Robin Hood: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

16:48, 16 martxoa 2017ko berrikusketa

Robin Hood Erdi Aroko ingeles folklorearen arketipoa da. Bere izenak euskaraz "Txanodun Txantxangorria" edo "Kapusaidun Txantxangorria" esan nahi du.

Kondairaren arabera, Robin Hood bihotz handiko gizasemea zen, Nottingham hiritik hurbil dauden Sherwood eta Barnsdale basoetan legez kanpo bizi omen zena. Arkulari trebe, txiro eta zapalduen defendatzaile, Nottinghameko Sheriffaren aurkako borrokalari sutsua zen. Azken honek bere aurka jartzen ziren jauntxoen aberastasunak bereganatzeko, nahiz jende arrunta menperatzeko indarra erabili ohi zuen. Robin Hoodek ekintza eta lapurreta guztiak "Merry Men" ("Gizon Alaiak") izeneko adiskide taldeekin batera burutu ohi zituen. Berari buruzko esaerak dioen bezala "aberatsei lapurtu eta behartsuei eman" zien.

Oinarri erreala eduki dezakeen ingeles kondaira bateko protagonista da. Bertsio modernoen arabera, arku eta geziekin oso trebea zenez, tiraniaren aurka egiteko eta injustizia salatzeko asmoarekin aberatsei bere ondasunak lapurtu eta behartsuen artean banatzen zituen. Sherwoodeko basoetan eta Nottinghamshire eskualdearekin lotzen da, Merry Men (Gizon Alaiak) izeneko giza taldeko buru izanik.

Jatorria

Robin Hoodi buruzko lehenengo aipamena 1377an izan zen, William Langlandek idatzitako Piers Plowman obran, non apaiz batek Robin Hood izeneko gizon bati buruz mintzatzen den. Robin Hooden kondaira, ordea, XVI.mendean inprimatutako lehenengo baladetan agertuko da, alegia, ahozko tradiziotik datorren pertsonaia da. Lehenengo bertsio honetan pertsonaia ondo definititu geratuko da ondorengo ezaugarriekin: maila baxuko jendearekin identifikatzen da, emakumeekiko begiruna berezia azaltzen du, antiklerikala da, arku eta geziarekin trebea eta Nottinghameko sherifarekiko admirazio berezia du. Bertsio honetan azaldu ez arren, ahozko baladetan emakume bati ere egiten zaio erreferentzia; hain zuzen, jatorri frantsesa duen Marianne pertsonaia femeninoa.

Izena

Robin: Erdi Aroan Ingalaterran ohikoa zen izena da, Robert izenaren eratorria.

Hood: izen honen inguruan hiru uste ezberdintzen dira. Batetik, ingelesezko hood hitzaren esanahian oinarritzen dena, alegia, txapela. Txapela honen atzetik bere identitatea ezkutatzeko nahia legoke. Bestetik, txanoa ofizio baten errepresentazioa litzateke, delikuentea izan aurretik ofizio bat zuela adierazteko. Eta hirugarrenik, ingelesezko wood (egurra) hitzetik eratorritako izena litzateke.

Delinkuente identitate horrek hainbesterainoko indarra hartu zuen, bere izena ere delinkuente hitzaren sinonimotzat erabili izan zela, honen proba, hainbat epaiketetako transkripzioetan akusatuari Robinhood deitu izana.

Pertsonaiaren garapena

Manipulazio ideologiko handia jasandako pertsonaia da eta Erdi Arotik gaur egun arte hainbat mito ezagutu da. Batzuetan, Robin Hood bandidoa izango da, eta beste batzuetan, aldiz, justizia bilatzen duen pertsonaia; erresistentziaren sinbolo bilakatu arte. Izan ere, kultura herrikoiatik jasotakoaren arabera, Ingalaterrako Rikardo I.aren jarratzaile sutsua izanik, Joan Lurgabe printzearen gobernantzaren garaian, erregearekin izandako desadostasunengatik legetik at bizitzera behartua sentituko baita. Informazio hau guztia, lehenengo kondairetan ez da azaltzen, baina balada originaletan oinarritutako teoria da. Aurrerago, erregeak Robin barkatuko duen arren, basoan bizitzen geratzea erabakiko du.

