Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ρίφκα Λίπσιτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ρίφκα Λίπσιτς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση15  Σεπτεμβρίου 1929[1]
Λοτζ
Θάνατος1945[2]
Groß Niendorf
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταημερολογιογράφος

Η Ρίφκα Λίπσιτς (πολωνικά: Rywka Lipszyc, 15 Σεπτεμβρίου 1929 - εξαφανίστηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 1945) ήταν Πολωνοεβραία ημερολογιογράφος και επιζώσα του Ολοκαυτώματος. Μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς, ακολουθούμενη από μεταφορά στο Γκρος-Ρόζεν και καταναγκαστική εργασία στο υποστρατόπεδό του στο Κρίστιανστατ (Christianstadt). Στη συνέχεια, μεταφέρθηκε σε μια πορεία θανάτου στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπέργκεν-Μπέλζεν, όπου απελευθερώθηκε εκεί τον Απρίλιο του 1945. Πολύ άρρωστη για να απομακρυνθεί, μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο στο Νίεντορφ, όπου και κατέληξε.[4]

Το ημερολόγιό της, που αποτελείται από 112 σελίδες, γράφτηκε μεταξύ 3 Οκτωβρίου 1943 και 12 Απριλίου 1944 στην πολωνική γλώσσα. Μεταφράστηκε στα αγγλικά από τη Μαλγκοζάτα Μάρκοφ και επεξηγήθηκε από την Εύα Βίατρ. Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες στις αρχές του 2014, περίπου 70 χρόνια μετά τη συγγραφή του.[5][6]

Το Γκέτο του Λοτζ το 1941.

Η Ρίφκα ήταν η μεγαλύτερη από τα τέσσερα παιδιά του Γιαν Λίπσιτς και της Μαρίας Ζέλβερ.[6] Η Ρίφκα γεννήθηκε το Σεπτέμβριο του 1929 στο Λοτζ της Πολωνίας. Τα αρχεία δείχνουν ότι ο Ρίφκα ζούσε στο Λοτζ μέχρι την 1η Ιανουαρίου 1938. Η οικογένεια φυλακίστηκε στο Γκέτο του Λοτζ τον Απρίλιο του 1940, μετά την γερμανική εισβολή στην Πολωνία. Το 1940, ενώ έβγαιναν για μια βόλτα, ο πατέρας της Ρίφκα, Γιαν, χτυπήθηκε ξαφνικά από έναν Γερμανό αξιωματικό. Καλυμμένος με αίμα, μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο στο γκέτο, όπου έλαβε εξιτήριο δύο εβδομάδες αργότερα και επανενώθηκε με την οικογένειά του. Ωστόσο, ως αποτέλεσμα των ξυλοδαρμών, άρχισε να υποφέρει από σοβαρό πονοκέφαλο, ο οποίος μεγάλωνε με τους μήνες. Ο πόνος αργότερα έγινε τόσο σοβαρός που πέθανε και ενταφιάστηκε στις 2 Ιουνίου 1941, στο νεκροταφείο του Γκέτο του Λοτζ, ένα χρόνο μετά από τον ξυλοδαρμό. Μετά το θάνατό του και την κηδεία του, η μητέρα της Ρίφκα, Μαρία, φρόντισε τα παιδιά μόνη της. Η ίδια η Μαρία πέθανε στις 8 Ιουλίου 1942 από πνευμονική νόσο και υποσιτισμό.[6] Το Σεπτέμβριο του 1942, δύο μήνες αργότερα, ο μικρότερος αδελφός της Ρίφκα, Αμπράμεκ και η αδελφή τους, Ταμάρσια, απελάθηκαν σε στρατόπεδο εξόντωσης. Η Ρίφκα και η αδελφή της, Τσίπκα, υιοθετήθηκαν από την θεία τους, Χαντάσα. Το 1943, η Χαντάσα άρχισε να υποφέρει από πείνα. Πέθανε από αυτήν την αιτία τον Ιούλιο του ίδιου έτους. Μετά το θάνατό της, η μεγαλύτερη κόρη της Χαντάσα, η Εστούσια (Έστερ), πήρε την κηδεμονία της Ρίφκα και της Σίπκα, με τη Μίνια (Μίνα) και την Χανούσια (Χάνα) (τις μικρότερες κόρες του Χαντάσα) να βοηθούν.

