Μάχη του Λουλέ Μπουργκάς

Μάχη του Λουλέ Μπουργκάς
μέρος του Α' Βαλκανικού Πολέμου
Η οθωμανική υποχώρηση μετά την μάχη του Λουλέ Μπουργκάς (πίνακας ζωγραφικής)
Χρονολογία	28 Οκτωβρίου - 2 Νοεμβρίου 1912
Τόπος	Λουλέ Μπουργκάς, Επαρχία Κιρκ Κιλισέ, Βιλαέτι της Αδριανούπολης, Οθωμανική Αυτοκρατορία 41°24′20″N 27°21′25″E
Έκβαση	Νίκη των Βουλγάρων
Αντιμαχόμενοι
Βουλγαρία ! Βασίλειο της Βουλγαρίας Οθωμανική Αυτοκρατορία ! Οθωμανική Αυτοκρατορία
Ηγετικά πρόσωπα
Στρατηγός: Ράντκο Ντιμιτρίεφ Στρατηγός: Ιβάν Φίτσεβ Στρατηγός: Βασίλι Κουτίντσεφ Στρατηγός: Μαχμούτ Μουχτάρ Πασά Στρατηγός: Κολεμάν Αμπντουλάχ Πασά
Δυνάμεις
108.000 στρατιώτες, 116 κανόνια και 360 οπλοπολυβόλα 130.000 στρατιώτες, 300 οπλοπολυβόλα
Απώλειες
19.000 νεκροί και τραυματίες 20.000 νεκροί και τραυματίες, 2.800 αιχμάλωτοι

Η μάχη του Λουλέ Μπουργκάς -(τουρκ. Lüleburgaz Muharebesi, βουλγ. Люлебургаско-Бунархисарска операция) ήταν μέρος των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Α΄ Βαλκανικού πολέμου, συνέχεια της μάχης του Κιρκ Κιλισέ.
Η μάχη δόθηκε από τις 28 Οκτωβρίου μέχρι τις 2 Νοεμβρίου του 1912 ανάμεσα στον στρατό του Πριγκιπάτου της Βουλγαρίας υπό τις διαταγές του στρατηγού Ιβάν Φίτσεβ και στον στρατό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας υπό τις διαταγές του στρατηγού Αμπντουλάχ Πασά - στην περιοχή του Λουλέ Μπουργκάς (στην πρώην ανατολική Θράκη, σημ. Ευρωπαϊκή Τουρκία), με σκοπό την αναχαίτιση των Βούλγαρων από το δρόμο προς την Κωνσταντινούπολη. Η μάχη κατέληξε σε μεγάλη νίκη των Βουλγάρων, που συνέχισαν την προέλαση τους στην Κωνσταντινούπολη, μέχρι να ανακοπούν από τους Οθωμανούς, στην επόμενη σύγκρουση, στην πρώτη μάχη της Τσατάλτζας.

Η μάχη στο Λουλέ Μπουργκάς ήταν η φονικότερη μάχη του Α' Βαλκανικού πολέμου, αλλά και η μεγαλύτερη μάχη (από άποψη στρατιωτικών δυνάμεων) της Ευρώπης από το 1870 μέχρι και τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο.

Η μάχη

Την νύχτα της 18ης Οκτωβρίου του 1912 ο βουλγαρικός στρατός πέρασε τα σύνορα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ξεκινώντας τις πολεμικές επιχειρήσεις στο μέτωπο της Ανατολικής Θράκης. Μετά την νίκη στη μάχη του Κιρκ Κιλισέ, η βουλγάρικη 2η στρατιά υπό τον στρατηγό Νικόλα Ιβάνωφ κατευθύνθηκε προς την Αδριανούπολη με σκοπό να ξεκινήσει την πολιορκία της, οι δε 1η και 3η βουλγάρικη στρατιά υπό τους στρατηγούς Κουτίντσεφ και Ντιμιτρίεφ αντίστοιχα, καταδίωξε την οθωμανική στρατιά της Θράκης, κατά την υποχώρησή της.
Η 3η βουλγάρικη στρατιά του Ντιμιτρίεφ - αφού δεν κινήθηκε τόσο γρήγορα όσο έπρεπε- έχασε την οπτική επαφή με τους Οθωμανούς. Παρόλα αυτά, στις 28 Οκτωβρίου ο στρατός του, είδε ξανά τα οθωμανικά στρατεύματα στην νέα αμυντική γραμμή τους, την μήκους 40 χλμ. γραμμή μεταξύ των πόλεων Λουλέ Μπουργκάς - Μπουνάρ Χισάρ.
Την ίδια μέρα - 28 Οκτωβρίου - ξεκίνησε η επίθεση των Βουλγάρων. Η Οθωμανική στρατιά Θράκης, που στο μεταξύ είχε ενισχυθεί με νέα στρατεύματα από την Ανατολία και πλέον ήταν σχεδόν ισοδύναμη με τους Βούλγαρους, χωρίστηκε σε δυο τμήματα. Το ένα υπό τον στρατηγό Κολεμάν Αμπντουλάχ Πασά αμυνόταν στο Λουλέ Μπουργκάς ενώ το δεύτερο υπό τον στρατηγό Χαμντί Πασά, αμυνόταν στο Μπουνάρ Χισάρ.

