հայելի

Armenian

Alternative forms

• հայլի (hayli) — dialectal, colloquial

Etymology

Inherited from Old Armenian հայելի (hayeli).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /hɑjeˈli/, [hɑjelí]
• (Western Armenian) IPA^(key): /hɑjeˈli/, [hɑjelí]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Noun

հայելի • (hayeli)

1. mirror, looking glass

Declension

u-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	հայելի (hayeli)	հայելիներ (hayeliner)
dative	հայելու (hayelu)	հայելիների (hayelineri)
ablative	հայելուց (hayelucʻ)	հայելիներից (hayelinericʻ)
instrumental	հայելով, հայելիով (hayelov, hayeliov)	հայելիներով (hayelinerov)
locative	հայելում, հայելիում (hayelum, hayelium)	հայելիներում (hayelinerum)
	definite forms
nominative	հայելին (hayelin)	հայելիները/հայելիներն (hayelinerə/hayelinern)
dative	հայելուն (hayelun)	հայելիներին (hayelinerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	հայելիս (hayelis)	հայելիներս (hayeliners)
dative	հայելուս (hayelus)	հայելիներիս (hayelineris)
ablative	հայելուցս (hayelucʻs)	հայելիներիցս (hayelinericʻs)
instrumental	հայելովս, հայելիովս (hayelovs, hayeliovs)	հայելիներովս (hayelinerovs)
locative	հայելումս, հայելիումս (hayelums, hayeliums)	հայելիներումս (hayelinerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	հայելիդ (hayelid)	հայելիներդ (hayelinerd)
dative	հայելուդ (hayelud)	հայելիներիդ (hayelinerid)
ablative	հայելուցդ (hayelucʻd)	հայելիներիցդ (hayelinericʻd)
instrumental	հայելովդ, հայելիովդ (hayelovd, hayeliovd)	հայելիներովդ (hayelinerovd)
locative	հայելումդ, հայելիումդ (hayelumd, hayeliumd)	հայելիներումդ (hayelinerumd)

Descendants

• → Northern Kurdish: hîlî — Dersim

Old Armenian

Etymology

From հայել (hayel) +‎ -ի (-i).

Noun

հայելի • (hayeli)

1. looking glass, mirror, speculum

   հայելի կիզիչ ― hayeli kizičʻ ― burning glass

2. eye

Declension

o-a-type

	singular		plural
nominative	հայելի (hayeli)		հայելիք (hayelikʻ)
genitive	հայելւոյ (hayelwoy)		հայելեաց (hayeleacʻ)
dative	հայելւոյ (hayelwoy)		հայելեաց (hayeleacʻ)
accusative	հայելի (hayeli)		հայելիս (hayelis)
ablative	հայելւոյ (hayelwoy)		հայելեաց (hayeleacʻ)
instrumental	հայելեաւ (hayeleaw)		հայելեաւք = հայելեօք (hayeleawkʻ = hayeleōkʻ)
locative	հայելի (hayeli)		հայելիս (hayelis)

Adjective

հայելի • (hayeli)

1. visible, observable

Declension

o-a-type

	singular		plural
nominative	հայելի (hayeli)		հայելիք (hayelikʻ)
genitive	հայելւոյ (hayelwoy)		հայելեաց (hayeleacʻ)
dative	հայելւոյ (hayelwoy)		հայելեաց (hayeleacʻ)
accusative	հայելի (hayeli)		հայելիս (hayelis)
ablative	հայելւոյ (hayelwoy)		հայելեաց (hayeleacʻ)
instrumental	հայելեաւ (hayeleaw)		հայելեաւք = հայելեօք (hayeleawkʻ = hayeleōkʻ)
locative	հայելի (hayeli)		հայելիս (hayelis)

Descendants

• Armenian: հայելի (hayeli), հայլի (hayli) — dialectal, colloquial
  • → Northern Kurdish: hîlî — Dersim

References

• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “հայելի”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “հայելի”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy