ขบวนการอิลิเรียน

ขบวนการอิลิเรียน ( โครเอเชีย : Ilirski pokret ; สโลวีเนีย : Ilirsko gibanje ) เป็นการรณรงค์ทางวัฒนธรรมและการเมืองของชาวสลาฟใต้ ซึ่งมีรากฐานมาจาก ช่วงต้นสมัยใหม่และได้รับการฟื้นฟูโดยกลุ่ม ปัญญาชน ชาวโครเอเชีย รุ่นเยาว์ ในช่วงครึ่งแรกของศตวรรษที่ 19 ราวๆ ปี ค.ศ. 1835–1863 (มีข้อขัดแย้งบางประการเกี่ยวกับวันที่อย่างเป็นทางการจากปี ค.ศ. 1835 ถึง 1870) ^[1]ขบวนการนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อสร้างสถาบันแห่งชาติของโครเอเชียในออสเตรีย-ฮังการี ผ่านความสามัคคีทางภาษาและชาติพันธุ์ และผ่านสิ่งนี้วางรากฐานสำหรับการรวมกันทางวัฒนธรรมและภาษาของ ชาวสลาฟใต้ทั้งหมดภายใต้คำรวมที่ฟื้นขึ้นมาใหม่ว่า อิลิเรียน

ลักษณะเฉพาะของการเคลื่อนไหวที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาของวัฒนธรรมโครเอเชียได้รับการพิจารณาในประวัติศาสตร์โครเอเชียว่าเป็นส่วนหนึ่งของการฟื้นฟูชาติโครเอเชีย ( โครเอเชีย : Hrvatski narodni preporod )

ในศตวรรษที่ 19 สมาชิกของขบวนการได้เลือกชื่อIllyrianเพื่ออ้างอิงถึงทฤษฎีที่ชาวสลาฟใต้สืบเชื้อสายมาจากชาวอิลลิ เรียนโบราณ นักปฏิรูปเกรงว่าชาวสลาฟใต้จะมองว่าเป็นลักษณะเฉพาะของแต่ละจังหวัด จึงเชื่อว่าชื่อ Illyrian จะช่วยให้การสร้างเอกภาพทางวรรณกรรมเป็นไปได้ง่ายขึ้น^[2]ชื่อIllyrian (สลาฟ)เคยถูกใช้เพื่ออ้างอิงถึงสำเนียงสลาฟใต้ที่พูดกันในเวลานั้นแล้ว

ส่วนหนึ่งของซีรีส์เรื่อง
วัฒนธรรมของโครเอเชีย
ประวัติศาสตร์ ประวัติศาสตร์ของโครเอเชีย ราชอาณาจักรโครเอเชีย การฟื้นฟู ขบวนการอิลิเรียน
ประชากร
ภาษา ภาษาโครเอเชียน
ประเพณี เครื่องแต่งกาย Name days in Croatia
Mythology
Cuisine Easter egg Tamburica Wine Licitar
Festivals Sinjska alka
Religion Badnjak Our Lady of Sinj Marija Bistrica Our Lady of Međugorje Saint Joseph St. Mark's Church Old Church Slavonic
Art Architecture
Literature Comics
Music and performing arts Dance Theatre
Media Radio Television Cinema
Sport
Monuments World Heritage Sites
Symbols Flag Coat of arms National anthem Croatian checkerboard Croatian interlace
Organisations Matica hrvatska
Croatia portal
v t e

ในยุโรปศตวรรษที่ 19 ลัทธิเสรีนิยมและชาตินิยมเป็นอุดมการณ์ที่กลายมาเป็นแนวหน้าของวัฒนธรรมทางการเมือง ในยุโรปกลางซึ่งจักรวรรดิฮับส์บูร์กได้ยึดครองกลุ่มชาติพันธุ์และวัฒนธรรมต่างๆ มานาน ชาตินิยมจึงปรากฏขึ้นในรูปแบบมาตรฐาน ในช่วงต้นศตวรรษที่ 19 "เป็นช่วงเวลาที่ชนชาติขนาดเล็กซึ่งส่วนใหญ่เป็น ชาว สลาฟในจักรวรรดิ เช่นชาวเช็ก สโลวัก ส โลวีเนียโครแอตและเซิร์บรำลึกถึงประเพณีทางประวัติศาสตร์ของตน ฟื้นคืนภาษาพื้นเมือง ของตนให้กลาย เป็นภาษาวรรณกรรม นำประเพณีและนิทาน พื้นบ้านของตนกลับมาใช้ใหม่ กล่าวโดยย่อคือ ยืนยันการมีอยู่ของตนในฐานะชาติอีกครั้ง" ^[3]การฟื้นคืนมรดกของชาติครั้งนี้ครอบคลุมถึงขบวนการอิลลิเรียนในโครเอเชีย

