Μετάβαση στο περιεχόμενο

Δέλτα του Νείλου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 30°54′N 31°7′E / 30.900°N 31.117°E / 30.900; 31.117

Δέλτα του Νείλου
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Δέλτα του Νείλου
30°54′0″N 31°7′0″E
ΧώραΑίγυπτος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Δέλτα του Νείλου (αραβικά: دلتا النيل‎‎, Delta n-Nīl ή απλά الدلتا, ed-Delta) είναι ένα δέλτα που σχηματίζεται στη Βόρεια Αίγυπτο (Κάτω Αίγυπτος) εκεί όπου απλώνεται ο Νείλος και χύνεται στη Μεσόγειο. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα δέλτα του κόσμου—από την Αλεξάνδρεια στα δυτικά έως το Πορτ Σάιντ στα ανατολικά, καλύπτει μια έκταση 240 χιλιόμετρα Μεσογειακής ακτογραμμής—και είναι μια πλούσια γεωργική περιοχή. Το δέλτα αρχίζει λίγο πιο κάτω στον ποταμό από το Κάιρο.

Γεωγραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο ποταμός Νείλος με το δέλτα

Από τα βόρεια στα νότια το δέλτα έχει περίπου 160 χιλιόμετρα μήκος και από τα δυτικά στα ανατολικά περιέχει περίπου 240 χιλιόμετρα ακτογραμμής. Κάποιες φορές το δέλτα χωρίζεται σε μέρη, με τον Νείλο να χωρίζεται σε δύο κύριους παραπόταμους, της Δαμιέτης και της Ροζέτας, οι οποίοι ρέουν στις πόλεις λιμάνια της Μεσογείου με το ίδιο όνομα. Στο παρελθόν, το δέλτα είχε πολλούς βραχίονες, αλλά αυτοί έχουν χαθεί εξ’ αιτίας έργων ελέγχου πλημμυρών, εναπόθεση φερτών υλικών, και αλλαγή του γεωφυσικού ανάγλυφου. Ένας τέτοιος ήταν το Ουάντι Τουμιλάτ.

Η Διώρυγα του Σουέζ περνάει στα ανατολικά του δέλτα, μπαίνοντας στην παραθαλάσσια λίμνη Μανζάλα στα βορειοανατολικά του δέλτα. Στα βορειοδυτικά υπάρχουν άλλες τρεις παραθαλάσσιες λίμνες, η Μουρουλούς, η Ιντκού, και η Μαριούτ.

Το δέλτα του Νείλου θεωρείται "τοξοειδές" δέλτα, καθώς έτσι όπως φαίνεται από ψηλά μοιάζει με τρίγωνο ή λουλούδι νούφαρου. Οι εξωτερικές άκρες του δέλτα διαβρώνονται, και κάποιες μικρές παράκτιες λίμνες νερού έχουν αυξανόμενη περιεκτικότητα σε αλάτι, όσο αυξάνεται η σύνδεσή τους με τη Μεσόγειο. Καθώς το δέλτα δεν δέχεται πια την ετήσια εισροή θρεπτικών στοιχείων και φερτής ιλύος από το ρεύμα του ποταμού λόγω της κατασκευής του Φράγματος του Ασουάν, τα εδάφη των πλημμυρικών περιοχών έχουν γίνει φτωχότερα, και σήμερα χρησιμοποιούνται μεγάλες ποσότητες λιπασμάτων.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι αρχαίοι βραχίονες του Νείλου με τα αντίστοιχα στόματα.

Το Δέλτα του Νείλου κατοικούνταν χιλιάδες χρόνια από τους ανθρώπους, και γνώρισε εντατική καλλιέργεια για τουλάχιστον τα τελευταία πέντε χιλιάδες χρόνια. Το Δέλτα του Νείλου πλημμύριζε κάθε χρόνο, κάτι που σταμάτησε μετά την κατασκευή του Φράγματος του Ασουάν.

Αρχαίοι βραχίονες του Νείλου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ancient Nile delta.
το Δέλτα του Νείλου την εποχή του Ηρόδοτου σύμφωνα με τον James Rennell (1800).

Οι καταγραφές από την αρχαία εποχή (όπως αυτές του Πλίνιου, του Στράβωνα και άλλων) δείχνουν ότι το δέλτα είχε επτά βραχίονες (ρεύματα του Νείλου) με τα αντίστοιχα στόματα (εκβολές των ρευμάτων στη θάλασσα) (από τα ανατολικά στα δυτικά):

  • Πηλουσιακόν ή Πηλούσιον
  • Τανιτικόν
  • Μενδήσιον
  • Φατνιτικόν[1]
  • Σεβεννυτικόν
  • Βολβίτινον
  • Κανωβικόν, και επίσης Ηρακλεωτικόν[2].

