Jump to content

«Խաչարձան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-.mtaes.am +.mtad.am)
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-ընթացքում` ստորև +ընթացքում՝ ստորև)
 
(13 intermediate revisions by 6 users not shown)
Տող 41. Տող 41.
| այլ անվանումներ = Փոլադ
| այլ անվանումներ = Փոլադ
| տարածք = 11.1
| տարածք = 11.1
| բարձրության տեսակ =
| կենտրոնի բարձրություն = 1050
| կենտրոնի բարձրություն = 1050
| կլիմա =
| կլիմա =
| պաշտոնական լեզու = Հայերեն
| պաշտոնական լեզու = Հայերեն
| բնակչություն = 383<ref>[http://www.armstat.am/file/article/marz_08_42.pdf Տավուշի մարզի մարդահաշիվ]</ref>
| բնակչություն = 352<ref name=census2011>[https://armstat.am/file/doc/99486813.pdf 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները]</ref>
| մարդահամարի թվական = 2001
| մարդահամարի թվական = 2011
| խտություն =
| ագլոմերացիա =
| ազգային կազմ = [[Հայեր]]
| ազգային կազմ = [[Հայեր]]
| կրոնական կազմ = [[Հայ Առաքելական եկեղեցի]]
| կրոնական կազմ = [[Հայ Առաքելական եկեղեցի]]
Տող 64. Տող 61.
| կայքի լեզու = hy
| կայքի լեզու = hy
}}
}}
'''Խաչարձան''', գյուղ [[Հայաստան]]ի [[Տավուշի մարզ]]ի Իջևանի տարածաշրջանում, մարզկենտրոն [[Իջևան]]ից մոտ 18 կմ հարավ-արևմուտք, [[Երևան]]ից՝ 124 կմ, [[Խաչարձան (գետ)|Խաչարձան գետ]]ի գետաբերանի մոտ, ծովի մակերևույթից բարձրությունը 1050 մ։


== Աշխարհագրություն ==
'''Խաչարձան''', գյուղ [[Հայաստան]]ի [[Տավուշի մարզ]]ում, մակերեսը 11,1 կմ քառակուսի, մարզկենտրոնից 30 կմ հարավ-արևմուտք, [[Երևան]]ից՝ 124 կմ, [[Խաչարձան (գետ)|Խաչարձան գետ]]ի գետաբերանի մոտ, ծովի մակերևույթից բարձրությունը 1050 մ, գտնվում է բարեխառն գոտում, ամռանը միջին ջերմաստիճանը +20 C է, ձմռանը՝ -2 C։
=== Կլիմա ===
Գտնվում է բարեխառն կլիմայական գոտում, ամռանը միջին ջերմաստիճանը +20 C է, ձմռանը՝ -2 C։


== Բնակչություն ==
== Բնակչություն ==
Խաչարձանի ներկայիս բնակչությունը այստեղ են բռնագաղթվել 1988-1989 թվականներին, նախկին Ադրբեջանի ԽՍՀ-ի տարբեր շրջաններից և քաղաքներից, մասնավորապես Շամախիի, Դաշքեսանի, Շահումյանի, Իսմայիլի, Ղազախի, Խանլարի շրջաններից, Բաքու, Սումգայիթ և Կիրովաբադ քաղաքներից: Խաչարձան գյուղը մինչև 1988 թվականի հայ-ադրբեջանական ազգամիջյան բախումները կրել է Փոլադ անվանումը և բնակեցված է եղել ադրբեջանցիներով։ Փոլադի տնտեսության հետ միևնույն վարչական տարածքում է գտնվել Աղքիլիսա և Մուրթել փոքր գյուղերը (ներկայումս [[Ճերմակավան]] և [[Գեղատափ]]), որոնք նույնպես ադրբեջանաբնակ են եղել։ Գյուղը Խաչարձան է վերանվանվել [[1991]] թվականի ապրիլի 3-ին։ [[Գեղատափ]] գյուղը ադրբեջանցիների հեռանալուց հետո բնակեցվել է [[Շահումյանի շրջան (Արցախ)|Շահումյանի]] շրջանից բռնագաղթվածներով։
Խաչարձանի ներկայիս բնակչությունը այստեղ են բռնագաղթվել 1988-1989 թվականներին, նախկին Ադրբեջանի ԽՍՀ-ի տարբեր շրջաններից և քաղաքներից, մասնավորապես Շամախիի, [[Դաշքեսան]]ի, Շահումյանի, Իսմայիլի, [[Ղազախ]]ի, [[Խանլար]]ի շրջաններից, [[Բաքու]], [[Սումգայիթ]] և [[Կիրովաբադ]] քաղաքներից։ Խաչարձան գյուղը մինչև 1988 թվականի հայ-ադրբեջանական ազգամիջյան բախումները կրել է Փոլադ անվանումը և բնակեցված է եղել ադրբեջանցիներով։ Փոլադի տնտեսության հետ միևնույն վարչական տարածքում է գտնվել Աղքիլիսա և Մուրթել փոքր գյուղերը (ներկայումս [[Ճերմակավան]] և [[Գեղատափ]]), որոնք նույնպես ադրբեջանաբնակ են եղել։ Գյուղը Խաչարձան է վերանվանվել [[1991]] թվականի ապրիլի 3-ին։ [[Գեղատափ]] գյուղը ադրբեջանցիների հեռանալուց հետո բնակեցվել է [[Շահումյանի շրջան (Արցախ)|Շահումյանի]] շրջանից բռնագաղթվածներով։


