Ver o código fonte de "Nîmes"

{{Xeografía política}}
'''Nîmes''' (en {{Lang-fr|Nîmes}}, en {{Lang-oc|Nimes}}) é unha cidade do sur de [[Francia]], capital do departamento de [[Gard]], na rexión de [[Occitania (rexión administrativa)|Occitania]]. O seu nome na época romana era ''Nemausus''.

== Situación xeográfica ==
A súa altitude máxima é de 215 m (116 m en zona urbana) e a altitude mínima é de 21 m (45 m en zona urbana). Nîmes está situada nunha chaira —de aí as fortes calores estivais e as frecuentes inundacións— entre sete outeiros (en realidade, só tres grandes topograficamente), como [[Roma]], particularidade que lle valeu o epíteto de «[[Roma francesa]]». En plena [[garriga]], atópase a 35&nbsp;km do [[mar Mediterráneo]], a 20&nbsp;km da [[Camargue]], a 35&nbsp;km dos [[Cévennes]] e a 20&nbsp;km do [[río Ródano]]. Sinala a divisoria a [[Provenza]] (a súa extremidade oeste), e o [[Languedoc]] (no seu extremo leste). Nîmes está, ademais, moi próxima a outras grandes e históricas cidades: [[Arles]] (27&nbsp;km), [[Avignon]] (44&nbsp;km), [[Alès]] (46&nbsp;km), [[Montpellier]] (54&nbsp;km), ou mesmo [[Orange (Vaucluse)|Orange]] (65&nbsp;km), [[Sète]] (84&nbsp;km), [[Aix-en-Provence]] (95&nbsp;km) e [[Marsella]] (100&nbsp;km). Nîmes é a 28ª cidade que ocupa maior superficie na Francia metropolitana (161,85&nbsp;km² ; Arles é a 1ª e París a 50ª).

== Clima ==
Nîmes goza dun clima privilexiado cunha temperatura suave estábel ao longo do ano e un asoallamento excepcional. Porén, o [[vento mistral|mistral]] tende a relativizar a dozura invernal. No verán, debido a súa posición topográfica (nunha foxa), sofre ás veces fortes calores.

*[[Luz solar|Asoallamento]]: 2.670 horas/ano (media francesa: 1.973 h/ano) 
*[[Precipitación (meteoroloxía)|Precipitacións]]: 760&nbsp;mm/an (media francesa: 770&nbsp;mm/ano)
*[[Neve]]: 3 días/ano (media francesa: 14 días/ano) 
*[[Treboada|Trebóns]]: 24 días/ano (media francesa : 22 días/ano)
*[[Néboa|Néboas]]: 11 días/ano (media francesa: 40 días/ano)

A media das temperaturas é de 6,5&nbsp;°C no inverno e de 23,5&nbsp;°C en verán (unha das máis elevadas de Francia), con xornadas puntuais con máis de 35&nbsp;°C.

== Historia ==
[[Ficheiro:Nimes_amphi.jpg|esquerda|miniatura|O anfiteatro romano de Nimes.]]

=== Orixes e época romana ===
Orixinalmente foi un asentamento [[Galos|galo]], pero entre os anos 120 e 117&nbsp;a.&nbsp;C. foi ocupada polos [[Imperio Romano|Romanos]]. Foi o procónsul [[Gnaeus Domitius Enobarbus]] quen o incorporou para asegurar o camiño a [[Hispania]] e construíu a [[vía Domitia]] fundando [[Narbona]], capital da [[Galia Transalpina]] e posteriormente da [[Galia Narbonense|Narbonense]] (27&nbsp;a.&nbsp;C.). Ao redor de 50&nbsp;a.&nbsp;C. convértese en colonia romana, conservando, adaptado baixo a forma ''Nemausus'', o seu primitivo nome galo<ref>{{Cita libro|título=Studies in British Celtic Historical Phonology|url=https://books.google.es/books?id=f_RMQkk3OSIC&pg=PA92&lpg=PA92&dq=NAMAus+#v=onepage&q=NAMAus&f=false|editorial=Rodopi|data=1995|ISBN=978-90-5183-820-6|lingua=en|nome=Peter|apelidos=Schrijver}}</ref>. Moitos dos veteranos de [[Xulio César]] establecéronse alí e déronlles parcelas de terra para cultivar na chaira de Nimes, aínda que a propia colonia non estivo totalmente organizada até c. 27&nbsp;B.&nbsp;C., a través de [[Marco Vipsanio Agripa|Agripa]]. Nimes substituíu a Narbona como capital da Narbonense. 

