Χε
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Χε | |
|---|---|
 | |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| ||
| Χε σε ιερογλυφικά |
Στην Αιγυπτιακή μυθολογία ο Χε ήταν η θεοποίηση της έννοιας του απείρου ή της αιωνιότητας στην Ογδοάδα, και το όνομά του σημαίνει "αιωνιότητα". Το θηλυκό αντίστοιχό του είναι γνωστό ως Χεκέτ, που είναι ο θηλυκός τύπος του ονόματός του.
Η αναπαράστασή του τον δείχνει να κάθεται οκλαδόν κρατώντας μια παλάμη σε κάθε χέρι (ή μόνο στο ένα χέρι),, και κάποιες φορές με βλαστό φοίνικα στο κεφάλι του, καθώς οι βλαστοί φοίνικα συμβολίζανε για τους Αιγυπτίους μακροζωία, με τα χρόνια να αντιστοιχούν στους κόμπους απάνω στο βλαστό. Αυτού του είδους οι αναπαραστάσεις είχαν επίσης ένα δαχτυλίδι Σεν με έναν βάτραχο ή γυρίνο στη βάση κάθε βλαστού, που αντιπροσώπευε το άπειρο.
Οι αναπαραστάσεις του Χε χρησιμοποιούνταν επίσης στα αιγυπτιακά ιερογλυφικά για το εκατομμύριο, που ουσιαστικά στα αρχαία Αιγυπτιακά μαθηματικά αντιστοιχούσε στο άπειρο. Έτσι, η θεότητα είναι επίσης γνωστή ως ο "θεός των εκατομμυρίων ετών ".
Προέλευση και μυθολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η αρχική σημασία του όρου ḥḥ (Μεταγραφή Hannig) ήταν "εκατομμύριο" ή "εκατομμύρια". Κατόπιν, μια προσωποποίηση του Χε υιοθετήθηκε ως ο Αιγύπτιος θεός του απείρου. Μαζί με το θηλυκό αντίστοιχό του Χεκέτ, ο Χε αντιπροσώπευε ένα μέλος της Ογδοάδας οχτώ αρχεγόνων θεοτήτων, το κέντρο της λατρείας των οποίων βρισκόταν στην Ερμούπολη.
Μορφές και εικονογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο θεός Χε συνήθως αναπαριστάται ανθρωπομορφικά, με το ιερογλυφικό του σύμβολο, δηλαδή μια αρσενική μορφή με το θεϊκό γένι και την περούκα σε σχήμα λοβού πουλιού. Συνήθως γονατιστός, με το ένα γόνατο ανασηκωμένο, ο θεός συνήθως κρατά κλαδί φοίνικα με κόμπους (αυτοί υπήρχαν στους ναούς για την τελετουργική μέτρηση του χρόνου, κάτι που εξηγεί το ότι το κλαδί του φοίνικα είναι το ιερογλυφικό για το rnp.t, "έτος"). Κάποιες φορές ο θεός έφερε ακόμα ένα κλαδί φοίνικα στο κεφάλι του.
Λατρεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η προσωποποίηση της κάπως αφηρημένης θεότητας του απείρου Χε δεν είχε κάποιο γνωστό κέντρο λατρείας ή ιερό. Η λατρεία του περιστρεφόταν μάλλον περισσότερο σε συμβολισμούς και προσωπικές αντιλήψεις. Η εικόνα του και τα εικονογραφικά στοιχεία του αντικατοπτρίζουν την επιθυμία για εκατομμύρια χρόνια ζωής ή εξουσία. Έτσι, η μορφή του Χε συχνά αναπαριστάται σε φυλακτά, αντικείμενα κύρους, και στη βασιλική εικονογραφία της περιόδου του ύστερου Αρχαίου Βασιλείου και μετά.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Baines, John; Lesko, Leonard H.; Silverman, David P. - Religion in Ancient Egypt: Gods, Myths, and Personal Practice, Cornell University Press (1991) page 94-95 ISBN 0801497868
- Barta, Winfried - "Die Bedeutung der Personifikation Huh im Unterschied zu den Personifikationen Hah und Nun", Göttinger Miszellen 127 (1992), pp. 7–12
- Allen, James Peter - Middle Egyptian: An Introduction to the Language and Culture of Hieroglyphs, 2nd edition, Cambridge: Cambridge University Press (2010), page 102
- Toth, Gabor - Elements of Mathematics: A Problem-Centered Approach to History and Foundations Springer Nature (2021), page 38, ISBN 3030750515
