مهندسی محیط زیست (به انگلیسی: Environmental engineering) عبارت از کاربرد مجموعه‌ای از علوم و فنون مهندسی در رابطه با مطالعه و ارزیابی شرایط و بهبود و بهسازی محیط زیست می‌باشد. این علوم و فنون در امور اجرائی و ساختمانی در زمینه طرح‌های عمرانی زیربنایی، شهری، صنعتی و مسکونی کاربرد دارند.
تخریب محیط‌های طبیعی و افزایش درصد آلودگی‌های مختلف ناشی از اجرای طرح‌های زیربنائی و صنعتی به‌خصوص در نواحی شهری و روستایی و به مخاطره انداختن منابع طبیعی و انسانی از مواردی است که در کاربرد مهندسی محیط زیست در هر طرح عمرانی مورد توجه قرار می‌گیرد.[۱]
مهم‌ترین وظیفه متخصصین این رشته نظارت بر اجرای پروژه‌های زیست‌محیطی است. ازجمله این پروژه‌ها می‌توان به شناخت و کنترل آلودگی آب، خاک و هوا، طراحی تأسیسات آب و فاضلاب شهری و روستایی،کنترل آلودگی‌های حاصل از مواد زائد جامد و برنامه‌ریزی و مدیریت طرح‌های زیست‌محیطی اشاره کرد.[۲]
مهندسی محیط زیست نامی است که از ابتدای تمدن بشری کاربرد داشته‌است، زیرا مردم یادگرفتند که تأمین نیازهای خود را با آن کنترل و اصلاح کنند.[۳][۴] از آنجا که مردم تشخیص دادند که سلامتی آنها به کیفیت محیط زندگی آنها وابسته است، سیستم‌های زیست محیطی را برای بهبود آن ایجاد کردند.[۵] در تمدن باستان دره سند (۳۳۰۰ قبل از میلاد تا ۱۳۰۰ پیش از میلاد)، کنترل پیشرفته ای بر منابع آبی آنها وجود داشته‌است.[۶] وجود ساختارهای عمومی مانند چاه، حمام عمومی، مخازن ذخیره آب، سیستم آب آشامیدنی و سیستم جمع‌آوری فاضلاب که در مکان‌های مختلفی دراین منطقه یافت می‌شود، موید این امر است.[۷][۸] آنها همچنین دارای یک سیستم آبیاریکانال اولیه بودند که امکان کشاورزی گسترده را برای آنها فراهم می‌کرد.[۹]
در بسیاری از دانشگاه‌ها برنامه‌های مهندسی محیط زیست از طریق گروه مهندسی عمران یا مهندسی شیمی و یا پروژه‌های الکترونیکی برای توسعه و ایجاد تعادل در شرایط محیطی ارائه می شوند. تمرکز مهندسان محیط زیست در طرح‌ها و برنامه‌های رسته مهندسی عمران، اساسا بر هیدرولوژی، مدیریت منابع آب، تصفیه زیستی و طراحی تصفیه خانه آب و فاضلاب قرار دارد.[۱۰][۱۱]
↑Angelakis, Andreas N.; Rose, Joan B. (2014). "Chapter 2: "Sanitation and wastewater technologies in Harappa/Indus valley civilization (ca. 2600-1900 BC)". Evolution of Sanitation and Wastewater Technologies through the Centuries. IWA Publishing. pp. 25–40. ISBN978-1-78040-485-1.
