ψυχικής ιδιοσυγκρασίας του λαού»[10] Έτσι επέμεινε στη συνέχεια κάτι που τον οδήγησε στο να συμπεράνει τις επιβιώσεις στοιχείων της αρχαίας ελληνικής λατρείας σε λαϊκά έθιμα (π.χ. λατρεία Ασκληπιού). Για αυτό εντάσσεται στους συνεχιστές της παραδοσιακής Λαογραφίας (Νικόλαος Πολίτης και Στίλπων Κυριακίδης).[11] Επίσης δεν του λείπει και μια κοινωνική ή κοινωνιολογική θεώρηση κάτι που «τον τοποθετεί στην πρωτοπορία των σύγχρονων λαογράφων»[12] Μελετά τη λαϊκή αρχιτεκτονική και τη σχέση της με το περιβάλλον.[13] Έδωσε νέα πνοή στην ιδρυμένη από το 1914 και ενταγμένη από το 1927 στο Λαογραφικό Αρχείο, Εθνική Μουσική Συλλογή, όταν με δικές του ενέργειες αποσπάστηκαν εκεί οι μουσικοί Σπύρος Περιστέρης και Σπύρος Σκιαδαρέσης και αγοράστηκαν για πρώτη φορά φωνοληπτικές μηχανές.[14] Η Άλκη Κυριακίδου-Νέστορος αναφέρει πως ο Μέγας ακολούθησε την ιστορική-γεωγραφική μέθοδο η οποία σχετίζεται με τις ποικίλες μορφές λαϊκής λογοτεχνίας και παραμυθιών[15] ενώ του καταλογίζει εθνοκεντρική νοοτροπία στην εργασία του για το Τραγούδι του Γιοφυριού της Άρτας επειδή επιχείρησε να «δείξει την ανωτερότητα του ελληνικού πολιτισμού στον βαλκανικό χώρο».[11]

Έργα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Παραμύθια, α΄ έκδοση 1927 (το βιβλίο περιλαμβάνει λαϊκές διηγήσεις)
  • Η Θυσία του Αβραάμ, κριτική έκδοση, 1943
  • Ζητήματα Ελληνικής Λαογραφίας, 1945
  • Ανατολική Ρουμελία, 1945
  • Θεσσαλικαί οικήσεις, 1946
  • Έχουν οι Βούλγαροι εθνικο έπος;, 1946
  • Η Ελληνική οικία, ιστορική εξέλιξη στη Βαλκανική, 1949
  • Η λαϊκή κατοικία της Δωδεκαννήσου, 1949
  • The Greek house, 1951
  • Ελληνικαί εορταί και έθιμα της λαϊκής λατρείας, α΄ έκδοση, 1956
  • Amor und Psyche in der Griechichen Volksuberlieferung, Ακαδημία Αθηνών, 1971
  • Γεωργίου Χούμνου: Η κοσμογέννησις. Ανέκδοτον στιχούργημα του ΙΕ΄ αιώνος, κριτική έκδοση, Ακαδημία Αθηνών, 1975
  • Το τραγούδι του γεφυριού της Άρτας [1971] Λαογραφία, τόμος ΚΖ΄, σελ 28-211, Αθήνα.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) ISFDB. 277738. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub20221152531. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουνίου 2022.
  3. ↑ CONOR.SI. 131823459.
  4. ↑ 4,0 4,1 Γεώργιος Θανόπουλος, «Γεώργιος Μέγας. Πρώτος καθηγητής λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σύντομη αναφορά στο έργο του», Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Αθηνών, τομ. ΜΓ΄ (2011-2012), σελ. 210
  5. ↑ Μιχαήλ Μερακλής, «Γεώργιος Μέγας», Λαογραφία-Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τομ. ΛΑ΄ (1976-1978), σελ. 3
  6. ↑ Μιχαήλ Μερακλής, «Γεώργιος Μέγας», Λαογραφία-Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τομ. ΛΑ΄ (1976-1978), σελ. 4
  7. ↑ Ανώνυμος, «Μέγας Γεώργιος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 6 (1987) Εκδοτική Αθηνών, σελ.109 Δημοσιεύεται στη Λαογραφία τομ. 9 (1925), σελ. 3-51 Μιχαήλ Μερακλής, «Γεώργιος Μέγας», Λαογραφία-Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τομ. ΛΑ΄ (1976-1978), σελ. 4, υποσ. 3
  8. ↑ Γεώργιος Θανόπουλος, «Γεώργιος Μέγας. Πρώτος καθηγητής λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σύντομη αναφορά στο έργο του», Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Αθηνών, τομ. ΜΓ΄ (2011-2012), σελ.211 Μιχαήλ Μερακλής, «Γεώργιος Μέγας», Λαογραφία-Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τομ. ΛΑ΄ (1976-1978), σελ. 5
  9. ↑ Ανώνυμος, «Μέγας Γεώργιος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 6 (1987) Εκδοτική Αθηνών, σελ. 109
  10. ↑ Γεώργιος Θανόπουλος, «Γεώργιος Μέγας. Πρώτος καθηγητής λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σύντομη αναφορά στο έργο του», Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Αθηνών, τομ. ΜΓ΄ (2011-2012), σελ. 213
  11. ↑ 11,0 11,1 Γεώργιος Θανόπουλος, «Γεώργιος Μέγας. Πρώτος καθηγητής λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σύντομη αναφορά στο έργο του», Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Αθηνών, τομ. ΜΓ΄ (2011-2012), σελ. 216
  12. ↑ Μιχαήλ Μερακλής, «Γεώργιος Μέγας», Λαογραφία-Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τομ. ΛΑ΄ (1976-1978), σελ. 11
  13. ↑ Γεώργιος Θανόπουλος, «Γεώργιος Μέγας. Πρώτος καθηγητής λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σύντομη αναφορά στο έργο του», Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Αθηνών, τομ. ΜΓ΄ (2011-2012), σελ. 214
  14. ↑ Μιχαήλ Μερακλής, «Γεώργιος Μέγας», Λαογραφία-Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τομ. ΛΑ΄ (1976-1978), σελ. 7
  15. ↑ Κυριακίδου-Νέστορος, Άλκη (1997). Η θεωρία της ελληνικής λαογραφίας. Κριτική ανάλυση. Αθήνα: Εταιρία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας. σελ. 117. 

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Γεώργιος Θανόπουλος, «Γεώργιος Μέγας. Πρώτος καθηγητής λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σύντομη αναφορά στο έργο του», Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Αθηνών, τομ. ΜΓ΄ (2011-2012), σελ. 210-217
  • Ανώνυμος, «Μέγας Γεώργιος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό,Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 6 (1987) Εκδοτική Αθηνών, σελ. 109
  • Μιχαήλ Μερακλής, «Γεώργιος Μέγας», Λαογραφία-Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τομ. ΛΑ΄ (1976-1978), σελ. 3-14


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γεώργιος_Μέγας&oldid=10286050"