Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σώκρατες (ποδοσφαιριστής)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σώκρατες
Προσωπικές πληροφορίες
Ημερ. γέννησης19 Φεβρουαρίου 1954
Τόπος γέννησηςΜπελέμ, Βραζιλία
Ημερ. θανάτου4 Δεκεμβρίου 2011 (57 ετών)
Τόπος θανάτουΣάο Πάολο, Βραζιλία
Ύψος1,92 μ.
ΘέσηΜέσος
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1974-1978Μποταφόγκο (ΣΠ)57(24)
1978-1984Κορίνθιανς Παουλίστα59(41)
1984-1985Φιορεντίνα25(6)
1986-1987Φλαμένγκο11(3)
1988-1989Σάντος5(2)
1989Μποταφόγκο (ΣΠ)0(0)
2004Γκάρφορθ Τάουν ΑΦΚ (D/R)1(0)
Σύνολο158(76)
Εθνική ομάδα
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1979-1986Βραζιλία60(22)
Προπονητική καριέρα
ΠερίοδοςΟμάδα
1990Μποταφόγκο (ΣΠ)
1996ΛΝΟ Κίτο
1999Καμποφριένσε
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Ο Σώκρατες (Sοcrates Brasileiro Sampaio de Souza Vieira de Oliveira, 19 Φεβρουαρίου 19544 Δεκεμβρίου 2011) ήταν Βραζιλιάνος διεθνής ποδοσφαιριστής. Αγωνιζόταν ως επιθετικός μέσος, θεωρούμενος ως ένας από τους καλύτερους στην ιστορία της χώρας του,[1][2] με άριστη τεχνική κατάρτιση, φαντασία, ικανότητα στο σκοράρισμα, την οργάνωση του παιχνιδιού, ενώ φημιζόταν και για τις «τυφλές» πάσες του.[3] Πανύψηλος για την εποχή του (1,92 μ.), φόραγε πάντα μια μαύρη κορδέλα στα μαλλιά μέσω της οποίας εξέφραζε την αντίθεση του σε κάθε είδους καθεστώς.

Ο Σώκρατες ήταν το πρωτότοκο παιδί των Raimundo και Guiomar Vieira. Γεννήθηκε στο Μπελέμ και μετακόμισε με την οικογένειά του στο Ριμπεϊράο Πρέτο, στην πολιτεία του Σάο Πάολο, τον Ιανουάριο του 1960, αφότου ο πατέρας του κέρδισε μια σημαντική θέση ως επιβλέπων εσόδων. Αυτή η δουλειά απέδωσε στον πατέρα του Σώκρατες μια αξιοσημείωτη αναγνωρισιμότητα στη μικρή πόλη Igarapé-Açu, όπου η οικογένεια ζούσε τότε. Ο νέος μισθός του πατέρα του, επέτρεψε στον Σώκρατες να παρακολουθήσει το καλύτερο σχολείο στο Ριμπεϊράο Πρέτο, το Κολέγιο Μαρίστα. Σε μια βιογραφία του αποκαλύπτεται ότι η μικρή βιβλιοθήκη που είχε δημιουργήσει ο πατέρας του στο σπίτι τους, η οποία περιείχε βιβλία φιλοσοφίας και άλλα έργα, απειλήθηκε από το πραξικόπημα στις 31 Μαρτίου 1964. Ο Σώκρατες περιγράφει το βίωμα: "Το 1964, είδα τον πατέρα μου να σχίζει πολλά βιβλία, λόγω του πραξικοπήματος. Νόμιζα ότι ήταν παράλογο, γιατί η βιβλιοθήκη ήταν το πράγμα που του άρεσε περισσότερο. Τότε ήταν που ένιωσα ότι κάτι δεν ήταν σωστό. Όμως το κατάλαβα πολύ αργότερα, στο κολέγιο." Στην ηλικία των 10 ετών, ο Σώκρατες είχε δει τις επιπτώσεις της λογοκρισίας της στρατιωτικής δικτατορίας. Η παιδική του ηλικία σημαδεύτηκε από αυτό το γεγονός, το οποίο κατανόησε ως ενήλικας αργότερα στη ζωή του.[4][5]

