Rats, Lice, and History Quotes

“Swords, Lances, arrows, machine guns, and even high explosives have had far less power over the fates of nations than the typhus louse, the plague flea, and the yellow-fever mosquito. Civilizations have retreated from the plasmodium of malaria, and armies have crumbled into rabbles under the onslaught of cholera spirilla, or of dysentery and typhoid bacilli. Huge areas have bee devastated by the trypanosome that travels on the wings of the tsetse fly, and generations have been harassed by the syphilis of a courtier. War and conquest and that herd existence which is an accompaniment of what we call civilization have merely set the stage for these more powerful agents of human tragedy.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice and History

“Man and rats are merely, so far, the most successful animals of prey. They are utterly destructive of other forms of life. Neither of them is of the slightest use to any other species of living things.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Infectious disease is one of the great tragedies of living things - the struggle for existence between two different forms of life... Incessantly, the pitiless war goes on, without quarter or armistice - a nationalism of species against species.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“The Archbishop [Thomas Becket] was murdered in Canterbury Cathedral on the evening of the twenty-ninth of December. The body lay in the Cathedral all night, and was prepared for burial on the following day. The Archbishop was dressed in an extraordinary collection of clothes. He had on a large brown mantle; under it, a white surplice; below that, a lamb’s-wool coat; then another woolen coat; and a third woolen coat below this; under this, there was the black, cowled robe of the Benedictine Order; under this, a shirt; and next to the body, a curious haircloth, covered with linen. As the body grew cold, the vermin that were living in this multiple covering started to crawl out, and as MacArthur quotes the chronicler: ‘The vermin boiled over like water in a simmering cauldron, and the onlookers burst into alternate weeping and laughter.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Hipokrates'in zamanında İran'da tehlikeli bir bulaşıcı hastalık ortaya çıktı. Artaserhas (Artaxerxes), büyük hekime elçiler yolladı, gelip hasta İranlıları iyileştirmesi karşılığında bir servet teklif etti. Hipokrates (söylendiğine göre, çelişki de olabilir) bu teklifi vatanperverliği dolayısıyla reddetmiştir, yine de ona bilgi gönderilmiş olmalı ki elimize bu hastalığın tarifi geçmiştir.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Bu kitabı da ismine adadığımız Charles Nicolle, 1909'da tifüsün bit aracılığıyla geçtiğini keşfetmişti. Savaşçılar, politikacılar, milliyetçiler ve savaşlardan sorumlu olan diğer insanlar, dünyayı bir yüz yıl daha rahat bıraksaydı bu buluş, Batı'daki epidemik tifüsün sonu anlamına gelebilirdi.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Zamanında diğer salgınların arasında, bugünkü terimiyle tahminen benzer veya aynı olan "şarbon" hastalığı da vardı. İnsanlarla birlikte çiftlik hayvanları ve atları da vuran şarbon, bazı yazarlara göre MS 80'lerde Hunları da vurdu; Batı seferlerinde 30 bin Hun, 40 bin at ve 100 bin büyükbaş hayvan bundan etkilendi.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Hristiyanlığın erken döneminde (MS ilk 3 yy), her musibet -kıtlık, deprem, salgın- toplu şekilde Hristiyanlığa geçişe sebep olmuştur. Hristiyanlık, hıyarcıklı vebaya ve çiçek hastalığına çok şey borçludur.