Τρένο

Τρένο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το τρένο (παρωχημένη μορφή: τραίνο, ή αλλιώς σιδηροδρομικό όχημα / σιδηροδρομική-κινητήρια μονάδα), αποτελεί σήμερα κυρίαρχο μέσο κατηγορίας των σιδηροδρομικών μεταφορών (ό,τι όχημα κινείται πάνω σε σιδηροδρομικές γραμμές: τραμ, μετρό, κλπ). Αποτελείται από ειδικά οχήματα που κινούνται πάνω σε σιδηροδρομικές γραμμές (ράγες/σιδηροτροχιές) και μεταφέρουν επιβάτες ή πολύ βαρύ φορτίο (χιλιάδες τόνους) από ένα γεωγραφικό σημείο σε κάποιο άλλο.

Μία σιδηροδρομική γραμμή αποτελείται από ένα ζεύγος παράλληλων σιδηροτροχιών (ραγών), διαφόρου μεταξύ τους εύρους. Επίσης μπορεί να είναι μονής τροχιάς, όπως παλαιότερα, (σήμερα συνήθως είναι κατασκευασμένες από ειδικό τσιμέντο) ή μαγνητικές.

Στην ορολογία του σιδηρόδρομου ο όρος "σύνθεση συρμού" περιγράφει την ομάδα των σιδηροδρομικών οχημάτων που αποτελούν ένα τρένο. Όταν αναφερόμαστε στην κινητήρια δύναμη, περιγράφεται ο τύπος των μηχανών έλξης (πετρελαιοκινητήρων ή ηλεκτροκινητήρων) που έλκουν το τρένο. Παρομοίως, ο όρος αμαξοστοιχία αναφέρεται σε μια ομάδα κινούμενων βαγονιών που είναι συνήθως μόνιμα συνδεδεμένα μεταξύ τους ώστε να αποτελούν μια ενιαία ομάδα τροχαίου υλικού (ο όρος χρησιμοποιείται συνήθως για επιβατηγά τρένα).

Το ύψος των περισσότερων τρένων στην Ελλάδα κυμαίνεται συνήθως από 3 μέτρα έως το 5 μέτρα (τα περισσότερα τραίνα είναι μεταξύ 3,8 έως 4,7 μέτρων)

Το βάρος μιας μηχανής έλξης (που έλκει-ρυμουλκεί τα βαγόνια επιβατικά η εμπορικά) είναι από 80t έως 250t ενώ εάν αναλογιστούμε έναν εμπορικό συρμό (μηχανή που έλκει πολλά φορτηγά βαγόνια) είναι μέχρι και 200.000 τόνους.

Για να μπορεί να οδηγήσει κάποιος τρένο στην Ελλάδα πρέπει να είναι πτυχιούχος τεχνικής κατεύθυνσης Μέσης εκπαίδευσης (Απολυτήριο Λυκείου / Πτυχίο Πανεπιστημίου) (πρώην Τ.Ε.Ι.) και συγκεκριμένα να έχει να κάνει με ηλεκτρομηχανολογικά (μηχανολογία/ηλεκτρολογία/ηλεκτρονική/μηχανοτρονική). Πλέον, όλο το προσωπικό έλξης (μηχανοδηγοί) εργάζονται στην ιδιωτική εταιρεία Hellenic Train (μέλος του ιταλικού κρατικού ομίλου Ferrovie Dello stato Italiane). Ενώ οι μηνιαίες απολαβές είναι αρκετά καλές, αλλά όχι τόσο καλές σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Η Hellenic Train προσλαμβάνει μηχανοδηγούς ηλικίας 22 - 29 ετών.

Τύποι τρένων

Ανάλογα με το τρόπο που κινούνται, τα τρένα διακρίνονται σε:

1) Πλήρως Ηλεκτροκίνητο: Mε ηλεκτροκινητήρες, παροχή ρεύματος 25.000 Volts - 50 Hz μέσω παντογράφου.

2) Ντίζελ-ηλεκτροκίνητο/Ντιζελ-ηλεκτρικό: Με ηλεκτροκινητήρες, παροχή σε αυτούς από παραγωγή ρεύματος μέσω ηλεκτροπαραγωγού ζεύγους (ντιζελοκινητήρα-ηλεκτρογεννήτριας).

3) Ντιζελοκίνητο/Ντιζελ-ϋδραυλικό: Με πετρελαιοκινητήρες, και η μετάδοση κίνησης στους τροχούς (σιδηροδρομικά κινητήρια φορεία) της ντιζελομηχανής μέσω υδραυλικών <<αυτόματων>> κιβωτίων 2 ταχυτήτων).

4) Ατμοκίνητο (παλιότερα): Με ατμολέβητα, και η μετάδοση κίνησης στους τροχούς της ατμομηχανής μέσω εμβόλων, που κινούνταν λόγω πίεσης από τον παραγόμενο ατμό.

Ένα τρένο μπορεί να αποτελείται από συνδυασμό ενός ή περισσότερων κινητήριων οχημάτων και εφαπτομένων βαγονιών, ή αυτοπροωθούμενων πολλαπλών μονάδων (ή περιστασιακά ένα απλό όχημα, το οποίο αποκαλείται αυτοκινητάμαξα (railcar ή trainset) παλαιότερα "ωτομοτρίς". Τα ηλεκτρικά τρένα στην Ελλάδα κινούνται με τη βοήθεια καλωδίων υπερυψηλής τάσης ισχύος 25.000V. Στην Ελλάδα, οι πετρελαιοκινητήρες τρένων ισχύος είναι συνήθως από 100 kW έως 4000 kW, ενώ οι ηλεκτροκινητήρες είναι από 386 kW - 10527 kW (δηλαδή 10 MegaWatt ή αλλιώς 10.500.000 Watt, υπερυψηλή ισχύς).

Ανάλογα με το φορτίο που μεταφέρουν, τα τρένα διακρίνονται σε:

• Επιβατικά τρένα: Ένα επιβατικό τρένο αποτελείται από ένα ή περισσότερα κινητήρια οχήματα και από συνήθως δύο ή περισσότερα βαγόνια. Εναλλακτικά, ένα τρένο μπορεί να αποτελείται εντελώς από επιβατηγά βαγόνια, κάποια από τα οποία διαθέτουν μια "πολλαπλή μονάδα". Σε πολλά μέρη του κόσμου, ειδικά στην Ιαπωνία και στην Ευρώπη, τα σιδηροδρομικά οχήματα υψηλής ταχύτητας χρησιμοποιούνται ευρέως για ταξιδιωτικές μεταφορές.

• Εμπορικά τρένα: Τα εμπορικά τρένα αποτελούνται από φορτηγά βαγόνια (φορτάμαξες), διαφορετικά από τα επιβατηγά ίσως και βαρύτερα (πάνω από 80 τόνους το κάθε ένα βαγόνι.)

Ειδικά σιδηροδρομικά οχήματα χρησιμοποιούνται επίσης και για τη συντήρηση του Σιδηροδρομικού Δικτύου, για έργα, επιθεωρήσεις, κλπ.

Ειδικά είδη τρένων, που τρέχουν σε ειδικά σχεδιασμένους 'σιδηρόδρομους', είναι ατμοσφαιρικοί σιδηρόδρομοι, τρένα μονής τροχιάς (monorails), τρένα υψηλής ταχύτητας (TGV και άλλα), Τρένο Dinky, Τρένο Maglev, υπόγειος με λαστιχένιους τροχούς, οι εναέριοι και οι οδοντωτοί σιδηρόδρομοι.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Trains στο Wikimedia Commons