Suðuroy
Suðuroy | |
---|---|
Landafrøði
| |
Vídd | 163,7 km² |
Vatn | 0,8 %
|
Umsiting | |
Land | Føroyar |
Íbúgvalæra | |
Fólkatal | 4603 (2016)
|
Suðuroy er syðsta oyggj í Føroyum (uttan um Flesjarnar). Landslagið í Suðuroy er sermerkt av djúpum firðum. Umframt framúrskarandi landslagið kann oyggin bjóða eitt breitt úrval av áhugaverdum tilboðum, frá søguríku Sandvík í norði til náttúruvøkru Sumba í sunnan. Størstu býirnir, Tvøroyri og Vágur, liggja við firðir umgirdir av fjøllum. Vegir eru millum allar bygdir og býir, og ganga hesir gjøgnum bergtakandi náttúrufyribrigdir. Norðastu bygdirnar, Hvalba og Sandvík, hava samband við hvørja aðra gjøgnum eitt av landsins elstu bergholum. Úr hesum bygdum er vakurt útsýni til Føroya einastu mannleysu oyggj, Lítla Dímun.
Hvalba er einasta pláss, har enn verður arbeitt á kolinum. Hov telist millum elstu bygdir í Suðuroy. Og var Hov høvuðssæti hjá Havgrímur í víkingatíðini, sum eisini er grivin í Hovi. Porkeri er kend fyri sína sermerktu og vøkru trækirkju frá 1847. Sunnast á oynni liggur Sumba, ið fostrað hevur eitt av Føroya mætastu skaldum, Poul F. Joensen. Á veg til og úr Sumba eftir gamla fjallavegnum er Beinisvørð, 470 m høgt, Føroya næsthægsta fuglaberg, sum alkent er fyri sín vakurleika.
Suðuroyggin er tann oyggin í Føroyum, sum liggur longst burturi frá meginøkinum. Ferðasamband er sjóvegis við Smyril og luftvegis við tyrluni. Smyril siglir 2-3 ferðir um dagin av Krambatanga og tyrlan flýgur 2-3 ferðir um vikuna úr Froðba. Frástøðan til meginøkið er ein av orsøkunum til, at fólkatalið í Suðuroynni er minkað rættiliga nógv seinastu árini. Fólkatalið í Suðuroy er minkað 16 prosent í árunum frá 1985 til 2007. Í sama tíðarskeiði er talið á fólki undir 20 ár minkað 31,5 prosent, og aldursbólkurin 20 til 39 ár minkaður 24,8 prosent.
Suðuroyarmál er einki sjálvstøðugt tungumál, men eitt føroyskt málføri eins og havnarmál, norðuroyamál, vágamál, o.s.fr.
Navnauppruni
[rætta | rætta wikitekst]Søga
[rætta | rætta wikitekst]Búskapur
[rætta | rætta wikitekst]Ferðavinna
[rætta | rætta wikitekst]Landafrøði
[rætta | rætta wikitekst]Ímeðan fólkatalið í miðstaðarøkinum í Føroyum alsamt økist, so er støðan verri fyri Suðuroynna. Hesi seinastu 30 árini 1985 til 2015 er fólkatalið í til dømis Streymoyarøkinum vaksið við 22 prosentum. Tilsamans eru 4.189 fólk fleiri í Streymoyarøkinum, har fólkatalið er farið úr 18.852 fólkum í 1985 upp í 23.041 fólk við árslok 2014. Fólkatalið í Suðuroy er fallið við 1.233 fólkum. Í 1985 var fólkatalið í Suðuroy 5.882, í 2015 er tað fallið niður á 4.649. Eitt fall í fólkatalinum uppá heili 21 prosent. Tað vil siga at Suðuroyggin hevur mist fimta hvønn íbúgva hesi seinastu 30 árini.
Bygdir
[rætta | rætta wikitekst]Sandvík, Hvalba, Trongisvágur, Tvøroyri, Froðba, Øravík, Fámjin, Hov, Porkeri, Vágur, Nes, Akrar, Lopra, Víkarbyrgi, Sumba.
Kirkjur í Suðuroynni
[rætta | rætta wikitekst]- Sumbiar kirkja
- Vágs Kirkja
- Porkeris Kirkja
- Hovs Kirkja
- Fámjins Kirkja
- Tvøroyrar Kirkja
- Hvalbiar Kirkja
- Sandvíkar Kirkja
- Harumframt er kirkjan á Leiti við Lopra, sum er bygt saman við skúlanum.
Ítróttur
[rætta | rætta wikitekst]Viðgitið fólk
[rætta | rætta wikitekst]Myndasavn
[rætta | rætta wikitekst]-
Ásmundarstakkur og økið vestanfyri Sandvík.
-
Hvalba og Lítla Dímun.
-
Norðbergseiði, eisini rópt Á Drátti, vestanfyri Hvalba.
-
Sumba og Sumbiarhólmur.
-
Grindabátar á Vágseiði.
-
Á Røðini vestanfyri Trongisvág.
-
Frímerki frá 2004.
Slóðir
[rætta | rætta wikitekst]- Bilaleiga www.gosouth.fo *
- Suðuroy Myndasavn á Flickr hjá Erik Christensen, Porkeri.
- Faroestamps.fo - Suðuroy.
- MF Smyril.
- Suðurrás, Suðuroyarportalurin.
- Visitsuduroy.fo, Suðuroyar Kunningarstova.