Արամ Ավագյան (ռեժիսոր)
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ավագյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
 | |
|---|---|
| Ծնվել է | ապրիլի 23, 1926[1] |
| Ծննդավայր | Նյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ |
| Մահացել է | հունվարի 17, 1987[1] (60 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ |
| Կրթություն | Եյլի համալսարան և Հորաս Մաննի դպրոց |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Մասնագիտացում | կինոռեժիսոր, սցենարիստ և մոնտաժող |
| IMDb | ID ID 0042719 |
Արամ Ավագյան (ապրիլի 23, 1926[1], Նյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ - հունվարի 17, 1987[1], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկահայ կինոմոնտաժող և ռեժիսոր։ Նրա լավագույն ֆիլմերից են «Ջազ ամառային օրով» (1959) և «Ճանապարհի վերջը» (1970) ինդի ֆիլմը։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վաղ կյանք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Արամ Ավագյանը ծնվել է 1926 թվականին Նյու Յորքի Մանհեթեն շրջանում։ Նրա ծնողները հայեր են եղել, որոնք ապրել են Իրանում և Խորհրդային Վրսատանում։
Ավագյանը ավարտել է Հորաս Մանի դպրոցը և Եյլի համալսարանը։ Ավարտելուց հետո ծառայել է Խաղաղ օվկիանոսի ռազմանավում։
Ծառայությունը ավարտելուց հետո գնացել է Ֆրանսիա, որտեղ սովորել է Փարիզի համալսարանում։ Այստեղ նա եղել է երիտասարդների խիստ նեղ ընկերների խմբում, որոնք Փարիզի 1950-ականների ամերիկյան շարժման սահմանողներն են եղել։ Խմբի անդամներն էին Թերրի Սաուզենը, Վիլյամ Սթայրոնը, Ջոն Մարկվանդը և Ջորջ Փլիմփթոնը։
Ընտանիք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ավագյանը ամուսնացել է դերասանուհի և գրող Դորոթի Թրիստանի հետ, որոնց ամուսնությունը տևել է տասնհինգ տարի՝ մինչև 1972 թվական։ Նրանք ունեցել են երկու երեխա՝ Ալեքսանդրա Ավագյան և Թրիստոն Ավագյան։ Իր կյանքի վերջին երկու տարիների ընթացքում նրա ուղեկցորդուհին եղել է բալետի պարուհի Ալեգրա Կենտը[2]։
Կարիերա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1953 թվականին Ավագյանը վերադարձել է Միացյալ նահանգներ և վավերագրական մոնտաժ է սովորել Գիեն Միլիի մոտ։ Ազատ ժամանակ Ավագյանը լուսանկարել է իր եղբոր՝ ջազային երաժիշտ Ջորջ Ավագյանի ստուդիայում աշխատելու գործընթացը[3]։ 1955-1958 թվականներին Ավագյանը մոնտաժել է Էդուարդ Մարոուի «See It Now» ծրագիրը[3]։ «Դուլոզի ունայնությունը» գրքում Ջեք Քերուակը Չարլիի կերպարը ստեղծել է Ավագյանի նմանությամբ։
1958 թվականին Բերթ Շթերնի հետ համատեղ նկարահանել է Newport Jazz երաժշտական փառատոնը։ Արդյունքում ստացել է «Ջազ ամառային օրով» (1959) վավերագրական ֆիլմը (մոնտաժողը նույնպես Ավագյանն է եղել), որը համարվում է «երաժշտական փառատոնի առաջին գեղարվեստական վավերագրական ֆիլմ»[3]։ Նրա մոնտաժած ֆիլմերից են նաև «Գիշերվա աղջիկը»-ը (Girl of the Night)[3], Ռոբերտ Ֆրանկի «O.K. End Here» (1960), Արթուր Փենի «Հրաշք գործողը» (1962), «Միքի մեկ» (1965), Ռոբերտ Ռոզենի «Լիլիթ» (1964)։ «Միքի մեկ»-ում Ավագյանը Ուորեն Բիթիին տանջող անմարմին կերպարի ձայնային դերակատարն է։