• 28 Οκτωβρίου 1912

Τα προκεχωρημένα τμήματα της 3ης βουλγάρικης στρατιάς επιτίθενται την νύχτα στις οθωμανικές θέσεις κοντά στο χωριό Καραγάτς (πρώην «Βρύσις», ανατολικής Θράκης) αλλά οι Οθωμανοί αντιστέκονται με επιτυχία. Τα ξημερώματα, ο Ντιμιτρίεφ διατάζει γενική επίθεση σε όλο το μήκος του μετώπου και η μάχη συνεχίστηκε για ώρες κάτω από δυνατή βροχή χωρίς αποτέλεσμα.

• 30 Οκτωβρίου 1912

Στο πεδίο της μάχης φτάνει και η αργοπορημένη 1η στρατιά του στρατηγού Κουτίντσεφ και επιτίθεται στην αριστερή πλευρά των Οθωμανών (στο Λουλέ Μπουργκάς) ενώ ο Κολεμάν Αμπντουλάχ Πασά διατάξει συγκέντρωση δυνάμεων και επίθεση στο μέσον του βουλγαρικού στρατού. Οι Βούλγαροι κάτω από το βάρος της επίθεσης υποχωρούν αρχικά, αλλά όταν καταρρέει ο τομέας των υλικοτεχνικών υπηρεσιών του οθωμανικού στρατού, και οι στρατιώτες έχουν έλλειψη πυρομαχικών, οι Βούλγαροι ανασυντάσσονται και αντεπιτίθενται καταφέρνοντας να σπρώξουν πίσω 5 χιλιόμετρα τους Οθωμανούς

• 31 Οκτωβρίου 1912

η μάχη συνεχίζεται τώρα μέρα και νύχτα, και στις 31 Οκτωβρίου η βουλγάρικη 1η στρατιά καταφέρνει να σπάσει την οθωμανική άμυνα στο Λουλέ Μπουργκάς, ενώ και η 3η στρατιά είναι κοντά στο σπάσιμο του κέντρου των Οθωμανών, ενώ έχει αρχίσει να διεισδύει στην πλευρά του Μπουνά Χισάρ.

• 2 Νοεμβρίου 1912

Ο Αμπντουλάχ Πασά, διατάζει την πλήρη υποχώρηση. Τα στρατεύματα ξεκινούν για την Κωνσταντινούπολη. Οι γραμμές και τα τμήματα έχουν καταρρεύσει, η πορεία της επιστροφής είναι δύσκολη και επίπονη λόγω της βροχής και των λασπωμένων δρόμων, χιλιάδες Οθωμανοί πολίτες συνταξιδεύουν με τον στρατό, εγκαταλείποντας τα σπίτια τους μπροστά στην βουλγαρική προέλαση, ενώ ταυτόγχρονα τους πλήττουν και μολυσματικές ασθένειες.

Συνέπειες

Ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος ξεκίνησε και συνεχίστηκε για τους Βούλγαρους νικηφόρα: μέσα σε περίπου δέκα ημέρες κατάφεραν - κατ' αρχήν να εκδιώξουν εντελώς τους Οθωμανούς από την Ανατολική Ρωμυλία με τη μάχη στο Κάρτζαλι και να συνεχίσουν με την κατάληψη (εκτός από την Αδριανούπολη προς το παρόν) της βόρειας Ανατολικής Θράκης. Τώρα οι Βούλγαροι στρατηγοί δεν είχαν κανένα λόγο να μην κοιτάνε προς την Κωνσταντινούπολη, αφού ο δρόμος μακρύς μεν - 150 χλμ ως την πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας- ανοιχτός δε.
Αν και η ανώτατη βουλγαρική στρατιωτική διοίκηση έβαλε ως στόχο την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης, η αργή προώθηση των βουλγαρικών στρατευμάτων λόγω των κατεστραμμένων δρόμων, έδωσε το χρόνο στα οθωμανικά στρατεύματα, να οργανώσουν μια ακόμα -την τελευταία πριν την Κωνσταντινούπολη- αμυντική γραμμή, στην Τσατάλτζα, 30 χιλιόμετρα έξω από την πρωτεύουσα. Ωστόσο, οι Βούλγαροι δεν θα καταφέρουν να σπάσουν αυτό το τελευταίο αμυντικό σύνορο.