ในปี 1813 บิชอปแห่งซาเกร็บ Maksimilijan Vrhovacได้ออกคำร้องขอให้มีการรวบรวม "สมบัติของชาติ" ( Poziv na sve duhovne pastire svoje biskupije ) ซึ่งเป็นการประกาศถึงการเคลื่อนไหวเพื่อการฟื้นฟูชาติJuraj Šporerซึ่ง ได้รับอิทธิพลจาก Josip บิดาของเขา ซึ่งเป็นนายกเทศมนตรีคนแรกใน Karlovac ที่อยู่ภายใต้ การควบคุมของฝรั่งเศสและเป็นหนึ่งในFreemasons คนแรกของเมือง ได้พยายามตีพิมพ์หนังสือพิมพ์ฉบับแรกในภาษา "บ้านเกิด" ( ภาษา โครเอเชีย : domorodnom ) แต่โครงการของเขาถูกยกเลิกเนื่องจากไม่มีคนสนใจหนังสือพิมพ์ที่ตีพิมพ์ในภาษาแม่ของเขาเลย^{[ จำเป็นต้องอ้างอิง ]}

ใน ขณะนั้น โครเอเชียรู้สึกถึง กระแส ชาตินิยมในขณะนั้น เพื่อนบ้านที่ใหญ่กว่าอย่างฮังการีและออสเตรีย ก็เช่นกัน ชาวโครเอเชียไม่สบายใจกับกระแสชาตินิยมฮังการี ที่เพิ่มมากขึ้น ซึ่งส่งผลให้โครเอเชียลดอำนาจปกครองตนเองและเพิ่ม การผนวกรวมเข้า กับฮังการีเพื่อรักษาอำนาจปกครองตนเอง ชาวโครเอเชียจึงแสวงหาความลึกซึ้งในวัฒนธรรมของตนและฟื้นฟูมรดกของตน สมาชิกของขบวนการอิลลิเรียนได้รับอิทธิพลอย่างมากจากสิ่งพิมพ์ Croatia Rediviva ที่ตีพิมพ์ในปี ค.ศ. 1700 [ 4 ^]

ในช่วงต้นทศวรรษ 1830 กลุ่มนักเขียนชาวโครเอเชียรุ่นเยาว์ซึ่งนำโดยLjudevit Gaj ในตอนแรก ได้รวมตัวกันที่ เมือง ซาเกร็บและก่อตั้งขบวนการเพื่อการฟื้นฟูชาติและความสามัคคีของชาวสลาฟใต้ทั้งหมดภายในระบอบราชาธิปไตยของราชวงศ์ฮับส์บูร์กเมืองซาเกร็บได้กลายเป็นศูนย์กลางสำคัญของกิจกรรมทางการเมือง เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม จึงเป็นศูนย์กลางของขบวนการนี้ เคานต์Janko Draškovićได้ตีพิมพ์วิทยานิพนธ์ ของเขา ในปี 1832 ซึ่งเป็นแผ่นพับที่ต่อมาได้รับการพิจารณาว่าเป็นโครงการทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมของขบวนการ เนื่องจากส่งเสริมการใช้ภาษาพื้นเมืองอย่างเป็นทางการ การปกครองตนเองมากขึ้นจากรัฐบาลกลาง และการศึกษาและการตรัสรู้ที่ดีขึ้นสำหรับประชาชนทั่วไป Gaj ทำหน้าที่เป็นผู้นำของขบวนการโดยรวมในช่วงเริ่มต้นเป็นเวลาแปดหรือเก้าปี จากนั้นผู้นำก็เปลี่ยนมือ^[5]