Σήμερα υπάρχουν δύο κύριοι βραχίονες, λόγω του ελέγχου πλημμυρών, την εναπόθεση φερτών υλικών, και την αλλαγή του γεωφυσικού ανάγλυφου: της Δαμιέτης (που αντιστοιχεί με το Φατνιτικό) στα ανατολικά, και της Ροζέτας (που αντιστοιχεί Βολβίτινο)[3] στο δυτικό μέρος του δέλτα.

Η Στήλη της Ροζέτας βρέθηκε στο Δέλτα του Νείλου το 1799 στην πόλη λιμάνι της Ροζέτας. Το δέλτα αποτελούσε μεγάλη περιφέρεια της Κάτω Αιγύπτου. Η Βιβλική Γη του Γκοσέν βρισκόταν σε μια μικρή περιοχή στη δυτική ακτή του Πελουσικού βραχίονα. Στο Δέλτα και γύρω από αυτό επίσης υπάρχουν πολλοί αρχαιολογικοί τόποι[4].

Πληθυσμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάρτης με την πληθυσμιακή πυκνότητα.

Περίπου ο μισός από τα 80 εκατομμύρια πληθυσμό της Αιγύπτου ζει στην περιοχή του Δέλτα. Εκτός των μεγάλων πόλεων, η πληθυσμιακή πυκνότητα στο Δέλτα έχει μέσο όρο 1.000 άτομα/χμ2 ή και παραπάνω. Η Αλεξάνδρεια είναι η μεγαλύτερη πόλη του Δέλτα με πληθυσμό που εκτιμάται στα πάνω από 4 εκατομμύρια. Άλλες μεγάλες πόλεις περιλαμβάνουν τις Σούμπρα ελ Χέιμα, Πορτ Σάιντ, Ελ Μαχάλα ελ Κούμπρα, Μανσούρα, Τάντα και Ζαγκαζίγκ[5].

Άγρια ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μουστακογλάρονο

Κατά το φθινόπωρο, μέρη του Δέλτα του Νείλου γίνονται κόκκινα, γεμίζοντας με τα άνθη νούφαρων του γένους Nelumbo nucifera. Ο Κάτω Νείλος (βόρεια) και ο Άνω Νείλος (νότια) έχουν πολλά φυτά σε αφθονία. Το φυτό του Άνω Νείλου είναι το αιγυτπτιακό νούφαρο (Egyptian lotus) και του Κάτω Νείλου ο Πάπυρος, αν και δεν αφθονούν τόσο όσο παλιά, και γίνονται μέχρι και σπάνια.

Στο Δέλτα ξεχειμωνιάζουν αρκετές εκατοντάδες χιλιάδων πουλιών, μεταξύ των οποίων από τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις γλαρονιών (little gull) και μουστακογλάρονων (whiskered tern ). Άλλα πουλιά των ο οποίων ο βιότοπος είναι το δέλτα είναι σταχτοτσικνιάδες, βροχοπούλια Kentish, χουλιαρόπαπιες (Northern shoveler), κορμοράνοι, ερωδιοί και ίβις.

Άλλα ζώα που απαντώνται στο Δέλτα είναι ο βάτραχος, χελώνια, χελώνα, μαγκούστα, και η σαύρα του Νείλου (Nile monitor). Ο κροκόδειλος του Νείλου και ο ιπποπόταμος, δύο ζώα τα οποία αφθονούσαν στο Δέλτα κατά την αρχαιότητα, πλέον δεν απαντώνται εκεί. Στα ψάρια στο Δέλτα περιλαμβάνονται ο κέφαλος και η γλώσσα.

Κλίμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δέλτα έχει ζεστό κλίμα ερήμου (Κέππεν: BWh) όπως η υπόλοιπη Αίγυπτος, αλλά το βορειότερο μέρος του, όπως και ή υπόλοιπη βόρεια ακτή της Αιγύπτου η οποία είναι η περιοχή με τις περισσότερες βροχοπτώσεις στη χώρα, έχει σχετικά μέτριες θερμοκρασίες, με τα υψηλότερα επίπεδα να μην ξεπερνάνε συνήθως τους 31 °C το καλοκαίρι. Ο μέσος όρος βροχής σε ένα έτος στο Δέλτα είναι μόνο 100–200 εκατοστά, με το περισσότερο από αυτό να είναι κατά τους χειμερινούς μήνες. Οι μεγαλύτερες θερμοκρασίες σημειώνονται τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, με υψηλότερο μέσο όρο τους 34 °C. Οι θερμοκρασίες του χειμώνα είναι συνήθως στους 9 °C το βράδυ και 19 °C κατά τη διάρκεια της μέρας. Με τις χαμηλότερες θερμοκρασίες και τη βροχή, το Δέλτα του Νείλου έχει πιο πολύ υγρασία κατά τους χειμερινούς μήνες.

