Ehíto
| Ehíto Tavakuairetã Árave | ||||
|---|---|---|---|---|
| Ehíto | ||||
| ||||
|
Tetã ñe'ẽ akã: Ankh, uza, seneb (Áraveñe'ẽme: «Jeikove, tesãi, teko porã») | ||||
|
Tetã Momorãhéi: بلادي بلادي بلادي Bilady, Bilady, Bilady (Áraveñe'ẽme: 'Che retã, che retã, che retã') | ||||
 | ||||
| Tavusu (ha táva tuichavéva) | Káiro | |||
| Ñe'ẽnguéra | Ehíto áraveñe'ẽ | |||
| Tetãygua réra | egipcio, -a | |||
| Tekuái reko | Tavakuairetã mburuvichavy rapépe | |||
| • Tendota | Abdelfatah Al-Sisi | |||
| • Sãmbyhyhára peteĩha | Sherif Ismail | |||
| Tetã Amandaje | Parlamento de Egipto | |||
| Ñepyrũ • Oñemopeteĩvo Ehíto Yvate ha Ñemby • Gyrésia ipoguýpe • Ehíto rrománo • Egipto bizantino • Ehíto árave • Egipto fatimí • Egipto ayubí • Egipto mameluco • Egipto otomano • Eyalato • Jedivato • Ehíto Vyretañagua • Jedivato ocupado • Sultanato protectorado Sãso • Tavetã • Tavakuairetã peteĩha • RAU • Tavakuairetã mokõiha • Ehíto ñepu'ã |
c. 3150-332 K. m. 332-30 K. m. 30 K. m.-395 K. r. 395-641 641-969 969-1171 1171-1250 1250-1517 1517-1867 1867-1882 1882-1914 1914-1922 Tavetã Joaju pegua 1922-1953 1953-1958 1958-1971 1971-2011 11 jasykõi ary 2011 | |||
| Yvy apekue | Ñemoĩha 30.º | |||
| • Opaite | 1 001 450 [1] km² | |||
| • Y (%) | 0,6 | |||
| Tembe'y | 2612 km [1] | |||
| Y rembe'y | 2450 km [1] | |||
| Yvyty yvatevéva | Monte Catalina | |||
| Ava hetakue | Ñemoĩha 15.º | |||
| • Hetakue | 93 497 130[2] hab. (2017) | |||
| • Typy'ũ | 87,90 hab./km²* | |||
| PIB (PPA) | Ñemoĩha 21.º | |||
| • Opaite (2017) | US$ 1,173 su sua | |||
| • Per cápita | US$ 12.560 | |||
| PIB (nominal) | Ñemoĩha 34.º | |||
| • Opaite (2015) | US$ 330.765 sua | |||
| • Per cápita | US$ 3.740 (2015) | |||
| IDH (2015) |
 0,691[3] (111.º) – Medio | |||
| Viru |
Libra egipcia (LE, ج.م, EGP) | |||
| Ára | EET (UTC +2) | |||
| • Arahakúpe | EEST (UTC +3) | |||
| ISO Jehero | 818 / EGY / EG | |||
| Tetã renda tee Ñandutíme |
.eg, .مصر | |||
| Tetã pumbyry papapy |
+20 | |||
| Tetã puhoe papapy |
6AA-6BZ, SSA-SSM, SUA-SUZ | |||
| Tetã aviõ papapy | SU | |||
| Mba'yrumýi papapy tee | ET | |||
| COI Jehero | EGY | |||
|
Atyvete
| ||||
| Opaite Tetã Yvýgui | ||||
| ||||
| [editar datos en Wikidata] | ||||
.svg)
Ehíto, héra tee hína Ehíto Tavakuairetã Árave (Áraveñe'ẽme: جمهوريّة مصرالعربيّة Ŷumhūriyyat Miṣr Al-ʿArabiyyah), ha'e hína peteĩ tetã hekosãsóva ojejuhu Áfrika ipehẽngue yvate kuarahyresẽme. Ehíto yvy apekue ojejuhuve Áfrika ipehẽngue yvate kuarahyresẽme, oĩ avei Ehíto ipehẽnguemi Ásiape ojejuhúva, ojejuhuhápe yvyapy Sinai. Ijerére ñemby gotyo ojejuhu tetã Sudano, kuarahyreike oĩ tetã Livia ha yvate kuarahyresẽ ngotyo ojejuhu Paletína ha Israel retã. Yvate gotyo ojejuhu para Yvy mbytépe ha ñemby kuarahyresẽ ngotyo oĩ pe para Pytã.
Ehíto retã apekuére oñemyasãi upe yvy ojeiko'ỹha héra Saára. Ysyry Nílo ohasa yvy ojeiko'ỹháre ñemby guive yvate peve. Ysyry hasahápe oiko hetaite tekove, ijerére hína oiko ava hetakue tuichavéva Áfrika pegua. Haimete opa Ehíto retãygua oiko tavaguasúpe ha távaguasu ijerére, Káiro, ko tetã itavusu, ha Alejandría.
Ko tetã ijyvy apekuépe oñepyrũ yma ku Ehíto Ymaguare mburuvi guasu, heta mba'eguasu ha mba'eporã ko ára ojehecha gueteri oheja. Ko'ãga ko tetã imba'eguasuite Kuarahyresẽ Aguĩgua rendápe. Ko ára jave Ehíto oiko hína tavakuairetã ramóicha mburuvichavy rapépe. Ary 2013 ha 2014 mbytépe ko tetã rekuái iñesãmbyhy hekovia sapy'a, oiko rire upe "golpe de Estado" omosẽva tendota Mohamed Morsi.[4]
Mandu'apy
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]- ↑ 1,0 1,1 1,2 CIA. «Egipto - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 13 de febrero de 2017.
- ↑ الجهاز المركزي للتعبئة العامة والإحصاء. «الجهاز المركزي للتعبئة العامة والإحصاء» (en árabe). Ojehechákuri árape: 9 de septiembre de 2017.
- ↑ «Informe del Índice de Desarrollo Humano de 2016». Ojehechákuri árape: 29 de abril de 2017.
- ↑ BBC News (4 de julio de 2013). «Egypt crisis: Army ousts President Mohammed Morsi - BBC News» (en en). Ojehechákuri árape: 19 de septiembre de 2015.
Joaju
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]
Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Ehíto reheguaCommons.- A Country Study: Egypt. Library of Congress.
|
Angola | Arhélia | Cháde | Ehíto | Erityréa | Eswatini | Etiopía | Gámbia | Gána | Gavõ | Ginéa | Ginéa Ekuatogua | Ginéa Mbisáu | Jimbúti | Kamerũ | Kávo Véyde | Kéña | Komóra | Lesóto | Livéria | Lívia | Maláui | Mali | Mandagaka | Marfil Rembe'y | Marruéko | Maurísio | Mauritáña | Mosambíke | Mbenĩ | Namívia | Nihéria | Níher | Rruánda | Sámbia | Santo Tome ha Príncipe | Séichele | Senegal | Siérra Leõ | Simbávue | Somália | Sudano | Tavakuairetã Kóngo | Tãsáña | Tetã Jekopytyjoja Kongo | Tetã Mbyteafrikagua | Tógo | Tunísia | Ugánda | Votusuana | Vukína Fáso | Vurundi | Yvyáfrika | Yvy Sundã |