Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μπερναρδίνο Ριβαδάβια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπερναρδίνο Ριβαδάβια
Πορτραίτο του Μπερναρδίνο Ριβαδάβια, ενόσω βρισκόταν στο Λονδίνο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Bernardino Rivadavia (Ισπανικά)
Γέννηση20  Μαΐου 1780[1][2][3]
Μπουένος Άιρες[4]
Θάνατος2  Σεπτεμβρίου 1845[1][2][3]
Κάδιθ[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΑργεντινή
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙσπανικά
ΣπουδέςΕθνικό Κολέγιο του Μπουένος Άιρες (από 1798)
Colegio Nacional de Monserrat
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
διπλωμάτης
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚόμμα Ενότητας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΧουάνα δελ Πίνο (από 1809)
ΓονείςΜπενίτο Ριβαδάβια
ΑδέλφιαΣαντιάγο Ριβαδάβια
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Αργεντινής (1826–1827)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μπερναρδίνο δε λα Τρινιδάδ Γκονσάλες Ριβαδάβια (ισπανικά: Bernardino de la Trinidad González Rivadavia‎‎, 20 Μαΐου 1780 – 2 Σεπτεμβρίου 1845) ήταν ο πρώτος πρόεδρος της Αργεντινής, που τότε ονομαζόταν Ηνωμένες Επαρχίες του Ρίο ντε λα Πλάτα, από τις 8 Φεβρουαρίου 1826 έως τις 27 Ιουνίου 1827.

Σπούδασε στο Βασιλικό Κολέγιο του Σαν Κάρλος, αλλά εγκατέλειψε χωρίς να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Κατά τη διάρκεια των βρετανικών εισβολών υπηρέτησε ως τρίτος υπολοχαγός των εθελοντών της Γαλικίας. Συμμετείχε στο ανοιχτό Καμπίλντο στις 22 Μαΐου 1810 ψηφίζοντας υπέρ της καθαίρεσης του αντιβασιλέα. Είχε ισχυρή επιρροή στην Πρώτη Τριανδρία και λίγο αργότερα διετέλεσε Υπουργός Κυβερνήσεως και Εξωτερικών Υποθέσεων της επαρχίας του Μπουένος Άιρες.

Παρόλο που υπήρχε ένα Γενικό Συνέδριο που είχε ως σκοπό να καταρτίσει ένα σύνταγμα, η έναρξη του πολέμου με τη Βραζιλία οδήγησε στην άμεση καθιέρωση του αξιώματος του Προέδρου της Αργεντινής- με τον Ριβαδάβια να είναι ο πρώτος που διορίστηκε στη θέση αυτή. Το Σύνταγμα της Αργεντινής του 1826 εκδόθηκε αργότερα, αλλά απορρίφθηκε από τις επαρχίες. Με έντονη αμφισβήτηση από το πολιτικό του κόμμα, ο Ριβαδάβια παραιτήθηκε και τον διαδέχθηκε ο Βισέντε Λόπες ι Πλάνες.

Ο Ριβαδάβια αποσύρθηκε στην Ισπανία, όπου πέθανε το 1845. Τα λείψανά του επαναπατρίστηκαν στην Αργεντινή το 1857, λαμβάνοντας τιμές λοχαγού στρατηγού. Τα λείψανά του βρίσκονται σε μαυσωλείο στην Πλατεία Μισερέρε, δίπλα στη λεωφόρο Ριβαδάβια, η οποία ονομάστηκε προς τιμήν του.

Ο Ριβαδάβια γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες στις 20 Μαΐου 1780, τέταρτος γιος του Μπενίτο Μπερναρντίνο Γκονθάλεθ ντε Ριβαδάβια, ενός πλούσιου Ισπανού δικηγόρου, και της πρώτης του συζύγου, Μαρία Χοσέφα ντε Χεσούς Ροντρίγκεθ ντε Ριβαδενέιρα. Και οι δύο γονείς είχαν γεννηθεί στην πόλη Μονφόρτε ντε Λέμος της Γαλικίας. Λόγω της σκουρόχρωμης εμφάνισής του έχει υποστηριχθεί ότι ο Ριβαδάβια είχε αφρικανική καταγωγή.[5][6][7][8][9] Στις 14 Δεκεμβρίου 1809, ο Μπερναρδίνο Ριβαδάβια παντρεύτηκε την Χουάνα δελ Πίνο ι Βέρα Μουχίκα, κόρη του αντιβασιλέα του Ρίο ντε λα Πλάτα Χοακίν δελ Πίνο και της δεύτερης συζύγου του, της αντιβασιλέως Ραφαέλα Φρανσίσκα δε Βέρα Μουχίκα ι Λόπες Πιντάδο. Ο διορισμός του στον στρατό απορρίφθηκε από τον Μαριάνο Μορένο.

