Η Γέννηση του Εριχθονίου (Αρχαιολογικά Μουσεία του Βερολίνου)
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| η γέννηση του Εριχθονίου | |
|---|---|
 | |
| Ονομασία | η γέννηση του Εριχθονίου |
| Έτος δημιουργίας | 460 π.Χ. |
| Είδος | ανάγλυφο τερακότα |
| Διαστάσεις | 14 x 14 εκ. |
| Μουσείο | Άλτες Μουζέουμ, Βερολίνο |
| δεδομένα | |
Η γέννηση του Εριχθονίου είναι ανάγλυφο από τερακότα που φιλοξενείται στα Αρχαιολογικά Μουσεία του Βερολίνου βρέθηκε στην Αθήνα, σε τάφο κοντά στον Ιλισό ποταμό.
Περιγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βρέθηκε κομματιασμένο, αλλά συναρμολογήθηκε πλήρως. Είναι από τερακότα, που σκαλίστηκε ενώ ο πηλός ήταν ακόμη μαλακός, συνδυάζοντας την τεχνική του καλουπιού με τη γλυπτική. Ο τεχνίτης το επεξεργάστηκε στην εξωτερική μεριά γρήγορα δίνοντας όμως μεγάλη προσοχή και επιμέλεια στην εσωτερική διακόσμηση. Παρουσιάζει τη θεά Αθηνά να λαμβάνει από τη Γαία τον νεογέννητο Εριχθόνιο εν παρουσία του Κέκροπα. Η Γαία παριστάνεται στο κέντρο. Βγάζει το κεφάλι της από τη Γη και παραδίδει με τα χέρια υψωμένα τον Εριχθόνιο στην Αθηνά. Παρουσιάζεται τεράστια σε σχέση με τους υπόλοιπους χαρακτήρες του ανάγλυφου, σύμφωνα με τη μυθολογική της έννοια και προσωποποίηση του πελώριου. Η Αθηνά φοράει μακρύ χιτώνα και περικεφαλαία με μικρό λοφίο από φύλλα ελιάς, αλλά όχι όμως τη φοβερή της αιγίδα για να μην τρομάξει το μικρό παιδί. Έχει έρθει από μακρυά και φτάνοντας κάνει μικρή κλίση με το δεξί πόδι πίσω για να παραλάβει με τρυφερότητα το νεογέννητο. Ο Εριχθόνιος παρουσιάζεται σε παιδική ηλικία. Απλώνει τα δύο του χέρια προς την Αθηνά ανταποδίδοντας την τρυφερότητα των αισθημάτων. Ο Κέκροπας τέλος παρουσιάζεται με σώμα δράκου, γενειάδα και κουλουριασμένη ουρά. Φοράει μάλλινο ρούχο χωρίς μανίκια στο ανθρώπινο σώμα του, ενώ το υπόλοιπο είναι σκεπασμένο με λέπια. Κρατάει κλαδί ελιάς στο δεξί του χέρι.
Ερμηνεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το θέμα της γέννησης του Εριχθονίου ήταν πολύ δημοφιλές στην αρχαία Αθήνα. Ο τεχνίτης αποδίδει το θέμα με ευκρίνεια, ενώ κατορθώνει να συνδυάσει με απόλυτη αρμονία τις τεράστιες διαστάσεις της Γαίας με τις φυσικές διαστάσεις των υπολοίπων, ακόμα και του παιδιού Εριχθονίου.
Ιστορική τοποθέτηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το ανάγλυφο ετούτο είναι το πρώτο του θέματος της γέννησης του Εριχθόνιου που βρέθηκε στην Αθήνα. Συγκαταλέγεται στα λεγόμενα «πήλινα ανάγλυφα της Μήλου», και διακρίνεται από τα υπόλοιπα. Είναι έργο του 5ου αιώνα π.Χ.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Καρλ Άουγκουστ Μπάουμαϊστερ (1885). Denkmäler des klassischen Altertums zur Erläuterung des Lebens der Griechen und Röme. Μόναχο και Λειψία: R. Oldenbourg. σελίδες 491-492. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2011.
- Ερνστ Κούρτιους (1814 - 1896), Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών (1873). Archäologische Zeitung. Βερολίνο: Druck und Verlag Georg Reimer. σελίδες 51-57. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2011.