Eugène Ionesco: Diferenzas entre revisións
m Substitución auto |
|||
(Non se amosan 31 revisións feitas por 19 usuarios.) | |||
Liña 1: | Liña 1: | ||
{{1000 artigos icona título|materia=Literatura}} |
|||
⚫ | |||
{{Biografía}} |
|||
⚫ | '''Eugène Ionesco''' (en [[lingua romanesa|romanés]] '''Eugen Ionescu'''), nado en [[Slatina]] o [[26 de novembro]] de [[1909]] e |
||
⚫ | '''Eugène Ionesco''' (en [[lingua romanesa|romanés]] '''Eugen Ionescu'''), nado en [[Slatina]] o [[26 de novembro]] de [[1909]] e finado en [[París]] o [[28 de marzo]] de [[1994]], foi un [[dramaturgo]] e [[escritor]] francés de orixe romanesa. Foi un dos principais dramaturgos do [[teatro do absurdo]], e elixido membro da Academia Francesa. |
||
== Biografía == |
== Biografía == |
||
De pai [[Romanía|romanés]] e nai [[Francia|francesa]], viaxou a [[París]] cun ano de idade e viviu alí ata os trece anos. En [[1925]] volve a Romanía e estuda a carreira de Letras. Ensina francés durante tres anos nun Instituto de [[Bucarest]], ata que en [[1938]] regresa a [[Francia]] para establecerse definitivamente. Traballou nunha editorial, despois nun banco e comezou unha tese doutoral sobre a morte na poesía francesa que non chegou a rematar. Relacionouse co grupo da revista literaria ''Cahiers du Sud'' antes de adicarse por enteiro á súa produción dramática. |
De pai [[Romanía|romanés]] e nai [[Francia|francesa]], viaxou a [[París]] cun ano de idade e viviu alí ata os trece anos. En [[1925]] volve a Romanía e estuda a carreira de Letras. Ensina francés durante tres anos nun Instituto de [[Bucarest]], ata que en [[1938]] regresa a [[Francia]] para establecerse definitivamente. Traballou nunha editorial, despois nun banco e comezou unha tese doutoral sobre a morte na poesía francesa que non chegou a rematar. Relacionouse co grupo da revista literaria ''Cahiers du Sud'' antes de adicarse por enteiro á súa produción dramática. |
||
⚫ | |||
Faleceu en [[1994]] e está enterrado no [[cemiterio de Montparnasse]] en [[París]]. |
Faleceu en [[1994]] e está enterrado no [[cemiterio de Montparnasse]] en [[París]]. |
||
Liña 14: | Liña 16: | ||
* ''Les salutations'' (1950). |
* ''Les salutations'' (1950). |
||
* ''[[A lección]]'' (1951). |
* ''[[A lección]]'' (1951). |
||
* ''Les chaises'' (1952) (''As cadeiras''). |
* ''Les chaises'' (1952) (''As cadeiras''). Estreada en galego por [[Sarabela Teatro]] en 1992. |
||
* ''Le maître'' (1953). |
* ''Le maître'' (1953). |
||
* ''Victimes du devoir'' (1953) (''Vítimas do deber''). |
* ''Victimes du devoir'' (1953) (''Vítimas do deber''). |
||
* ''La jeune fille à marier'' (1953). |
* ''La jeune fille à marier'' (1953). |
||
* ''Amédée ou comment s'en débarrasser'' (1954) (''Amadeu ou cómo saír do paso''). |
* ''Amédée ou comment s'en débarrasser'' (1954) (''Amadeu ou cómo saír do paso''). |
||
* ''Jacques ou la soumission'' (1955) ('' |
* ''Jacques ou la soumission'' (1955) (''Xacobe ou a submisión''). Estreada en galego por Sarabela Teatro en 1988. |
||
* ''Le nouveau locataire'' (1955) (''O novo inquilino''). |
* ''Le nouveau locataire'' (1955) (''O novo inquilino''). |
||
* ''Le tableau'' (1955). |
* ''Le tableau'' (1955). |
||
Liña 44: | Liña 46: | ||
* ''Discours sur l'avant-garde'' (1959). |
* ''Discours sur l'avant-garde'' (1959). |
||
* ''Notas e contranotas'' (1962). |
* ''Notas e contranotas'' (1962). |
||
* ''Découvertes'' ('' |
* ''Découvertes'' (''Descubrimentos'') (1969). |
||
* ''Antídotos'' (1977). |
* ''Antídotos'' (1977). |
||
