ուսուցանել
Jump to navigation
Jump to search
Armenian
[edit]Etymology
[edit]Learned borrowing from Old Armenian ուսուցանեմ (usucʻanem). The dialectal form is inherited via Middle Armenian ուսցնել (uscʻnel).
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /usut͡sʰɑˈnel/, [usut͡sʰɑnél]
- (Western Armenian) IPA(key): /usut͡sɑˈnel/, [usut͡sʰɑnél]
Verb
[edit]ուսուցանել • (usucʻanel)
- (formal) to teach, instruct
- Synonym: սովորեցնել (sovorecʻnel)
- ca. 1680–1684, Baṙ girg taliani [An Armenian–Italian Dictionary published in Venice] page 47:[1]
- ուսցնել․ ինսինեարէ
- uscʻnel; insinearē
- ուսցնել (uscʻnel) = insegnare
- ուսցնել․ ինսինեարէ
Declension
[edit]-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | ուսուցանել (usucʻanel) | imperfective converb | ուսուցանում (usucʻanum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | ուսուցանվել (usucʻanvel) | simultaneous converb | ուսուցանելիս (usucʻanelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | ուսուցանել (usucʻanel) | ||||
| aorist stem | ուսուցան- (usucʻan-) | future converb I | ուսուցանելու (usucʻanelu) | ||||
| resultative participle | ուսուցանած (usucʻanac) | future converb II | ուսուցանելիք (usucʻanelikʻ) | ||||
| subject participle | ուսուցանող (usucʻanoġ) | connegative converb | ուսուցանի (usucʻani) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | ուսուցանում եմ (usucʻanum em) | ուսուցանում ես (usucʻanum es) | ուսուցանում է (usucʻanum ē) | ուսուցանում ենք (usucʻanum enkʻ) | ուսուցանում եք (usucʻanum ekʻ) | ուսուցանում են (usucʻanum en) | |
| past imperfective | ուսուցանում էի (usucʻanum ēi) | ուսուցանում էիր (usucʻanum ēir) | ուսուցանում էր (usucʻanum ēr) | ուսուցանում էինք (usucʻanum ēinkʻ) | ուսուցանում էիք (usucʻanum ēikʻ) | ուսուցանում էին (usucʻanum ēin) | |
| future | ուսուցանելու եմ (usucʻanelu em) | ուսուցանելու ես (usucʻanelu es) | ուսուցանելու է (usucʻanelu ē) | ուսուցանելու ենք (usucʻanelu enkʻ) | ուսուցանելու եք (usucʻanelu ekʻ) | ուսուցանելու են (usucʻanelu en) | |
| past future | ուսուցանելու էի (usucʻanelu ēi) | ուսուցանելու էիր (usucʻanelu ēir) | ուսուցանելու էր (usucʻanelu ēr) | ուսուցանելու էինք (usucʻanelu ēinkʻ) | ուսուցանելու էիք (usucʻanelu ēikʻ) | ուսուցանելու էին (usucʻanelu ēin) | |
| present perfect | ուսուցանել եմ (usucʻanel em) | ուսուցանել ես (usucʻanel es) | ուսուցանել է (usucʻanel ē) | ուսուցանել ենք (usucʻanel enkʻ) | ուսուցանել եք (usucʻanel ekʻ) | ուսուցանել են (usucʻanel en) | |
| pluperfect | ուսուցանել էի (usucʻanel ēi) | ուսուցանել էիր (usucʻanel ēir) | ուսուցանել էր (usucʻanel ēr) | ուսուցանել էինք (usucʻanel ēinkʻ) | ուսուցանել էիք (usucʻanel ēikʻ) | ուսուցանել էին (usucʻanel ēin) | |
| aorist (past perfective) | ուսուցանեցի, ուսուցանի* (usucʻanecʻi, usucʻani*) | ուսուցանեցիր, ուսուցանիր* (usucʻanecʻir, usucʻanir*) | ուսուցանեց (usucʻanecʻ) | ուսուցանեցինք, ուսուցանինք* (usucʻanecʻinkʻ, usucʻaninkʻ*) | ուսուցանեցիք, ուսուցանիք* (usucʻanecʻikʻ, usucʻanikʻ*) | ուսուցանեցին, ուսուցանին* (usucʻanecʻin, usucʻanin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | ուսուցանեմ (usucʻanem) | ուսուցանես (usucʻanes) | ուսուցանի (usucʻani) | ուսուցանենք (usucʻanenkʻ) | ուսուցանեք (usucʻanekʻ) | ուսուցանեն (usucʻanen) | |
