Saltar ao contido

Eugène Ionesco: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Obras: en galego
 
(Non se amosan 38 revisións feitas por 23 usuarios.)
Liña 1: Liña 1:
{{1000 artigos icona título|materia=Literatura}}
[[Ficheiro:Tombe Ionesco.jpg|thumb|right|Tumba de Eugène Ionesco]]
{{Biografía}}
'''Eugène Ionesco''' (en [[idioma romanés|romanés]] '''Eugen Ionescu'''), nado en [[Slatina]] o [[26 de novembro]] de [[1909]] e falecido en [[París]] o [[28 de marzo]] de [[1994]], foi un [[dramaturgo]] e [[escritor]] francés de orixe romanesa. Foi un dos principais dramaturgos do [[teatro do absurdo]], e elixido membro da Academia Francesa.

'''Eugène Ionesco''' (en [[lingua romanesa|romanés]] '''Eugen Ionescu'''), nado en [[Slatina]] o [[26 de novembro]] de [[1909]] e finado en [[París]] o [[28 de marzo]] de [[1994]], foi un [[dramaturgo]] e [[escritor]] francés de orixe romanesa. Foi un dos principais dramaturgos do [[teatro do absurdo]], e elixido membro da Academia Francesa.


== Biografía ==
== Biografía ==
De pai [[Romanía|romanés]] e nai [[Francia|francesa]], viaxou a [[París]] cun ano de idade e viviu alí ata os trece anos. En [[1925]] volve a Romanía e estuda a carreira de Letras. Ensina francés durante tres anos nun Instituto de [[Bucarest]], ata que en [[1938]] regresa a [[Francia]] para establecerse definitivamente. Traballou nunha editorial, despois nun banco e comezou unha tese doutoral sobre a morte na poesía francesa que non chegou a rematar. Relacionouse co grupo da revista literaria ''Cahiers du Sud'' antes de adicarse por enteiro á súa produción dramática.
De pai [[Romanía|romanés]] e nai [[Francia|francesa]], viaxou a [[París]] cun ano de idade e viviu alí ata os trece anos. En [[1925]] volve a Romanía e estuda a carreira de Letras. Ensina francés durante tres anos nun Instituto de [[Bucarest]], ata que en [[1938]] regresa a [[Francia]] para establecerse definitivamente. Traballou nunha editorial, despois nun banco e comezou unha tese doutoral sobre a morte na poesía francesa que non chegou a rematar. Relacionouse co grupo da revista literaria ''Cahiers du Sud'' antes de adicarse por enteiro á súa produción dramática.
[[Ficheiro:Tombe Ionesco.jpg|miniatura|Tumba de Eugène Ionesco]]

Faleceu en [[1994]] e está enterrado no [[cemiterio de Montparnasse]] en [[París]].
Faleceu en [[1994]] e está enterrado no [[cemiterio de Montparnasse]] en [[París]].