* ''Le blanc et le noir'' (''O blanco e o negro'') (1981). |
* ''Le blanc et le noir'' (''O blanco e o negro'') (1981). |
||
Liña 61: | Liña 63: | ||
* ''A busca intermitente'' (1987) . |
* ''A busca intermitente'' (1987) . |
||
== |
=== Traducidas á lingua galega === |
||
* ''Xacobe ou a submisión'': [[Sarabela Teatro]] ([[1988]]), versión de ''Jacques ou la soumission''. |
|||
Os libros de Eugène Ionesco non foron aínda traducidos ao [[lingua galega|galego]]. Porén, si que foron representadas as súas obras: |
|||
* ''As sillas'': [[Sarabela Teatro]] ([[1992]]), versión de ''Les chaises''. |
* ''As sillas'': [[Sarabela Teatro]] ([[1992]]), versión de ''Les chaises''. |
||
* '' |
* ''Macbett'': [[Henrique Harguindey]] ([[1998]]), [[Xerais]]. |
||
* ''A cantante calva'': [[Henrique Harguindey]] ([[2002]]), [[Laiovento]]. |
|||
* ''Rinoceronte'': [[Henrique Harguindey]] ([[2004]]), [[Laiovento]]. |
|||
⚫ | |||
{{Listaref}} |
|||
== Véxase tamén == |
== Véxase tamén == |
||
{{Commonscat}} |
|||
⚫ | |||
=== Bibliografía === |
|||
{{Referencias}} |
|||
* {{Cita libro |nome=Francisco |apelidos=Fernández del Riego |ligazón-autor=Francisco Fernández del Riego |ano=1974 |título=[[Letras do noso tempo]] |editorial=[[Editorial Galaxia]] |lugar=[[Vigo]] |isbn=978-84-7154-219-9 |ref=harv }} |
|||
=== Ligazóns externas === |
=== Ligazóns externas === |
||
⚫ | |||
{{commons|Eugène Ionesco|Eugène Ionesco}} |
|||
{{Control de autoridades}} |
|||
{{wikiquote|Eugène Ionesco}} |
|||
{{ORDENAR:Ionesco, Eugene}} |
|||
⚫ | |||
[[Categoría:Dramaturgos de Francia]] |
|||
[[Categoría:Escritores de Romanía |
[[Categoría:Escritores de Romanía]] |
||
[[Categoría:Escritores en lingua francesa |
[[Categoría:Escritores en lingua francesa]] |
||
[[Categoría:Nados en 1909]] |
|||
[[Categoría:Finados en 1994]] |
|||
[[ar:أوجين يونسكو]] |
|||
[[Categoría:Surrealismo]] |
|||
[[be-x-old:Эжэн Ёнэско]] |
|||
[[Categoría:Teatro do absurdo]] |
|||
[[bg:Йожен Йонеско]] |
|||
[[Categoría:Escritores de Francia]] |
|||
[[ca:Eugen Ionescu]] |
|||
[[cs:Eugène Ionesco]] |
|||
[[da:Eugène Ionesco]] |
|||
[[de:Eugène Ionesco]] |
|||
[[el:Ευγένιος Ιονέσκο]] |
|||
[[en:Eugène Ionesco]] |
|||
[[eo:Eugène Ionesco]] |
|||
[[es:Eugène Ionesco]] |
|||
[[et:Eugène Ionesco]] |
|||
[[eu:Eugène Ionesco]] |
|||
[[fa:اوژن یونسکو]] |
|||
[[fi:Eugène Ionesco]] |
|||
[[fr:Eugène Ionesco]] |
|||
[[ga:Eugène Ionesco]] |
|||
[[he:אז'ן יונסקו]] |
|||
[[hr:Eugène Ionesco]] |
|||
[[hu:Eugène Ionesco]] |
|||
[[id:Eugène Ionesco]] |
|||
[[it:Eugène Ionesco]] |
|||
[[ja:ウジェーヌ・イヨネスコ]] |
|||
[[ka:ეჟენ იონესკო]] |
|||
[[ko:외젠 이오네스코]] |
|||
[[la:Eugenius Ionesco]] |
|||
[[lb:Eugène Ionesco]] |
|||
[[lv:Eižens Jonesko]] |
|||
[[mr:युजिन आयोनेस्को]] |
|||
[[nl:Eugène Ionesco]] |
|||
[[no:Eugène Ionesco]] |
|||
[[oc:Eugen Ionescu]] |
|||
[[pl:Eugène Ionesco]] |
|||
[[pms:Eugène Ionesco]] |
|||
[[pt:Eugène Ionesco]] |
|||
[[ro:Eugen Ionescu]] |
|||
[[ru:Ионеско, Эжен]] |
|||
[[sh:Eugène Ionesco]] |
|||
[[sk:Eugène Ionesco]] |
|||
[[sl:Eugène Ionesco]] |
|||
[[sr:Ежен Јонеско]] |
|||
[[sv:Eugène Ionesco]] |
|||
[[tr:Eugène Ionesco]] |
|||
[[uk:Ежен Йонеско]] |
|||
[[vec:Eugène Ionesco]] |
|||
[[zh:欧仁·尤内斯库]] |
Revisión actual feita o 15 de marzo de 2023 ás 09:12
Eugène Ionesco (en romanés Eugen Ionescu), nado en Slatina o 26 de novembro de 1909 e finado en París o 28 de marzo de 1994, foi un dramaturgo e escritor francés de orixe romanesa. Foi un dos principais dramaturgos do teatro do absurdo, e elixido membro da Academia Francesa.
