رابرت کلایو
رابرت کلایو | |
|---|---|
.jpg) | |
| Governor of the Presidency of Fort William | |
| دوره مسئولیت ۱۷۵۷ – ۱۷۶۰ | |
| پس از | Roger Drake as President |
| پیش از | Henry Vansittart |
| دوره مسئولیت ۱۷۶۵ – ۱۷۶۶ | |
| پس از | Henry Vansittart |
| پیش از | Harry Verelst |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۲۵ سپتامبر ۱۷۲۵ Styche Hall, مارکت درایتون، شروپ‌شر، England |
| درگذشته | ۲۲ نوامبر ۱۷۷۴ (۴۹ سال) Berkeley Square, وست‌مینستر، لندن، England |
| ملیت | بریتانیا |
| محل تحصیل | Merchant Taylors' School |
| جایزه‌ها | KB |
| خدمات نظامی | |
| لقب(ها) | Clive of India |
| وفاداری |  پادشاهی بریتانیای کبیر |
| سال‌های خدمت | ۱۷۴۶–۱۷۷۴ |
| درجه | سرلشکر |
| یگان | کمپانی هند شرقی بریتانیا |
| فرمانده | Commander-in-Chief of India |
| جنگ‌ها/عملیات | جنگ جانشینی اتریش Battle of Madras Second Carnatic War Siege of Arcot Battle of Arnee Battle of Chingleput جنگ هفت ساله Battle of Chandannagar نبرد پلاسی |
رابرت کلایو (انگلیسی: Robert Clive; ۲۵ سپتامبر ۱۷۲۵ – ۲۲ نوامبر ۱۷۷۴) سیاستمدار اهل بریتانیا بود که به عنوان کلایو هند نیز شناخته می‌شود و اولین فرماندار بریتانیایی بنگال بود. کلایو عموماً به دلیل پایه‌گذاری حکومت شرکت بریتانیایی هند شرقی در بنگال شناخته می‌شود.[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷]
کلایو فرزند یک خانواده روستایی پرجمعیت از شروپشایر انگلستان بود.[۸] او به عنوان دبیر برای کمپانی هند شرقی در سال ۱۷۴۴ شروع کرد و پس از پیروزی در نبرد پلاسی در سال ۱۷۵۷، حکومت شرکت را در بنگال تأسیس کرد.[۹]در ازای حمایت از نواب میر جعفر به عنوان حاکم دست نشانده بنگال، به کلایو ۳۰٬۰۰۰ پوند (معادل ۴٬۳۰۰٬۰۰۰ پوند در سال ۲۰۲۱) در سال اعطا شد که اجاره ای بود که کمپانی هند شرقی در غیر این صورت به میرجعفر برای امتیاز کشاورزی مالیاتی خود می‌پرداخت. وقتی کلایو در ژانویه ۱۷۶۷ هند را ترک کرد، ۱۸۰۰۰۰ پوند (معادل ۲۵۷۰۰۰۰۰ پوند در سال ۲۰۲۱) ثروت داشت که از طریق شرکت هند شرقی هلند حواله کرد.[۱۰][۱۱]
کلایو با جلوگیری از تسلط قریب‌الوقوع فرانسه بر هند، یک حرکت نظامی را در سال ۱۷۵۱ طراحی کرد که در نهایت کمپانی هند شرقی را قادر ساخت تا استراتژی فرانسه را برای حکومت غیرمستقیم از طریق دولت دست نشانده اتخاذ کند. کلایو برای تأمین منافع تجاری شرکت برای سرنگونی حاکم بنگال ثروتمندترین ایالت هند توطئه کرد. او از ۱۷۶۰ تا ۱۷۶۵ در انگلستان از ثروت انباشته شده از هند استفاده کرد تا یک بارونی ایرلندی از نخست‌وزیر وقت توماس پلهام هولز، و یک کرسی در پارلمان از هنری هربرت بخرد.[۱۲][۱۳]
اقدامات کلایو برای کمپانی هند شرقی او را به یکی از جنجالی‌ترین چهره‌های استعماری بریتانیا تبدیل کرده‌است. دستاوردهای او شامل محدود کردن جاه‌طلبی‌های امپریالیستی فرانسه در ساحل کروماندل و ایجاد کنترل کمپانی هند شرقی بر بنگال و در نهایت تأسیس راج بریتانیا بود. اگرچه او فقط به‌عنوان عامل شرکت هند شرقی کار می‌کرد، نه برای دولت بریتانیا توسط رقبای سیاسی مورد انتقاد قرار گرفت و در (۱۷۷۲ و ۱۷۷۳) در پارلمان محاکمه شد. البته مبری شد. مورخان از مدیریت کلایو در بنگال در دوران تصدی وی در کمپانی هند شرقی انتقاد کرده‌اند، به ویژه در رابطه با مسئولیت در مشارکت در قحطی بزرگ بنگال در سال ۱۷۷۰، که بین یک تا ده میلیون نفر کشته شدند.
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ G. A. Henty (1 March 2012). With Clive in India: Or, The Beginnings of an Empire. The Floating Press. ISBN 978-1-77545-628-5. Retrieved 9 June 2020.
- ↑ John Basil Watney (1974). Clive of India. Saxon House. ISBN 978-0-347-00008-6. Retrieved 9 June 2020.
- ↑ "Hundreds sign petition to remove 'Clive of India' statue in UK". India Today. 9 June 2020. Retrieved 9 June 2020.
- ↑ He "was celebrated in so many subsequent histories as the founder of 'British India.'" Emma Rothschild, The Inner Life of Empires: An Eighteenth-Century History (Princeton UP, 2011) p. 45.
- ↑ C. Brad Faught, Clive: Founder of British India (2013)
- ↑ Lord Clive: The Founder of the British Empire in India, a Drama in Five Acts. St. Joseph's Industrial School Press. 1913.
- ↑ Raj: The Making and Unmaking of British India. Macmillan. 12 August 2000. ISBN 978-0-312-26382-9.
- ↑ Arbuthnot, p. 1
- ↑ Sibree, Bron (19 September 2019). "The Anarchy: how the East India Company looted India, and became too big to fail, explored by William Dalrymple". Post Magazine (Book review).
- ↑ Clive of India, by John Watney, published 1974, p.149
- ↑ Spear, T.G Percival (1 March 2023). "Robert Clive - Clive's Administrative Achievements".
- ↑ "CLIVE, Robert (1725–74), of Styche Hall, nr. Market Drayton, Salop; subsequently of Walcot Park, Salop; Claremont, Surr. ; and Oakley Park, Salop". The History of Parliament.
- ↑ "Robert Clive – Biography, papers and letters written by him". britishonlinearchives.co.uk. British Onlive Archives. Archived from the original on 9 January 2015. Retrieved 8 June 2017.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Robert Clive». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱ اوت ۲۰۱۴.
- «Robert Clive». دریافت‌شده در ۱ اوت ۲۰۱۴.[پیوند مرده]
پیوند به بیرون
[ویرایش]
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| نهادهای پژوهش هنری | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر |
|
 | این یک مقالهٔ خرد یک سیاستمدار است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
- اعضای انجمن سلطنتی
- افسران نظامی کمپانی هند شرقی بریتانیا
- اهالی مارکت درایتون
- تاریخ بنگال
- تاریخ کلکته
- خاکسپاری در شروپ‌شر
- خودکشیها در لندن
- درگذشتگان ۱۷۷۴ (میلادی)
- زادگان ۱۷۲۵ (میلادی)
- ژنرالهای ارتشی کمپانی هند شرقی بریتانیا
- سیاستمداران خودکشیکرده اهل بریتانیا
- شوالیههای همدم نشان حمام
- لردهای نایبالسلطنه شروپ‌شر
- لردهای نایبالسلطنه مانتگمریشر
- مدیران هند بریتانیا
- مردهای خودکشیکرده