Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ζμπίγκνιεφ Πράισνερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ζμπίγκνιεφ Πράισνερ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Zbigniew Preisner (Πολωνικά)
ΨευδώνυμοVan den Budenmayer[1]
Γέννηση20 Μαΐου 1955 (1955-05-20) (69 ετών)
Μπιέλσκο - Μπιάλα
ΕθνικότηταΠολωνική
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνική
ΣπουδέςΓιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο
Ιδιότητασυνθέτης μουσικών θεμάτων για κινηματογραφικές ταινίες[2][3], συνθέτης και μουσικός
Είδος τέχνηςμουσικοσυνθέτης
Καλλιτεχνικά ρεύματανεορομαντισμός
Σημαντικά έργαΗ διπλή ζωή της Βερόνικα, Τριλογία του Κισλόφσκι
ΒραβεύσειςΧρυσό Μετάλλιο για Αξία στον Πολιτισμό - Gloria Artis, Silver Bear for an outstanding single achievement[4], Βραβείο Σεζάρ Καλύτερης πρωτότυπης μουσικής επένδυσης (1995), Βραβείο Σεζάρ Καλύτερης πρωτότυπης μουσικής επένδυσης (1996), Βραβείο Φριντέρικ και Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας (24  Απριλίου 2012)
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζμπίγκνιεφ Πράισνερ (πολωνικά: Zbigniew Antoni Preisner, πραγματικό όνομα: Ζμπίγκνιεφ Άντονι Κοβάλσκι, Zbigniew Antoni Kowalski, 20 Μαΐου 1955)[5][6] είναι Πολωνός συνθέτης. Θεωρείται μεγάλος συνθέτης ταινιών του κινηματογράφου, γνωστός για το έργο του με το σκηνοθέτη Κριστόφ Κισλόφσκι.

Σύντομο βιογραφικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ζμπίγκνιεφ Πράισνερ γεννήθηκε στο Μπιέλσκο-Μπιάλα (Bielsko-Biała) κοντά στην Κρακοβία στη νότια Πολωνία στις 20 Μαΐου το 1955.[7] Σπούδασε Ιστορία και Φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο της Κρακοβίας, όμως γρήγορα τον κέρδισε η μουσική. Ο Π. έχει συνδεθεί με τη μουσική που έγραψε για αρκετές ταινίες του Κριστόφ Κισλόφκι: "Δεκάλογος", "Η διπλή ζωή της Βερόνικα", Τρία χρώματα: "Μπλε ταινία", "Κόκκινη ταινία" και "Λευκή ταινία". Τα σχετικά άλμπουμ που κυκλοφόρησαν υπολογίζεται ότι έχουν πουλήσει πάνω από 2 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως. Έχει γράψει επίσης τη μουσική για ταινίες σκηνοθετών όπως οι Άντονι Κράουζ, Εκτόρ Μπαμπένκο, Λουί Μαλ, Τόμας Βίντεμπεργκ κ.ά., ενώ έχει επενδύσει με τη μουσική του και παραγωγές της βρετανικής τηλεόρασης. Ξεχωριστό έργο στη δισκογραφία του θεωρείται το άλμπουμ-αφιέρωμα στη μνήμη του Κισλόφκι με τον τίτλο" Ρέκβιεμ για τον φίλο μου", που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1998, στις ηχογραφήσεις του οποίου συμμετείχαν η Συμφωνική Ορχήστρα της Βαρσοβίας, η Χορωδία Δωματίου Βαρσοβίας και η σοπράνο Ελζμπιέτα Τοβάρνικα. Έχει κερδίσει πολλά διεθνή βραβεία, ανάμεσα στα οποία και την Αργυρή Άρκτο του κινηματογραφικού φεστιβάλ του Βερολίνου (1998) και το βραβείο Σεζάρ της Γαλλικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (1995, 1996), της οποίας είναι μέλος.[5]