ปัญหาใหญ่ที่สุดสำหรับชาวอิลลิเรียนคือการจัดตั้งภาษาที่เป็นมาตรฐานเพื่อถ่วงดุลกับภาษาฮังการีและการส่งเสริมวรรณกรรมและวัฒนธรรมทางการของโครเอเชีย ชาวอิลลิเรียนมองเห็นภาษาวรรณกรรมและอักขรวิธี เดียว ที่จะใช้เป็นวิธีการรวมกันทางวัฒนธรรมและชาติ ซึ่งจะปูทางไปสู่การฟื้นฟูชาติโดยรวม^[6]

ในปี 1830 Ljudevit Gaj ได้ตีพิมพ์Kratka osnova horvatsko-slavenskoga pravopisanja ("พื้นฐานโดยย่อของการสะกดคำภาษาโครเอเชียน-สลาฟ") ซึ่งเป็นผลงานทางภาษาศาสตร์ชิ้นแรกที่ตีพิมพ์ในช่วงการเคลื่อนไหวดังกล่าว ในผลงานดังกล่าว เขาได้เสนอแนวคิดในการปฏิรูปตัวอักษรอิลลิเรียนซึ่งรวมถึงการแนะนำเครื่องหมายกำกับเสียงด้วย ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจจากตัวอักษรของชาวสลาฟอื่นๆ ที่เขียนด้วยอักษรละติน ( เช็ก สโลวักและโปแลนด์ ) เช่นเดียวกับแนวทางปฏิบัติในประเทศก่อนหน้านี้ เช่น ตัวอักษรที่Pavao Ritter Vitezović ใช้ หลังจากตัวอักษร l̃และñของ Vitezović Gaj ได้แนะนำเครื่องหมาย tildeเป็นเครื่องหมายกำกับเสียงในตัวอักษรc̃ , z̃ , s̃ , l̃ , ñ , d̃และg̃อย่างไรก็ตาม ด้วยเหตุผลเชิงยุทธวิธี จึงยังไม่ได้ใช้สัญลักษณ์ดังกล่าวอย่างทั่วถึง แม้ว่าการปฏิรูปตัวอักษรจะตั้งใจไว้ในตอนแรกสำหรับผู้พูด ภาษาถิ่น Kajkavian ( โครเอเชีย : Kajkavski ) แต่ในผลงานของเขา Gaj ได้เสนอแนวคิดเรื่องตัวอักษรทั่วไปสำหรับชาวสลาฟใต้ทั้งหมดโดยใช้อักษรละติน ซึ่งจะเป็นการวางรากฐานสำหรับภาษาวรรณกรรมทั่วไป^[7]

ในปี 1835 Gaj เริ่มตีพิมพ์Novine Horvatzke ("หนังสือพิมพ์โครเอเชีย") และDanicza Horvatzka, Slavonzka i Dalmatinzkaในภาษา Kajkavian และใช้ตัวอักษร Kajkavian รุ่นเก่า แต่ตั้งแต่เริ่มแรก นิตยสารของ Gaj ยังมีบทความจาก วรรณกรรมภาษา ชโตคา เวียเก่า ( โครเอเชีย : Štokavski ) เช่นRagusanเพื่อปูทางสำหรับการแนะนำภาษาวรรณกรรมทั่วไปบนพื้นฐานของภาษาชโตคาเวียDanicza ฉบับที่ 10 ของเขา ใช้ตัวอักษรใหม่และภาษาชโตคาเวียในบทความที่ตีพิมพ์บางเรื่องแล้ว และตั้งแต่ฉบับที่ 29 เป็นต้นมา ตัวอักษรใหม่ก็เข้ามามีบทบาทมากขึ้น^[7]

ในวันที่ 5 ธันวาคม 1835 Gaj ได้ออกประกาศประกาศการตีพิมพ์Ilirske narodne novine ("หนังสือพิมพ์พื้นบ้านอิลลิเรียน") และDanica ilirskaโดยละทิ้งตัวอักษรเก่าและนำภาษาถิ่นชโตคาเวียมาใช้ การเปลี่ยนแปลงคำศัพท์จาก "โครเอเชีย" เป็น "อิลลิเรียน" สะท้อนถึงเป้าหมายทางอุดมการณ์ของขบวนการอิลลิเรียนได้ชัดเจนยิ่งขึ้น รวมถึงการใช้ภาษาถิ่นชโตคาเวียซึ่งเป็นภาษาถิ่นที่พูดกันแพร่หลายที่สุดในช่วงเวลานั้น เป้าหมายของชาวอิลลิเรียนคือการทำให้ภาษาถิ่นดังกล่าวเข้าถึงผู้พูดภาษาไคคาเวียและชาคาเวีย ( โครเอเชีย : Čakavski ) ได้ง่ายขึ้น ^[7]ด้วยจิตวิญญาณดังกล่าว ประกาศของ Gaj ในปี 1835 ระบุว่า:

