پرش به محتوا

مگس‌ران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مگس‌رانی هوسه‌ای از پوست بز و موی اسب؛ مرادی، نیجر، سال ۱۹۶۱، ۷۱ سانتی‌متر.
مگس‌رانی هوسه‌ای از پوست بز و موی اسب؛ مرادی، نیجر، سال ۱۹۶۱، ۷۱ سانتی‌متر

مگس‌ران یا مگس‌پران ابزاری است که برای راندن حشره‌ها به کار می‌رود.[۱] در اقلیم گرمسیری، وسیله‌ای شبیه به آن به عنوان بادبزن استفاده می‌شود که آن را در هند یا آسیای جنوبی، چوری، چامارا یا پراکیرناکا می‌خوانند.[۲] در هنر اندونزی، مگس‌ران‌ها با شیوا همراهی دارند.[۳] در بازارهای خاورمیانه، مگس‌ران‌ها برای راندن حشره‌ها به کار می‌رود.

در گذشته، مگس‌ران‌ها را علاوه بر پر طاووس یا دم اسب، از دم غژگاو می‌ساختند و برای تزیین اسب و پیل یا سرِ نیزه‌ها به کار می‌بردند و آن را پرچم می‌نامیدند.[۲]

در ادبیات فارسی

[ویرایش]

در تجارب‌السلف آمده است:[۴]

و غلامی دیگر مگس‌ران در دست داشتی و علی‌الدوام مگس می‌راندی.

صائب تبریزی:[۱]

جلوهٔ رنگین ندارد عاقبت هشیار باششهپر طاوس را آخر مگس‌ران می‌کنند

میریحیی شیرازی:[۱]

ریخته از هر طرفی دسته‌ایهمچو مگس‌ران حنابسته‌ای

مگس‌ران حنابسته، مگس‌رانی که از موی دم اسب سازند و آن را سرخ کنند مثل دم اسب.[۱]

نگارخانه

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ «معنی مگس ران | لغت‌نامه دهخدا». www.vajehyab.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۴.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ پورداوود، ابراهیم. هرمزدنامه. ص. ۲۹۸.
  3. «Shiva and Parvati - Rijksmuseum Amsterdam - Museum for Art and History». web.archive.org. ۲۰۰۷-۰۹-۱۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۴.
  4. نخجوانی، هندوشاه. تجارب السلف. ص. ۲۵۰.
  5. جمشیدنژاد، نگار (۲۰۲۱-۰۳-۱۷). «تخت‌جمشید شکوهی به بلندای تاریخ ایران‌زمین». امرداد. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۴.