Καριέρα σε συλλόγους

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επαγγελματική καριέρα του ξεκίνησε το 1974 στη Μποταφόγκο, αλλά το μεγαλύτερο διάστημά της αγωνίστηκε στην Κορίνθιανς του Σάο Πάολο με την οποία αγωνίστηκε σε 297 παιχνίδια.[3] Εκεί ο Σώκρατες πρωτοστάτησε σε ένα πείραμα που έμεινε στην ιστορία ως «κορινθιακή δημοκρατία», βάσει του οποίου οι ποδοσφαιριστές είχαν βαρύνοντα λόγο στα διοικητικά και αγωνιστικά ζητήματα. Γενικά υπήρξε πολύ αγαπητός, αφού μέσω του ποδοσφαίρου εξέφραζε την αντίθεσή του στη στρατιωτική δικτατορία που κυβερνούσε τη Βραζιλία στο μεγαλύτερο διάστημα της καριέρας του.

Στην Ευρώπη είχε ένα μικρό πέρασμα από την ιταλική Φιορεντίνα την περίοδο 1984-85 και μετέπειτα αγωνίστηκε σε δύο ακόμα σημαντικούς συλλόγους του βραζιλιάνικου πρωταθλήματος, τη Φλαμένγκο και τη Σάντος. Το 1989 επέστρεψε στην πρώτη του ομάδα, την Μποταφόγκο, όπου έκλεισε την επαγγελματική καριέρα του.

Το 2004 επέστρεψε στα γήπεδα αγωνιζόμενος σε μια μικρή ομάδα ερασιτεχνική αγγλική ομάδα (Garforth), ως παίκτης-προπονητής με συμβόλαιο ενός μήνα.

Ο Σώκρατες αγωνίστηκε ως αρχηγός με την Εθνική ομάδα της χώρας του στα Παγκόσμια Κύπελλα του 1982 και του 1986. Η Βραζιλία τότε είχε μια από τις καλύτερες εθνικές ομάδες, αφού μαζί με το Σώκρατες αγωνίζονταν ποδοσφαιριστές όπως ο Ζίκο, ο Φαλκάο, ο Ζούνιορ και ο Καρέκα. Και στις δύο διοργανώσεις η Βραζιλία ήταν το μεγάλο φαβορί, έπεσε όμως το 1982 στην ασταμάτητη Ιταλία του Πάολο Ρόσι όπου σε έναν αγώνα θρίλερ ο Σώκρατες έβαλε ένα δύσκολο γκολ στην κλειστή γωνία του Ντίνο Τζοφ.[6][7][8] Το 1986, ήταν η σειρά της φιλόδοξης Γαλλίας του Μισέλ Πλατινί να στερήσει από τον Σώκρατες την ευκαιρία για διάκριση στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Σε αυτό τον αγώνα μάλιστα ο Σώκρατες αστόχησε στη διαδικασία των πέναλτι.[9][10]

Συνολικά με την Εθνική Βραζιλίας συμμετείχε από τον Μάιο του 1979 μέχρι τον Ιούνιο του 1986 σε 60 αγώνες και σκόραρε 22 φορές.[11]

Ο Σώκρατες έζησε στο Ριμπεϊράο Πρέτο με τη σύζυγό του και τα έξι παιδιά του. Ήταν αρθρογράφος σε αρκετές εφημερίδες και περιοδικά, γράφοντας όχι μόνο για τον αθλητισμό, αλλά και για την πολιτική και τα οικονομικά. Εμφανίστηκε συχνά στα τηλεοπτικά προγράμματα της Βραζιλίας ως ειδικός ποδοσφαίρου. Πριν πεθάνει, ο Σώκρατες έγραφε ένα εξαιρετικό βιβλίο για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 στη Βραζιλία.[12]

