Saltu al enhavo

Přerov: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Browse history interactively
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝo
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Melancholie (diskuto | kontribuoj)
67 282 redaktoj
e roboto aldono de: kk:Пршеров
Neniu resumo de redakto
 
(39 mezaj versioj de 18 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1: Linio 1:
{{Geokesto | urbo
* Koordinatoj: {{koord|49|27|N|17|27|E}}
<!-- *** Kapo *** -->
{{Urbo de Ĉeĥio}}
| nomo = Přerov
{{urbokadro
| devena_nomo =
|lando=Ĉeĥio
| alia_nomo = {{Lang-de|Prerau}}
|statuso=Urbo
| kategorio = urbo
|nomo=Přerov
<!-- *** Nomo *** -->
[[Image:Prerov1.jpg|250px]]
| etimologio =
|blazono=Prerov CoA CZ.png
| oficiala_nomo = Přerov
|flago=Prerov.jpg
| moto =
|regiono=[[Regiono Olomouc]]
| kromnomo =
|distrikto=[[Přerov]]
<!-- *** Dosiero *** -->
|fondo=[[1131]]
| dosiero = Přerov, Horní náměstí.jpg
|pk=750 00
| dosiero_priskribo = Přerov, La supra placo
|alto= 210 m
<!-- *** Simboloj *** -->
|loĝ= 47 679 ([[2008]])
| flago = Prerov.jpg
|TTTejo= www.mu-prerov.cz
| blazono = Znak města Přerov.svg

<!-- *** Lando ktp. *** -->
|mapo=Location of Czech city Prerov.png
| lando = Ĉeĥio
| lando_tipo = Ŝtato
| lando_flago = 1
| ŝtato =
| regiono = Regiono Olomouc
| distrikto = Distrikto Přerov
| municipo = Přerov
| municipo_tipo = Administra municipo
| histregiono = Moravio
| histregiono1 =
| histregiono2 =
| histregiono_tipo =
<!-- *** Familio *** -->
| parenco =
| parto =
| rivero = Bečva
| rivero1 =
| rivero2 =
| rivero_tipo =
| memorindaĵo = [[Přerov (kastelo)|Přerov]]
| memorindaĵo_noto = kastelo
| memorindaĵo1 =
| memorindaĵo1_noto =
| memorindaĵo_tipo =
| ŝoseo_tipo = Fervojstacio
| ŝoseo = Přerov
| ŝoseo1 = [[Fervojlinio Česká Třebová - Přerov - Bohumín|n-ro 270]]
| ŝoseo1_tipo = fervojlinio
| montaro = Nízký Jeseník
| montaro1 =
| urbo = Statuta urbo
| urbo_tipo = Tipo de urbo
| orogenezo = Moravia pordego
| orogenezo1 = Supramoravia valego
<!-- *** Situo *** -->
| situo = Přerov
| koordinatoj_ne_en_titolo = true
| leviĝo = 210
| lat_d = 49
| lat_m = 27
| lat_s = 20
| lat_NS = N
| long_d = 17
| long_m = 27
| long_s = 04
| long_EW = E
<!-- *** Dimensioj *** -->
| areo = 58.50
| areo_rondumo = 2
<!-- *** Loĝantaro *** -->
| loĝantaro = {{WikidataLoĝantaro}}
| loĝantaro_dato = {{WikidataLoĝantaroDato}}
| loĝantaro_denseco = auto
<!-- *** Historio & gvidantaro *** -->
| establita = 1131
| establita_tipo = Unua skribmencio
| dato =
| ĉefulo =
| ĉefulo_tipo =
| ĉefulo_partio =
<!-- *** Kodoj *** -->
| horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1
| horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MEST]] | utc_offset_DST =+2
| poŝtkodo = 750 00
| areo_kodo =
| areo_kodo_tipo =
| kodo = CZ071
| kodo_tipo = [[NUTS|NUTS 3]]
| kodo1 = CZ0714
| kodo1_tipo = [[NUTS|NUTS 4]]
| kodo2 = CZ0714 511382
| kodo2_tipo = [[NUTS|NUTS 5]]
<!-- *** Liberaj kampoj *** -->
| libera = 14
| libera_tipo = Katastraj teritorioj
| libera1 = 13
| libera1_tipo = Partoj de urbo
| libera2 = 47
| libera2_tipo = Bazaj setlejunuoj
<!-- *** Mapoj *** -->
| mapo_priskribo = Situo enkadre de Ĉeĥio
| mapo_lokumilo = Ĉeĥio
| mapo1 =
| mapo1_fono =
| mapo1_priskribo =
| mapo1_lokumilo =
<!-- *** Retpaĝoj *** -->
| retpaĝo = [http://www.mu-prerov.cz www.mu-prerov.cz]
| commons = Přerov
| portalo = Ĉeĥio
<!-- *** Notoj *** -->
| notoj = {{mapligilo urbo|zomo=11}}
}}
}}
'''Přerov''' ({{lang-de|Prerau}}) estas urbo en [[Ĉeĥio]], situanta en meza [[Moravio]], ĉe la rivero [[Bečva]], 20&nbsp;km sudoriente de [[Olomouc]]. En {{WikidataLoĝantaroDato}} ĝi havis {{unuo|{{WikidataLoĝantaro}}|loĝantojn}}. Grava fervoja vojkruciĝo, sidejo de Muzeo de Komenio, la historia urbocentro estas proklamita kiel urba monumentzono. En [[Předmostí (Přerov)|Předmostí]] troviĝas mondfama arkeologia trovloko de [[mamuto]]-ĉasintoj.