Ο Ζμπίγκνιεφ Πράισνερ αν και δεν είχε διδαχθεί ποτέ επίσημα μαθήματα μουσικής, ο ίδιος ήταν αυτοδίδακτος[8], ακούγοντας και αντιγράφοντας μουσική από δίσκους. Το συνθετικό του ύφος αποτελεί μια ευδιάκριτα εναλλακτική μορφή έκφρασης του νεορομαντισμού του. Επηρεάστηκε φανερά από τους συνθέτες του πολωνικού ρομαντισμού και επίσης τους: Νικκολό Παγκανίνι (Panganini) και Γιάν Σιμπέλιους (Jean Sibelius).[9]

Ο Πράισνερ είναι γνωστός για τη μουσική που συνέθεσε για τις ταινίες σε σκηνοθεσία του συναδέλφου του, Κριστόφ Κισλόφσκι. Το τραγούδι του για την ενοποίηση της Ευρώπης, βασισμένο στο ελληνικό κείμενο της Α` Επιστολής προς Κορινθίους του Αποστόλου Παύλου, με τίτλο: "Ο Ύμνος της Αγάπης"[10], αποδίδεται σε ένα χαρακτήρα μιας των ταινιών της τριλογίας: "Τα τρία Χρώματα" του Κισλόφσκι, την "Μπλε", διαδραματίζοντας σπουδαίο πρωταγωνιστικό ρόλο στην ιστορία.

Δεν πέρασε πολύς καιρός από τότε που συνάντησε το πρόσωπο-σταθμό στη ζωή του, το σκηνοθέτη Κριστόφ Κισλόφσκι και το σεναριογράφο Κριστόφ Πιέσιεβιτς, συνθέτοντας μουσική για την ταινία: «No End».

Ακολούθησε η συνεργασία με τον «Δεκάλογο», δραματική τηλεοπτική σειρά 10 επεισοδίων που κέρδισε βραβεία στις Κάννες, και  με τη «Η Διπλή ζωή της Βερόνικα», ταινία που ‘μελετά’ τις παράξενα συνδεδεμένες ζωές δυο προσώπων, τη Βερόνικα στην Πολωνία και τη Βερονίκ στη Γαλλία. Ο Πράισνερ κάποιες φορέςσυνέθετε μουσική χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο: Van den Budenmayer, ένα φανταστικό Ολλανδό συνθέτη.[11] Επίσης, αυτή η συνεργασία δημιούργησε την τριλογία: «Τα Τρία Χρώματα».[Σημ 1] Εκείνη την εποχή (αρχές του 1990) ο Πράισνερ ανέλαβε από τον παραγωγό Φράνσις Φορντ Κόπολα να συνθέσει μουσική για το :  «The Secret Garden»[12] (1993- μυστικός κήπος), οικογενειακή σειρά βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Φράνσες Χότζσον Μπάρνετ.

Η στενή φιλία και συνεργασία του Πράισνερ με το σκηνοθέτη Κριστόφ Κισλόφσκι[8] συνδέθηκε με ένα μεγαλεπήβολο στόχο : Να εκφράσουν την ιστορία μιας ζωής σε ένα κοντσέρτο που θα το εκτελούσαν για πρώτη φορά παγκόσμια στην Ακρόπολη. Το όνειρο αυτό δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, γιατί πρόλαβε ο θάνατος τον σκηνοθέτη[13]

Όταν πέθανε ο σκηνοθέτης Κισλόφσκι το 1996, ο Preisner κυκλοφόρησε το πρώτο μεγάλης κλίμακας ορχηστρικό έργο: «Ρέκβιεμ για το φίλο μου» προς τιμήν του.

Αν και πολύ στενά συνδεδεμένος με τον Κισλόφσκι, συνεργάστηκε και με άλλους σκηνοθέτες, κερδίζοντας ένα Βραβείο Σεζάρ Καλύτερης πρωτότυπης μουσικής επένδυσης το 1996 για το έργο του: "Élisa" του Jean Becker. Έχει κερδίσει μια σειρά από άλλα βραβεία, συμπεριλαμβανομένων ενός ακόμη Σεζάρ το 1994 για τα: "Τρία Χρώματα: Κόκκινο'' και μια Αργυρή Άρκτο του 47ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου για την ταινία του 1997: "The Island On Bird Street''[14]