Είχε σπουδάσει ιατρική (το παρατσούκλι του ήταν "γιατρός") και έχει διδακτορικό στη φιλοσοφία. Είναι σπάνιο επίτευγμα για έναν επαγγελματία ποδοσφαιριστή (κατείχε πτυχίο ιατρικής από το Faculdade de Medicina de Ribeirão Preto, την ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο).[13] Ακόμα πιο σπάνιο είναι το γεγονός ότι απέκτησε το πτυχίο παίζοντας ταυτόχρονα επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Μετά τη συνταξιοδότησή του, ασκούσε ιατρική στο Ριμπεϊράο Πρέτο.[14] Αναφέρεται επίσης ως διαννοούμενος, πότης και καπνιστής.[15] Επίσης είναι άξιο αναφοράς πως ο μικρότερος αδελφός του, Ράι ήταν και αυτός σπουδαίος διεθνής ποδοσφαιριστής, μέλος της Εθνικής Βραζιλίας που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994, ιδίως παίζοντας για το Σάο Πάολο και για την Παρί Σεν-Ζερμέν.[16][17]

Τη εποχή που έπαιζε στην Κορίνθιανς, ο Σώκρατες ίδρυσε το κίνημα της Δημοκρατίας των Κορίνθιανς, που αντιτίθενταν στην τότε στρατιωτική κυβέρνηση.[18] Ο Σώκρατες και οι συμπαίκτες του διαμαρτύρονταν εναντίον της μεταχείρισης των ποδοσφαιριστών από το καθεστώς, και έδειξαν υποστήριξη στο ευρύτερο κίνημα για εκδημοκρατισμό, φορώντας μπλούζες με το σύνθημα "Democracia" γραμμένο πάνω τους κατά τη διάρκεια των αγώνων.[19]

Στις 16 Απριλίου 1984 εκφώνησε ομιλία υποστηρίζοντας το Diretas Já (Ελεύθερες Εκλογές Τώρα), ένα λαϊκό κίνημα που ζήτησε άμεσες προεδρικές εκλογές.[20] Στο Σώκρατες και η Δημοκρατία των Κορίνθιανς[21], ο Juca Kfouri, Βραζιλιάνος δημοσιογράφος, θυμάται: «ο Σώκρατες πήρε το ρίσκο να πει, μπροστά σε δύο εκατομμύρια ανθρώπους που συγκεντρώθηκαν στην πλατεία του καθεδρικού ναού, ότι εάν δεν γίνονταν δεκτές οι άμεσες προεδρικές εκλογές από το καθεστώς, θα έφευγε και θα πήγαινε να παίξει στην Ιταλία." [22] Με το να εξαρτάται η μεταφορά του στο εξωτερικό από το αποτέλεσμα μιας συνταγματικής τροποποίησης, άρχισε να σχηματίζεται η πολιτική παρακαταθήκη του Σώκρατες. Η καταγγελία του για τη στρατιωτική δικτατορία και ο αγώνας για εκδημοκρατισμό της Βραζιλίας επέκτεινε το μύθο του πέρα ​​από τα ποδοσφαιρικά γήπεδα.

Ο Σώκρατες είχε δηλώσει ότι τρεις από τους παιδικούς του ήρωες ήταν ο Φιντέλ Κάστρο, ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα και ο Τζον Λένον.[23]

Τα ξημερώματα της 4ης Δεκεμβρίου 2011, ο Σώκρατες άφησε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο Άλμπερτ Αϊνστάιν του Σάο Πάολο, εξαιτίας λοίμωξης του γαστρεντερικού συστήματος που εξελίχθηκε σε σηψαιμικό σοκ. Η λοίμωξη είχε προέλθει παλιότερα από γαστρεντερική αιμορραγία που οφειλόταν στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.[16]