{{Najbaraj municipoj}}
'''Přerov''' estas urbo en [[Ĉeĥio]], situanta en meza [[Moravio]], ĉe la rivero [[Bečva]], 20 km sudoriente de [[Olomouc]]. En 2008 ĝi havis 47 679 loĝantojn. Grava fervoja vojkruciĝo, sidejo de Muzeo de Komenio,la historia urbocentro estas proklamiíta kiel urba monumentzono. En [[Předmostí u Přerova]] troviĝas mondfama arkeologia trovloko de [[mamuto]]-ĉasintoj.



== Historio ==
== Historio ==
Loĝigo de ĉirkaŭaĵo de Přerov estas dokumentita jam en [[paleolito]] per sidejo de ĉasistoj de [[mamuto]]j en [[Předmostí (Přerov)|Předmostí]] ĉe Přerov. En la [[11-a jarcento]] estas dokumentita burgo.


La plej malnova mencio pri Přerov estas el la jaro [[1131]]. Proksime ĉe travadejo trans rivero [[Bečva]] estis burgejo kaj staplovilaĝo. La reĝo [[Přemysl Otakar la 2-a]] avancigis Přerovon je reĝa urbo en la jaro [[1256]]. En la jaro [[1423]] ĝi estis konkerita de husanoj. Ekde la jaro [[1487]] la urbon posedis familio [[Pernštejn]], kiu alikonstruis gotikan burgon en Supra placo je renesanca kastelo kun cilindra turo. En la [[16-a jarcento]] dum posedo de la familio [[Žerotín]], en kiu
Loĝigo de ĉirkaŭaĵo de Přerov estas dokumentita jam en [[paleolito]] per sidejo de ĉasistoj de [[mamuto|mamutoj]] en [[Předmostí]] ĉe Přerov. En la [[11-a jarcento]] estas dokumentita burgo.


La plej malnova mencio pri Přerov estas el la jaro [[1131]]. Proksime ĉe travadejo trans rivero [[Bečva]] estis burgejo kaj staplovilaĝo. La reĝo [[Přemysl Otakar la 2-a]] avancigis Přerovon je reĝa urbo en la jaro [[1256]]. En la jaro [[1423]] ĝi estis konkerita de husanoj. Ekde la jaro [[1487]] la urbon posedis familio [[Pernštejn]], kiu alikonstruis gotikan burgon en Supra placo je renesanca kastelo kun cilindra turo ). En la [[16-a jarcento]] dum posedo de la familio [[Žerotín]], en kiu Dum tiu periodo dank al aktivecoj de [[Bohemiaj Fratoj]] la urbo floris kaj fariĝis grava centro de klereco kaj kulturo. Agadis en ĝi [[Jan Blahoslav]] kaj en la loka lernejo en [[1608]] – [[1611]] studis [[Johano Amoso Komenio]].
Dum tiu periodo dank al aktivecoj de [[Bohemiaj Fratoj]] la urbo floris kaj fariĝis grava centro de klereco kaj kulturo. Agadis en ĝi [[Jan Blahoslav]] kaj en la loka lernejo en [[1608]]–[[1611]] studis [[Johano Amoso Komenio]].
Dum la [[Tridekjara milito|tridekjara milito]] estis la urbo forte detruita de svedoj.
Gravan signifon por evoluo de la urbo havis ekkonstruo de fervojo, kuniganta Přerovon kun [[Vieno]], [[Prago]] kaj norda [[Moravio]]; ĝi fariĝis unu el la plej signifaj fervoj-vojkruciĝoj. Přerov estas nuntempe precipe industria urbo, sed ĝi ofertas al siaj loĝanotj kaj gastoj ankaŭ kvalitajn multflankajn servojn en sfero de turismo, kulturo kaj sporto.