ใน อิลิเรียมีภาษาวรรณกรรมที่แท้จริงได้เพียงหนึ่งเดียวเท่านั้น... มันไม่ได้พบในสถานที่แห่งเดียวหรือประเทศใดประเทศหนึ่ง แต่พบได้ทั่วทั้งอิลิเรีย ... ไวยากรณ์และพจนานุกรมของเราก็คือทั้งอิลิเรีย ในสวนขนาดใหญ่แห่งนั้นมีดอกไม้สวยงามอยู่ทุกหนทุกแห่ง เรามารวบรวมสิ่งที่ดีที่สุดทั้งหมดไว้ในพวงหรีดเดียว ซึ่งจะไม่มีวันเหี่ยวเฉา

—  Ljudevit Gaj ถ้อยแถลง 1835 ^[8]

นอกเหนือจากแนวคิดทางชาติพันธุ์วิทยาพื้นฐานของอิลลิเรียนที่ว่าชาวสลาฟใต้เป็นลูกหลานของชาวอิลลิเรียนโบราณแล้ว ยังมีการตระหนักถึงเอกลักษณ์ประจำชาติอีกด้วย ดังนั้น กาจจึงเขียนไว้ในดานิกา ในปี 1839 ว่า " เราตั้งใจไม่ยกเลิกชื่อบุคคล แต่รวมพวกเขาไว้ภายใต้ชื่อทั่วไป เนื่องจากชื่อบุคคลแต่ละชื่อมีประวัติศาสตร์ของตนเอง ซึ่งเมื่อรวมเข้าด้วยกันจะประกอบเป็นประวัติศาสตร์ทั่วไปของชาติอิลลิเรียน " ^[9]ในความพยายามที่จะเอาชนะความแตกแยกในภูมิภาคและบรรลุการรวมกัน ผู้ติดตามการเคลื่อนไหวนี้ส่งเสริมการใช้ชื่ออิลลิเรียน โดยยอมรับในภาษาและการสะกดคำ โดยใช้ประเพณีวรรณกรรมที่มีอยู่ในสามสำเนียงที่แตกต่างกัน และเพื่อพยายามบรรเทาการรวมกันทางภาษาและวัฒนธรรม ชาวอิลลิเรียนสนับสนุนการใช้รูปแบบโบราณบางอย่างในไวยากรณ์ และคำบางคำของคาจคาเวียและชาคาเวีย การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวคาดว่าจะเป็นที่ยอมรับสำหรับทุกคนที่ใช้ภาษาอิลลิเรียน^[10]

ตามเจตนาของชาวอิลลิเรียนที่จะสร้างภาษาวรรณกรรมและอักขรวิธีร่วมกันสำหรับชาวสลาฟใต้ทั้งหมด กาจได้ละทิ้งตัวอักษรดั้งเดิมของเขาในบทความ Pravopisz ของเขาในปี 1835 จากตัวอักษรจำนวนมากที่มีเครื่องหมายกำกับเสียงที่เขาเสนอในตอนแรก มีเพียงč ž š และ ě เท่านั้นที่ยังคงอยู่ [ ^11]และเนื่องจากความยากลำบากในการพิมพ์ จึงใช้อักษรคารอนแทนเครื่องหมายทิลดา ไดกราฟlj́ , nj́ , dj́และdž ถูกใช้แทน l̃ , ñ , d̃และg̃เดิมเนื่องจากไดกราฟเหล่านี้เป็นที่รู้จักอยู่แล้วจาก ตัวอักษร สลาฟซึ่งเป็นตัวอักษรที่แพร่หลายที่สุดก่อนการเคลื่อนไหวของอิลลิเรียน สิ่งที่เขียนในปัจจุบันเป็นćนั้นเขียนได้ทั้งเป็นćและtj́ในขณะที่ตัวอักษรj́จะถูกแทนที่ด้วยj ใน ไม่ ช้า ระบบตัวอักษรนี้ซึ่ง Gaj แนะนำขึ้นมาใช้จนถึงปลายศตวรรษที่ 19 เมื่อĐuro Daničićแนะนำตัวอักษรđซึ่งแปลว่าdj ในที่สุด และทำให้การใช้ć แพร่หลายออกไป จนกลายมาเป็นตัวอักษรโครเอเชียสมัยใหม่^[12]