=== Idade Media ===
En 462 caeu en mans dos [[visigodos]], que a mantiveron tras a derrota da [[Batalla de Vouillé|Vouillé]] e a destrución do reino de Tolosa, formando parte da [[Septimania visigoda]]. Un bispado aparece no [[século V]]. Conquistada polos [[Al-Andalus|musulmáns]] aos visigodos en 719, en 754 pasou aos [[carolinxios]] e foi sede dun [[Condado de Nimes|condado]], que estaba ligado a [[Septimania]]. En 872 Nimes pasou ao [[Condado de Tolosa|conde de Tolosa]].  Até 1185 os vizcondes non recoñeceron a soberanía feudal de [[Tolosa, Francia|Tolosa]]. Nimes foi ocupada polos [[Cruzadas|cruzados]] de [[Simón IV de Montfort|Simón de Montfort]] en 1215 pero volveu baixo a soberanía dos vizcondes da dinastía [[Trencavel]] en 1224, até que en 1226 as tropas reais a recuperaron e [[Lois IX de Francia]] foi coroado. No ano 1271 incorporouse á coroa. 

=== Idade Moderna ===
Durante a [[Reforma Protestante|Reforma]] converteuse nun bastión [[Hugonotes|hugonote]], producindo en 1567 un masacre de [[católicos]] chamado [[Miguelada]]. Despois dun período de decadencia que comezou coa [[Edicto de Fontainebleau|revogación]] en 1685 do [[Edicto de Nantes]], comezou un período de prosperidade económica.

O tecido ''denim'' recibe o seu nome da contración ''de-Nimes''. Ese tecido foi empregado en teas para barcos e deu lugar aos ''[[jeans]].''<ref>{{Cita web|título=¿Cuál es el origen del tejido 'denim' y por qué ha tenido tanto éxito?|url=https://www.vanitatis.elconfidencial.com/estilo/moda/2018-11-05/origen-del-tejido-denim_1638193/|páxina-web=vanitatis.elconfidencial.com|data=2018-11-05|data-acceso=2022-05-14|lingua=es|nome=Colaboradores|apelidos=Vanitatis}}</ref>

==Patrimonio==
[[Ficheiro:281 Tour Magne NIM 1008.jpg|miniatura|Torre Magna.]]
* ''Les Arenes'', [[anfiteatro]] romano do ([[século I]]). Transformado en fortaleza durante a [[Idade Media]], alberga na actualidade espectáculos diversos, mesmo corridas de touros.
* A ''[[Maison Carrée]]'', [[templo]] da época imperial (século I) colocado no centro do foro da cidade romana.
* A ''Tour Magne'' (Torre Magna), principal torre do recinto fortificado da época romana, posto sobre o outeiro que domina Nimes, elévase aínda 32 [[metro]]s (pese a perder o seu terceiro nivel).
* Os ''Jardins de la Fontaine'', realizados no [[século XVII]] sobre un precedente, comprenden tamén as ruínas do Templo de Diana.
* O ''Castellum'', punto de chegada do [[acueduto]] (famoso pola [[Pont du Gard]]), era un depósito para distribuír a auga na cidade. Está escavado, en parte, no rochedo.
* '''La porte d'Auguste''' (Porta de Augusto), tamén dita ''Porta de [[Arles]]'' é unha das antigas portas romanas da cidade, sobre a [[Via Domitia]] (ver Vís romanas).
* '''[[Catedral de Notre-Dame-et-Saint-Castor]]''', sobre un edificio romano flanqueado dunha maciza torre, foi enteiramente restaurada no século XIX. A destacar a capela do Rosario (chapelle du Rosaire), fermoso exemplar do Barroco do século XVII. O [[tímpano (arquitectura)|tímpano]] da fachada é unha obra mestra da [[escultura románica]].
* ''Museo de Belas Artes'' (Musée des Beaux-Arts), construído en 1907 e readaptado en 1986-87. Acolle numerosas pinturas flamengas e holandesas, obras italianas dos séculos XVI e XVII, ademais dunha extensa colección de pinturas francesas dos séculos XVIII e XIX.

== Notas ==
{{Listaref}}

== Véxase tamén ==
{{Commons |Nîmes}}
{{Comunas de Gard}}
{{Control de autoridades}}

[[Categoría:Concellos do departamento do Gard]]
[[Categoría:Cidades de Francia]]