Διδώ Σωτηρίου
| Διδώ Σωτηρίου | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Διδώ Σωτηρίου (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 18 Φεβρουαρίου 1909 Αϊδίνιο |
| Θάνατος | 23 Σεπτεμβρίου 2004[1][2] Αθήνα |
| Αιτία θανάτου | πνευμονία |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά[3] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συγγραφέας δημοσιογράφος θεατρική συγγραφέας |
| Εργοδότης | Επιθεώρηση Τέχνης Η Αυγή Ριζοσπάστης Γυναίκα (περιοδικό) |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας |
| Οικογένεια | |
| Αδέλφια | Έλλη Παππά |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής |
| Υπογραφή | |
 | |
Η Διδώ Σωτηρίου (Κιρκιντζές Αϊδινίου, 18 Φεβρουαρίου 1909 – Αθήνα, 23 Σεπτεμβρίου 2004) ήταν Ελληνίδα Μικρασιάτισσα συγγραφέας, δημοσιογράφος και αντιστασιακή ενταγμένη στο ΕΑΜ.[4]
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στο Αϊδίνιο της Μικράς Ασίας. Ήταν κόρη του Ευάγγελου και της Μαριάνθης Παπαδοπούλου. Είχε μία μικρότερη αδερφή, την Έλλη Παππά. Το 1919 η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στη Σμύρνη. Μετά τη μικρασιατική καταστροφή ήρθε ως πρόσφυγας στον Πειραιά και κατόπιν εγκαταστάθηκαν οικογενειακώς στην Αθήνα, όπου και σπούδασε γαλλική φιλολογία, συνεχίζοντας τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης στο Παρίσι. Εκεί συνδέθηκε στενά με τον Αντρέ Μαλρώ και τον Αντρέ Ζιντ. Το 1933 παντρεύτηκε τον Πλάτωνα Σωτηρίου, αδελφό της μητέρας της Άλκης Ζέη, για την οποία η Διδώ Σωτηρίου υπήρξε πρότυπο.[5] Δώρισε το σπίτι της στην οδό Κοδριγκτώνος, απέναντι από το Πεδίον του Άρεως, που ανήκε σε εκείνη και τον κουνιάδο της Νίκο Μπελογιάννη, στο υπουργείο Πολιτισμού. Η παραχώρηση έγινε με τον όρο να είναι διά παντός τα γραφεία της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων, της οποίας η Διδώ Σωτηρίου υπήρξε ιδρυτικό μέλος. Μέχρι το θάνατό της νοίκιαζε ένα διαμέρισμα στην περιοχή Ζωγράφου.
Δημοσιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1936 άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος σε διάφορα έντυπα και ως ανταποκρίτρια του περιοδικού Νέος Κόσμος της Γυναίκας στο Παρίσι.
Κατά την διάρκεια της κατοχής (1941–1944), έλαβε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση, προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες στον αντιστασιακό Τύπο. Το 1944 έγινε αρχισυντάκτρια της εφημερίδας Ριζοσπάστης, όπου και ασχολήθηκε με την κάλυψη και τον σχολιασμό των εξωτερικών γεγονότων. Το Νοέμβριο του 1945 εκπροσώπησε την Ελλάδα μαζί με τη Χρύσα Χατζηβασιλείου στο ιδρυτικό συνέδριο της Παγκόσμιας Δημοκρατικής Ομοσπονδίας Γυναικών στο Παρίσι. Διαγράφηκε το 1947 από το ΚΚΕ με την αιτιολογία ότι δείλιασε λόγω της αστικής της καταγωγής[6] γιατί ενώ μπορούσε να πάει στην έδρα του Δ.Σ.Ε μέσα στα πλαίσια της συμμετοχής της στην επιτροπή του Ο.Η.Ε που πήγαν να συναντήσουν τον Μάρκο Βαφειάδη[7] η Σωτηρίου δήλωσε άρρωστη και δε πήγε, καθώς και επειδή έγραψε δημοσιογραφικό κείμενο όπου έγραψε για την μετάβαση της Ελλάδας από την αγγλική ζώνη επιρροής στην αμερικάνικη[8].
Μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο συνεργάστηκε με το περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης και την εφημερίδα Η Αυγή χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο «Σοφία Δέλτα».[9] Διετέλεσε επίσης αρχισυντάκτρια στο περιοδικό Γυναίκα[10][11] και επιστημονική συνεργάτρια στα περιοδικά Γυναικεία Δράση και Κομμουνιστική Δράση δημοσιεύοντας επιφυλλίδες, χρονογραφήματα και διηγήματα.