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Büyük olasılıkla Hunların (hiung-nu), Çin'den Hazar Denizi'ne doğru itilmesiyle başlayan Völkerwanderung (kavimler göçü), onları -yine bir olasılıkla hastalık yüzünden- Batı'ya göçe zorladı. Önce Alanlar ile karşılaştılar, dağıttılar ve bir kısmıyla da Gotlara karşı yürüdüler. Gotlar Kuzey'den nehir yataklarını takip ederek Karadeniz'e indi; Hunlar ve Alanlar ile dolu araziden de Roma bölgesine kaçıp bir süre Tuna'da konakladı.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“6. Yüzyıl, tarihte eşine az rastlanır bir felaket dönemiydi. 513 Yılında Vezüv de dahil volkan patlamaları; 526 yılında 200 binden fazla insan öldüren Antakya depremi, Konstantinopol depremi ve diğerleri; kıtlıklar ve bunu takip eden vebalar; Asya, Orta Doğu ve Avrupa'ya 60 yıldan uzun bir süre korku ve yıkım getirdi.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Salgın Bizans'ı 4 ay etkiledi. Günde 5-10 bin ölü vardı: "Sonunda mezar kazıcı bulunamayınca, kalelerdeki kulelerin çatıları çıkarıldı, cesetler koyulup çatı tekrar kapatıldı."
Cenazeler gemilere koyulup denize terk ediliyordu. "Salgın bittikten sonra ahlâksızlık ve sapkınlık o kadar arttı ki, salgın geriye sadece günahkârları bıraktı sanardınız.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Fransız Devrimi'nin sonucu, kısmen dizanteri tarafından belirlendi. 1792'de Prusya Kralı II. Friedrich Wilhelm, ittifak yaptığı Avusturya ile 42 bin kişilik bir kuvvet oluşturup, Devrim ordusuna karşı yürüdü. Dizanteri ise Liberté, Égalité ve Fraternité'den ve onun geriye kalan 30 bin kişilik ordusundan yana olunca, Prusyalılar Ren Nehri'ne doğru çekildiler.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Bitler, politikanın önemli bir parçası olmuştur. İsveç Hurdenburg'da, Orta Çağ'daki belediye başkanı seçimi anlatılır: "Adaylar masanın etrafına oturur, başlarını eğip sakallarını masaya koyarlar. Sonra bir bit masanın ortasına konur ve hangisinin sakalına giderse o, sıradaki yıl için belediye başkanı seçilir.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Roma İmparatoru Elagabalus'un, 10.000 fare, 1000 kır faresi ve 1000 gelincik arasında bir dövüş düzenlediği söylenir. Söylemeye gerek yok, kır faresi fareyi 'kır'ıp geçirdi, gelincik ikisinin de hakkından geldi.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Arza yayılmış, birbirlerine ayak uyduran, biri diğerini yok edemeyen ezeli düşmanlar... Fiziksel ihtiyaçları nedeniyle Doğu'dan Batı'ya yayıldılar ve hiçbir türde görülmeyen iç savaşlar yaptılar. Kahverengi lağım sıçanının, kara ev sıçanına uyguladığı aşamalı, aralıksız ve ilerleyen imha operasyonunun doğada eşi benzeri sadece bir insan ırkından diğerine karşı görülebilir.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Malay Devletleri'ndeki palm yağı tarlalarında çalışan işçiler arasında, endemik tropikal tifüs vakaları yoğun gözükmektedir, ki buralar sıçanların da yoğun olduğu yerlerdir.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“16. Yüzyılda Macaristan'daki tifüsten Macarlar ve Türkler, Almanlara göre daha az etkilenmişti. Çağdaş gözlemcilere göre Almanların kayıpları o kadar büyüktü ki, ordunun bir bölümü daha yaklaşamadan bu "Macar Hastalığı (Hungarian disease)" yüzünden ölmüş, bu yüzden Macaristan'a "Alman kabristanı" denmiş.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Rus Devrimi sırasında bu bedbaht ülke ile Avrupa'nın kalanı arasındaki tek resmî ilişki, Cemiyeti Akvam Sağlık Komisyonu ile yapılan, epidemik hastalığın önlenmesi üzerine bilgi değiştokuşu idi.