ในส่วนของประเด็นเกี่ยวกับอักขรวิธี ชาวอิลลิเรียนเห็นด้วยกับอักขรวิธีทางนิรุกติศาสตร์ (เรียกอีกอย่างว่า อักขรวิธี ทางสัณฐานวิทยา ) ซึ่งสะกดคำตามสัณฐานวิทยาและนิรุกติศาสตร์ของคำนั้นๆ ซึ่งขัดแย้งกับอักขรวิธีทางสัทศาสตร์ร่วมสมัยที่ว่า "เขียนตามที่คุณพูด และพูดตามที่คุณเขียน" ^[13]ซึ่งสนับสนุนโดยวุค สเตฟาโนวิช คาราซิชและผู้ติดตามของเขาชาวอิลลิเรียนให้เหตุผลว่าการสะกดคำของพวกเขาเข้าใจได้ง่ายกว่าและเรียนรู้ได้ง่ายกว่า ขณะเดียวกันก็สะท้อนถึงแนวทางการสะกดคำของชาวสลาฟอื่นๆ ได้ดีกว่า พวกเขาเปรียบเทียบสุภาษิตของคาราซิชกับสุภาษิตของตนเองที่ว่า "พูดแทนหู เขียนแทนตา" ^{[14] [12]}

ผู้ร่วมงานและผู้ติดตามหลักของ Gaj คือVjekoslav BabukićและAntun Mažuranićในคู่มือภาษาศาสตร์ของพวกเขา ( Osnova slovnice slavjanske narěčja ilirskoga ของ Babukić ในปี 1836 "พื้นฐานของไวยากรณ์สลาฟของภาษาถิ่นอิลลิเรียน"; ฉบับขยายเป็นSlovnica ilirska ในปี 1854 "ไวยากรณ์อิลลิเรียน"; Temelji ilirskoga i latinskoga jezika ของ Mažuranić ในปี 1839 "รากฐานของภาษาอิลลิเรียนและ ภาษา ละติน ") พวกเขาได้รับการนำทางโดยเป้าหมายทางอุดมการณ์ของขบวนการอิลลิเรียน โดยสร้างขึ้นจากภาษาที่ได้รับการสนับสนุนจากผู้นับถือของขบวนการ และซึ่งได้รับการสนับสนุนในภายหลังโดยสำนักภาษาศาสตร์ซาเก ร็ บ^[12]

ลักษณะทางไวยากรณ์ที่สำคัญที่สุดสองประการที่ชาวอิลลิเรียนสนับสนุนคือการใช้คำลงท้ายแบบผันคำแบบเก่าสำหรับคำนามในรูปกริยา รูปกริยาบอกตำแหน่ง และรูปกริยาบอกตำแหน่งแบบเครื่องมือ รวมถึงการใช้คำลงท้ายแบบ-ahใน รูป กริยาบอกตำแหน่งของคำนามในรูปกริยาบอกตำแหน่งแบบพหูพจน์ ซึ่งทำให้พวกเขามีชื่อเล่นเยาะเย้ยว่า "ชาวอาฮาเวียน" ( ahavci ) ตัวอย่างเช่น

• พหูพจน์สัมพันธการก: momakah , kraljah , selah , poljah , ženah , kostih
• พหูพจน์ถิ่น: momkom , kraljem , selom , poljem , ženam , kostim
• พหูพจน์ตำแหน่ง: momcih , kraljih , selih , poljih , ženah , kostih
• พหูพจน์บรรเลง : momci , kralji , seli , polji , ženami , kostmi