Τον Απρίλιο του 1944, με τον Κόκκινο Στρατό να βρίσκεται περίπου 145 χλμ. μακριά από το Λοτζ, οι Γερμανοί άρχισαν να εκκαθαρίζουν το γκέτο. Η Ρίφκα, η μικρότερη αδελφή της, η Τσίπκα, και οι τρεις ξαδέρφες της: η Εστούσια, η Μίνια και η Χανούσια, απελάθηκαν με τρένο στο Άουσβιτς. Η Τσίπκα δολοφονήθηκε σε θάλαμο αερίων αμέσως μόλις έφτασε. Αφού έμεινε για μια εβδομάδα στο Άουσβιτς, η Ρίφκα και οι τρεις ξαδέρφες της μεταφέρθηκαν στη συνέχεια στο Γκρος-Ρόζεν, ένα στρατόπεδο εργασίας στην Πολωνία.Τον Φεβρουάριο του 1945, η Ρίφκα και οι τρεις ξαδέρφες της στάλθηκαν σε πορεία θανάτου στο Μπέργκεν-Μπέλζεν της Γερμανίας. Ελευθέρωσαν από τους Συμμάχους στις 15 Απριλίου. Από την Ρίφκα και τις τρεις ξαδέρφες της, μόνο η Χανούσια δεν επέζησε από το Ολοκαύτωμα, πεθαίνοντας λίγο πριν απελευθερωθεί το Μπέργκεν-Μπέλζεν. Η Εστούσια, η Μίνια και η Ρίφκα νοσηλεύτηκαν προσωρινά σε νοσοκομείο, πριν τις στείλουν σε στρατόπεδο μεταφοράς στο Λούμπεκ της Γερμανίας. Τον Ιούλιο, η Εστούσια και η Μίνια ήταν αρκετά δυνατές και υγιείς για να φύγουν από το στρατόπεδο μεταφοράς. Η Ρίφκα δεν μπορούσε να συναντήσει τις ξαδέρφες της και να φύγει μαζί τους, επειδή ήταν σοβαρά άρρωστη και αδύναμη, μέχρι σε σημείο αναπηρίας. Στις 25 Ιουλίου 1945, η Ρίφκα ήταν τόσο άρρωστη και αδύναμη που στάλθηκε σε νοσοκομείο στο Νίεντορφ. Καταχωρήθηκε κατά την άφιξή της. Στις 10 Σεπτεμβρίου 1945, τα αρχεία δείχνουν ότι η Ρίφκα ήταν ακόμα ζωντανή και νοσηλευόταν στο νοσοκομείο. Είναι αμφισβητούμενο αν η Ρίφκα πέθανε ή είναι ακόμα ζωντανή μέχρι σήμερα.

Το ημερολόγιο της Ρίφκα ανακαλύφθηκε στα ερείπια των κρεματορίων στο Άουσβιτς-Μπιρκέναου τον Ιούνιο του 1945 από μια ιατρό του Κόκκινου Στρατού, τη Ζινάιντα Μπερεζόφσακγια, η οποία το πήρε μαζί της πίσω στην Σοβιετική Ένωση. Πέθανε το 1983. Το ημερολόγιο κρατούσε ο γιος της μαζί με άλλα πολεμικά αναμνηστικά. Πέθανε το 1992. Η εγγονή της Ζινάιντα, σε μια οικογενειακή επίσκεψη στη Ρωσία, είδε το χειρόγραφο και το πήρε μαζί της. Πάνω από μια δεκαετία αργότερα, το 2008, επικοινώνησε με το τοπικό Κέντρο Ολοκαυτώματος στο Σαν Φρανσίσκο. Το ημερολόγιο ήταν κρυμμένο από τον κόσμο σε σχετικά καλή κατάσταση πριν προσφερθεί.[7]

Το ημερολόγιο, που έλαβε επεξεργασία από την Αλεξάντρα Ζάπρουντερ, και συνοδεύεται από δοκίμια που γράφτηκαν από τον μελετητή Φρεντ Ρόζενμπαουμ και την ξαδέρφη της Ρίφκα, Χαντάσα Χαλαμίς, δημοσιεύτηκε στα αγγλικά στις αρχές του 2014 από την Εβραϊκή Υπηρεσία Οικογένειας και Παιδιών του Κέντρου Ολοκαυτώματος του Σαν Φρανσίσκο, σε συνεργασία με τον οίκο μάθησης Lehrhaus Judaica στο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας, και ονομάζεται Το ημερολόγιό της Ρίφκα Λίπσιτς.[5] Η Ρίφκα Λίπσιτς δεν πρέπει να συγχέεται με τη Ρίφκα Λίπσιτς που καταγράφεται στη βάση δεδομένων των θυμάτων της Σόα (1888-1940) που πέθανε στο Γκέτο του Λοτζ, σύζυγος του Γέχιελ.[8] Το ημερολόγιο δωρίστηκε στην οικογένεια από την εγγονή της Δρ. Μπερεζόφσακγια. Σήμερα, φυλάσσεται στο Γιαντ Βασσέμ, στην Ιερουσαλήμ.[9]

  1. 1,0 1,1 www.babelio.com/auteur/-/347476.
  2. BNE authority file. datos.bne.es/resource/XX5524472. Ανακτήθηκε στις 29  Μαΐου 2020.
  3. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jo2015881986. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  4. JFCS, The Search for Rywka Lipszyc. JFCS Holocaust Center, San Francisco
  5. 5,0 5,1 Rywka's Diary homepage. JFCS Holocaust Center, San Francisco
  6. 6,0 6,1 6,2 JFCS, Rywka Lipszyc, biography. JFCS Holocaust Center, San Francisco
  7. JFCS, "The Discovery of the Diary", JFCS Holocaust Center, San Francisco
  8. Yad Vashem, Rywka Lipszyc (Record Details). The Central Database of Shoah Victims' Names.
  9. Rywka's Diary: The Voice of a Young Girl in the Ghetto, Yad Vashem website

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]