Hepsi, tüm memelilerin en ilginci olan insanı tanımlayan idealizm ve vahşilik arasındaki garip çelişkinin bir parçası... Bizi şu olağanüstü sözün ta kendisine getiriyor: "Saving at the spigot and wasting at the bung."*

*(Tam çevirisi "Musluktayken tasarruf, tıpaya varınca israf", eylemlerin çelişkisini gösteriyor. Belki de şöyle tercüme edilmeli: "Akıtarak tasarruf etmek, tıkayarak harcamak")”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Büyük bir salgın da 1529'da patladı. Mayısta Londra'da başladı; yarattığı dehşet o kadar büyüktü ki toplumun düzeni bozuldu, tarım durdu, ve kıtlık başladı. Denizi aşıp kıtaya ulaştı, Augsburg'da 5 gün içinde 15 bin kişi hastalandı. Viyana'ya, Sultan Süleyman'ın şehir kuşatması sırasında ulaştı ve bir ihtimâl Türk ordusunu tahrip etti; belki de kuşatmanın kalkmasında etkili oldu.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“1661'de Türkiye'de bir salgın patladı. Önce Yunan adaları ve oradan Batı'ya ve zamanla tekrar Doğu'ya yayıldı. 1663'de Amsterdam'ı vurdu ve 200binlik nüfusun 10 binini, sonraki yıl 24 binini öldürdü. Oradan Brüksel ve Londra'ya geçti. 1665'te etki zirveye ulaştığında Pepys şunları söylüyordu:
"İstekli olmadan gittiğim Drury Lane'de, iki üç evin kızıl haç ile işaretlenmiş kapısını gördüm, 'Tanrı bize merhamet etsin' yazıyordu; bu üzücü manzarayı sanırım ilk defa orada gördüm. Kendimden ve kendi kokumdan tiksindim, hissiyattan kurtulmak için biraz sarma tütün alıp koklayıp çiğnedim.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Bu stresin altında ezilenler için akıl rahatsızlığına sığınmaktan başka çare gözükmüyordu ki, zamanın şartları ile bu fanatik dinciliğe döndü. Kara Ölüm'ün ilk günlerinde toplu sapkınlık, kendini şehir şehir dolaşan binlerce kırbaççı tarikatlarda gösterdi. Sonra salgının yayılmasından Yahudiler sorumlu tutuldu.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Oviedo y Valdes, Batı Hint Adaları'nda hastalıktan (büyük ihtimâlle frengi) çekmiş ilk hristiyan yerleşimcilerden bahseder ve ekler: "İtalyanların buna 'Fransız Hastalığı' ve Fransızların da 'Napoli Hastalığı' dediğini duyup çok güldüm; aslında ikisi de 'Hint Adaları Hastalığı' deseymiş daha yerinde olurmuş.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Thales, Yunan'ın yedi bilgesinden biri, (ki yaşlı bir kadın onunla dalga geçmişti; göğü ve yıldızları izlerken bir çukura düşmüş; annesi onu gençken "çok erken", yaşlanınca da "iş işten geçti" diyerek evlendirmemişti), suyun tüm canlıların kaynağı olduğunu ve hayatın ılık çamur ile okyanus zeminindeki sızıntılardan oluştuğunu düşünmüştü.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Varolan muazzam hata literatürüne rağmen, ortaçağ spekülatörleri, modern temsilcilerine göre çok daha az tehlikeliydi. Yanlış doktrinler daha az yayılır, okuyabilen sayısı azdır, adının çıkması daha az fayda sağlar; halk bilime karşı bilinçlenmeye başlamamıştır, ve bilimsel sorular entelektüel proletaryaya hemen aktarılmak yerine bilgili ve yöntemli bir azınlık tarafından değerlendirilirdi.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“La Rochefoucauld'un dediği gibi: "Si on juge l'amour par la plupart de ses effets, il ressemble plus a la haine qu'a l'amitié"
"Aşkı yaptığı etkilerin çoğuna göre değerlendirirsek, bize arkadaşlıktan çok nefret gibi görünecektir.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Eski biyografi yazarları kahramanlarını sadece bilinç yüzeyinde değerlendirdiler. Hâlbuki bilinçaltı, bilinci tahtından etti.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Freud büyük bir insan. Ama büyük bir insanın yarım yamalak anlaşılması da çok tehlikelidir.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“The tragedy of man is that he has developed an intelligence eager to uncover mysteries, but not strong enough to penetrate them.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“Medical historians have cited many observations which they regarded as indicating the ancient existence of syphilis; but most of these, on close scrutiny, turn out to be unconvincing […] Ozanam quotes two sonnets from a Florentine poet—one entitled ‘De Matrona,’ the other 'Ad Priapum'—which he accepts as definite proof that syphilis existed in 1480, when the poems were written. Careful translation of these sonnets, with particular scrutiny of the expressions in them which are diagnostically significant, leads to the conclusion that they are merely very nasty poems, with no precise reference to the disease.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues

“In 1577 there was committed to prison at Oxford a certain Rowland Jencks, a Catholic bookbinder who was accused of speaking evil of ‘that government now settled,’ of profaning God’s Word, abusing the ministers, and staying away from church. Considering the times, he appears to have been a fellow of spirit and conviction. Just before his trial started a number of inmates of the prison at Oxford died in their chains. The trial, at which Jencks was condemned to have his ears cut off, took place in a court usually crowded because of the lively public interest aroused by the Jencks case. Soon after the trial typhus began to appear among those who had been present. MacArthur tells us that Sir Robert Bell, the Lord Chief Baron, and Sir Nicholas Barham both died, as did the sheriff, the undersheriff, and all of the members of the Grand Jury except one or two. The total deaths were over five hundred, of which one hundred were members of the University. The occurrence created considerable excitement, and even Sir Francis Bacon took the trouble to investigate, attributing the disease to the stinks that 'have some similitude with man’s body and so insinuate themselves.’ The theories of the day attributed most of these mysterious infections to vitiated air, a not unnatural assumption under the circumstances. In this particular case papistical evil magic was suspected in the form of winds compounded in Catholic Louvain and secretly let loose at Oxford, diabolicis et papisticis flatibus. Jencks himself, MacArthur says, though deprived of his ears, escaped the infection, settled in Douai, where he obtained employment as a baker in the English College of Seculars, and lived thirty-three years after the disastrous Assizes.”
― Hans Zinsser, Rats, Lice, and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues