Το τελευταίο πρόβλημα
 Ο Χολμς και ο Μοριάρτι παλεύουν στους καταρράκτες Ράιχενμπαχ. Εικονογράφηση του Σίντνεϊ Πάτζετ, 1893 | |
| Συγγραφέας | Άρθουρ Κόναν Ντόιλ |
|---|---|
| Εικονογράφος | Σίντνεϊ Πάτζετ |
| Τίτλος | The Final Problem |
| Γλώσσα | Αγγλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1891 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | Δεκέμβριος 1893 |
| Μορφή | διήγημα |
| Σειρά | Οι αναμνήσεις του Σέρλοκ Χολμς[1] Εργογραφία του Σέρλοκ Χολμς |
| Χαρακτήρες | Σέρλοκ Χολμς, Καθηγητής Μοριάρτυ και Δρ. Γουάτσον |
| Τόπος | Λονδίνο Meiringen Καταρράκτες Ράιχενμπαχ |
| Δημοσιεύθηκε στο | The Strand Magazine |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Το τελευταίο πρόβλημα (αγγλικός τίτλος: The Final Problem) είναι ένα από τα πενήντα έξι διηγήματα του σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ με ήρωα τον ντετέκτιβ Σέρλοκ Χολμς. Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο βρετανικό περιοδικό The Strand τον Δεκέμβριο του 1893 και είναι το δωδέκατο διήγημα της συλλογής Οι αναμνήσεις του Σέρλοκ Χολμς που εκδόθηκε το 1893 στην Αγγλία.[2]
Η ιστορία, που διαδραματίζεται το 1891, παρουσιάζει τον επικεφαλής του οργανωμένου εγκλήματος στο Λονδίνο, καθηγητή Μοριάρτι. Προοριζόταν να είναι η τελευταία ιστορία του Χολμς, που θα τελείωνε με το θάνατο του ντετέκτιβ, αλλά ο Κόναν Ντόιλ πείστηκε αργότερα να αναβιώσει τον ήρωα σε επί πλέον διηγήματα και μυθιστορήματα.[3]
Ο Κόναν Ντόιλ αργότερα κατέταξε το διήγημα τέταρτο στην προσωπική του λίστα με τις δώδεκα καλύτερες ιστορίες του Χολμς.[4]
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ένα βράδυ του Απριλίου 1891, ο Χολμς φτάνει στο σπίτι του παλιού του φίλου γιατρού Γουάτσον ελαφρά πληγωμένος και σε εμφανώς ταραγμένη κατάσταση. Προς μεγάλη έκπληξη και φρίκη του Γουάτσον, ο Χολμς τον πληροφορεί ότι είχε γλιτώσει από τρεις απόπειρες δολοφονίας εκείνη την ημέρα μετά από μια επίσκεψη του καθηγητή Μοριάρτι, ο οποίος τον προειδοποίησε να αποσυρθεί από την έρευνα εναντίον του για να αποφύγει οποιοδήποτε λυπηρό αποτέλεσμα. Αρχικά, τη στιγμή που ο Χολμς έστριβε σε μια γωνία του δρόμου, μια άμαξα όρμησε ξαφνικά πάνω του αλλά κατάφερε να ξεφύγει. Στη συνέχεια, ενώ ο Χολμς περπατούσε στο πεζοδρόμιο, ένα τούβλο έπεσε από τη στέγη ενός σπιτιού ακριβώς μπροστά του. Κάλεσε την αστυνομία για να ερευνήσει αλλά κατέληξαν ότι επρόκειτο για ατύχημα. Τελικά, καθοδόν προς το σπίτι του Γουάτσον, ο Χολμς δέχτηκε επίθεση από έναν κακοποιό που τον τραυμάτισε ελαφρά, ο Χολμς κατάφερε να τον πιάσει και τον παρέδωσε στην αστυνομία, αλλά παραδέχτηκε ότι δεν υπήρχε ουσιαστικά καμία ελπίδα να αποδειχθεί ότι ο κακοποιός βρισκόταν στην υπηρεσία του Μοριάρτι.[5]
Ο Χολμς παρακολουθεί τον Μοριάρτι και τα μέλη της σπείρας του εδώ και μήνες και είναι στα πρόθυρα να τους παγιδεύσει και να τους παραδώσει στην αστυνομία αλλά αυτό δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί πριν από τρεις ημέρες. Ο Μοριάρτι είναι η εγκληματική ιδιοφυΐα πίσω από εξαιρετικά οργανωμένες μυστικές εγκληματικές πράξεις και ο Χολμς θα το θεωρήσει κορυφαίο επίτευγμα της καριέρας του αν καταφέρει να τον νικήσει. Ο Μοριάρτι θέλει να ματαιώσει τα σχέδια του ντετέκτιβ και είναι σε θέση να το κάνει, γιατί είναι, όπως παραδέχεται ο Χολμς, ιδιαίτερα έξυπνος.
Ο Χολμς ζητά από τον Γουάτσον να ταξιδέψει στην Ευρώπη μαζί του για να ξεφύγει από τον Μοριάρτι, δίνοντάς του ασυνήθιστες οδηγίες για να κρύψει τη διαδρομή του προς το τρένο. Την επόμενη μέρα ο Γουάτσον ακολουθεί κατά γράμμα τις οδηγίες του Χολμς και βρίσκεται να περιμένει στο βαγόνι τον φίλο του, αλλά μόνο ένας ηλικιωμένος Ιταλός ιερέας είναι εκεί. Ο κληρικός σύντομα αποδεικνύεται ότι είναι ο Χολμς μεταμφιεσμένος.[6]
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ο Χολμς αντιλαμβάνεται ότι ο Μοριάρτι τους παρακολουθεί και παίρνει προφυλάξεις.
Μετά από τρεις μέρες στο Στρασβούργο, ο Χολμς λαμβάνει ένα μήνυμα ότι οι περισσότεροι από τη συμμορία του Μοριάρτι έχουν συλληφθεί αλλά ο ίδιος έχει διαφύγει. Συνιστά στον Γουάτσον να επιστρέψει, καθώς πιθανότατα θα αποδειχθεί πολύ επικίνδυνος αντίπαλος. Ο Γουάτσον, όμως, αποφασίζει να μείνει με τον φίλο του.
Μετά από ένα μακρύ ταξίδι, οι δύο φίλοι βρίσκονται στην Ελβετία, στο χωριό Μέρινγκεν. Από εκεί αποφασίζουν μοιραία να κάνουν μια βόλτα που περιλαμβάνει επίσκεψη στους καταρράκτες Ράιχενμπαχ, ένα τοπικό αξιοθέατο. Μόλις φθάνουν, εμφανίζεται ένα αγόρι και δίνει στον Γουάτσον ένα μήνυμα που τον καλεί να επιστρέψει: μια νεαρή άρρωστη Αγγλίδα στο ξενοδοχείο ήθελε να δει έναν Άγγλο γιατρό. Ο γιατρός επιστρέφει στο χωριό και εκεί μαθαίνει ότι τον εξαπάτησαν: δεν υπήρξε ποτέ άρρωστη Αγγλίδα.
Στη συνέχεια, ο Γουάτσον επιστρέφει βιαστικά στους καταρράκτες αλλά δεν βρίσκει κανέναν εκεί, αν και βλέπει ίχνη βίαιας πάλης στο λασπωμένο μονοπάτι χωρίς ίχνη επιστροφής. Βρίσκει ένα σημείωμα του Χολμς, που εξηγεί ότι γνώριζε ότι το μήνυμα ήταν παραπλανητικό και ότι πρόκειται να αντιμετωπίσει τον Μοριάρτι, ο οποίος του έδωσε τον χρόνο να γράψει αυτό το τελευταίο γράμμα. Ο Γουάτσον φαντάζεται τη σκηνή που δεν είδε: ο Χολμς και ο Μοριάρτι βρίσκονται αντιμέτωποι στην άκρη των καταρρακτών και βρίσκουν και οι δύο τον θάνατο στο φαράγγι, θύματα της θανάσιμης πάλης τους.[7]
Θλιμμένος ο δρ Γουάτσον επιστρέφει στην Αγγλία. Η συμμορία του Μοριάρτι καταδικάστηκε με βάση τα στοιχεία που εξασφάλισε ο Χολμς, ένας μεταθανάτιος θρίαμβος του ντετέκτιβ. Ο δρ Γουάτσον τελειώνει την αφήγηση λέγοντας ότι ο Σέρλοκ Χολμς ήταν ο καλύτερος και ο πιο σοφός άνθρωπος που είχε γνωρίσει ποτέ.[8]
Ιστορικό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το τελευταίο πρόβλημα προοριζόταν να είναι ακριβώς αυτό που λέει ο τίτλος του. Ο Κόναν Ντόιλ ήθελε να σταματήσει να γράφει για τον διάσημο ντετέκτιβ του μετά από αυτό το διήγημα παρά τη φήμη και τα κέρδη που του απέφεραν. Ένιωθε ότι οι ιστορίες του Σέρλοκ Χολμς τον αποσπούσαν από πιο σοβαρές λογοτεχνικές προσπάθειες και ότι το να «σκοτώσει» τον Χολμς ήταν ο μόνος τρόπος για να ξαναβρεί την καριέρα του.[9]
Ο Κόναν Ντόιλ προσπάθησε να απαλύνει τον θάνατο κάνοντας τον Χολμς να πεθαίνει με έναν μεταθανάτιο θρίαμβο, έχοντας απαλλάξει τον κόσμο από έναν εγκληματία τόσο ισχυρό και επικίνδυνο που κάθε άλλο έργο θα ήταν ασήμαντο.