Λογοτεχνικό έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο Οι νεκροί περιμένουν κυκλοφόρησε το 1959. Τα έργα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, ενώ η λογοτεχνία της διακρίνεται για τον ρεαλισμό, την απλότητα, τη δραματική αφήγηση καθώς και τον αδρό δημοτικό λόγο της. Το μυθιστόρημά της Ματωμένα χώματα έχει κυκλοφορήσει σε περισσότερα από 400.000 αντίτυπα[12]. Η Διδώ Σωτηρίου συμμετείχε ενεργά στους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες της χώρας μέσα από τις τάξεις της Αριστεράς. Δεν εργάστηκε ποτέ ως καθηγήτρια, γιατί αφοσιώθηκε στην δημοσιογραφία και στη λογοτεχνία. Τέλος, ταξίδεψε σε πολλές χώρες δημοσιεύοντας τις εντυπώσεις της.
Τιμητικές διακρίσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 2001 η Εταιρεία Ελλήνων Συγγραφέων καθιέρωσε προς τιμήν της το βραβείο ''Διδώ Σωτηρίου'', το οποίο απονέμεται «σε ξένο ή Έλληνα συγγραφέα που με τη γραφή του αναδεικνύει την επικοινωνία των λαών και των πολιτισμών μέσα από την πολιτισμική διαφορετικότητα».
Προς τιμήν της, επίσης, πολλές οδοί, σχολεία και βιβλιοθήκες φέρουν το όνομά της στην Ελλάδα.
Βραβεύσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Βραβείο Ελληνοτουρκικής Φιλίας Αμπντί Ιπεκτσί (1983)
- Βραβείο Ελληνοτουρκικής Φιλίας Αμπντί Ιπεκτσί (1985)
- Ειδικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας (1989)
- Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (1990)
- Βραβείο του Ελληνικού Ινστιτούτου της Αγγλίας (1993)
- Βραβείο από τον τότε πρόεδρο της ελληνικής δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο με το παράσημο του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος της Τιμής (1996)
- Βραβείο από τον τότε πρόεδρο της γαλλικής δημοκρατίας Ζακ Σιράκ με το παράσημο Commandeur De l'Ordre Du Merite
Εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Οι νεκροί περιμένουν (1959)
- Ηλέκτρα (1961)
- Ματωμένα χώματα (1962)
- Η Μικρασιατική Καταστροφή και η στρατηγική του ιμπεριαλισμού στην Ανατολική Μεσόγειο (1975)
- Εντολή (1976)
- Μέσα στις φλόγες (1978)
- Επισκέπτες (1979)
- Κατεδαφιζόμεθα (1982)
- Τρία θεατρικά και ένας μονόλογος (1995)
- Τυχαίο συναπάντημα και άλλες ιστορίες (2004)
- Τα πρώτα βήματα του Ψυχρού Πολέμου (2008)
- Τα παιδιά του Σπάρτακου (2011)
- Ταξίδι χωρίς επιστροφή (2011)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ (Γαλλικά) Babelio. 168495. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. sotiriou-dido. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb13193506s. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ «Διδώ Σωτηρίου – Η Μικρασιάτισσα που αφηγήθηκε τα δεινά του ελληνισμού». ΤΑ ΝΕΑ. 23 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2024.
- ↑ Καραμήτσου, Ελένη (23 Σεπτεμβίου 2020). «Διδώ Σωτηρίου: Η βιωματική συγγραφέας με την πένα που έσταζε αλήθεια και αγώνα». https://www.enikos.gr/society/740682/dido-sotiriou-i-viomatiki-syngrafeas-me-tin-pena-pou-estaze-alith. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ Για τη διεθνή πολιτική στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου Το χαμένο βιβλίο της Διδώς Σωτηρίου enet.gr
- ↑ [Συνέντευξη της Μαρίας Καραγιώργη στην Πόλυ Κρημνιώτη Η Αυγή, 01 Μαΐου 2011]
- ↑ Βερβενιώτη, Τασούλα. Μνήμη Διδώς Σωτηρίου: «Βάλτε λίγο πάθος...», σελ. 12.
- ↑ Λεξικό συγγραφέων, Βασίλης Αναγνωστόπουλος, Κώστας Φωτάκης, Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκης 2000, σελ. 251
- ↑ Βερβενιώτη, Τασούλα. Μνήμη Διδώς Σωτηρίου: «Βάλτε λίγο πάθος...», σελ. 8. http://www.academia.edu/3626908/Μνήμη_Δίδως_Σωτηρίου_βάλτε_λίγο_πάθος_.
- ↑ «ΔΙΔΩ ΣΩΤΗΡΙΟΥ (1909-2004)». ΕΚΕΒΙ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ Εκδόσεις Κέδρος. «Ματωμένα χώματα (συλλεκτική έκδοση)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2013.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Διδώ Σωτηρίου (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)- Διδώ Σωτηρίου - Έλλη Παππά (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
- Διδώ Σωτηρίου (Νυχτερινός Επισκέπτης) (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)