Επίπεδο θάλασσας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μεσογειακή ακτογραμμή της Αιγύπτου κατακλύζεται από τη θάλασσα λόγω της παγκόσμιας θέρμανσης και του ανεβάσματος του επιπέδου της θάλασσας, και την έλλειψη αποθεμάτων φερτών υλικών και ιλύς μετά την κατασκευή του φράγματος του Ασουάν, σε κάποια σημεία μέχρι και 91 μέτρα τον χρόνο[6]. Όταν λειώσουν οι πολικοί παγετώνες, το μεγαλύτερο μέρος του βόρειου Δέλτα μαζί με την Αλεξάνδρεια, θα χαθούν κάτω από τη Μεσόγειο. Έως το 2025 εκτιμάται μια άνοδο της θάλασσας 30 εκατοστών, που αντιστοιχεί με πλημμύρισμα μιας έκτασης 200 χλμ2[7]. Το Δέλτα του Νείλου μετατρέπεται από την άνοδο της θάλασσας σε μια αλμυρή άχρηστη γη, αναγκάζοντας κάποιους αγρότες να αφήσουν τη γη τους και άλλους να εισάγουν άμμο σε μια απελπισμένη προσπάθεια να πολεμήσουν την παλίρροια. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η παγκόσμια θέρμανση θα έχει μεγάλες συνέπειες στο Δέλτα στην αγροτική παραγωγή, τον τουρισμό, και την ανθρώπινη μετακίνηση, εκτός του ότι θα κλονίσει τα εύθραυστα οικοσυστήματα της περιοχής. Η περιβαλλοντολογική καταστροφή στο Δέλτα του Νείλου δεν είναι ακόμα στις προτεραιότητες της Αιγύπτου, αλλά οι ειδικοί λένε ότι αν η κατάσταση συνεχίσει να χειροτερεύει, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγάλες ελλείψεις τροφής, οι οποίες μπορεί να μετατρέψουν επτά εκατομμύρια ανθρώπους σε "κλιματικούς μετανάστες" μέχρι το τέλος του αιώνα[8].

Κυβερνεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Κυβερνεία της Αιγύπτου τα οποία βρίσκονται στο Δέλτα είναι:

Αλεξάνδρειας—Μπεχέιρα-—Καφρ-ελ-Σεΐχ—Γάρμπια—Μινουφίγια—Καλγιουμπίγια—Ντακαχλία—Δαμιέτης—Σαρκία και Πορτ Σάιντ.

Οι μεγαλύτερες σύγχρονες πόλεις, και αρχαίες που βρίσκονταν στο Δέλτα του Νείλου είναι οι:

Αμπουσίρ—Αλεξάνδρεια—Άβαρις—Μπιμπάις—Βούβαστις—Κάνωπος—Νταμανχούρ—Ντεσούκ—Δαμιέτη—Ελ Μαχάλα ελ Κούμπρα—Καφρ ελ Σεΐχ—Λεοντόπολις—Μένδης—Μιτ Αμπού αλ-Κουμ—Μανσούρα—Ναύκρατις—Πηλούσιο—Πορτ Σάιντ—Ροζέτα—Σάις—Σούμπρα ελ Χέιμα—Τάνις—Τάντα και Ζαγκαζίγκ.


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Wilson, Ian. The Exodus Enigma (1985), page 46. London: Wiedenfeld & Nicolson.
  2. ↑ e.g. at Callisthenes Alexander 1.31.
  3. ↑ Hayes, W. 'Most Ancient Egypt', p. 87, JNES, 23 (1964), 73-114.
  4. ↑ Location of the site Αρχειοθετήθηκε 2010-01-15 στο Wayback Machine., Kafr Hassan Dawood On-Line, with map of early sites of the delta.
  5. ↑ City Population website, citing Central Agency for Public Mobilisation and Statistics Egypt (web), accessed 11 April 1908.
  6. ↑ «Global Warming Threatens Egypt's Coastlines and the Nile Delta». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2015. 
  7. ↑ «Egypt's Nile Delta falls prey to climate change». 
  8. ↑ «Egypt fertile Nile Delta falls prey to climate change». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Δέλτα_του_Νείλου&oldid=10676578"