Չովգան
| Չովգան | |
|---|---|
 | |
| Մարմին | Ադրբեջանի ձիասպորտի ֆեդերացիան (Equestrian Federation of the Republic of Azerbaijan) |
| Ծագման երկիր |  Ադրբեջան[1] և  Իրան[2] |
| Կարգավիճակ | թիմային, գնդակով խաղ |
| Հարմարանք | Չովգանի գնդակ  |
| Վայր | 250 x 120 յարդ, Չովգանի դաշտ |
| Առաջին առաջնություն | մթա 6-րդ դար |
| Տարբերվում է | chaugan? |
 Chovgan Վիքիպահեստում | |
Չովգան (ադրբ.՝ Çövkən պարս.՝ چوگان ایرانی), խմբակային սպորտի տեսակ, որ խաղում են մականներով և գնդակով։ Ժամանակակից պոլո խաղի մեկ այլ տարբերակը[3]։ Խաղը ունի հնագույն պատմություն։ Հին ժամանակներում Չովգանը համարվում էր արիստոկրատական խաղ և անցկացվեց առանձին դաշտում[4]։
Չովգանը 2013 թվականից ի վեր գրանցված է Ադրբեջանական Հանրապետությունում ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ցանկում[5]։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Չովգանը ծագում էր մեր դարաշրջանի առաջին հազարամյակի կեսին որպես թիմային խաղ։ Բառը ծագում է կեռված ծայրով փայտի անունից, որը նախկինում օգտագործում էին չոբանները։ Այսօր խաղը խաղում են երկու թիմեր՝ ավանդական հագուստով ու ավանդական երաժշտության հնչյունների ներքո։ Այն խաղը շատ տարածված է Ադրբեջանի Հանրապետությունում, Կենտրոնական Ասիայում, Իրանում, Թուրքիայում, Իրաքում և հարևան երկրներում։ Չովգանը մարզաձևը 2013 թվականին ներառվել է ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ցանկում։ Չովգան խաղում էին հիմնականում քոչվորները, ու այն ընտրվել է, քանի որ գտնվում է վերացման սպառնալիքի ներքո։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ List of Intangible Cultural Heritage in Need of Urgent Safeguarding, Liste du patrimoine immatériel nécessitant une sauvegarde urgente, Lista del Patrimonio Cultural Inmaterial que requiere medidas urgentes de salvaguardia
- ↑ Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Liste représentative du patrimoine culturel immatériel de l’humanité, Lista Representativa del Patrimonio Cultural Inmaterial de la Humanidad
- ↑ Azerbaijan and Iran: Wrestling over Polo-like Game
- ↑ Չովգան
- ↑ ich.unesco.org