Liña 14: Liña 16:
* ''Les salutations'' (1950).
* ''Les salutations'' (1950).
* ''[[A lección]]'' (1951).
* ''[[A lección]]'' (1951).
* ''Les chaises'' (1952) (''As cadeiras'').
* ''Les chaises'' (1952) (''As cadeiras''). Estreada en galego por [[Sarabela Teatro]] en 1992.
* ''Le maître'' (1953).
* ''Le maître'' (1953).
* ''Victimes du devoir'' (1953) (''Vítimas do deber'').
* ''Victimes du devoir'' (1953) (''Vítimas do deber'').
* ''La jeune fille à marier'' (1953).
* ''La jeune fille à marier'' (1953).
* ''Amédée ou comment s'en débarrasser'' (1954) (''Amadeu ou cómo saír do paso'').
* ''Amédée ou comment s'en débarrasser'' (1954) (''Amadeu ou cómo saír do paso'').
* ''Jacques ou la soumission'' (1955) (''Jacques ou a submisión'').
* ''Jacques ou la soumission'' (1955) (''Xacobe ou a submisión''). Estreada en galego por Sarabela Teatro en 1988.
* ''Le nouveau locataire'' (1955) (''O novo inquilino'').
* ''Le nouveau locataire'' (1955) (''O novo inquilino'').
* ''Le tableau'' (1955).
* ''Le tableau'' (1955).
Liña 44: Liña 46:
* ''Discours sur l'avant-garde'' (1959).
* ''Discours sur l'avant-garde'' (1959).
* ''Notas e contranotas'' (1962).
* ''Notas e contranotas'' (1962).
* ''Découvertes'' (''Descubrementos'') (1969).
* ''Découvertes'' (''Descubrimentos'') (1969).
* ''Antídotos'' (1977).
* ''Antídotos'' (1977).
* ''Le blanc et le noir'' (''O blanco e o negro'') (1981).
* ''Le blanc et le noir'' (''O blanco e o negro'') (1981).
Liña 61: Liña 63:
* ''A busca intermitente'' (1987) .
* ''A busca intermitente'' (1987) .


==En lingua galega==
=== Traducidas á lingua galega ===
* ''Xacobe ou a submisión'': [[Sarabela Teatro]] ([[1988]]), versión de ''Jacques ou la soumission''.
Os libros de Eugène Ionesco non foron aínda traducidos ao [[lingua galega|galego]]. Porén, si que foron representadas as súas obras:
* ''As sillas'': [[Sarabela Teatro]] ([[1992]]), versión de ''Les chaises''.
* ''As sillas'': [[Sarabela Teatro]] ([[1992]]), versión de ''Les chaises''.
* ''Xacobe ou a submisión'': [[Sarabela Teatro]] ([[1988]]), versión de ''Jacques ou la soumission''.
* ''Macbett'': [[Henrique Harguindey]] ([[1998]]), [[Xerais]].
* ''A cantante calva'': [[Henrique Harguindey]] ([[2002]]), [[Laiovento]].
* ''Rinoceronte'': [[Henrique Harguindey]] ([[2004]]), [[Laiovento]].

== Notas ==
{{Listaref}}


== Véxase tamén ==
== Véxase tamén ==
{{Commonscat}}
=== Referencias ===
=== Bibliografía ===
{{Referencias}}
* {{Cita libro |nome=Francisco |apelidos=Fernández del Riego |ligazón-autor=Francisco Fernández del Riego |ano=1974 |título=[[Letras do noso tempo]] |editorial=[[Editorial Galaxia]] |lugar=[[Vigo]] |isbn=978-84-7154-219-9 |ref=harv }}

=== Ligazóns externas ===
=== Ligazóns externas ===
* [https://web.archive.org/web/20110514064409/http://www.ionesco.org/ Páxina oficial de Eugène Ionesco]
{{commons|Eugène Ionesco|Eugène Ionesco}}
{{Control de autoridades}}
{{wikiquote|Eugène Ionesco}}
{{ORDENAR:Ionesco, Eugene}}
* [http://www.ionesco.org/ Páxina oficial de Eugène Ionesco]
[[Categoría:Dramaturgos de Francia]]

[[Categoría:Escritores de Romanía|Ionesco]]
[[Categoría:Escritores de Romanía]]
[[Categoría:Escritores en lingua francesa|Ionesco]]
[[Categoría:Escritores en lingua francesa]]
[[Categoría:Nados en 1909]]