Ο Ριβαδάβια συμμετείχε ενεργά τόσο στην αντίσταση της Αργεντινής στη βρετανική εισβολή του 1806 όσο και στο κίνημα της Επανάστασης του Μαΐου για την ανεξαρτησία της Αργεντινής το 1810. Το 1811, ο Ριβαδάβια έγινε το κυρίαρχο μέλος της κυβερνητικής τριανδρίας ως Υπουργός Οικονομικών και Υπουργός Πολέμου. Μέχρι την πτώση της τον Οκτώβριο του 1812, η κυβέρνηση αυτή επικεντρώθηκε στη δημιουργία μιας ισχυρής κεντρικής κυβέρνησης, στη μετριοπάθεια των σχέσεων με την Ισπανία και στην οργάνωση ενός στρατού.[10]

Μέχρι το 1814 ο Ισπανός βασιλιάς Φερδινάνδος Ζ΄ είχε επιστρέψει στον θρόνο και ξεκίνησε την Απολυταρχική Αποκατάσταση, η οποία είχε σοβαρές συνέπειες για τις κυβερνήσεις στην Αμερική. Ο Μανουέλ Μπελγράνο και ο Ριβαδάβια στάλθηκαν στην Ευρώπη για να ζητήσουν υποστήριξη για τις Ηνωμένες Επαρχίες τόσο από την Ισπανία όσο και από τη Βρετανία. Επιδίωξαν να προωθήσουν τη στέψη του Φραγκίσκο δε Πάουλα, γιου του Καρόλου Δ΄ της Ισπανίας, ως αντιβασιλέα των Ηνωμένων Επαρχιών, αλλά τελικά αρνήθηκε να ενεργήσει ενάντια στα συμφέροντα του βασιλιά της Ισπανίας. Η διπλωματική αποστολή απέτυχε, τόσο στην Ισπανία όσο και στη Βρετανία. Επισκέφθηκε και τη Γαλλία και επέστρεψε στο Μπουένος Άιρες το 1821, κατόπιν αιτήματος των υποστηρικών τους.[11]

Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Βρετανία, ο Ριβαδάβια παρακολούθησε την αυξανόμενη ανάπτυξη που επέφερε η Βιομηχανική επανάσταση και την άνοδο του Ρομαντισμού. Επιδίωξε να προωθήσει μια παρόμοια ανάπτυξη στο Μπουένος Άιρες και προσκάλεσε πολλούς ανθρώπους να μετακομίσουν στην πόλη. Έπεισε τον Αιμέ Μπονπλάν να επισκεφθεί τη χώρα, αλλά ελάχιστες ακόμη προσκλήσεις έγιναν δεκτές.[12]

Τον Ιούνιο του 1821, ο κυβερνήτης Μαρτίν Ροντρίγκες τον διόρισε υπουργό της κυβέρνησης του Μπουένος Άιρες. Τα επόμενα πέντε χρόνια άσκησε ισχυρή επιρροή και επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό στη βελτίωση της πόλης του Μπουένος Άιρες, συχνά εις βάρος της ευρύτερης Αργεντινής. Για να κάνει την πρώτη να μοιάζει πιο ευρωπαϊκή, ο Ριβαδάβια κατασκεύασε μεγάλες λεωφόρους, σχολεία, πλακόστρωτους και φωτισμένους δρόμους. Ίδρυσε το Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες, καθώς και τις Ακαδημίες Θεάτρου, Γεωλογίας και Ιατρικής και το πρώτο μουσείο φυσικών επιστημών της ηπείρου.[10]

Έπεισε το νομοθετικό σώμα να εγκρίνει δάνειο ενός εκατομμυρίου λιρών για δημόσια έργα που δεν έγιναν ποτέ. Τα επαρχιακά ομόλογα πωλήθηκαν στο Λονδίνο μέσω της τράπεζας Baring Brothers Bank, ενώ Βρετανοί έμποροι με έδρα το Μπουένος Άιρες ενεργούσαν επίσης ως οικονομικοί μεσάζοντες. Τα χρήματα που είχαν δανειστεί χορηγήθηκαν με τη σειρά τους σε αυτούς τους επιχειρηματίες, οι οποίοι δεν τα αποπλήρωσαν ποτέ. Από το αρχικό εκατομμύριο λίρες η κυβέρνηση του Μπουένος Άιρες έλαβε μόνο 552.700 λίρες. Το εξωτερικό χρέος της επαρχίας μεταβιβάστηκε στο έθνος το 1825, ενώ η τελική αποπληρωμή του έγινε το 1904.[13]

Σθεναρός υποστηρικτής μιας ισχυρής, συγκεντρωτικής κυβέρνησης στην Αργεντινή, ο Ριβαδάβια αντιμετώπιζε συχνά τη βίαιη αντίσταση των αντιπολιτευόμενων ομοσπονδιακών. Το 1826, ο Ριβαδάβια εξελέγη ο πρώτος πρόεδρος της Αργεντινής. Κατά τη διάρκεια της θητείας του ίδρυσε πολλά μουσεία και επέκτεινε την εθνική βιβλιοθήκη.[10]

