Bierzo
Bierzo | |||
---|---|---|---|
Espainia | |||
Administrazioa | |||
Estatu burujabe | Espainia | ||
Autonomia | Gaztela eta Leon | ||
Probintzia | Leóngo probintzia | ||
Hiriburua | Ponferrada | ||
Zatiketa | ikusi
| ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 42°39′19″N 6°36′53″W / 42.655389°N 6.614798°W | ||
Azalera | 2.328 km² | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 131.302 (2016) | ||
Dentsitatea | 56,4 bizt/km² | ||
ccbierzo.com |
Bierzo[1] (gaztelaniaz: El Bierzo; galizieraz: O Bierzo; astur-leoneraz: El Bierzu) Gaztela eta Leongo ipar-mendebaldean dagoen eskualdea da, Leongo probintzian kokatutakoa.
Mugakideak Asturias iparraldean, Lugoko probintzia ipar-mendebaldean, Ourense hego-mendebaldean eta ekialdean Leongo beste eskualde batzuk.
2.828 km2-ko azalera dauka eta 131.022 biztanle zituen 2005ean (44.32 biz./km2). Hiriburu eta udalerri nagusia Ponferrada du (66.656 biz. 2006an).
Herri nagusiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ponferrada: 65.984 biztanle (2005).
- Bembibre: 10.059.
- Fabero: 6.039.
- Toreno: 3.792.
- Villafranca del Bierzo: 3.710.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Inguru naturala
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sil ibaiak (Miñoren adarra) eskualdea zeharkatzen du.
Bestela, aipatzekoa da Los Ancares izeneko eremu naturala.
Hizkuntzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gaztelania da Bierzoko herritarren hizkuntza nagusia, baina honetaz gain beste bi hizkuntz-komunitate ditugu.
Alde batetik galizierazkoa dugu eskualdeko mendebaldean, Vilafranca do Bierzo, Barxas, Borrés, Cacabelos, Candín, Carucedo, Carracedelo, Corullón, Oencia, A Ponte de Domingo Flórez, Sobrado, Trabadelo, Valboa, A Veiga de Valcarce eta Villadecanes udalerrietan. Bertan egiten duten aldaera "ekialdeko galiziera" da, Asturiasen egiten duten eonaviegoaren taldekoa.
Bestetik, leonerazko (asturleoneraren aldaera) hiztunak bizi dira eskualdean, batez ere Furniella, Altu Sil, Valle'l Bueza, Os Ancares, El Bierzu Central eta Cabreira inguruetan.
Elkarteak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Pertsonaia ezagunak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Luis del Olmo (1937-), kazetaria.
- Amancio Prada (1949-), musikari eta abeslaria.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Gaztelaniaz) Bierzoko Eskualde Kontseilua
- (Gaztelaniaz) Bierzoko Ikasketen Institutua
- (Galizieraz) Asociación Berciana da Lingua Xarmenta
- (Leoneraz) Leoneraren aldeko Bierzoko elkartea