| past | ուսուցանեի (usucʻanei) | ուսուցանեիր (usucʻaneir) | ուսուցաներ (usucʻaner) | ուսուցանեինք (usucʻaneinkʻ) | ուսուցանեիք (usucʻaneikʻ) | ուսուցանեին (usucʻanein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կուսուցանեմ (kusucʻanem) | կուսուցանես (kusucʻanes) | կուսուցանի (kusucʻani) | կուսուցանենք (kusucʻanenkʻ) | կուսուցանեք (kusucʻanekʻ) | կուսուցանեն (kusucʻanen) | |
| past | կուսուցանեի (kusucʻanei) | կուսուցանեիր (kusucʻaneir) | կուսուցաներ (kusucʻaner) | կուսուցանեինք (kusucʻaneinkʻ) | կուսուցանեիք (kusucʻaneikʻ) | կուսուցանեին (kusucʻanein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | ուսուցանի՛ր, ուսուցանի՛* (usucʻanír, usucʻaní*) | — | — | ուսուցանե՛ք, ուսուցանեցե՛ք** (usucʻanékʻ, usucʻanecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չուսուցանել (čʻusucʻanel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չուսուցանած (čʻusucʻanac) | ||||||
| subject participle | չուսուցանող (čʻusucʻanoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ ուսուցանում (čʻem usucʻanum) | չես ուսուցանում (čʻes usucʻanum) | չի ուսուցանում (čʻi usucʻanum) | չենք ուսուցանում (čʻenkʻ usucʻanum) | չեք ուսուցանում (čʻekʻ usucʻanum) | չեն ուսուցանում (čʻen usucʻanum) | |
| past imperfective | չէի ուսուցանում (čʻēi usucʻanum) | չէիր ուսուցանում (čʻēir usucʻanum) | չէր ուսուցանում (čʻēr usucʻanum) | չէինք ուսուցանում (čʻēinkʻ usucʻanum) | չէիք ուսուցանում (čʻēikʻ usucʻanum) | չէին ուսուցանում (čʻēin usucʻanum) | |
| future | չեմ ուսուցանելու (čʻem usucʻanelu) | չես ուսուցանելու (čʻes usucʻanelu) | չի ուսուցանելու (čʻi usucʻanelu) | չենք ուսուցանելու (čʻenkʻ usucʻanelu) | չեք ուսուցանելու (čʻekʻ usucʻanelu) | չեն ուսուցանելու (čʻen usucʻanelu) | |
| past future | չէի ուսուցանելու (čʻēi usucʻanelu) | չէիր ուսուցանելու (čʻēir usucʻanelu) | չէր ուսուցանելու (čʻēr usucʻanelu) | չէինք ուսուցանելու (čʻēinkʻ usucʻanelu) | չէիք ուսուցանելու (čʻēikʻ usucʻanelu) | չէին ուսուցանելու (čʻēin usucʻanelu) | |
| present perfect | չեմ ուսուցանել (čʻem usucʻanel) | չես ուսուցանել (čʻes usucʻanel) | չի ուսուցանել (čʻi usucʻanel) | չենք ուսուցանել (čʻenkʻ usucʻanel) | չեք ուսուցանել (čʻekʻ usucʻanel) | չեն ուսուցանել (čʻen usucʻanel) | |
| pluperfect | չէի ուսուցանել (čʻēi usucʻanel) | չէիր ուսուցանել (čʻēir usucʻanel) | չէր ուսուցանել (čʻēr usucʻanel) | չէինք ուսուցանել (čʻēinkʻ usucʻanel) | չէիք ուսուցանել (čʻēikʻ usucʻanel) | չէին ուսուցանել (čʻēin usucʻanel) | |
| aorist (past perfective) | չուսուցանեցի, չուսուցանի* (čʻusucʻanecʻi, čʻusucʻani*) | չուսուցանեցիր, չուսուցանիր* (čʻusucʻanecʻir, čʻusucʻanir*) | չուսուցանեց (čʻusucʻanecʻ) | չուսուցանեցինք, չուսուցանինք* (čʻusucʻanecʻinkʻ, čʻusucʻaninkʻ*) | չուսուցանեցիք, չուսուցանիք* (čʻusucʻanecʻikʻ, čʻusucʻanikʻ*) | չուսուցանեցին, չուսուցանին* (čʻusucʻanecʻin, čʻusucʻanin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չուսուցանեմ (čʻusucʻanem) | չուսուցանես (čʻusucʻanes) | չուսուցանի (čʻusucʻani) | չուսուցանենք (čʻusucʻanenkʻ) | չուսուցանեք (čʻusucʻanekʻ) | չուսուցանեն (čʻusucʻanen) | |
