ISO 9
ISO 9 es un estándar internacional que establece el sistema de transcribir los caracteres cirílicos usando caracteres del alfabeto latino; se emplea para muchos idiomas eslavos y no eslavos, que utilizan variaciones del sistema cirílico. El estándar fue publicado en febrero de 1995.[1]
El estándar ISO 9 se caracteriza por poseer un sistema univocal, que significa que a cada vocal en alfabeto cirílico le corresponde una y solo una vocal en alfabeto latino; eso es posible por usar varios signos diacríticos. El sistema univocal posibilita una fácil transcripción de un alfabeto al otro en ambas direcciones. Las versiones anteriores (ISO/R 9:1954, ISO/R 9:1968, ISO 9:1986) usaban la transliteración científica del cirílico, lo que provocaba muchas ambigüedades.[1]
ISO 9:1995 o GOST 7.79 System A
[editar]El estándar cuenta con tres tablas de transliteración. La primera cubre los idiomas eslavos contemporáneos, la segunda: las antiguas ortografías eslavas (excluyendo las letras incluidas en la primera tabla) y la tercera: los alfabetos de los idiomas no eslavos (incluyendo la mayoría de las letras de la tabla n.º 1).
La siguiente tabla combina las tres tablas mencionadas arriba y muestra varios caracteres de las lenguas: eslavas, iranias, romances, túrquicas, urálicas, mongólicas, caucásicas, tunguses, paleosiberianas y otras del territorio de la antigua Unión Soviética.
En el System A a cada carácter del alfabeto cirílico le corresponde uno y solo un carácter del alfabeto latino; algunos de ellos utilizan diacríticos; el sistema A es idéntico a ISO 9:1995.[2]
Alfabeto cirílico | Alfabeto latino | Unicode | |||
---|---|---|---|---|---|
А | а | A | a | ||
Ӓ | ӓ | Ä | ä | 00C4
|
00E4
|
Ӓ̄ | ӓ̄ | Ạ̈ | ạ̈ | 00C4+0323
|
00E4+0323
|
Ӑ | ӑ | Ă | ă | 0102
|
0103
|
А̄ | а̄ | Ā | ā | 0100
|
0101
|
Ӕ | ӕ | Æ | æ | 00C6
|
00E6
|
А́ | а́ | Á | á | 00C1
|
00E1
|
А̊ | а̊ | Å | å | 00C5
|
00E5
|
Б | б | B | b | ||
В | в | V | v | ||
Г | г | G | g | ||
Ѓ | ѓ | Ǵ | ǵ | 01F4
|
01F5
|
Ғ | ғ | Ġ | ġ | 0120
|
0121
|
Ҕ | ҕ | Ğ | ğ | 011E
|
011F
|
Һ | һ | Ḥ | ḥ | 1E24
|
1E25
|
Д | д | D | d | ||
Ђ | ђ | Đ | đ | 0110
|
0111
|
Е | е | E | e | ||
Ӗ | ӗ | Ĕ | ĕ | 0114
|
0115
|
Ё | ё | Ë | ë | 00CB
|
00EB
|
Є | є | Ê | ê | 00CA
|
00EA
|
Ж | ж | Ž | ž | 017D
|
017E
|
Җ | җ | Ž̦ | ž̦ | 017D+0326
|
017E+0326
|
Ž̧ | ž̧ | 017D+0327
|
017E+0327
| ||
Ӝ | ӝ | Z̄ | z̄ | Z+0304
|
z+0304
|
Ӂ | ӂ | Z̆ | z̆ | Z+0306
|
z+0306
|
З | з | Z | z | ||
Ӟ | ӟ | Z̈ | z̈ | Z+0308
|
z+0308
|
Ӡ | ӡ | Ź | ź | 0179
|
017A
|
Ѕ | ѕ | Ẑ | ẑ | 1E90
|
1E91
|
И | и | I | i | ||
Ӣ | ӣ | Ī | ī | 012A
|
012B
|
И́ | и́ | Í | í | 00CD
|
00ED
|
Ӥ | ӥ | Î | î | 00CE
|
00EE
|