การเขียนรีเฟล็กซ์ของเสียง yat ในภาษาสลาฟดั้งเดิมนั้นมีปัญหาที่แตกต่างกันออกไป เช่นเดียวกับพยางค์ /r/ รีเฟล็กซ์ที่เป็นไปได้ทั้งหมดของเสียง yat ( i , e , jeหรือijeขึ้นอยู่กับสำเนียง) จะถูกครอบคลุมด้วยตัวอักษรěซึ่งถูกเรียกอย่างเยาะเย้ยว่า "horned e" ( rogato e ) ในตอนแรกมีการเสนอแนะให้ทุกคนอ่านěตามการออกเสียงในท้องถิ่นของตน แม้ว่าจะดีกว่าหากออกเสียงเป็น [je] หรือ [ije] ในที่สาธารณะ^{[15] [16]}สำหรับเสียง /r/ แบบพยางค์ พวกเขาเชื่อว่าการออกเสียงนั้นแตกต่างจาก /r/ แบบไม่มีพยางค์ ดังนั้นพวกเขาจึงแนะนำการสะกดของสระที่ประกอบอยู่ด้วย ( àr , èr : เช่นkàrv' , dèrvo ) ^[12]

เมื่อเทียบกับตัวอักษรซึ่งมีรูปแบบที่ดัดแปลงเล็กน้อยซึ่งใช้มาจนถึงปัจจุบันสำหรับภาษาโครเอเชีย แนวทางการใช้ไวยากรณ์และการสะกดคำที่ชาวอิลลิเรียนสนับสนุนนั้นก่อให้เกิดความขุ่นเคืองและการต่อต้านจากคนร่วมสมัยบางกลุ่ม รวมถึงนักภาษาศาสตร์รุ่นหลัง ชาวอิลลิเรียนถูกวิพากษ์วิจารณ์จากมุมมองที่แตกต่างกัน และแนวทางการใช้ของพวกเขามักถูกโจมตีเป็นรายบุคคลมากกว่าที่จะเป็นระบบ และมีอายุขัยที่แตกต่างกัน ในที่สุดก็ประสบชะตากรรมเดียวกัน นั่นคือการหายไปจากภาษา การสะกดคำที่เรียกว่านิรุกติศาสตร์นั้นอยู่รอดมาได้นานที่สุด จนกระทั่งถึงช่วงเปลี่ยนศตวรรษ^[17]

นักเขียนที่มีอิทธิพลมากที่สุดในขบวนการนี้คือIvan MažuranićและPetar Preradović ^Mažuranićมีส่วนร่วมในมหากาพย์เรื่องThe Death of Smail-aga čengić ของเขา ในช่วงเวลานี้และPreradovićได้ตีพิมพ์เนื้อเพลงรัก

ผลงานวรรณกรรมที่โดดเด่นอื่นๆ จัดทำโดยAntun Mihanović (โดยเฉพาะอย่างยิ่ง " Horvatska domovina "), Stanko Vraz (เนื้อเพลงเสียดสี), Ljudevit Vukotinović (เนื้อเพลงโรแมนติก), Dimitrija Demeter (ร้อยแก้ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งGrobničko poljeและบทละคร), Ivan Kukuljević Sakcinski (ร้อยแก้ว) , Antun Nemčić (ร้อยแก้วและแผนการเดินทาง) นอกจากนี้ยังมีแผนการเดินทางแรกที่โดดเด่นPogled u BosnuโดยMatija Mažuranić

หลังจากที่รัฐบาลอนุญาตให้ตีพิมพ์หนังสือพิมพ์เป็นภาษาโครเอเชียในปี 1834 Gaj ก็ได้ตีพิมพ์หนังสือพิมพ์โครเอเชียฉบับแรกคือNovine hrvatsko-slavonsko-dalmatinskeในปี 1835 ซึ่งถือเป็นจุดเริ่มต้นของการสื่อสารมวลชนของโครเอเชียหนังสือพิมพ์ฉบับนี้ได้รับการแก้ไขโดย Ljudevit Gaj และยังมีนิตยสารวรรณกรรมDanicaแนบมาด้วย ซึ่งทั้งสองฉบับพิมพ์ใน "National print" ( Narodna tiskara ) ของ Gaj นิตยสาร Danica แต่ละฉบับ เริ่มต้นด้วยคำขวัญที่ว่า " ผู้คนที่ไม่มีชาติ/ก็เหมือนร่างกายที่ไม่มีกระดูก " ^[19]

