Uropixios

A dos uropixios (Uropygi) é unha orde de arácnidos que inclúe case 150 especies, que se distribúen nas rexións tropicais e subtropicais do globo, onde viven debaixo das rochas e de troncos de árbores.

Todas as especies actuais inclúense na familia dos Thelyphonidae.

Apareceron no rexistro fósil no carbonífero.

Características

Carecen de glándulas velenosas pero teñen glándulas anais coas que expulsan un líquido con cheiro a vinagre, inofensivo para os humanos. Miden entre 2 e 15 cm. Son de cor café-avermellada ou escuros e presentan un longo flaxelo multiarticulado ao final do corpo. Teñen hábitos nocturnos e son carnívoros.

Como os demais arácnidos, os uropixios teñen o corpo dividido en dúas rexións ou tagmas, o prosoma (tronco ou cefalotórax) e o opistosoma (abdome).

Prosoma

Dorsalmente presenta un escudo no que se sitúan un par de ollos simples medios, anteriores, e un grupo de tres ocelos laterais; ventralmente presenta tres placas.

Os quelíceros son pequenos e están compostos de dous artellos, o basal en forma de talo e o distal en forma de uña. Os pedipalpos presentan forma de quela moi basta; presentan ornamentacións chamadas apófises, coas cales o animal tritura o alimento para despois introducilo na boca. Dos catro apéndices ambulatorios (patas), o primeiro é máis longo e de tipo anteniforme, os seguintes tres son locomotores.

Opistosoma

Está composto por 12 metámeros ou segmentos, o primeiro forma un pedicelo que se une ao prosoma, o segundo corresponde ao xenital cuberto cun opérculo, e lateralmente presenta espiráculos respiratorios, o metámero 12 leva un característico flaxelo multiarticulado, ademais do ano e os orificios das glándulas anais que se abren a cada lado do ano, polos que segregan unha substancia líquida de olor similar ao do vinagre. Este líquido está composto dun 84 % de ácido acético, un 5 % de ácido cáprico e un 11 % de auga; de función tanto defensiva como ofensiva, lánzao contra as súas presas (xeralmente outros artrópodos), que debilita a cutícula facilitando así a súa captura coa axuda dos pedipalpos; este líquido é inofensivo para os seres humanos. O pedicelo permite levantar o opistosoma para dirixir o chorro do líquido. posteriormente as presas son tomadas cos pedipalpos e logo transportadas aos quelíceros. Os uropixios realizan unha predixestión externa (similar á de todos os arácnidos).

O sistema excretor está composto por un par de glándulas coxais que desembocan baixo o último par de apéndices locomotores; ademais teñen tubos de Malpighi e nefrócitos, que se encontran ao redor das filotraqueas.

Hábitat

O maior número de especies de uropixios localízase nas zonas tropicais e subtropicais, onde a humidade ambiental, relativamente abundante, é a adecuada para o perfecto desenvolvemento destas criaturas. Porén, é posíbel encontrar algunhas especies tamén en zonas máis ou menos secas, aínda que neste caso a súa actividade desenvóvese sempre durante as horas nocturnas.

Taxonomía

Descrición

A orde foi descrita en 1883 polo aracnólogo sueco Tord Tamerlan Teodor Thorell, na súa obra:

Thorell, T. T. (1883): "Descrizione di alcuni Aracnidi inferiori dell'Arcipelago Malese". Annali del Museo Civico di Storia Naturale di Genova, vol. 18, pp. 21-69.

Etimoloxía

O nome científico Uropygi deriva do grego antigo οὐροπύγιον ouropýgion, voz formada por οὐρά ourá, 'cola', e πυγή pygḗ, 'traseiro', 'rabadilla', 'ano'. O -i- final indica substantivo latino plural. Literalmente: 'os de cola traseira'.

Clasificación

Mastigoproctus giganteus na man dun home, para apreciar o seu tamaño.

Detalle do flaxelo terminal do opistosoma de Mastigoproctus giganteus.

Primeiro plano dun Thelyphonus, onde se aprecian os pedipalpos.

Segundo o ITIS a clasificación da orde é a seguinte:

Orde Uropygi Thorell

• Superfamilia Thelyphonoidea Lucas, 1835
  • Familia Thelyphonidae Lucas, 1835
    • Subfamilia Thelyphononinae Pocock, 1899
      • Xénero Ravilops Víquez & Armas, 2005
      • Xénero Valeriophonus Víquez & Armas, 2005
    • Subfamilia Hypoctoninae Pocock, 1899
      • Xénero Etienneus Heurtault, 1984
      • Xénero Hypoctonus Thorell, 1888
      • Xénero Labochirus Pocock, 1894
      • Xénero Thelyphonellus Pocock, 1894
    • Subfamilia Mastigoproctinae Speijer, 1933
      • Xénero Mastigoproctus Pocock, 1894
      • Xénero Mayacentrum Víquez & Armas, 2006
      • Xénero Mimoscorpius Pocock, 1894
      • Xénero Uroproctus Pocock, 1894
    • Subfamilia Thelyphoninae Lucas, 1835
      • Xénero Abaliella Strand, 1928
      • Xénero Chajnus Speijer, 1936
      • Xénero Ginosigma Speijer, 1936
      • Xénero Glyptogluteus Rowland, 1973
      • Xénero Minbosius Speijer, 1933
      • Xénero Tetrabalius Thorell, 1888
      • Xénero Thelyphonus Latreille, 1802
    • Subfamilia Typopeltinae Rowland & Cooke, 1973
      • Xénero Typopeltis Pocock, 1894

Galería de imaxes

• 
  Hypoctonus formosus
• 
  Hypoctonus sp
• 
  Mastigoproctus baracoensis
• 
  Mastigoproctus giganteus femia, cunha bolsa de ovos
• 
  Thelyphonus sepiaris
• 
  Typopeltis sp

Véxase tamén

Bibliografía

• Dunlop, Jason A. & Horrocks, Carl A. (1996): "A new Upper Carboniferous whip scorpion (Arachnida: Uropygi: Thelyphonida) with a revision of the British Carboniferous Uropygi". Zoologischer Anzeiger, 234: 293–306.
• Rowland, J. Mark & Cooke, John A. L. (1973): "Systematic of the Arachnid Order Uropygida (= Thelyphonida)". Journal of Arachnology, 1: 55-71. PDF

Outros artigos

• Arácnidos

Ligazóns externas

• Uropygi Thorell, 1883Arquivado 15 de decembro de 2017 en Wayback Machine. no ITIS.
• Uropygi na EOL.
• Thelyphonida Arquivado 30 de marzo de 2017 en Wayback Machine. en Fossilworks.
• Uropygi Arquivado 04 de marzo de 2016 en Wayback Machine. en Fauna Europaea.
• Uropygi no NCBI.
• Uropygi en BoldSystems (en inglés).
• Uropygi en BugGuide (en inglés).
• Uropygi no GBIF (en alemán).