Amos Tutuola
Amos Tutuola | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Abeokuta (en) , 1920ko ekainaren 20a |
Herrialdea | Colony and Protectorate of Nigeria Federation of Nigeria Nigeria |
Talde etnikoa | Joruba |
Heriotza | Ibadan, 1997ko ekainaren 8a (76 urte) |
Heriotza modua | berezko heriotza: diabetes mellitusa |
Hezkuntza | |
Heziketa | International Writing Program (en) |
Hizkuntzak | ingelesa Nigerian Pidgin (en) |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea eta eleberrigilea |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Amos Tutuola (Abeokuta, Nigeria, 1920ko ekainaren 20a - Ibadan, Oyo, Nigeria, 1997 ekainaren 8a) nigeriar idazlea izan zen.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Denbora labur batez joan zen eskolara. Gaztetan kobrearen galdaketan lan egin zuen, Laosko gobernuaren zerbitzura, eta gero Nigeria Irratiaren biltegi batean zaindari aritu zen, Ibadanen. Bigarren Mundu Gerran, Britainia Handiko Aireko Armadan jardun zuen.
1952an, Nigeria Britainia Handiaren kolonia zela, "Palma-ardoaren edalea" eleberria argitaratu zuen, eta jende askoren arreta erakarri zuen bere fantasia eta originaltasunagatik. Nigeriar literatura, poesia eta haur-ipuinen halako nahasketa bat da, palma-ardoa zerbitzatzen zion pertsona hil zenean, hura aurkitzeko hamaika proba gainditu behar dituen heroi mitiko baten gorabeherak kontatzen dituena. Eleberri haren ondoren, beste zenbait obra idatzi zituen: "Nire bizitza espirituen basoan" (1954); "Simbi eta oihan beltzeko satiroa" (1955); "Afrikar ehiztari adoretsua" (1958); "Urrutiko hiriko sorgina" (1962).
Tutuola herri-kontakizunetan oinarritzen da bere narrazioak sortzeko: ahozko tradizioa afrikar kulturen historiaren barruan topatzen da literaturarekin. Magiaren goraipamenak eta mitoaren tratamenduak halako freskotasun eta originaltasun berezi bat ematen diote, gainera. Tutuolaren obra joruberaz (Nigeriako hizkuntza ofiziala) eta ingelesez idatzia dago. Bere herrikide eta etnia-kide Wole Soyinka idazlearen arabera, 1986ko Literaturako Nobel Saria, Amos Tutuolaren obra Afrikako kulturak XX. mendeko literaturari eginiko ekarpenik handienetako bat da.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.