ในปี พ.ศ. 2379 (ค.ศ. 1836) หนังสือพิมพ์ได้เปลี่ยนชื่อใหม่ให้ใช้ชื่อ Illyrian ( Ilirske novine , Danica ilirska ) ในปี พ.ศ. 2381 (ค.ศ. 1838) Janko Drašković ได้ช่วยก่อตั้งห้องอ่านหนังสือในซาเกร็บ ซึ่งใช้เป็นสถานที่พบปะของ "ชาว Illyrian" กลุ่มแรก

อีกหนึ่งความสำเร็จทางวัฒนธรรมก็คือในปี พ.ศ. 2389 นักประพันธ์เพลงVatroslav Lisinskiได้เขียนโอเปร่าเรื่องแรกในภาษาโครเอเชียนเรื่องLjubav i zloba ("ความรักและความอาฆาตพยาบาท")

ขบวนการอิลิเรียนมีจุดเน้นที่ดินแดนของโครเอเชีย แต่ก็ครอบคลุมถึงระดับชาติด้วย เนื่องจากรวมถึงผู้ที่ไม่ใช่ชาวโครเอเชียจำนวนมาก ตัวอย่างเช่น เปตาร์ เปรราโดวิชเป็นชาวเซิร์บโยซิป รุนยานิน สตันโก วราซเป็นชาวสโลวีเนีย และดิมิทรียา เดเมตาร์เป็นชาวกรีกหรืออโรมาเนีย

ในปี 1840 ขบวนการอิลลิเรียนประสบกับความพ่ายแพ้ภายในเมื่อสแตนโก วราซดรากูติน ราโควัคและลูเดวิต วูโคติโนวิชแยกตัวออกจากขบวนการเนื่องจากความแตกต่างในการสร้างสรรค์บทกวี ในปี 1842 พวกเขาเริ่มตีพิมพ์หนังสือพิมพ์วรรณกรรมของตนเองที่มีชื่อว่า Kolo

ความขัดแย้งทางการเมืองในซาบอร์นั้นรุนแรงมากจนทำให้เกิดความไม่สงบบนท้องถนนในซาเกร็บ เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม ค.ศ. 1845 เกิดการปะทะกันอย่างรุนแรงที่จัตุรัสเซนต์มาร์โกซึ่งส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตจำนวนมาก ซึ่งต่อมากลายเป็น " เหยื่อแห่งเดือนกรกฎาคม " แม้จะมีเหตุการณ์ดังกล่าว เจ้าหน้าที่ฮังการีก็ไม่สามารถปราบปรามขบวนการดังกล่าวได้

ในการกล่าวสุนทรพจน์ต่อหน้าสภา Sabor เมื่อวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2390 อีวาน คูคูลเยวิช ซักซินสกี สนับสนุนให้ใช้ภาษาโครเอเชียนเป็นภาษาราชการแทนภาษาละติน และในเวลาต่อมา สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรได้ลงมติเป็นเอกฉันท์เห็นด้วยกับข้อเสนอดังกล่าว

การเคลื่อนไหวดังกล่าวแทบจะหยุดอยู่เนื่องมาจากการปฏิวัติในปี ค.ศ. 1848ในปี ค.ศ. 1849 จักรพรรดิ ฟรานซิส โจเซฟได้บังคับใช้รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ความคิดเห็นทางการเมืองที่ไม่เห็นด้วยทั้งหมดถูกเซ็นเซอร์ และ ผลงาน ของดานิกาก็หมดพิมพ์จำหน่าย

การเรียกร้องความสามัคคีในหมู่ชาวสลาฟ โดยเฉพาะชาวสลาฟใต้ ของการเคลื่อนไหวยังได้รับการสนับสนุนจากชาวเซิร์บที่มีชื่อเสียงในยุคนั้นด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง วุค สเตฟาโนวิช คาราซิช ผู้ปฏิรูปภาษาเซิร์บ ลยูเดวิต กาจ ได้ร้องขอ การสนับสนุนทางศีลธรรมและการเงินจาก เซอร์เบีย (พร้อมกับดัลมาเทียและรัสเซีย ) เนื่องจากพวกเขามีความเกี่ยวพันทางเชื้อชาติและวัฒนธรรม^[18]