Ճանապարհի վերջը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ավագյանը «Ճանապարհի վերջը» (1970) ֆիլմի ռեժիսորն է, որի համար նա արժանացել է Locarno International կինոփառատոնի «Ոսկե ընձառյուծ» մրցանակին[4]։ 1969 թվականին նոյեմբերի յոթին LIFE ամսագիրը իր 9 էջանոց հոդվածում լուսաբանել է ֆիլմը։ Ֆիլմի մասին հարցազրույցներ են վերցրել Playboy և Esquire ամսագրերը։ Ռոջեր Գրինսպանը ֆիլմի մասին գրել է The New York Times-ում[2]։ Գլխավոր դերերում են Ջեյմս Էռլ Ջոնսը, Դորոտի Թրիստանը, Սթեյսի Քիչը և Հարիս Յուլինը։ Ֆիլմում Ավագյանը խաղում է տանտերին, խոզուկին և հեռախոսով խոսող հոգեբույժի ձայնը։ Երաժշտությունը նույնպես եղել է Ավագյանի վերահսկողության ներքո։ Ավագյանի վաղեմի ընկեր Թերրի Սաուզենը եղել է ֆիլմի համապրոդյուսերը և Ավագյանի ու Դեն ՄաքԳուայերի հետ գրել է ֆիլմի սցենարը։ Ֆիլմի դերասաններից շատերը շարունակել են իրենց նշանավոր կինոդերասանների կարիերան։ Ֆիլմը արժանացել է կինոռեժիսոր Սթիվեն Սոդերբերգի հավանությանը։
Այլ աշխատանքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ավագյանը աշխատել է նաև Ֆրենսիս Ֆորդ Կոպպոլայի «Դու այժմ մեծ տղա ես» (1966) ֆիլմի վրա։ Այս ֆիլմի շնորհիվ Ավագյանը իր վրա է սևեռել Ֆրենսիս Ֆորդ Կոպպոլայի ուշադրությունը և դարձել է «Կնքահայրը» ֆիլմի գլխավոր մոնտաժողը։ Սակայն նրանց միջև առաջացան խնդիրներ, երբ ստացան այնպիսի տեղեկություններ, որ Ավագյանը միտումնավոր սաբոտաժ է անում և վատաբանում է Կոպպոլային՝ ցանկանալով զբաղեցնել նրա պաշտոնը[5][6]։ Paramount Pictures-ի տնօրենի օգնական Ջեք Բալարդը կողմ էր, որ Ավագյանը զբաղեցնի Կոպպոլայի տեղը, սակայն ստուդիայի տնօրեն Ռոբերտ Էվանսը մինչև վերջ աջակցել է Կոպպոլային և աշխատանքից հեռացրել է Ավագյանին[5][7]։
Ավագյանը «Ոստիկաններ և ավազակներ» (1973), «One Night Stands» և «11 Harrowhouse» (1974) ֆիլմերի ռեժիսորն է[2]։
1983-1986 թվականներին Ավագյանը եղել է Փերչեյզի Նյու Յորքի պետական համալսարանի կինոյի ֆակուլտետի նախագահը[3]։
Ֆիլմագրություն (ամենահայտնի աշխատանքներ)
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Որպես մոնտաժող
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ջազ ամառային օրով (1959)
- Գիշերվա աղջիկը (1960)
- Հրաշք գործողը (1962)
- Լիլիթ (1964)
- Միքի մեկ (1965)
- Դու այժմ մեծ տղա ես (1966)
- Կատակերգուները (1967)
- Հաջորդ տղամարդը (1976)
- Honeysuckle Rose (1980)
Որպես ռեժիսոր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ջազ ամառային օրով (1959)
- Lad, A Dog (1962)
- One Night Stands (1967) (վավերագրական)
- Ճանապարհի վերջը (1970)
- Ոստիկաններ և ավազակներ (1973)
- 11 Harrowhouse (1974)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Jeremy Gerard (1987 թ․ հունվարի 22). «Aram Avakian, 60, Director and Editor of Films and TV». The New York Times.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Aram A. Avakian dies at 60, film editor and educator». Syracuse Herald Journal (AP article). 1987 թ․ հունվարի 23.
- ↑ Locarno International Film Festival site Արխիվացված 2009-07-19 Wayback Machine
- ↑ 5,0 5,1 «The making of The Godfather». theweek.com (անգլերեն). 2011 թ․ հուլիսի 15. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 8-ին.
- ↑ Phillips, Gene D. (2004). Godfather: The Intimate Francis Ford Coppola. University Press of Kentucky. էջեր 100. ISBN 0813123046.
- ↑ Sragow, Michael (1997 թ․ մարտի 16). «The Making of "The Godfather"». The New Yorker (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 8-ին.