Louise Webster
Louise Webster | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | 1941eko maiatzaren 20a |
Herrialdea | Australia |
Heriotza | Paddington (en) , 1990eko irailaren 29a (49 urte) |
Hezkuntza | |
Heziketa | Adelaideko Unibertsitatea Australiar Unibertsitate Nazionala |
Hizkuntzak | ingelesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | astronomoa eta fisikaria |
Enplegatzailea(k) | Wisconsingo Unibertsitatea Madisonen South African Astronomical Observatory (en) Greenwicheko Errege Behatokia Hegoaldeko Gales Berriko Unibertsitatea |
Kidetza | Royal Astronomical Society |
Betty Louise Webster, ezkontzaz Betty Louise Turtle (Australia, 1941ko maiatzaren 20a, Paddington, Sidney, Australia, 1990eko irailaren 29a) australiar astronomo eta fisikaria izan zen.[1] 1971n, Paul Murdin lankidearekin batera, X izpien iturri indartsua (Cygnus X-1) identifikatu zuen zulo beltza egiteko lehen hautagai argia zela.[2]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ikasketak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Louise Websterrek Adelaidako Unibertsitatean ikasi zuen, eta gero Stromlo Mendiaren Behatokiko graduondoko eskolako lehen ikasleetako bat izan zen, Camberrako kanpoaldean. Bart Bok eta Priscilla Fairfield Bok astronomo estatubatuarrek eragin handia izan zuten eskola hartan. 1967an doktoratu zen Hegoaldeko planeta-nebulosei buruzko lanarekin, Bengt Westerlund astronomo suediarrarekin lanean ari zela.[3][4]
Ibilbide hasiera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Estatu Batuetako Wisconsineko Unibertsitatera joan zen, Greenwicheko Errege Behatokiko postu bat bete aurretik, Herstmonceuxeko gazteluan, lehenengo zientzia-ofizial gisa eta gero zientzia-ofizial nagusi gisa. Richard Woolley-rekin, Errege Astronomoarekin, lan egin zuen, eta gero Paul Murdin-ekin, biok 1963an Real Sociedad Astronomicako kide hautatuak.[5][6]
Zulo beltza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Websterrek eta Murdinek Cygnus X-1 — Spectroscopic Binaryri, Heavy Companionekin? izeneko artikulua bidali zioten Nature aldizkariari Cygnus X-1 bitariaz egindako aurkikuntza. Richard Woolley-ren kontserbadurismoak eraginda, oso kontuz ibili ziren erabilitako hizkerarekin, azkenean «... zulo beltza izan liteke» esan baitzuten. Hala ere, beste astronomo batzuk (bereziki Charles Thomas Bolton) ados zeuden Websterrekin eta Murdinekin, zulo beltza zela, aurkitutako lehena.
Sussex-en egin zuen lanak zuzenean eraman zuen Hego Afrikako Astronomia Behatokiko lanpostu batera. Horko zuzendari izan zen Woolley 1972. urtetik aurrera, eta, gero, 3,9 metroko Anglo-Australiako Teleskopio berrira, Siding Springeko Behatokira, komisario gisa, plantillako astronomo bihurtu aurretik.[3]
1978an Hegoaldeko Gales Berriko Unibertsitateko Fisika Fakultatera joan zen lanera; urte horretako azaroan Tony Turtlerekin ezkondu zen. Unibertsitatean egon zen bitartean, Siding Spring-eko Automated Patrol Telescope-ren bultzatzailea izan zen, astronomoentzako laugarren urteko ikastaro bat sartu zuen, batzorde askotan parte hartu edo buru izan zen, eta astronomia oso modu aktiboan sustatu zuen Nazioarteko Astronomia Batasunaren eta Australiako Elkarte Astronomikoaren bidez.[3]
1990ean hil zen, Paddingtongo etxean (Sidney) gaixotasun luze baten ondorioz.[1]
Legatua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bok saria urtero ematen zaie unibertsitateko ikasle bikainei ikerketan, eta Websterren ekimenez sartu zen neurri handi batean. Australiako Elkarte Astronomikoak eta Australiako Zientzia Akademiak babesten dute. Astronomiari egindako ekarpena dela eta, Australiako Elkarte Astronomikoak Louise Webster Saria ematen du urtero 2009tik, zientzialari baten ibilbidearen hasierako doktoretza ondoko ikerketa nabarmenena saritzeko.[3][7]
Sariak eta aintzatespenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Bok saria urtero ematen zaie unibertsitateko ikasle bikainei ikerketan.
- 2009tik Louise Webster Saria ematen du urtero Australiako Elkarte Astronomikoak[3][7]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b Obituary - Betty Louise Turtle. 1991.
- ↑ “Por qué el universo real tiene un gemelo matemático que lo imita en todos los sentidos sigue siendo un misterio”. Agencia SINC 17 de abril de 2021.
- ↑ a b c d e (Ingelesez) Storey, J. W. V.; Faulker, D. J.. (1991/ed). «Betty Louise Turtle, 1941–1990» Publications of the Astronomical Society of Australia 9 (1): 6–7. doi: . ISSN 1323-3580. (Noiz kontsultatua: 2022-09-10).
- ↑ «1963QJRAS...4..271. Page 271» adsabs.harvard.edu (Noiz kontsultatua: 2022-09-10).
- ↑ Storey, J.W.V.; Faulkner, D.J.. (1991). «Betty Louise Turtle, 1941-1990» Proceedings of the Astronomical Society of Australia 91.
- ↑ «Reports of meetings: meeting of 1963, April 10» Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society 4: 271..
- ↑ a b «The Louise Webster Prize» asa.astronomy.org.au.