Το 1998, το Ρέκβιεμ για το φίλο μου, το πρώτο μεγάλης κλίμακας έργο του Preisner δεν γράφτηκε για την ταινία, πρεμιέρα. Αυτό προοριζόταν αρχικά ως αφηγηματικό έργο γραμμένο από τον Κριστόφ Πιέσιεβιτς σε σκηνοθεσία Κισλόφσκι, αλλά έγινε μνημείο για τον Κισλόφσκι μετά το θάνατο του σκηνοθέτη. Το "Lacrimosa" από αυτό το Ρέκβιεμ εμφανίζεται στο:The Tree of Life ( Το δέντρο της ζωής ) του Terrence Malick . Το "Dies Irae" από αυτό το Ρέκβιεμ εμφανίζεται στην ταινία La Grande Bellezza, σε σκηνοθεσία Πάολο Σορεντίνο. Ο Preisner συνέθεσε το μουσικό θέμα για το: People's Century, ένα μνημειώδες ντοκιμαντέρ με 26-μέρη που γίνονται το 1994 από κοινού, από το τηλεοπτικό δίκτυο BBC στο Ηνωμένο Βασίλειο και το τηλεοπτικό δίκτυο PBS των ΗΠΑ. Έχει επίσης εργαστεί με τον σκηνοθέτη Τόμας Βίντερμπεργκ στην ταινία του 2003: It's All about Love ( Όλα για την αγάπη ). Έκανε την ενορχήστρωση στο άλμπουμ του David Gilmour 2006: "An Island" καθώς και πρόσθετες ενορχηστρώσεις για το σόου στα ναυπηγεία του Γκντανσκ, στο οποίο διηύθυνε τη Βαλτική Φιλαρμονική Ορχήστρα, γεγονός που τεκμηριώθηκε από το άλμπουμ: "Live in Gdańsk" (2008). Ένα από τα τελευταία έργα του συνθέτη ονομάζεται: «Σιωπή, νύχτα & όνειρα» είναι ένα νέο έργο του Zbigniew Preisner, ένα μεγάλης κλίμακας έργο για ορχήστρα, χορωδία και σολίστ, βασισμένη σε κείμενα από το βιβλίο του Ιώβ. Η πρώτη ηχογράφηση, κυκλοφόρησε το 2007 με την τραγουδίστρια των Madredeus, Τερέζα Salgueiro και το μικρό σοπράνο Thomas Cully από την παιδική χορωδία Libera.[5]

Μουσική για ταινίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πράισνερ συνέθεσε μουσική για αρκετές ταινίες.[15] Ενδεικτικά αναφέρονται :

  • No End - ( Χωρίς τέλος ) : η πρώτη ταινία με σκηνοθέτη τον Κριστόφ Κισλόφσκι, στην οποία πραγματεύεται το καθεστώς στρατιωτικού νόμου στην Πολωνία
  • The Double Life of Veronique - ( Η Διπλή ζωή της Βερόνικα ) : το μουσικό έργο αναδεικνύει τη μοναδική μουσική δεινότητα του Πράισνερ με τίτλο: ''Κοντσέρτο σε Μι Ελάσσονα''
  • Damage ( Μοιραίο πάθος ) 1992- Γαλλία-Σκηνοθεσία : Λουί Μαλ- Κινηματογραφικό Βραβείο BAFTA Καλύτερου Β' γυναικείου ρόλου
  • The Secret Garden ( Ο Μυστικός Κήπος ) -Ο Πράισνερ εδώ συνθέτει υπέροχη μουσική γι αυτή την αγγλική σειρά με πρωταγωνίστρια τη Μάγκυ Σμιθ
  • At Play in the Fields of the Lord ( Ελεύθερος στα λιβάδια του Θεού ) - Δραματική περιπέτεια του 1991, υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης πρωτότυπης μουσικής επένδυσης
  • Three Colours: Blue - (Τρία Χρώματα : Μπλε) - το πρώτο από τα "Τρία Χρώματα", τριλογία σε σκηνοθεσία Κισλόφσκι
  • Three Colours: White (Τρία Χρώματα : Λευκό)- σε ρυθμό ταγκό
  • Three Colours: Red - (Τρία Χρώματα : Κόκκινο)-σε ρυθμό μπολερό
  • When a Man Loves a Woman ( Όταν ένας άνδρας αγαπάει μια γυναίκα ) - Δραματική ταινία-1994
  • Fairy Tale: A True Story ( Νεραϊδο-Ιστορίες: Ένα αληθινό παραμύθι )-1997
  • The Last September ( Ο τελευταίος Σεπτέμβρης ) -1999 - με τη Μάγκυ Σμιθ
  • Dreaming of Joseph Lees - ρομαντικό δράμα του 1999
  • Aberdeen ( Αντιμέτωποι με την αλήθεια ) - Δραματική ταινία -2000
  • Between Strangers ( Μεταξύ αγνώστων ) - 2002- Βραβείο Τζίνι Καλύτερου ήχου
  • It's All about Love ( Όλα για την αγάπη ) - 2003
  • The Beautiful Country- Δραματική ταινία -2004
  • A Secret - Γαλλική ταινία: Un secret) - 2007 που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Claude Miller. Είναι βασισμένη στη νουβέλα του Philippe Grimbert.
  • A Woman in Berlin (Eine Frau in Berlin) - 2008 - αντιπολεμική του ρωσογερμανικού πολέμου βασισμένη σε ανώνυμα ημερολόγια αρθρογράφων- μαρτύρων, τα οποία πρωτοκυκλοφόρησαν στη Γερμανία