Խաչարձանի ազգաբնակչության փոփոխությունը.<ref name=hay_gyux>{{cite web|url=http://www.cadastre.am/storage/files/pages/pg_907871769_HH_bnak._bar..pdf |title=Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 95|date= |accessdate=2014 Մայիսի 14}}</ref>
Խաչարձանի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև<ref name=hay_gyux>{{cite web|url=http://www.cadastre.am/storage/files/pages/pg_907871769_HH_bnak._bar..pdf|title=Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 95|date=|accessdate=2014 Մայիսի 14|archive-date=2014 թ․ սեպտեմբերի 12|archive-url=https://web.archive.org/web/20140912150541/http://www.cadastre.am/storage/files/pages/pg_907871769_HH_bnak._bar..pdf|url-status=dead}}</ref>.


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
Տող 83. Տող 83.
| [[1989]]
| [[1989]]
| [[2001]]
| [[2001]]
| [[2004]]
| [[2011]]
| [[2012]]
|-
|-
! Բնակիչ
! Բնակիչ
Տող 96. Տող 95.
| 195
| 195
| 383
| 383
| 352<ref name=census2011/>
| 331
| 334
|-
|-
|}
|}

Ընթացիկ տարբերակը 04:17, 2 Օգոստոսի 2024-ի դրությամբ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Խաչարձան (այլ կիրառումներ)
Գյուղ
Խաչարձան
ԵրկիրՀայաստան Հայաստան
ՄարզՏավուշ
ՀամայնքՏավուշի մարզ
Այլ անվանումներՓոլադ
Մակերես11.1 կմ²
ԲԾՄ1050 մ
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն352[1] մարդ (2011)
Ազգային կազմՀայեր
Կրոնական կազմՀայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականունխաչարձանցի
Ժամային գոտիUTC+4
Պաշտոնական կայքtavush.mtad.am/about-communities/730/ (հայ.)
Խաչարձան (Հայաստան)##
Խաչարձան (Հայաստան)

Խաչարձան, գյուղ Հայաստանի Տավուշի մարզի Իջևանի տարածաշրջանում, մարզկենտրոն Իջևանից մոտ 18 կմ հարավ-արևմուտք, Երևանից՝ 124 կմ, Խաչարձան գետի գետաբերանի մոտ, ծովի մակերևույթից բարձրությունը 1050 մ։

Աշխարհագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գտնվում է բարեխառն կլիմայական գոտում, ամռանը միջին ջերմաստիճանը +20 C է, ձմռանը՝ -2 C։

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խաչարձանի ներկայիս բնակչությունը այստեղ են բռնագաղթվել 1988-1989 թվականներին, նախկին Ադրբեջանի ԽՍՀ-ի տարբեր շրջաններից և քաղաքներից, մասնավորապես Շամախիի, Դաշքեսանի, Շահումյանի, Իսմայիլի, Ղազախի, Խանլարի շրջաններից, Բաքու, Սումգայիթ և Կիրովաբադ քաղաքներից։ Խաչարձան գյուղը մինչև 1988 թվականի հայ-ադրբեջանական ազգամիջյան բախումները կրել է Փոլադ անվանումը և բնակեցված է եղել ադրբեջանցիներով։ Փոլադի տնտեսության հետ միևնույն վարչական տարածքում է գտնվել Աղքիլիսա և Մուրթել փոքր գյուղերը (ներկայումս Ճերմակավան և Գեղատափ), որոնք նույնպես ադրբեջանաբնակ են եղել։ Գյուղը Խաչարձան է վերանվանվել 1991 թվականի ապրիլի 3-ին։ Գեղատափ գյուղը ադրբեջանցիների հեռանալուց հետո բնակեցվել է Շահումյանի շրջանից բռնագաղթվածներով։

Խաչարձանի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև[2].

Տարի 1873 1897 1926 1939 1959 1970 1979 1989 2001 2011
Բնակիչ 290 220 362 565 543 755 750 195 383 352[1]

Տնտեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, դաշտավարությամբ և բանջարաբոստանային կուլտուրաների մշակությամբ։

Պատմամշակութային կառույցներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խաչարձանի հարավային մասում կա «Խաչի տափ» մատուռ, իսկ 1 կմ հյուսիս՝ մ.թ.ա. 2-րդ-1-ին հազարամյակների դամբարանադաշտ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
  2. «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 95» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2014 Մայիսի 14-ին.