Dum la [[tridekjara milito]] estis la urbo forte detruita de svedoj.

Gravan signifon por evoluo de la urbo havis ekkonstruo de fervojo, kuniganta Přerovon kun [[Vieno]], [[Prago]] kaj norda [[Moravio]]; ĝi fariĝis unu el la plej signifaj fervoj-vojkruciĝoj. Přerov estas nuntempe precipe industria urbo, sed ĝi ofertas al siaj loĝantoj kaj gastoj ankaŭ kvalitajn multflankajn servojn en sfero de turismo, kulturo kaj sporto.

Fine de la dua mondmilito estis en la urbo perforte subpremita [[ribelo en Přerov]]. Mallongtempe post fino de la dua milito sekvis [[masakro sur Svedaj ŝancoj]].

==Loĝantaro==
{{Grafikaĵo de nombro de loĝantoj|tabelo=sub|rompi=6}}


== Vidindaĵoj ==
== Vidindaĵoj ==

* kastelo, nuntempe sidejo de ampleksa '''Muzeo de Komenio''' (fondita en [[1888]])
* kastelo, nuntempe sidejo de ampleksa '''Muzeo de Komenio''' (fondita en [[1888]])
* valoraj urbanaj domoj, fontano kaj monumento al [[Jan Blahoslav]] (skulptita de [[František Bílek]] en [[1923]]) sur la ĉefplaco
* valoraj urbanaj domoj, fontano kaj monumento al [[Jan Blahoslav]] (skulptita de [[František Bílek]] en [[1923]]) sur la ĉefplaco
* restaĵoj de remparoj (iuloke ĝis 9 m altaj) kun 11 bastionoj kaj pordegeto el la [[15-a jarcento]]
* restaĵoj de remparoj (iuloke ĝis 9 m altaj) kun 11 bastionoj kaj pordegeto el la [[15-a jarcento]]
* kapelo de [[Sankta Georgo]] el la [[13-a jarcento]]
* kapelo de [[Sankta Georgo]] el la [[13-a jarcento]]
* novrenesanca Urba domo (nuntempe kultura kaj societa centro) el [[1897]] kun riĉa stuka ornamo kaj secesiaj elementoj
* novrenesanca Urba domo (nuntempe kultura kaj societa centro) el [[1897]] kun riĉa stuka ornamo kaj secesiaj elementoj
* unike konceptita urba parko Michalov el [[1903]], kun diversaj etkonstruaĵoj kaj plastikaĵoj (proklamita kiel kultura memorindaĵo)
* unike konceptita urba parko Michalov el [[1903]], kun diversaj etkonstruaĵoj kaj plastikaĵoj (proklamita kiel kultura memorindaĵo)

* skanzeno de [[praepoko]] sur Čekyňský kopec en Předmostí (mondfama trovejo de [[mamuto]]-ĉasintoj), kun ekspozicio (en loka elementa lernejo) kaj piedmigra instrupado
* skanzeno de [[praepoko]] sur Čekyňský kopec en Předmostí (mondfama trovejo de [[mamuto]]-ĉasintoj), kun ekspozicio (en loka elementa lernejo) kaj piedmigra instrupado


==Esperanto en Přerov==
== Esperanto en Přerov ==
* En la urbo aktivas vigla Esperanto-klubo, fondita en [[1923]]

* Unu el aktivaj membroj estas ankaŭ [[Miloslav Šváček]].
*En la urbo aktivas vigla Esperanto-klubo, fondita en [[1923]]
* En [[2008]] la klubo organizis en Přerov kongreson de [[Ĉeĥa Esperanto-Asocio]].
*Unu el aktivaj membroj estas ankaŭ [[Miloslav Šváček]].
* La klubo eldonis koloran esperantlingvan broŝuron pri la urbo kaj ĝiaj vidindaĵoj.
*En [[2008]] la klubo organizis en Přerov kongreson de [[Ĉeĥa Esperanto-Asocio]].
*La klubo eldonis koloran esperantlingvan broŝuron pri la urbo kaj ĝiaj vidindaĵoj.


