Aizoacoj: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Maksim (diskuto | kontribuoj) e →Priskribo: KAM-plantoj -> KAM-planto |
e plantfamilioen -> plantfamilio en |
||
Linio 16: | Linio 16: | ||
}} |
}} |
||
La '''Aizoacoj''' (Aizoaceae) estas multspecia [[familio (biologio)| |
La '''Aizoacoj''' (Aizoaceae) estas multspecia [[familio (biologio)|plantfamilio]] en la ordo de la [[Kariofilaloj]]n (''Caryophyllales''). |
||
La disvastiga centro estas suda Afriko ([[Kapensiso]]). Ankaŭ en [[Aŭstralio]] hejmiĝas multajn speciojn. |
La disvastiga centro estas suda Afriko ([[Kapensiso]]). Ankaŭ en [[Aŭstralio]] hejmiĝas multajn speciojn. |
||
Kiel registrite je 05:11, 5 dec. 2019
Aizoacoj | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biologia klasado | ||||||||||
| ||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||
La Aizoacoj (Aizoaceae) estas multspecia plantfamilio en la ordo de la Kariofilalojn (Caryophyllales). La disvastiga centro estas suda Afriko (Kapensiso). Ankaŭ en Aŭstralio hejmiĝas multajn speciojn.
Kalkaj specioj kaj kultivvarioj estas tutmonde uzataj kiel ornamplanto. Multaj plantoj nomiĝas en naciaj lingvoj, „tagmeza floro“ aŭ „vivantaj ŝtonoj“.
Priskribo
Ili estas unujaraj aŭ multjaraj plantoj. Povas esti herbaj plantoj, duonarbustoj aŭ arbustoj. Plej oftas sukulentaj plantoj. Ili estas aŭ KAM-plantoj. La foliojplej ofte estas sukulentaj, sed ekzistas ankaŭ nesukulentaj specioj.
La radisimetriaj floroj estas plej ofte duseksaj (nur kelkaj specioj de Tetragonia estas unuseksaj).Plej ofte ekzistas kvin (tri ĝis) sepaloj. La floroj enhavas multajn (3 ĝis 200) stamenoj (= sekundara poliandrio).Ofte nefekundaj stamenoj aspektas petalsimile (staminodioj); Plej ofte mankas veraj petaloj. La floroj enhavas du ĝis kvin (ĝis dudek) karpelojn. La polenigado okazas per insektoj (entomofilio).
Plej ofte formiĝas kapsulfruktoj aŭ kelkfoje beroj, kiuj enhavas multajn (1 ĝis 1000) semojn.
Sistematiko
La familio de la Aizoacoj estas dividita en kvar subfamilioj [1] kun jenaj genroj:[2]
- subfamilio Aizooideae:
- subfamilio Mesembryanthemoideae Ihlenf., Schwantes & Straka:
- subfamilio Ruschioideae Schwantes ex Ihlenf., Schwantes & Straka:
- tribo Apatesieae Schwantes ex Ihlenf., Schwantes & Straka
- tribo Dorotheantheae (Schwantes ex Ihlenf. & Struck) Chess., G.F.Sm. & A.E.van Wyk
- tribo Ruschiae
- Acrodon
- Aloinopsis
- Amphibolia
- Antegibbaeum
- Antimima
- Arenifera
- Argyroderma
- Astridia
- Bergeranthus
- Bijlia
- Braunsia
- Calamophyllum
- Carpobrotus
- Carruanthus
- Cephalophyllum
- Cerochlamys
- Chasmatophyllum
- Cheiridopsis
- Circandra
- Conophytum
- Corpuscularia
- Cylindrophyllum
- Delosperma
- Dicrocaulon
- Didymaotus
- Dinteranthus
- Diplosoma
- Disphyma
- Dracophilus
- Drosanthemum
- Eberlanzia
- Ebracteola
- Ectotropis
- Enarganthe
- Erepsia
- Esterhuysenia
- Faucaria
- Fenestraria
- Frithia
- Gibbaeum
- Glottiphyllum
- Hallianthus
- Hammeria
- Hartmanthus
- Hereroa
- Ihlenfeldtia
- Jacobsenia
- Jensenobotrya
- Jordaaniella
- Juttadinteria
- Khadia
- Lampranthus
- Lapidaria
- Leipoldtia
- Lithops
- Machairophyllum
- Malephora
- Marlothistella
- Mestoklema
- Meyerophytum
- Mitrophyllum
- Monilaria
- Mossia
- Muiria
- Namaquanthus
- Namibia
- Nananthus
- Nelia
- Neohenricia
- Octopoma
- Odontophorus
- Oophytum
- Orthopterum
- Oscularia
- Ottosonderia
- Peersia
- Phyllobolus
- Pleiospilos
- Polymita
- Prepodesma
- Psammophora
- Rabiea
- Rhinephyllum
- Rhombophyllum
- Ruschia
- Ruschianthemum
- Ruschianthus
- Sarcozona
- Schlechteranthus
- Schwantesia
- Scopelogena
- Smicrostigma
- Stayneria
- Stoeberia
- Stomatium
- Tanquana
- Titanopsis
- Trichodiadema
- Vanheerdea
- Vanzijlia
- Vlokia
- Wooleya
- Zeuktophyllum
- subfamilio Sesuvioideae Ihlenf., Schwantes & Straka:
Sinonimoj de la familio estas Ficoidaceae Juss.(nom. rej.), Mesembryanthemaceae Fenzl (nom. cons.), Sesuviaceae Horan. kaj Tetragoniaceae Link (nom. cons).[3]
Literaturo
- H. E. K. Hartmann (Hrsg.): Illustrated Handbook of Succulent Plants: Aizoaceae A-E. Springer, Berlin/Heidelberg/New York 2001, ISBN 3-540-41691-9.
- H. E. K. Hartmann (Hrsg.): Illustrated Handbook of Succulent Plants: Aizoaceae F-Z. Springer, Berlin/Heidelberg/New York 2001, ISBN 3-540-41723-0.
- Cornelia Klak, Angeline Khunou, Gail Reeves, Terry Hedderson: A phylogenetic hypothesis for the Aizoaceae (Caryophyllales) based on four plastid DNA regions. In: American Journal of Botany, Band 90, 2003, ü. 1433–1445, (online).
- Cornelia Klak, Peter V. Bruyns, Terry A. J. Hedderson: Phylogeny and New Classification for Mesembryanthemoideae (Aizoaceae). en: Taxon. Band 56, Nummer 3, 2007, p. 737–756, JSTOR:25065858
Referencoj
- ↑ Cornelia Klak et al: A phylogenetic hypothesis for the Aizoaceae (Caryophyllales) based on four plastid DNA regions. 2003, S. 1442–1443
- ↑ H. E. K. Hartmann (Hrsg.): Illustrated Handbook of Succulent Plants: Aizoaceae. Springer, 2001, Band 1, S. IX-XI und Band 2, S. IX-XII.
- ↑ H. E. K. Hartmann (Hrsg.): Illustrated Handbook of Succulent Plants: Aizoaceae. Springer, Berlin/Heidelberg/New York 2001, Band 1, p. 9.
Eksteraj ligiloj
- Die Familie in der Flora of Zimbabwe. (angla)
- Schlüssel (angla)
- Die Familie der Aizoaceae bei der APWebsite.
- Die Familie der Aizoaceae bei DELTA.
- [1] (angla)
- [2] (angla)
- [3] (angla)