مهرانگیز منوچهریان
مهرانگیز منوچهریان | |
|---|---|
 | |
| نماینده دورههای چهارم، پنجم و ششم مجلس سنا | |
| دوره مسئولیت ۱۳۴۲ – ۱۳۵۱ | |
| حوزه انتخاباتی | تهران |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۱۲۸۵ مشهد |
| درگذشته | ۱۴ تیر ۱۳۷۹ (۹۳–۹۴ سال) تهران |
| پیشه | وکیل پایه یک دادگستری، حقوقدان، موسیقیدان و سیاستمدار |
مهرانگیز منوچهریان (۱۲۸۵ - ۱۴ تیر ۱۳۷۹) حقوقدان، موسیقیدان و سیاستمدار اهل ایران بود. او نخستین سناتور زن مجلس سنای ایران طی دورههای چهارم، پنجم و ششم بین سالهای ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۱ بود.
زندگینامه
[ویرایش]منوچهریان در سال ۱۲۸۵ در مشهد زاده شد. او در سال ۱۳۲۵ همراه با ۱۳ دختر دیگر از نخستین دانشجویان دانشکده حقوق دانشگاه تهران بود. منوچهریان این رشته را تا کسب دکترا ادامه داد. او از سال ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۱ سناتور انتصابی مجلس سنا بود. پروانه وکالت مهرانگیز منوچهریان پس از انقلاب ۱۳۵۷ باطل شد.
کار
[ویرایش]منوچهریان هم نخستین زن وکیل ایران و هم نخستین زن سناتور ایران بود. وی در طول سناتوری خود در گسترش حقوق زنان بسیار فعالیت کرد. وی با استفاده از تجربه وکالت خود قانون حمایت خانواده را تنظیم کرد که به موجب آن حقوق خانوادگی برای زنان اعطا میشد. تعدادی از عناصر در قانون پیشنهادی توسط برخی از منتقدان انتخاب و دربارهٔ آنها مبالغه شد. این امر منجر به این شد که این قانون مورد بحث و گفتگوی عمومی گستردهای در رسانهها قرار گیرد. برخی از روحانیون کشور نیز ادعا کردند که این قانون با اسلام سازگار نیست و از موازین اخلاقی ضعیف حمایت میکند. حتی برخی منوچهریان را به عنوان مرتد معرفی کردند. منوچهریان از ترس امنیت خود برای مدتی از تهران گریخت.[۱] این قانون بعداً در پی انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ لغو شد.
بعدها منوچهریان پس از اختلاف با نخستوزیر جعفر شریف امامی دربارهٔ سفر زنان به خارج از کشور بدون اجازه شوهرشان از سمت خود در سنا استعفا داد. شریف امامی به دلیل قوانین اسلامی مخالف طرح آن در مجلس بود و منوچهریان با توجه به اساسنامه داخلی خواستار طرح و به رایگذاری آن. شریف امامی در هنگام بحث در سنا با او بیادبانه رفتار کرد و منوچهریان به نشانه اعتراض مجلس را ترک کرد. شریف امامی با رفتن به خانه وی از او بهطور خصوصی عذرخواهی کرد[۲] اما منوچهریان خواستار عذرخواهی عمومی شد که شریف امامی از انجام آن خودداری کرد و در نتیجه، منوچهریان از سمت خویش استعفا داد.[۳][۴]
وی برای فعالیت خود در زمینه ارتقا حقوق زنان در سال ۱۹۶۸ جایزه سازمان ملل در زمینه حقوق بشر را دریافت کرد.
منوچهریان همچنین به عضویت شورای مرکزی سازمان زنان ایران درآمد.
درگذشت
[ویرایش]او در ۱۴ تیر ماه سال ۱۳۷۹ در تهران درگذشت و در قطعه ۷۴، ردیف ۱۱۸، شماره ۷۸ بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
میراث
[ویرایش]منوچهریان در بهبود وضع حقوق زنان در ایران نقش بسیار مهمی داشتهاست. کتابی در مورد زندگی او به نام «سناتور: کار سناتور مهرانگیز منوچهریان در مبارزه برای حقوق قانونی زنان» برنده جایزه کتاب لطیفه یارشاطر در سال ۲۰۰۴ شد.[۵]
جایزهها و افتخارات
[ویرایش]- ۱۹۶۸ (میلادی) - «جایزه سازمان ملل متحد در زمینه حقوق بشر»
- ۱۹۷۱ (میلادی) - «جایزه صلح مرکز صلح جهانی از طریق حقوق»
منابع
[ویرایش]- ↑ "The Women's Organization of Iran: Evolutionary Politics and Revolutionary Change | Mahnaz Afkhami". www.mahnazafkhami.net. Archived from the original on 8 March 2017. Retrieved 2017-03-07.
- ↑ "Reform and Regression: The Fate of the Family Protection Law | Foundation for Iranian Studies". fis-iran.org (به انگلیسی). Retrieved 2017-03-07.
- ↑ "The Feminist School". feministschool.com (به انگلیسی). Archived from the original on 7 March 2016. Retrieved 2017-03-07.
- ↑ «گفتوگو با محمد افراسیابی». تاریخ شفاهی.
- ↑ Book award goes to "Senator: the Work of Senator Mehrangiz Manouchehrian in the Struggle for Legal Rights for Women" and "Reading Lolita in Tehran" بایگانیشده در ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine, Payvand.com, Retrieved 10 August 2016
- «مهرانگیز منوچهریان؛ داعیهدار حقوق زنان». حوراء سال 1383 شماره 10.
- «مهرانگیز منوچهریان». موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان.
- «نگاهی به کتاب سناتور». بیبیسی فارسی.
- «مهرانگیز منوچهریان، سناتوری که به «حق رای» زنان اکتفا نکرد». دویچه وله.
- «بررسی کارنامه خانم مهرانگیز منوچهریان، فعال حقوق زنان و نخستین زن سناتور در مجلس سنای ایران». رادیو فردا.
 | این یک مقالهٔ خرد زندگینامه مرتبط با وکیلان است. میتوانید با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |
- اهالی مشهد
- خاکسپاریها در بهشت زهرا
- درگذشتگان ۱۳۷۹
- درگذشتگان ۲۰۰۰ (میلادی)
- زادگان ۱۲۸۵
- زادگان ۱۹۰۶ (میلادی)
- زنان اهل ایران در سیاست
- سیاستمداران اهل مشهد
- سیاستمداران سده ۲۰ (میلادی) اهل ایران
- فعالان حقوق زنان اهل ایران
- وکیلان اهل ایران
- نمایندگان دوره پنجم مجلس سنای ایران
- نمایندگان دوره چهارم مجلس سنای ایران
- نمایندگان دوره ششم مجلس سنای ایران
- نمایندگان زن مجلس سنای ایران
- وکیلان زن اهل ایران
- وکیلان سده ۲۰ (میلادی) اهل ایران