Yaiza

Yaiza
Localización
	28°57′18″N 13°46′00″O / 28.955, -13.766666666667
Estado	España
Comunidade autónoma	Illas Canarias
Provincia	Las Palmas
Capital	Yaiza (en)
Poboación
Poboación	17.415 (2023) (82,15 hab./km²)
Xeografía
Parte de	Mancomunitat de Municipis de la isla de Lanzarote para la prestación de los servicios regulados en el Reglamento Nacional de los Servicios Urbanos e Interurbanos de Transportes en Automóviles Ligeros (en) ; Q107553121
Superficie	212 km²
Bañado por	Océano Atlántico
Altitude	192 m
Comparte fronteira con	Tinajo ; Tías
Organización política
• Alcaldesa	Gladys Acuña Machín (en) (2015–2018)
Identificador descritivo
Código postal	35570
Código INE	35034
Sitio web	yaiza.org

Yaiza é un municipio español pertencente á provincia das Palmas (Canarias). Está situado no sur da illa de Lanzarote.

A poboación é de 14.871 habitantes (INE, 2011), e a súa densidade de poboación é de 70,2 hab./km², para unha área de 211,84 km². É o termo municipal máis ao sur e ao oeste da illa de Lanzarote. A súa industria principal é o turismo e a agricultura. Rodeado polo océano Atlántico, linda ao norte cos concellos de Tinajo e Tías.

No extremo sur do concello de Yaiza, na zona coñecida como "El Rubicón", instalouse o primeiro asentamento europeo das Illas Canarias, en 1402, desde onde se iniciou a Conquista do Arquipélago.

O pobo de Yaiza é o núcleo municipal, onde se atopa o concello. Fronte a el atópase a parroquia da nosa Señora dos Remedios, patroa do municipio, cuxa festividade é o 8 de setembro. Yaiza atópase no bordo da área sepultada polas erupciones volcánicas producidas en Lanzarote entre 1730 e 1736, que deron como orixe o Parque Nacional de Timanfaya. Precisamente, a crónica fundamental das erupcións foi narrada polo entón párroco de Yaiza, Andrés Lorenzo Curbelo. Yaiza sobresae entre os pobos da illa polo seu coidado paisaxístico e o seu respecto á arquitectura tradicional.

Ademais de Timanfaya, o municipio ten outros espazos naturais de grande importancia, como o monumento Natural de Los Ajaches, en cuxa costa atopar as Praias de Papagayo, ou o Charco Verde, tamén chamado de Los Clicos. Na costa de Yaiza sitúanse tamén as maiores salinas das Canarias, as Salinas de Janubio.

Dentro do termo municipal atópase Femés, pobo que serve de escenario principal da novela Mararía, do escritor canario Rafael Arozarena. En Femés está tamén a igrexa en honra a San Marcial, patrón de Lanzarote. Playa Blanca, no extremo sur da illa, é o principal núcleo turístico do municipio.

O municipio de Yaiza está formado polos pobos de Yaiza, Playa Blanca, Uga, Las Breñas, Femés, La Hoya, Las Casitas, El Golfo, La Degoyada, Playa Quemada e Maciot.

Entre os medios de comunicación do municipio, cabe destacar YaizaNews.com, diario dixital con vocación social.