Τίτλοι και διακρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μποταφόγκο

  • Τουρνουά Vicente Feola: 1976

Κορίνθιανς

  • Καμπεονάτο Παουλίστα (3) : 1979, 1982, 1983

Φλαμένγκο

  • Taça Rio: 1986
  • Καμπεονάτο Καριόκα: 1986

Βραζιλία

  • Κόπα Αμέρικα : Φιναλίστ 1983
    • Τρίτη θέση 1979

Ατομικές διακρίσεις

  • Hall of Fame Ποδοσφαίρου της Βραζιλίας
  • FIFA 100
  • World Soccer περιοδικό : 61ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ου αιώνα
  • Πρώτος σκόρερ του Πρωταθλήματος Παουλίστα : 1976
  • Bola de Prata: 1980
  • FIFA XI: 1982
  • Καλύτερος ποδοσφαιριστής της Νότιας Αμερικής : 1983
  • World Soccer περιοδικό : καλύτερη ομάδα της χρονιάς : 1982
  1. «Και οι 20 Βραζιλιάνοι όλων των εποχών ήταν υπέροχοι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2023. 
  2. «Melhor Brasil de todos os tempos». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2023. 
  3. 3,0 3,1 «Sócrates, uno de los mejores futbolistas brasileños de la historia». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουνίου 2024. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2024. 
  4. Argueta, Laura (2016). «Socrates: brief overview of how childhood experiences led to his later politics». Weebly (US). http://socratesbrazilianfootballer.weebly.com/. Ανακτήθηκε στις 20 April 2016. 
  5. Cardoso, Tom (11 Ιανουαρίου 2014). Sócrates (στα Πορταγαλικά). São Paulo: Objetiva. ISBN 9788539006212. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  6. «World Cup 1982: Brazil v Italy and 'the day football died'». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2022. 
  7. «Μουντιάλ 1982: Το 90λεπτο που τελείωσε το ποδόσφαιρο όπως το ξέραμε». Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2022. 
  8. «Italy 3-2 Brazil, 1982: the day naivety, not football itself, died». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2020. 
  9. «Remembering Tele Santana's immortal Brazilian team of 1982». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2022. 
  10. «Of Zico and Socrates, memories of another Cup». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2024. 
  11. «Sócrates Brasileiro Sampaio de Souza Vieira de Oliveira - Goals in International Matches». Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2024. 
  12. Bellos, Alex (13 June 2010). «Sócrates: 'Everyone who comes to Brazil falls in love with someone'». The Guardian (UK). https://www.theguardian.com/theobserver/2010/jun/13/socrates-brazil-football-world-cup. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2011. 
  13. «Greatest Who Never Won a World Cup». Life. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2011. 
  14. «Obituary: Socrates» (στα αγγλικά). BBC Sport. 2011-12-04. https://www.bbc.co.uk/sport/football/16019637. 
  15. Henderson, Jon (2009-05-20). «Seven deadly sins of football: Socrates, the smoking supreme» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/football/2009/may/21/seven-deadly-sins-socrates-brazil. 
  16. 16,0 16,1 Ramil, Tatiana (4 Δεκεμβρίου 2011). «Former Brazil captain Socrates dies at 57». Reuters India. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-06-06. https://web.archive.org/web/20140606223338/http://in.reuters.com/article/2011/12/04/soccer-brazil-socrates-idINDEE7B301Z20111204. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2012. 
  17. "Europe's surprising challenge to the latin game" Αρχειοθετήθηκε 27 January 2012[Date mismatch] στο Wayback Machine.. The New York Times. 9 Ιουλίου 1994.
  18. «The Role of the Corinthians' Democracy in Brazil's Re-democratization: Director Pedro Asbeg discusses Black and White Democracy». Sounds and Colours. 26 Νοεμβρίου 2014. 
  19. «Sócrates – midfielder and anti-dictatorship resister». Libcom. 12 Ιουλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2011. 
  20. «Socrates, Brazil's swaggering revolutionary». FIFA (Fédération Internationale de Football Association). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-03-19. https://web.archive.org/web/20180319073213/http://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=63627/profile.html. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2016. 
  21. «Socrates and the Corinthians' Democracy». www.aljazeera.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2020. 
  22. Perez, Gilles (Writer); Rof Gilles (11 July 2012). Football Rebels. Socrates and the Corinthians' Democracy. Al Jazeera.
  23. Mitten, Andy (25 Φεβρουαρίου 2010). «Andy Mitten Column: Interview with Socrates». Manchester Evening News. http://www.manchestereveningnews.co.uk/sport/football/manchester_united/s/1193868_andy_mitten_column. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]