== Vidu ankaŭ ==
== Vidu ankaŭ ==
* [[Přerov (kastelo)]]

* [[Fervojlinio Přerov–Břeclav]]
[[Přerov (kastelo)]]


== Aliaj projektoj ==

{{projekto|commons=Category:Přerov}}



== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://prerov.esperanto.cz/ Paĝaro de la klubo]


{{Statutaj urboj en Ĉeĥio}}
{{el}} [http://www.prerov.cz/ Oficiala urba retpaĝaro]
{{Přerov}}

{{Municipoj de Regiono Olomouc|Distrikto Přerov}}

{{Distrikto Přerov}}

[[Kategorio:Distrikto Přerov]]
[[Kategorio:Urboj de Ĉeĥio]]


[[Kategorio:Přerov| ]]
[[bg:Пършеров]]
[[cs:Přerov]]
[[Kategorio:Municipoj en distrikto Přerov]]
[[da:Přerov]]
[[Kategorio:Urboj en distrikto Přerov]]
[[Kategorio:Distriktaj urboj en Ĉeĥio]]
[[de:Přerov]]
[[en:Přerov]]
[[Kategorio:Hanakio]]
[[Kategorio:Urboj en Moravio]]
[[et:Přerov]]
[[Kategorio:Setlejoj en Nízký Jeseník]]
[[fr:Přerov]]
[[Kategorio:Setlejoj en Moravia pordego]]
[[hu:Přerov]]
[[Kategorio:Setlejoj en Supramoravia valego]]
[[it:Přerov]]
[[kk:Пршеров]]
[[nl:Přerov]]
[[pl:Przerów]]
[[pt:Přerov]]
[[ru:Пршеров]]
[[sk:Přerov]]
[[war:Přerov]]
[[zh:普熱羅夫]]

Nuna versio ekde 06:22, 2 maj. 2024

Přerov
germane Prerau
urbo
Přerov, La supra placo
Flago
Blazono
Oficiala nomo: Přerov
Ŝtato Ĉeĥio Ĉeĥio
Regiono Regiono Olomouc
Distrikto Distrikto Přerov
Administra municipo Přerov
Historia regiono Moravio
Montaro Nízký Jeseník
Fervojstacio Přerov
 - fervojlinio n-ro 270
Tipo de urbo Statuta urbo
Konata loko Přerov kastelo
Rivero Bečva
Situo Přerov
 - alteco 210 m s. m.
 - koordinatoj 49° 27′ 20″ N 17° 27′ 04″ O / 49.45556 °N, 17.45111 °O / 49.45556; 17.45111 (mapo)
Areo 58,50 km² (5 850 ha)
Loĝantaro 41 661 (2024)
Denseco 712,15 loĝ./km²
Orogenenezo
montariĝo 		Moravia pordego, Supramoravia valego
Unua skribmencio 1131
Horzono MET (UTC+1)
 - somera tempo MEST (UTC+2)
Poŝtkodo 750 00
NUTS 3 CZ071
NUTS 4 CZ0714
NUTS 5 CZ0714 511382
Katastraj teritorioj 14
Partoj de urbo 13
Bazaj setlejunuoj 47
Situo enkadre de Ĉeĥio
Situo enkadre de Ĉeĥio
Situo enkadre de Ĉeĥio
Vikimedia Komunejo: Přerov
Retpaĝo: www.mu-prerov.cz
Portalo pri Ĉeĥio
Map

Přerov (germane Prerau) estas urbo en Ĉeĥio, situanta en meza Moravio, ĉe la rivero Bečva, 20 km sudoriente de Olomouc. En 2024 ĝi havis 41 661 loĝantojn. Grava fervoja vojkruciĝo, sidejo de Muzeo de Komenio, la historia urbocentro estas proklamita kiel urba monumentzono. En Předmostí troviĝas mondfama arkeologia trovloko de mamuto-ĉasintoj.

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Radslavice, Rokytnice, Grymov, Troubky, Tučín, Věžky, Želatovice, Zábeštní Lhota, Beňov, Kokory, Lhotka, Nelešovice, Prosenice, Sobíšky, Tršice, Buk, Bochoř kaj Horní Moštěnice.