[[Categoría:Finados en 1994]]
[[ar:أوجين يونسكو]]
[[Categoría:Surrealismo]]
[[bg:Йожен Йонеско]]
[[Categoría:Teatro do absurdo]]
[[ca:Eugen Ionescu]]
[[Categoría:Escritores de Francia]]
[[cs:Eugène Ionesco]]
[[da:Eugène Ionesco]]
[[de:Eugène Ionesco]]
[[el:Ευγένιος Ιονέσκο]]
[[en:Eugène Ionesco]]
[[eo:Eugène Ionesco]]
[[es:Eugène Ionesco]]
[[et:Eugène Ionesco]]
[[fa:اوژن یونسکو]]
[[fi:Eugène Ionesco]]
[[fr:Eugène Ionesco]]
[[ga:Eugène Ionesco]]
[[he:אז'ן יונסקו]]
[[hr:Eugène Ionesco]]
[[hu:Eugène Ionesco]]
[[id:Eugène Ionesco]]
[[it:Eugène Ionesco]]
[[ja:ウジェーヌ・イヨネスコ]]
[[ka:ეჟენ იონესკო]]
[[ko:유진 이오네스코]]
[[la:Eugenius Ionesco]]
[[lb:Eugène Ionesco]]
[[lv:Eižens Jonesko]]
[[mr:युजिन आयोनेस्को]]
[[nl:Eugène Ionesco]]
[[no:Eugène Ionesco]]
[[pl:Eugène Ionesco]]
[[pms:Eugène Ionesco]]
[[pt:Eugène Ionesco]]
[[ro:Eugen Ionescu]]
[[ru:Ионеско, Эжен]]
[[sh:Eugene Ionesco]]
[[sk:Eugène Ionesco]]
[[sl:Eugène Ionesco]]
[[sr:Ежен Јонеско]]
[[sv:Eugène Ionesco]]
[[tr:Eugène Ionesco]]
[[uk:Ежен Йонеско]]
[[vec:Eugène Ionesco]]
[[zh:欧仁·尤内斯库]]

Revisión actual feita o 15 de marzo de 2023 ás 09:12

Modelo:BiografíaEugène Ionesco

Editar o valor en Wikidata
Nome orixinal(fr) Eugène Ionesco
(ro) Eugen Ionescu Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento(ro) Eugen Dimitri Ionescu Editar o valor en Wikidata
26 de novembro de 1909 Editar o valor en Wikidata
Slatina, Romanía (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Morte28 de marzo de 1994 Editar o valor en Wikidata (84 anos)
XIV Distrito de París, Francia Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaCemiterio de Montparnasse Editar o valor en Wikidata
17º Cadeira 6 da Academia Francesa (pt) Traducir
22 de xaneiro de 1970 – 28 de marzo de 1994
← Jean PaulhanMarc Fumaroli (pt) Traducir → Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
RelixiónCristãos ortodoxos (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
EducaciónUniversidade de Bucarest
Fraţii Buzeşti National College (en) Traducir
Carol I National College (en) Traducir
Saint Sava College (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoArtes escénicas, actividade literaria, drama e poesía Editar o valor en Wikidata
Ocupacióndramaturgo, ilustrador, artista gráfico, autor de diarios, poeta, crítico literario, actor de cinema Editar o valor en Wikidata
Período de actividade1932 Editar o valor en Wikidata - 1994 Editar o valor en Wikidata
Partido políticoTransnational Radical Party (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Membro de
MovementoTeatro do absurdo e Dadaísmo Editar o valor en Wikidata
Influencias
Obra
Obras destacables
Familia
CónxuxeRodica Ionesco (1936–) Editar o valor en Wikidata
Premios

Descrito pola fonteUbuWeb
Obálky knih,
Armenian Soviet Encyclopedia, vol. 4 (en) Traducir, (p.379) Editar o valor en Wikidata
IMDB: nm0409560 Allocine: 36222 Allmovie: p181812 IBDB: 5460
BNE: XX885891 Bitraga: 852 Dialnet: 529355 WikiTree: Ionescu-14 Find a Grave: 1640 Editar o valor en Wikidata


Eugène Ionesco (en romanés Eugen Ionescu), nado en Slatina o 26 de novembro de 1909 e finado en París o 28 de marzo de 1994, foi un dramaturgo e escritor francés de orixe romanesa. Foi un dos principais dramaturgos do teatro do absurdo, e elixido membro da Academia Francesa.

