Amigdalitis

Amigdalitis
Deskribapena
Mota	upper respiratory tract disease (en) ; eritasuna
Espezialitatea	familia-medikuntza, infektologia; Otorrinolaringologia
Sintoma(k)	hantura; hotzikara
Tratamendua
Erabil daitezkeen botikak	Azitromizina, cefdinir (en) , dirithromycin (en) , Klaritromizina, ceftibuten (en) , cefpodoxime proxetil (en) , penicillin v (en) , Ibuprofeno, klindamizina, cefpodoxime (en) , (E)-cefprozil (en) , cefdinir (en) , cefaclor (en) eta cefditoren pivoxil (en)
Identifikatzaileak
DiseasesDB	13165
MedlinePlus	001043
eMedicine	001043
MeSH	D014069
Disease Ontology ID	DOID:10456

Ohar medikoa

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Amigdalitis (zintzurmin edo anginak ere deitua) eztarriko amigdalen hantura da. Populazioan oso zabaldutako gaitza da, nahiz eta haurtzaroa den intzidentzia handieneko garaia eta helduarora iristean gutxituz doan.

Amigdaletan linfozito asko pilatzen dira (B linfozitoak). Gogoratu linfozito horiek immunitate-sistemaren funtsezko elementuak direla, antigorputzak sortzen dituztelako.

Etiologia

Bakterioak eta birusak izan ohi dira amigdalitisaren eragileak. Birusak dira gaitzaren eragile patogeno nagusiak (adenobirusak, errinobirusak, gripearen birusa, Epstein-Barr birusa, influenza birusa...). Bakterioen artean, Streptococcus pyogenes da garrantzitsuena, amigdalitis guztien laurdena sortzen baitu.

Sintoma klinikoak

Kutsapena gaixoarekin kontaktu zuzena edukitzerakoan gertatzen da (musuak, eztula edo doministikuaren aerosolak inhalatuz...) edo fomiteen bidez.

Sintoma ohikoenak honako hauek dira:

eztarriko mina, irenstean areagotzen dena
amigdala gorri eta handituak, sarritan zorne-plakak dituztenak
sukarra
lepoko gongoil linfatikoen hantura

Tratamendua

Diagnostiko zehatza egitea ezinbestekoa da tratamendu egokia ezartzeko, mikrobio eragilearen arabera ezberdina izango baita. Birus batek sortzen badu alferrik da antibiotikoak erabiltzea. Kasu honetan sintomak arintzera zuzendu behar da tratamendua (parazetamola erabiliz, esate baterako).

Streptococcus pyogenes bakterioa mikrobio eragilea bada, aldiz, tratamendu antibiotikoak emaitza onak ematen ditu. Penizilina edo eritromizina dira aukerakoak. Tratamendu antibiotikoa bukatu behar da (8-10 egun), hobekuntza egon arren. Gaizki tratatutako amigdalitis bakteriarrak ondorio larriak ekar ditzake, sukar erreumatikoa, eskarlatina edo glomerulonefritis akutua, adibidez.

Amigdaletako infekzio errepikorrak amigdalen erauzketarekin (kirurgiaren bidez) konpondu ohi dira, amigdalektomia izeneko ebakuntza eginez.