Historio

[redakti | redakti fonton]

Loĝigo de ĉirkaŭaĵo de Přerov estas dokumentita jam en paleolito per sidejo de ĉasistoj de mamutoj en Předmostí ĉe Přerov. En la 11-a jarcento estas dokumentita burgo.

La plej malnova mencio pri Přerov estas el la jaro 1131. Proksime ĉe travadejo trans rivero Bečva estis burgejo kaj staplovilaĝo. La reĝo Přemysl Otakar la 2-a avancigis Přerovon je reĝa urbo en la jaro 1256. En la jaro 1423 ĝi estis konkerita de husanoj. Ekde la jaro 1487 la urbon posedis familio Pernštejn, kiu alikonstruis gotikan burgon en Supra placo je renesanca kastelo kun cilindra turo. En la 16-a jarcento dum posedo de la familio Žerotín, en kiu

Dum tiu periodo dank al aktivecoj de Bohemiaj Fratoj la urbo floris kaj fariĝis grava centro de klereco kaj kulturo. Agadis en ĝi Jan Blahoslav kaj en la loka lernejo en 1608–1611 studis Johano Amoso Komenio.

Dum la tridekjara milito estis la urbo forte detruita de svedoj.

Gravan signifon por evoluo de la urbo havis ekkonstruo de fervojo, kuniganta Přerovon kun Vieno, Prago kaj norda Moravio; ĝi fariĝis unu el la plej signifaj fervoj-vojkruciĝoj. Přerov estas nuntempe precipe industria urbo, sed ĝi ofertas al siaj loĝantoj kaj gastoj ankaŭ kvalitajn multflankajn servojn en sfero de turismo, kulturo kaj sporto.

Fine de la dua mondmilito estis en la urbo perforte subpremita ribelo en Přerov. Mallongtempe post fino de la dua milito sekvis masakro sur Svedaj ŝancoj.

Loĝantaro

[redakti | redakti fonton]
Evoluo de nombro de loĝantoj
La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj


JaroLoĝantoj
18697 213
188011 190
189017 749
190022 007
191026 966
192128 442
JaroLoĝantoj
193022 280
195022 012
196131 069
197039 505
198050 265
199151 300
JaroLoĝantoj
200148 335
201444 538
201643 994
201743 791
201843 565
201943 186
JaroLoĝantoj
202042 871
202141 019
202241 404
202341 634
202441 661

Vidindaĵoj

[redakti | redakti fonton]
  • kastelo, nuntempe sidejo de ampleksa Muzeo de Komenio (fondita en 1888)
  • valoraj urbanaj domoj, fontano kaj monumento al Jan Blahoslav (skulptita de František Bílek en 1923) sur la ĉefplaco
  • restaĵoj de remparoj (iuloke ĝis 9 m altaj) kun 11 bastionoj kaj pordegeto el la 15-a jarcento
  • kapelo de Sankta Georgo el la 13-a jarcento
  • novrenesanca Urba domo (nuntempe kultura kaj societa centro) el 1897 kun riĉa stuka ornamo kaj secesiaj elementoj
  • unike konceptita urba parko Michalov el 1903, kun diversaj etkonstruaĵoj kaj plastikaĵoj (proklamita kiel kultura memorindaĵo)
  • skanzeno de praepoko sur Čekyňský kopec en Předmostí (mondfama trovejo de mamuto-ĉasintoj), kun ekspozicio (en loka elementa lernejo) kaj piedmigra instrupado

Esperanto en Přerov

[redakti | redakti fonton]
  • En la urbo aktivas vigla Esperanto-klubo, fondita en 1923
  • Unu el aktivaj membroj estas ankaŭ Miloslav Šváček.
  • En 2008 la klubo organizis en Přerov kongreson de Ĉeĥa Esperanto-Asocio.
  • La klubo eldonis koloran esperantlingvan broŝuron pri la urbo kaj ĝiaj vidindaĵoj.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]
v • d • r
Statutaj urboj en Ĉeĥio
100 000+
70 000+
30 000+
v • d • r
Partoj de statuta urbo Přerov
I Město ~ II Předmostí ~ III Lověšice ~ IV Kozlovice ~ V Dluhonice ~ VI Újezdec ~ VII Čekyně ~ VIII Henčlov ~ IX Lýsky ~ X Popovice ~ XI Vinary ~ XII Žeravice ~ XIII Penčice
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Přerov&oldid=8722885"