Ιερά Μονή Αγάθωνος
Συντεταγμένες: 38°52′2.039″N 22°12′16.078″E / 38.86723306°N 22.20446611°E
| Ιερά Μονή Αγάθωνος Φθιώτιδας | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | μοναστήρι |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 38°52′2″N 22°12′16″E |
| Θρήσκευμα | Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Λαμιέων και Δημοτική Κοινότητα Λυχνού Φθιώτιδας |
| Τοποθεσία | Λυχνός Φθιώτιδας |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Έναρξη κατασκευής | 15ος αιώνας |
| Προστασία | αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Η Ιερά Μονή Αγάθωνος είναι μονή στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας.
Είναι μια κοινοβιακή μονή, η οποία βρίσκεται χτισμένη στους πρόποδες του όρους Οίτη σε υψόμετρο 553 μέτρων και 7 χιλιόμετρα δυτικά της Υπάτης, στη Φθιώτιδα. Ηγούμενος της μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Γερμανός Γιαντσίδης, ο οποίος διαδέχθηκε τον αιφνιδίως αποδημήσαντα (23 Ιουνίου 2017) π. Δαμασκηνό Ζαχαράκη.[1] Το μοναστήρι εορτάζει κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου και στις 15 Αυγούστου.
Ιστορικό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες ίδρυσης του μοναστηριού. Η ίδρυσή της ανάγεται στις αρχές του 15ου αιώνα όταν ο κτήτορας της μονής, μοναχός Αγάθων, που εγκαταβιούσε σε άλλη μονή της περιοχής, την έκτισε με δική του χορηγία. Έπειτα η μονή παίρνει το όνομα του μοναχού. Αποτέλεσε καταφύγιο των αγωνιστών της επανάστασης του 1821. Καταστράφηκε από τον Δράμαλη το 1822. Από την πυρκαγιά υπέστησαν σημαντικές ζημιές οι αγιογραφίες του καθολικού[1] αλλά διασώθηκαν πολύτιμα κειμήλια και ιερά λείψανα αγίων.[2]
Μετά το τέλος της Τουρκοκρατίας, η μονή φιλοξένησε τη σχολή χωροφυλακής.[3]
Αρχιτεκτονική και εκκλησιαστική τέχνη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ανέγερση του καθολικού της μονής τοποθετείται στον 15ο αιώνα με πολλές όμως μεταγενέστερες παρεμβάσεις. Είναι τετρακίονος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο, αγιορείτικου ρυθμού, ο ναός είναι αφιερωμένος στην Παναγία Θεοτόκο και βρίσκεται τοποθετημένος στη βορειοανατολική πλευρά της μονής. Εκατέρωθεν του καθολικού, υπάρχουν τέσσερα ναΐδρια με αγιογραφημένες τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τα μέσα του 16ου αιώνα. Τα τέσσερα αυτά ναϊδρια στις τέσσερις άκρες του καθολικού, είναι αφιερωμένα στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος στα νοτιοανατολικά, στους Αγίους Αποστόλους στα βορειοανατολικά, στον Άγιο Χαράλαμπο στα βορειοδυτικά και στον Ιωάννη τον Βαπτιστή στα νοτιοδυτικά. Οι αγιογραφίες του καθολικού δε σώζονται σε καλή κατάσταση. Μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε δύο φάσεις, η πρώτη τον 16ο με 17ο αιώνα και η δεύτερη τον 18ο και η τρίτη φάση τον 20ό αιώνα. Οι εικόνες του τέμπλου είναι έργο μεταγενέστερες και αποδίδονται στους αδελφούς αγιογράφους Ιωσαφαίους, με αναγραφόμενη χρονολογία το 1905. Τα κελιά του αρχικού συγκροτήματος του μοναστηριού δεν σώζονται.
Παρούσα κατάσταση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το μοναστήρι σήμερα χαρακτηρίζεται - τρόπος του λέγειν - ως οικολογικό επειδή φιλοξενεί στους χώρους του το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Οίτης που λειτουργεί από το 1953[1]. Στο μουσείο προβάλλεται η χλωρίδα και η πανίδα του Εθνικού δρυμού Οίτης. Στο εξωτερικό χώρο της μονής λειτουργεί εκτροφείο άγριων πουλιών που ενισχύουν την πανίδα του δρυμού, ειδικός χώρος όπου φιλοξενούνται παγώνια καθώς και περιφραγμένος χώρος 1.200 στρεμμάτων όπου διαβιοί σημαντικός αριθμός ελαφιών.[2]
Το 2006, η μονή έγινε πασίγνωστη στο πανελλήνιο μετά την ανακομιδή του σκηνώματος του τότε Ιερομόναχου (σήμερα Αγίου) Βησσαρίωνος του Αγαθωνίτου, το οποίο βρέθηκε σχεδόν άφθαρτο και το θέμα έλαβε διαστάσεις στα ΜΜΕ ενώ ειδικοί δεν μπορούσαν να εξηγήσουν τι είχε συμβεί. Σήμερα το σκήνωμα του αγίου Βησσαρίωνος διασώζεται σε παρεκκλήσι της μονής.[4] Η εικόνα της Παναγίας του Αγάθωνος θεωρείται θαυματουργή.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Ιστοσ. Αμήν, Οι πιστοί κατέκλυσαν την Ιερά Μονή Αγάθωνος (video)[νεκρός σύνδεσμος], 07/08/2011
- ↑ 2,0 2,1 Ιστοσ. Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Υπάτης, Μονή Αγάθωνος - Το μοναστήρι μας Αρχειοθετήθηκε 2012-12-07 στο Wayback Machine.
- ↑ Ιστοσ. Τουριστικός Ερμής, Ιερά Μονή Αγάθωνος, στη Φθιώτιδα[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Εφημ. Καθημερινή, Το λείψανο, οι πιστοί και ο ιατροδικαστής Αρχειοθετήθηκε 2011-09-28 στο Wayback Machine., 14/03/2006
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Θεόκτιστος Λάϊνας, Αγάθωνος μονή, Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 1, (1962), σ.σ. 106-109.
- Βασιλική Συθιακάκη, Μονή Αγάθωνος Αρχειοθετήθηκε 2015-12-24 στο Wayback Machine., Ιστοσ. Υπουργείο Πολιτισμού-Βάση δεδομένων Οδυσσέας.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ηγούμενος Γερμανός Δημάκης, ηγούμενος στην μονή κατά την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης, μέλος του ΕΛΑΣ και συνεργάτης του Άρη Βελουχιώτη.
- Πατριάρχης Ιωάννης Δ΄ Νηστευτής, η κάρα του οποίου φυλάσσεται στη μονή.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ιστοσ. Δημοτικής Ενότητας Υπάτης, Ι. Μ.Αγάθωνος
Εθνικός Δρυμός Οίτης (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)- Αρχιμ. Δαμασκηνός Ζαχαράκης, Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αγάθωνος (2006). Το σημείον του Θεού, Γέρων Βησσαρίων ο Αγαθωνίτης (1908-1991). Υπάτη: Ιερά Μονή Αγάθωνος.