Η κυβέρνησή του είχε πολλά προβλήματα, κυρίως έναν συνεχιζόμενο πόλεμο με τη Βραζιλία για εδάφη στη σημερινή Ουρουγουάη και την αντίσταση των επαρχιακών αρχών. Αντιμέτωπος με την αυξανόμενη δύναμη του Ομοσπονδιακού Κόμματος και με αρκετές επαρχίες σε ανοιχτή εξέγερση, ο Ριβαδάβια υπέβαλε την παραίτησή του στις 27 Ιουνίου 1827. Τον διαδέχθηκε ο Βισέντε Λόπες ι Πλάνες. Αρχικά επέστρεψε στην ιδιωτική ζωή, αλλά το 1829 κατέφυγε στην εξορία στην Ευρώπη.[10]

Ο Ριβαδάβια επέστρεψε στην Αργεντινή το 1834 για να αντιμετωπίσει τους πολιτικούς του εχθρούς, αλλά αμέσως καταδικάστηκε και πάλι σε εξορία. Πήγε πρώτα στη Βραζιλία και στη συνέχεια στην Ισπανία, όπου πέθανε στις 2 Σεπτεμβρίου 1845. Ζήτησε να μη μεταφερθεί ποτέ η σορός του στο Μπουένος Άιρες. Ωστόσο, τα λείψανά του επαναπατρίστηκαν στην Αργεντινή το 1857, λαμβάνοντας τιμές στρατηγού λοχαγού. Επί του παρόντος βρίσκεται σε μαυσωλείο που βρίσκεται στην Πλατεία Μισερέρε, στο Μπουένος Άιρες, δίπλα στη Λεωφόρο Ριβαδάβια, που πήρε το όνομά της προς τιμήν του.[10]

Ο Ριβαδάβια απεικονίζεται στα γραμματόσημα της Αργεντινής από το 1864.

Ο Ριβαδάβια αναγνωρίζεται ως ο πρώτος πρόεδρος της Αργεντινής, παρόλο που η διακυβέρνησή του έγινε αποδεκτή μόνο στο Μπουένος Άιρες, δεν ολοκλήρωσε πλήρη θητεία, δεν υπήρχε σύνταγμα για περισσότερο από το μισό της διακυβέρνησής του και δεν ξεκίνησε προεδρική διαδοχή.[14] Η έδρα του προέδρου της Αργεντινής είναι γνωστή ως «καρέκλα του Ριβαδάβια», αλλά μόνο μεταφορικά: Ο Ριβαδάβια πήρε τα πάντα όταν έφυγε από το αξίωμά του, συμπεριλαμβανομένης της καρέκλας, η οποία δεν μπόρεσε ποτέ να επιστραφεί.[14]

Οι φιλελεύθεροι ιστορικοί επαινούν τον Ριβαδάβια ως μεγάλο ιστορικό άνθρωπο, για το έργο του στη βελτίωση της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και του διαχωρισμού κράτους και εκκλησίας. Οι αναθεωρητικοί συγγραφείς καταδικάζουν την αγγλοφιλία του, τους αδύναμους τελωνειακούς φραγμούς που επέτρεψαν την είσοδο μεγάλων βρετανικών εισαγωγών, βλάπτοντας την αδύναμη οικονομία της Αργεντινής της εποχής, και το δάνειο των Baring Brothers που ξεκίνησε το εξωτερικό χρέος της Αργεντινής.[15]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb125678969. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Bernardino-Rivadavia. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w61v5k9q. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. Martín, Norma Pérez (2008). «La negritud: pasado y presente en Argentina» (στα ισπανικά). Archipielago. Revista cultural de nuestra América 16 (60). ISSN 1402-3357. https://www.revistas.unam.mx/index.php/archipielago/article/view/20033. 
  6. Boccanera, Jorge (2015-03-01). «"El sur negro", crónicas de un tema silenciado» (στα ισπανικά). Télam. https://rebelion.org/el-sur-negro-cronicas-de-un-tema-silenciado/. Ανακτήθηκε στις 2024-06-09. 
  7. Peñaloza, Fernanda (2007). «Mapping Constructions of Blackness in Argentina». Indiana 24: 211–231. ISSN 0341-8642. https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=247016522010. 
  8. Gott, Richard (2007). «América Latina como una sociedad de colonización blanca» (στα ισπανικά). Estudios Avanzados 5 (8). https://biblioteca-repositorio.clacso.edu.ar/bitstream/CLACSO/3913/3/gott.pdf.  σελ.24
  9. Solomianski, Alejandro (2015). «Argentina y negritud: desde la otredad radicalizada hacia discursos más igualitarios» (στα ισπανικά). Cuadernos de Literatura XIX (38): 99–118. https://www.redalyc.org/pdf/4398/439843035008.pdf.  σελ.111
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Musa, Marcelo Néstor (1 Δεκεμβρίου 2023). «¿Quién fue Bernardino Rivadavia? - Biografía, vida y muerte». Enciclopedia Iberoamericana (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2024. 
  11. Luna 1999, σελίδες 7-24.
  12. Luna 1999, σελίδες 18-21.
  13. «1824: el empréstito Baring Brothers y la deuda externa». www.educ.ar (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2024. 
  14. 14,0 14,1 Mendelevich 2010, σελ. 23.
  15. Mendelevich 2010, σελ. 25.