Μουσική για τηλεόραση - αίθουσες συναυλιών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Dekalog or Decalogue -( Δεκάλογος ) -10 μουσικά μέρη για τον Κισλόφσκι( η μουσική είναι παραλλαγή σε μια μικρή συλλογή θεμάτων)
  • Radetzky March - TV μίνι σειρές
  • Requiem for my Friend - συνοδεύοντας το θάνατο του Κισλόφσκι
  • Silence, Night & Dreams -( Σιωπή, Νύχτα και Όνειρα) Ένα από τα τελευταία μεγάλης κλίμακας έργα για ορχήστρα, χορό και σολίστ

Μουσική για το θέατρο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. Η τριλογία: "Τρία Χρώματα" είναι αναφορά στη γαλλική σημαία και το καθένα συμβολίζει τα διαχρονικά ιδεώδη της Γαλλικής Επανάστασης: Το μπλε συμβολίζει την ελευθερία, το λευκό την ισότητα και το κόκκινο την αδελφοσύνη.
  1. www.musicolog.com/preisner.asp. Ανακτήθηκε στις 15  Ιουνίου 2022.
  2. www.musicsalesclassical.com/composer/short-bio/zbigniew-preisner.
  3. culture.pl/en/artist/zbigniew-preisner.
  4. www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1997/03_preistr_ger_1997/03_Preistraeger_1997.html.
  5. 5,0 5,1 5,2 «BIOGRAPHY | ZBIGNIEW PREISNER». www.preisner.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2016. 
  6. «ZBIGNIEW PREISNER | The official website». www.preisner.com. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2016. 
  7. «Zbigniew Preisner | Twórca | Culture.pl». Culture.pl. http://culture.pl/en/artist/zbigniew-preisner. Ανακτήθηκε στις 2016-12-31. 
  8. 8,0 8,1 «Ζμπίγκνιου Πράισνερ». in. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2016. 
  9. musicolog@musicolog.com, mete;. «Zbigniew Preisner - discography, forum, biography, photos, films, interview - musicolog.com». www.musicolog.com. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2016. 
  10. «ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ Α». www.imgap.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2016. 
  11. Ng, Esther. «5 Facts You Didn't Know About Polish Composer Zbigniew Preisner». Culture Trip. https://theculturetrip.com/europe/poland/articles/the-man-behind-the-music-5-things-to-know-about-zbigniew-preisner/. Ανακτήθηκε στις 2016-12-31. 
  12. Holland, Agnieszka; Prowse, Heydon; Knott, Andrew; Smith, Maggie (1993-08-13), The Secret Garden, http://www.imdb.com/title/tt0108071/, ανακτήθηκε στις 2016-12-30 
  13. «Η ελληνική ζωή του Πράισνερ». Ελευθεροτυπία. http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=147489. Ανακτήθηκε στις 2016-12-31. 
  14. «Berlinale | Archive | Annual Archives | 1997 | Prize Winners». www.berlinale.de. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2016. 
  15. Paterson, Jim. «Zbigniew Preisner - film composer». www.mfiles.co.uk. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]