Biografía
[editar | editar a fonte]De pai romanés e nai francesa, viaxou a París cun ano de idade e viviu alí ata os trece anos. En 1925 volve a Romanía e estuda a carreira de Letras. Ensina francés durante tres anos nun Instituto de Bucarest, ata que en 1938 regresa a Francia para establecerse definitivamente. Traballou nunha editorial, despois nun banco e comezou unha tese doutoral sobre a morte na poesía francesa que non chegou a rematar. Relacionouse co grupo da revista literaria Cahiers du Sud antes de adicarse por enteiro á súa produción dramática.
Faleceu en 1994 e está enterrado no cemiterio de Montparnasse en París.
A súa primeira obra de teatro, A cantante calva estreouse no Théâtre des Noctambules en 1950, causando un tremendo escándalo, pero a súa intelixencia, novidade e ruptura coa lóxica lévano á fama, fama que non lle abandonaría nas súas posteriores obras. Ionesco foi, xunto o irlandés Samuel Beckett, o pai do teatro do absurdo, mediante o cal el fai "dun texto burlesco, un xogo dramático; e dun texto dramático un xogo burlesco". Máis aló da mera ridiculización de situacións banais, as obras de Ionesco debuxan de modo tanxible a soidade dos humanos e a insignificancia da propia existencia.
Obras
[editar | editar a fonte]Teatro
[editar | editar a fonte]- A cantante calva (1950).
- Les salutations (1950).
- A lección (1951).
- Les chaises (1952) (As cadeiras). Estreada en galego por Sarabela Teatro en 1992.
- Le maître (1953).
- Victimes du devoir (1953) (Vítimas do deber).
- La jeune fille à marier (1953).
- Amédée ou comment s'en débarrasser (1954) (Amadeu ou cómo saír do paso).
- Jacques ou la soumission (1955) (Xacobe ou a submisión). Estreada en galego por Sarabela Teatro en 1988.
- Le nouveau locataire (1955) (O novo inquilino).
- Le tableau (1955).
- L'impromptu de l'alma (1956) (A improvisación da alma).
- L'avenir est dans les œufs (1957).
- Tueur sans gages (1959).
- Scène à quatre (1959).
- Rhinocéros (1959) (Rinoceronte)[1]
- Apprendre à marcher (1960).
- Délire à deux (1962) (Delirio a dúo).
- Le Roi se meurt (1962) (O rei morre).
- Le piéton de l'air (1963) (O peón do aire).
- La soif et la faim (1965) (A sede e a fame).
- La lacune (1966).
- Jeux de massacre (1970) (O xogo da peste).
- Macbett (1972).
- Ce formidable bordel! (1973) (Ese formidable bordel).
- L'homme aux valises (1975) (O home das maletas).
- Voyage chez les morts (1980) (Viaxes a outro mundo).
Ensaios
[editar | editar a fonte]- La tragédie du langage (1958).
- Expérience du théâtre (1958).
- Discours sur l'avant-garde (1959).
- Notas e contranotas (1962).
- Découvertes (Descubrimentos) (1969).
- Antídotos (1977).
- Le blanc et le noir (O blanco e o negro) (1981).
Diarios, novelas e artigos
[editar | editar a fonte]- La Vase (1956).
- Le Piéton de l'air (1961).
- Journal en miettes (1967).
- Présent passeé, Passe présent (1968).
- Le solitaire (1973).
- La photo du colonel (A foto do coronel) (1962).
- La vase (1970).
- O solitario (1974).
- Contos para nenos menores de tres anos (1976).
- Un home en cuestión (1979) Recompilación de artigos.
- A busca intermitente (1987) .
Traducidas á lingua galega
[editar | editar a fonte]- Xacobe ou a submisión: Sarabela Teatro (1988), versión de Jacques ou la soumission.
- As sillas: Sarabela Teatro (1992), versión de Les chaises.
- Macbett: Henrique Harguindey (1998), Xerais.
- A cantante calva: Henrique Harguindey (2002), Laiovento.
- Rinoceronte: Henrique Harguindey (2004), Laiovento.
Notas
[editar | editar a fonte]Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Eugène Ionesco |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Fernández del Riego, Francisco (1974). Letras do noso tempo. Vigo: Editorial Galaxia. ISBN 978-84-7154-219-9.