Η συνέχεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ωστόσο, οι αντιδράσεις, οι διαμαρτυρίες και η πίεση των αναγνωστών τελικά έπεισε τον συγγραφέα να επανέλθει στον Χολμς, γράφοντας Το σκυλί των Μπάσκερβιλ (που χρονολογικά αναφέρεται πριν από το Τελευταίο πρόβλημα) και επαναφέροντάς τον οριστικά στο διήγημα Η περιπέτεια του άδειου σπιτιού, όπου, μερικές ασάφειες στις μαρτυρίες των αυτοπτών μαρτύρων του επέτρεψαν να «αναστήσει» αληθοφανώς τον Χολμς. Εκεί μαθαίνουμε ότι μόνο ο Μοριάρτι σκοτώθηκε στους καταρράκτες του Ράιχενμπαχ. Ο ντετέκτιβ προσποιήθηκε ότι σκοτώθηκε για να ξεφύγει από τον συνεργάτη του καθηγητή, τον συνταγματάρχη Σεμπάστιαν Μοράν. Ακολούθησαν και άλλα διηγήματα που συγκεντρώθηκαν στη συλλογή Η επιστροφή του Σέρλοκ Χολμς (1905).[10]
Μέρινγκεν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι κάτοικοι του Μέρινγκεν στην Ελβετία τιμούν τον Κόναν Ντόιλ και τον Σέρλοκ Χολμς για τη διασφάλιση της διαρκούς παγκόσμιας φήμης της περιοχής τους και την σημαντική προώθηση του τουρισμού στην πόλη.[11]
Ένα μουσείο αφιερωμένο στον Χολμς στεγάζεται στο υπόγειο της αγγλικής εκκλησίας, που βρίσκεται στην πλατεία Κόναν Ντόιλ.[12]
Στον σταθμό του τελεφερίκ κοντά στους καταρράκτες, υπάρχει αναμνηστική επιγραφή για τον «πιο διάσημο ντετέκτιβ του κόσμου».
Το σημείο από το οποίο έπεσε ο Μοριάρτι βρίσκεται στους καταρράκτες του Ράιχενμπαχ. Είναι προσβάσιμο ανεβαίνοντας το μονοπάτι προς την κορυφή των καταρρακτών και διασχίζοντας μια γέφυρα. Η προεξοχή σημειώνεται με μια πλάκα γραμμένη στα αγγλικά, γερμανικά και γαλλικά που γράφει «Σ' αυτό το φοβερό μέρος, ο Σέρλοκ Χολμς νίκησε τον καθηγητή Μοριάρτι, στις 4 Μαΐου 1891». Υπάρχει επίσης ένας μεγάλος σταυρός έτσι ώστε να φαίνεται από απόσταση.[13]
Θαυμαστές που αυτοαποκαλούνται «προσκυνητές» ταξιδεύουν στο Μέρινγκεν ντυμένοι σαν χαρακτήρες από τις ιστορίες του Χολμς. Εκεί οργανώνονται αναπαραστάσεις και εκδηλώσεις που διοργανώνει η Εταιρεία Σέρλοκ Χολμς του Λονδίνου.[14]
Ελληνική μετάφραση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Το τελευταίο πρόβλημα, στα Άπαντα του Σέρλοκ Χολμς, μετάφραση: Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος, εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2005, στον Γ' τόμο.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σέρλοκ Χολμς: Το τελευταίο πρόβλημα (1985) ελληνικοί υπότιτλοι
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ: «The Memoirs of Sherlock Holmes». (Αγγλικά) Οι αναμνήσεις του Σέρλοκ Χολμς. Τζορτζ Νιουνς. 1894.
- ↑ . «owlcation.com/humanities/Plot-Summary-of-the-Adventure-of-the-Final-Problem».
- ↑ . «britannica.com/topic/The-Final-Problem».
- ↑ . «lithub.com/the-12-best-sherlock-holmes-stories-according-to-arthur-conan-doyle/».
- ↑ . «arthurconandoyle.com/index.php/The_Adventure_of_the_Final_Problem».
- ↑ . «bakerstreet.fandom.com/wiki/The_Adventure_of_the_Final_Problem».
- ↑ . «eprints.undip.ac.id/1/BOOK_REVIEW_OF_THE_FINAL_PROBLEM_by_SIR_ARTHUR_CONAN_DOYLE.pdf» (PDF).
- ↑ . «recap.study/summary/The Final Problem».
- ↑ . «study.com/academy/lesson/sherlock-holmes-the-final-problem-summary-explanation».
- ↑ . «sherlock-holm.es/stories/pdf/a4/1-sided/retn.pdf» (PDF).
- ↑ . «swissinfo.ch/eng/sherlock-holmes-success-no-mystery-in-meiringen/».
- ↑ . «thirdeyetraveller.com/meiringen-switzerland/».
- ↑ . «ashokbhatia.wordpress.com/2014/05/28/sherlock-holmes-the-honorary-citizen-of-meiringen-switzerland/».
- ↑ . «prospectmagazine.co.uk/magazine/sherlock-holmes-pilgrims-conan-doyle».