Artikulu hau zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
-[[Fitxategi:Robin Hood Memorial.jpg|thumb|200px|Robin Hooden estatua [[Nottingham]] hirian.]]
+[[Fitxategi:Robin Hood Memorial.jpg|thumb|200px|Robin Hooden estatua [[Nottingham]] hirian.]]{{Lanean}}
 '''Robin Hood''' [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] [[Ingalaterra|ingeles]] [[folklore]]aren arketipoa da. Bere izenak [[euskara]]z "Txanodun Txantxangorria" edo "Kapusaidun Txantxangorria" esan nahi du.
-Kondairaren arabera, Robin Hood bihotz handiko gizasemea zen, [[Nottingham]] hiritik hurbil dauden [[Sherwood basoa|Sherwood]] eta [[Barnsdale]] basoetan legez kanpo bizi omen zena. [[Arku (argipena)|Arkulari]] trebe, txiro eta zapalduen defendatzaile, Nottinghameko Sheriffaren aurkako borrokalari sutsua zen. Azken honek bere aurka jartzen ziren jauntxoen aberastasunak bereganatzeko, nahiz jende arrunta menperatzeko indarra erabili ohi zuen. Robin Hoodek ekintza eta lapurreta guztiak "Merry Men" ("Gizon Alaiak") izeneko adiskide taldeekin batera burutu ohi zituen. Berari buruzko esaerak dioen bezala "aberatsei lapurtu eta behartsuei eman" zien.
+Kondairaren arabera, Robin Hood bihotz handiko gizasemea zen, [[Nottingham]] hiritik hurbil dauden [[Sherwood basoa|Sherwood]] eta [[Barnsdale]] basoetan legez kanpo bizi omen zena. [[Arku (argipena)|Arkulari]] trebe, txiro eta zapalduen defendatzaile, Nottinghameko Sheriffaren aurkako borrokalari sutsua zen. Azken honek bere aurka jartzen ziren jauntxoen aberastasunak bereganatzeko, [[nahiz]] jende arrunta menperatzeko indarra erabili ohi zuen. Robin Hoodek ekintza eta lapurreta guztiak ''"Merry Men"'' ("Gizon Alaiak") izeneko adiskide taldeekin batera burutu ohi zituen. Berari buruzko esaerak dioen bezala "aberatsei lapurtu eta behartsuei eman" zien.
+Oinarri erreala eduki dezakeen ingeles kondaira bateko protagonista da. Bertsio modernoen arabera, arku eta geziekin oso trebea zenez, tiraniaren aurka egiteko eta injustizia salatzeko asmoarekin aberatsei bere ondasunak lapurtu eta behartsuen artean banatzen zituen. ''Sherwood''eko basoetan eta ''Nottinghamshire'' eskualdearekin lotzen da, ''Merry Men'' (Gizon Alaiak) izeneko giza taldeko buru izanik.
+== Jatorria ==
+Robin Hoodi buruzko lehenengo aipamena 1377an izan zen, ''William Langland''ek idatzitako ''Piers Plowman'' obran, non apaiz batek Robin Hood izeneko gizon bati buruz mintzatzen den. Robin Hooden kondaira, ordea,  XVI.mendean inprimatutako lehenengo baladetan agertuko da, alegia, ahozko tradiziotik datorren pertsonaia da. Lehenengo bertsio honetan pertsonaia ondo definititu geratuko da ondorengo ezaugarriekin: maila baxuko jendearekin identifikatzen da, emakumeekiko begiruna berezia azaltzen du, antiklerikala da, arku eta geziarekin trebea eta Nottinghameko sherifarekiko admirazio berezia du. Bertsio honetan azaldu ez arren, ahozko baladetan emakume bati ere egiten zaio erreferentzia; hain zuzen, jatorri frantsesa duen ''Marianne'' pertsonaia femeninoa.
+'''Izena'''
+Robin: Erdi Aroan Ingalaterran ohikoa zen izena da, ''Robert'' izenaren eratorria.
+Hood: izen honen inguruan hiru uste ezberdintzen dira. Batetik, ingelesezko ''hood'' hitzaren esanahian oinarritzen dena, alegia, txapela. Txapela honen atzetik bere identitatea ezkutatzeko nahia legoke. Bestetik, txanoa ofizio baten errepresentazioa litzateke, delikuentea izan aurretik ofizio bat zuela adierazteko. Eta hirugarrenik, ingelesezko ''wood'' (egurra) hitzetik eratorritako izena litzateke.
+Delinkuente identitate horrek hainbesterainoko indarra hartu zuen, bere izena ere delinkuente hitzaren sinonimotzat erabili izan zela, honen proba, hainbat epaiketetako transkripzioetan akusatuari Robinhood deitu izana.
+'''Pertsonaiaren garapena'''
-== Ikus gainera ==
-* [[Gilen Tell]]
+Manipulazio ideologiko handia jasandako pertsonaia da eta Erdi Arotik gaur egun arte hainbat mito ezagutu da. Batzuetan, Robin Hood bandidoa izango da, eta beste batzuetan, aldiz, justizia bilatzen duen pertsonaia; erresistentziaren sinbolo bilakatu arte. Izan ere, kultura herrikoiatik jasotakoaren arabera, Ingalaterrako Rikardo I.aren jarratzaile  sutsua izanik, Joan Lurgabe printzearen gobernantzaren garaian, erregearekin izandako desadostasunengatik legetik at bizitzera behartua sentituko baita. Informazio hau guztia, lehenengo kondairetan ez da azaltzen, baina balada originaletan oinarritutako teoria da.  Aurrerago, erregeak Robin barkatuko duen arren, basoan bizitzen geratzea erabakiko du.
-{{commonskat}}
 {{zirriborro}}