Piipljurk
piipljurk | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
taksonomy | ||||||||||||
| ||||||||||||
soarte | ||||||||||||
Anthus pratensis | ||||||||||||
Linnaeus, 1758 | ||||||||||||
IUCN-status: net bedrige
| ||||||||||||
ferspriedingsgebiet | ||||||||||||
De piipljurk (Anthus pratensis) is in sjongfûgel út de famylje fan de wipsturt- en piperfûgels.
Oare Fryske nammen
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De piipljurk wurdt ek wol daamljurk of greidepiper neamd. De piipljurk is gjin 'ljurk' yn taksonomyske sin, mar in 'piper'.
Foarkommen
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De piipljurk is yn fûgeltsje fan 15 sm d.w.s. sa grut as in (hús)mosk, mar slanker. Lykas oare pipers, sa as de beampiper en de wetterpiper, hat de piipljurk in streekte, griisbrune en grienbrune rêch. De kop hat ljochte each- en kinstreken. De boarst is ek streekt en de bûk is fealwyt ta gieleftich. Underskied mei oare pipers, yn 't bysûnder de beampiper, is dreech te sjen.
Fersprieding
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De piipljurken komme foar yn it iepen fjild, op boulân en yn greiden, mar ek in heide- en dúngebieten. De fûgels briede yn Noard- en Midden-Jeropa en Aazje, en oerwinterje meast yn Súd-Jeropa, Noard-Arika en Súd-Aazje.
Yn Nederlân is de piipljurk noch in algemiene briedfûgel, trochtrekker en wintergast, mar de oantallen nimme stadich ôf: yn 2013-2015 wiene der noch 55.000-80.000 briedpearen, mei de heechste konsentraasjes yn Grinslân, Fryslân, Flevolân en Seelân. De fûgel stiet op de Nederlânske Reade list fan fûgels as 'gefoelich'.
Iten
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De piipljurken ite meast ynsekten en spinnen, yn de winter ek slakken en sieden.
Fuortplanting
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]It piipljurk-wyfke makket in nêst op de grûn ferside tusken de begroeiing. Yn it nêst leit it wyfke 3-5 spikkelde aaien fan ferskate kleuren, meast griisblau en brún. Sy briedt de aaien yn 11-15 dagen út, wêrnei't de jonge fûgels noch 12-14 dagen yn it nêst troch beide âlden fuorre wurde. It piipljurknest is in favoryt plak fan de koekoek om har aaien te lizzen.
Taksonomy
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De piipljurksoarte is monotypysk, d.w.s. dat der gjin ûndersoarten binne.
Keppelings om utens
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- Fûgelsoarte
- Piper (fûgel)
- Lânseigen fauna yn Abgaazje
- Lânseigen fauna yn Albaanje
- Lânseigen fauna yn Andorra
- Lânseigen fauna yn Armeenje
- Lânseigen fauna yn Azerbeidzjan
- Lânseigen fauna yn de Azoaren
- Lânseigen fauna yn Belgje
- Lânseigen fauna yn Bosnje
- Lânseigen fauna yn Bulgarije
- Lânseigen fauna yn Denemark
- Lânseigen fauna yn Dútslân
- Lânseigen fauna yn Eastenryk
- Lânseigen fauna yn Estlân
- Lânseigen fauna yn Fatikaanstêd
- Lânseigen fauna yn de Fêreu-eilannen
- Lânseigen fauna yn Finlân
- Lânseigen fauna yn Frankryk
- Lânseigen fauna yn Fryslân
- Lânseigen fauna yn Georgje
- Lânseigen fauna yn Gibraltar
- Lânseigen fauna yn Grikelân
- Lânseigen fauna yn Guernsey
- Lânseigen fauna yn Hongarije
- Lânseigen fauna yn Ierlân
- Lânseigen fauna yn Ingelân
- Lânseigen fauna yn Yslân
- Lânseigen fauna yn Itaalje
- Lânseigen fauna yn Jeropeesk Ruslân
- Lânseigen fauna yn Jersey
- Lânseigen fauna yn de Kanaryske Eilannen
- Lânseigen fauna yn Kazachstan
- Lânseigen fauna yn Kosovo
- Lânseigen fauna yn Kroaasje
- Lânseigen fauna yn Letlân
- Lânseigen fauna yn Lychtenstein
- Lânseigen fauna yn Litouwen
- Lânseigen fauna yn Lúksemboarch (lân)
- Lânseigen fauna yn Madeara
- Lânseigen fauna yn Malta
- Lânseigen fauna yn Man
- Lânseigen fauna yn Moldaavje
- Lânseigen fauna yn Monako
- Lânseigen fauna yn Montenegro
- Lânseigen fauna yn Nederlân
- Lânseigen fauna yn Noard-Ierlân
- Lânseigen fauna yn Noard-Masedoanje
- Lânseigen fauna yn Noarwegen
- Lânseigen fauna yn de Oekraïne
- Lânseigen fauna yn Poalen
- Lânseigen fauna yn Portegal
- Lânseigen fauna yn Roemeenje
- Lânseigen fauna yn San Marino
- Lânseigen fauna yn Servje
- Lânseigen fauna yn Sibearje
- Lânseigen fauna yn Skotlân
- Lânseigen fauna yn Sloveenje
- Lânseigen fauna yn Slowakije
- Lânseigen fauna yn Spanje
- Lânseigen fauna yn Súd-Osseesje
- Lânseigen fauna yn Sweden
- Lânseigen fauna yn Switserlân
- Lânseigen fauna yn Syprus
- Lânseigen fauna yn Tsjechje
- Lânseigen fauna yn Turkije
- Lânseigen fauna yn Wales
- Lânseigen fauna yn Wyt-Ruslân
- Lânseigen fauna yn Grienlân
- Lânseigen fauna yn Afganistan
- Lânseigen fauna yn Bachrein
- Lânseigen fauna yn de Feriene Arabyske Emiraten
- Lânseigen fauna yn Yndia
- Lânseigen fauna yn Irak
- Lânseigen fauna yn Iran
- Lânseigen fauna yn Israel
- Lânseigen fauna yn Jemen
- Lânseigen fauna yn Jordaanje
- Lânseigen fauna yn Katar
- Lânseigen fauna yn Kirgyzje
- Lânseigen fauna yn Koeweit
- Lânseigen fauna yn Libanon
- Lânseigen fauna yn Oezbekistan
- Lânseigen fauna yn Oman
- Lânseigen fauna yn Pakistan
- Lânseigen fauna yn Palestina
- Lânseigen fauna yn Saûdy-Araabje
- Lânseigen fauna yn Sina
- Lânseigen fauna yn Súd-Koreä
- Lânseigen fauna yn Syrje
- Lânseigen fauna yn Tadzjikistan
- Lânseigen fauna yn Turkmenistan
- Lânseigen fauna yn Algerije
- Lânseigen fauna yn Egypte
- Lânseigen fauna yn Lybje
- Lânseigen fauna yn Marokko
- Lânseigen fauna yn Mauretaanje
- Lânseigen fauna yn Tuneezje
- Lânseigen fauna yn de Westlike Sahara