Biografía

[editar | editar a fonte]

De pai romanés e nai francesa, viaxou a París cun ano de idade e viviu alí ata os trece anos. En 1925 volve a Romanía e estuda a carreira de Letras. Ensina francés durante tres anos nun Instituto de Bucarest, ata que en 1938 regresa a Francia para establecerse definitivamente. Traballou nunha editorial, despois nun banco e comezou unha tese doutoral sobre a morte na poesía francesa que non chegou a rematar. Relacionouse co grupo da revista literaria Cahiers du Sud antes de adicarse por enteiro á súa produción dramática.

Tumba de Eugène Ionesco

Faleceu en 1994 e está enterrado no cemiterio de Montparnasse en París.

A súa primeira obra de teatro, A cantante calva estreouse no Théâtre des Noctambules en 1950, causando un tremendo escándalo, pero a súa intelixencia, novidade e ruptura coa lóxica lévano á fama, fama que non lle abandonaría nas súas posteriores obras. Ionesco foi, xunto o irlandés Samuel Beckett, o pai do teatro do absurdo, mediante o cal el fai "dun texto burlesco, un xogo dramático; e dun texto dramático un xogo burlesco". Máis aló da mera ridiculización de situacións banais, as obras de Ionesco debuxan de modo tanxible a soidade dos humanos e a insignificancia da propia existencia.

  • A cantante calva (1950).
  • Les salutations (1950).
  • A lección (1951).
  • Les chaises (1952) (As cadeiras). Estreada en galego por Sarabela Teatro en 1992.
  • Le maître (1953).
  • Victimes du devoir (1953) (Vítimas do deber).
  • La jeune fille à marier (1953).
  • Amédée ou comment s'en débarrasser (1954) (Amadeu ou cómo saír do paso).
  • Jacques ou la soumission (1955) (Xacobe ou a submisión). Estreada en galego por Sarabela Teatro en 1988.
  • Le nouveau locataire (1955) (O novo inquilino).
  • Le tableau (1955).
  • L'impromptu de l'alma (1956) (A improvisación da alma).
  • L'avenir est dans les œufs (1957).
  • Tueur sans gages (1959).
  • Scène à quatre (1959).
  • Rhinocéros (1959) (Rinoceronte)[1]
  • Apprendre à marcher (1960).
  • Délire à deux (1962) (Delirio a dúo).
  • Le Roi se meurt (1962) (O rei morre).
  • Le piéton de l'air (1963) (O peón do aire).
  • La soif et la faim (1965) (A sede e a fame).
  • La lacune (1966).
  • Jeux de massacre (1970) (O xogo da peste).
  • Macbett (1972).
  • Ce formidable bordel! (1973) (Ese formidable bordel).
  • L'homme aux valises (1975) (O home das maletas).
  • Voyage chez les morts (1980) (Viaxes a outro mundo).
  • La tragédie du langage (1958).
  • Expérience du théâtre (1958).
  • Discours sur l'avant-garde (1959).
  • Notas e contranotas (1962).
  • Découvertes (Descubrimentos) (1969).
  • Antídotos (1977).
  • Le blanc et le noir (O blanco e o negro) (1981).

Diarios, novelas e artigos

[editar | editar a fonte]
  • La Vase (1956).
  • Le Piéton de l'air (1961).
  • Journal en miettes (1967).
  • Présent passeé, Passe présent (1968).
  • Le solitaire (1973).
  • La photo du colonel (A foto do coronel) (1962).
  • La vase (1970).
  • O solitario (1974).
  • Contos para nenos menores de tres anos (1976).
  • Un home en cuestión (1979) Recompilación de artigos.
  • A busca intermitente (1987) .

Traducidas á lingua galega

[editar | editar a fonte]

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]