ในปี ค.ศ. 1850 กลุ่มตัวแทนชาวโครเอเชียและเซอร์เบียจำนวนเล็กน้อยได้ลงนามในข้อตกลงวรรณกรรมเวียนนาซึ่งมีผลให้ภาษาชโตคาเวียทางตอนใต้กลายเป็นภาษามาตรฐานที่ใช้กันทั่วไปของชาวเซิร์บและโครแอต โดยมีอักษรซีริลลิกของเซอร์เบียและอักษรละตินของโครเอเชียเป็นอักษรที่เท่าเทียมกัน ข้อตกลงดังกล่าวเป็นพื้นฐานของการกำหนดมาตรฐานภาษาเซอร์โบ-โครเอเชีย

ขบวนการอิลลิเรียนเป็น ขบวนการ สลาฟกลุ่ม แรกและโดดเด่นที่สุด ในประวัติศาสตร์โครเอเชีย

ขบวนการอิลิเรียนประสบความสำเร็จในเป้าหมายด้านวัฒนธรรม "โครงการเหล่านี้ล้มเหลวเมื่อไม่มีแนวคิดแบบเชโกสโลวักหรือความเป็นชาติอิลิเรียนในศตวรรษที่ 19 แนวคิดชาตินิยมเริ่มได้รับการยอมรับโดยอาศัยความเป็นจริงที่มีอยู่แล้ว ไม่ว่าจะเป็นทางประวัติศาสตร์ ภาษา หรือสังคม" ^[20]ปัจจุบัน ช่วงเวลาของขบวนการอิลิเรียนเรียกกันว่า " การฟื้นคืนชาติ ของโครเอเชีย "

การเคลื่อนไหวดังกล่าวได้สร้างรากฐานสำหรับภาษาเซอร์โบ-โครเอเชียที่ใช้กันทั่วไปในที่สุด และได้รับการสนับสนุนในโครเอเชียเพื่อบรรลุเป้าหมายสูงสุดในการสร้าง " รัฐอิลลิเรียน " แต่ตัวการเคลื่อนไหวเองก็ล้มเหลวในการบรรลุเป้าหมายนั้น ชาตินิยมของโครเอเชียที่เพิ่มมากขึ้นได้เปลี่ยนไปสู่อุดมคติแบบสลาฟทั้งหมด เนื่องจากอัตลักษณ์ของโครเอเชียได้เข้ามาแทนที่ความหวังแบบ "อิลลิเรียน"

• Malić, Dragica (1997), "Razvoj hrvatskog književnog jezika", Hrvatska gramatika [ ไวยากรณ์โครเอเชีย ] (ในภาษาโครเอเชีย), ซาเกร็บ: Školska knjiga , หน้า 30–31, ISBN 953-0-40010-1
• แทนเนอร์, มาร์คัส (1997). "ลัทธิอิลลิเรียนและการแสวงหาความเป็นรัฐของโครเอเชีย" Daedalus (สำนักพิมพ์ MIT) 126 (3): 47–62 ISSN  0011-5266
• Zrinka Blazevic, 'Indetermi-nation: Narrative identity and symbolic politics in early modern Illyrism', บทที่ 6 ของ: Whose Love of Which Country?: Composite States, National Histories and Patriotic Discourses in Early Modern East Central Europe โดย Balázs Trencsényi และ Márton Zászkaliczky (บรรณาธิการ), BRILL, 2010 , ISBN 978-90-04-18262-2 

สมาชิกหลายคนของขบวนการถูกฝังอยู่ที่สุสาน Mirogoj เมืองซาเกร็บ ประเทศโครเอเชีย: https://billiongraves.com/grave/Dragutin-Seljan/11130190?referrer=myheritage

• สื่อที่เกี่ยวข้องกับขบวนการอิลิเรียนที่วิกิมีเดียคอมมอนส์
• สเกนเดโรวิช, โรเบิร์ต (2006) "Sudjelovanje slavonskih franjevaca u nacionalnom pokretu podunavskih Hrvata tijekom 19. i početkom 20. stoljeća" [บทบาทของชาวสลาโวเนียนฟรานซิสกันในการเคลื่อนไหวระดับชาติของกลุ่ม Danubian Croats ระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 19 และต้นศตวรรษที่ 20] สคริเนีย สลาโวนิกา (ในภาษาโครเอเชีย) 6 (1) . สืบค้นเมื่อ 2021-01-09 .