| past | չուսուցանեի (čʻusucʻanei) | չուսուցանեիր (čʻusucʻaneir) | չուսուցաներ (čʻusucʻaner) | չուսուցանեինք (čʻusucʻaneinkʻ) | չուսուցանեիք (čʻusucʻaneikʻ) | չուսուցանեին (čʻusucʻanein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ ուսուցանի (čʻem usucʻani) | չես ուսուցանի (čʻes usucʻani) | չի ուսուցանի (čʻi usucʻani) | չենք ուսուցանի (čʻenkʻ usucʻani) | չեք ուսուցանի (čʻekʻ usucʻani) | չեն ուսուցանի (čʻen usucʻani) | |
| past | չէի ուսուցանի (čʻēi usucʻani) | չէիր ուսուցանի (čʻēir usucʻani) | չէր ուսուցանի (čʻēr usucʻani) | չէինք ուսուցանի (čʻēinkʻ usucʻani) | չէիք ուսուցանի (čʻēikʻ usucʻani) | չէին ուսուցանի (čʻēin usucʻani) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ ուսուցանիր, մի՛ ուսուցանի* (mí usucʻanir, mí usucʻani*) | — | — | մի՛ ուսուցանեք, մի՛ ուսուցանեցեք** (mí usucʻanekʻ, mí usucʻanecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
| declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| singular (singulare tantum) | ||||||||
| nominative | ուսուցանել (usucʻanel) | |||||||
| dative | ուսուցանելու (usucʻanelu) | |||||||
| ablative | ուսուցանելուց (usucʻanelucʻ) | |||||||
| instrumental | ուսուցանելով (usucʻanelov) | |||||||
| locative | ուսուցանելում (usucʻanelum) | |||||||
| definite forms | ||||||||
| nominative | ուսուցանելը/ուսուցանելն (usucʻanelə/usucʻaneln) | |||||||
| dative | ուսուցանելուն (usucʻanelun) | |||||||
| 1st person possessive forms (my) | ||||||||
| nominative | ուսուցանելս (usucʻanels) | |||||||
| dative | ուսուցանելուս (usucʻanelus) | |||||||
| ablative | ուսուցանելուցս (usucʻanelucʻs) | |||||||
| instrumental | ուսուցանելովս (usucʻanelovs) | |||||||
| locative | ուսուցանելումս (usucʻanelums) | |||||||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||||||
| nominative | ուսուցանելդ (usucʻaneld) | |||||||
| dative | ուսուցանելուդ (usucʻanelud) | |||||||
| ablative | ուսուցանելուցդ (usucʻanelucʻd) | |||||||
| instrumental | ուսուցանելովդ (usucʻanelovd) | |||||||
| locative | ուսուցանելումդ (usucʻanelumd) | |||||||
Alternative forms
[edit]References
[edit]- ^ Orengo, Alessandro (2019) “Il ԲԱՌ ԳԻՐԳ ՏԱԼԻԱՆԻ Un dizionario armeno-italiano del XVII secolo”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 237
Old Armenian
[edit]Verb
[edit]ուսուցանել • (usucʻanel)
- infinitive of ուսուցանեմ (usucʻanem)
Declension
[edit]vow=onPlease see Module:checkparams for help with this warning.
o-type
| singular (uncountable) | |
|---|---|
| nominative | ուսուցանել (usucʻanel) |
| genitive | ուսուցանելոյ (usucʻaneloy) |
| dative | ուսուցանելոյ (usucʻaneloy) |
| accusative | ուսուցանել (usucʻanel) |
| ablative | ուսուցանելոյ (usucʻaneloy) |
| instrumental | ուսուցանելով (usucʻanelov) |
| locative | ուսուցանել (usucʻanel) |