Й | й | J | j | ||
І | і | Ì | ì | 00CC
|
00EC
|
Ї | ї | Ï | ï | 00CF
|
00EF
|
І̄ | і̄ | Ǐ | ǐ | 01CF (012C)
|
01D0 (012D)
|
Ј | ј | J̌ | ǰ | J+030C
|
01F0
|
Ј̵ | ј̵ | J́ | j́ | J+0301
|
j+0301
|
К | к | K | k | ||
Ќ | ќ | Ḱ | ḱ | 1E30
|
1E31
|
Ӄ | ӄ | Ḳ | ḳ | 1E32
|
1E33
|
Ҝ | ҝ | K̂ | k̂ | K+0302
|
k+0302
|
Ҡ | ҡ | Ǩ | ǩ | 01E8
|
01E9
|
Ҟ | ҟ | K̄ | k̄ | K+0304
|
k+0304
|
Қ | қ | K̦ | k̦ | K+0326
|
0326
|
Ķ | ķ | 0136
|
0137
| ||
К̨ | к̨ | K̀ | k̀ | K+0300
|
k+0300
|
Ԛ | ԛ | Q | q | ||
Л | л | L | l | ||
Љ | љ | L̂ | l̂ | L+0302
|
l+0302
|
Ԡ | ԡ | L̦ | l̦ | L+0326
|
l+0326
|
Ļ | ļ | 013B
|
013C
| ||
М | м | M | m | ||
Н | н | N | n | ||
Њ | њ | N̂ | n̂ | N+0302
|
n+0302
|
Ң | ң | N̦ | n̦ | N+0326
|
n+0326
|
Ņ | ņ | 0145
|
0146
| ||
Ӊ | ӊ | Ṇ | ṇ | 1E46
|
1E47
|
Ҥ | ҥ | Ṅ | ṅ | 1E44
|
1E45
|
Ԋ | ԋ | Ǹ | ǹ | 01F8
|
01F9
|
Ԣ | ԣ | Ń | ń | 0143
|
0144
|
Ӈ | ӈ | Ň | ň | 0147
|
0148
|
Н̄ | н̄ | N̄ | n̄ | N+0304
|
n+0304
|
О | о | O | o | ||
Ӧ | ӧ | Ö | ö | 00D6
|
00F6
|
Ө | ө | Ô | ô | 00D4
|
00F4
|
Ӫ | ӫ | Ő | ő | 0150
|
0151
|
Ӧ̄ | о̄̈ | Ọ̈ | ọ̈ | 00D6+0323
|
00F6+0323
|
Ҩ | ҩ | Ò | ò | 00D2
|
00F2
|
О́ | о́ | Ó | ó | 00D3
|
00F3
|
О̄ | о̄ | Ō | ō | 014C
|
014D
|
Œ | œ | Œ | œ | 0152
|
0153
|
П | п | P | p | ||
Ҧ | ҧ | Ṕ | ṕ | 1E54
|
1E55
|
Ԥ | ԥ | P̀ | p̀ | P+0300
|
p+0300
|
Р | р | R | r | ||
С | с | S | s | ||
Ҫ | ҫ | Ș | ș | 0218
|
0219
|
Ş | ş | 015E
|
015F
| ||
С̀ | с̀ | S̀ | s̀ | S+0300
|
s+0300
|
Т | т | T | t | ||
Ћ | ћ | Ć | ć | 0106
|
0107
|
Ԏ | ԏ | T̀ | t̀ | T+0300
|
t+0300
|
Т̌ | т̌ | Ť | ť | 0164
|
0165
|
Ҭ | ҭ | Ț | ț | 021A
|
021B
|
Ţ | ţ | 0162
|
0163
| ||
У | у | U | u | ||
Ӱ | ӱ | Ü | ü | 00DC
|
00FC
|
Ӯ | ӯ | Ū | ū | 016A
|
016B
|
Ў | ў | Ŭ | ŭ | 016C
|
016D
|
Ӳ | ӳ | Ű | ű | 0170
|
0171
|
У́ | у́ | Ú | ú | 00DA
|
00FA
|
Ӱ̄ | ӱ̄ | Ụ̈ | ụ̈ | 00DC+0323
|
00FC+0323
|
Ү | ү | Ù | ù | 00D9
|
00F9
|
Ұ | ұ | U̇ | u̇ | U+0307
|
u+0307
|
Ӱ̄ | ӱ̄ | Ụ̄ | ụ̄ | 016A+0323
|
016B+0323
|
Ԝ | ԝ | W | w | ||
Ф | ф | F | f | ||
Х | х | H | h | ||
Ҳ | ҳ | H̦ | h̦ | H+0326
|
h+0326
|
Ḩ | ḩ | 1E28
|
1E29
| ||
Ц | ц | C | c | ||
Ҵ | ҵ | C̄ | c̄ | C+0304
|
c+0304
|
Џ | џ | D̂ | d̂ | D+0302
|
d+0302
|
Ч | ч | Č | č | 010C
|
010D
|
Ҷ | ҷ | C̦ | c̦ | C+0326
|
c+0326
|
Ç | ç | 00C7
|
00E7
| ||
Ӌ | ӌ | C̣ | c̣ | C+0323
|
c+0323
|
Ӵ | ӵ | C̈ | c̈ | C+0308
|
c+0308
|
Ҹ | ҹ | Ĉ | ĉ | 0108
|
0109
|
Ч̀ | ч̀ | C̀ | c̀ | C+0300
|
c+0300
|
Ҽ | ҽ | C̆ | c̆ | C+0306
|
c+0306
|
Ҿ | ҿ | C̨̆ | c̨̆ | C+0328+0306
|
c+0328+0306
|
Ш | ш | Š | š | 0160
|
0161
|
Щ | щ | Ŝ | ŝ | 015C
|
015D
|
Ъ | ъ | ʺ | 02BA
| ||
Ы | ы | Y | y | ||
Ӹ | ӹ | Ÿ | ÿ | 0178
|
00FF
|
Ы̄ | ы̄ | Ȳ | ȳ | 0232
|
0233
|
Ь | ь | ʹ | 02B9
| ||
Э | э | È | è | 00C8
|
00E8
|
Ә | ә | A̋ | a̋ | A+030B
|
a+030B
|
Ӛ | ӛ | À | à | 00C0
|
00E0
|
Ю | ю | Û | û | 00DB
|
00FB
|
Ю̄ | ю̄ | Û̄ | û̄ | 00DB+0304
|
00FB+0304
|
Я | я | Â | â | 00C2
|
00E2
|
Ґ | ґ | G̀ | g̀ | G+0300
|
g+0300
|
Ѣ | ѣ | Ě | ě | 011A
|
011B
|
Ѫ | ѫ | Ǎ | ǎ | 01CD
|
01CE
|
Ѳ | ѳ | F̀ | f̀ | F+0300
|
f+0300
|
Ѵ | ѵ | Ỳ | ỳ | 1EF2
|
1EF3
|
Ӏ | ‡ | 2021
| |||
ʼ | ` | ` | |||
ˮ | ¨ | 00A8
|
Ejemplo
[editar]He aquí un ejemplo de la transliteración usando este sistema. El ejemplo viene del Himno nacional de Rusia.
Славься, Отечество наше свободное, Братских народов союз вековой, Предками данная мудрость народная! Славься, страна! Мы гордимся тобой! |
Slavʹsâ, Otečestvo naše svobodnoe, Bratskih narodov soûz vekovoj, Predkami dannaâ mudrostʹ narodnaâ! Slavʹsâ, strana! My gordimsâ toboj! |
GOST 7.79 System B
[editar]En el System B a cada carácter del alfabeto cirílico le corresponde uno o varios caracteres del alfabeto latino; no se utilizan los diacríticos.[2]
Cyrillic | Roman | ||
---|---|---|---|
А | а | A | а |
Б | б | B | b |
В | в | V | v |
Г | г | G | g |
Ѓ/Ґ | ѓ/ґ | G` | g` |
Д | д | D | d |
Е | е | E | e |
Ё | ё | Yo | yo |
Є | є | Ye | ye |
Ж | ж | Zh | zh |
З | з | Z | z |
S | ѕ | Z` | z` |
И | и | I, Y` | i, y` |
Й/J | й/ј | J | j |
I | і | I, I` | i, i` |
Ї | ї | Yi | yi |
К | к | K | k |
Ќ | ќ | K` | k` |
Л | л | L | l |
Љ | љ | L` | l` |
М | м | M | m |
Н | н | N | n |
Њ | њ | N` | n` |
О | о | O | о |
П | п | P | p |
Р | р | R | r |
С | с | S | s |
Т | т | T | t |
У | у | U | u |
Ў | ў | U` | u` |
Ф | ф | F | f |
Х | х | X | x |
Ц | ц | Cz, C | cz, с |
Ч | ч | Ch | ch |
Џ | џ | Dh | dh |
Ш | ш | Sh | sh |
Щ | щ | Shh, Sht | shh, sht |
Ъ | ъ | A` | a`, `` |
Ы | ы | Y` | y` |
Ь | ь | ` | |
Э | э | E` | e` |
Ю | ю | Yu | yu |
Я | я | Ya | уа |
’ | ' | ||
Ѣ | ѣ | Ye | уе |
Ѳ | ѳ | Fh | fh |
Ѵ | ѵ | Yh | yh |
Ѫ | ѫ | O` | о` |
№ | # |
El sistema B fue usado en 2014 para transliteración de los nombre de las calles de Moscú. Fue criticado por no parecerse a la pronunciación real de los nombres.[3]
Referencias
[editar]- ↑ a b «ISO 9:1995 - Information and documentation -- Transliteration of Cyrillic characters into Latin characters -- Slavic and non-Slavic languages». ISO (en inglés). Consultado el 30 de enero de 2017.
- ↑ a b «Скачать ГОСТ 7.79-2000 - Система стандартов по информации, библиотечному и издательскому делу. Правила транслитерации кирилловского письма латинским алфавитом». gost.ruscable.ru. Archivado desde el original el 2 de febrero de 2017. Consultado el 30 de enero de 2017.
- ↑ Ридус. «Москва готовится к оккупации, иначе происходящее не объяснить». Ридус (en ru-ru). Consultado el 31 de enero de 2017.