Fungsi Implisit
Fungsi Implisit
Fungsi Implisit
Bentuk I F (x,y) = 0 (1 persamaan dan 2 variabel) ada 2 1 = 1 variabel bebas Misalkan y = (x) F (x, (x)) = 0
dy Fx = dx Fy
Bukti : dF =
F F dx + dy = 0 x y dy F / x = dx F / y
Bentuk II F (x, y, z) = 0 (1 persamaan dan 3 variabel) ada 3 1 = 2 variabel bebas Misalkan z = (x, y) F (x, y, (x, y)) = 0 z Fx = x Fz dan
z Fy = y Fz
MUCHSINAH
KALKULUS LANJUT
Bukti : dF = x dx + y dy + z dz = 0
F F F dz = dx dy z x y
F F F
dz =
F / x F / y dx dy F / z F / z
sama sama
Bentuk III F (x, y, z) = 0 G (x, y, z) = 0
Misalkan
z = (x) y = g (x)
dz
dx =
dx
dy
=?
dz / dx =
(F , G) ( y, x ) (F , G) ( y, z )
Fy
Fx Gx Fz Gz
Gy Fy Gy
dy / dx =
(F , G) ( x, z ) (F , G) ( y, z )
Fx
Fz Gz Fz Gz
Gx Fy Gy
Note :
KALKULUS LANJUT
F (x, y, z, t) = 0 G (x, y, z, t) = 0
z
z
= ? = ?
x
y
t
t
=? =?
z =
( F , G) ( z, y) ( F , G) ( x, y )
t =
( F , G) (t , y ) ( F , G) ( x, y )
( F , G) ( x, z ) ( F , G) ( x, y )
( F , G) ( x, t ) ( F , G) ( x, y )
dy
dx
=?
Jawab : a) Dengan cara biasa (turunkan tiap suku terhadap x) Pusat Pengembangan Bahan Ajar - UMB MUCHSINAH
KALKULUS LANJUT
6xy + 3x2
dy dy + 5 y + 5x =0 dx dx
dy (3 x 2 + 5 x ) = 6xy 5y dx
dy 6 xy + 5 y = dx 3x 2 + 5x
dy Fx
b) Dengan rumus dx = Fy dy 6 xy + 5 y = 2 dx 3x + 5x Contoh Bentuk II : 5xy2 + xz + 2y3 z = 5, Jawab : z = (x,y) a) Dengan cara biasa turunkan tiap suku terhadap x dan anggap y konstan 5y2 + z + x z z + 2y3 =0 x x cari
z z dan y x
z ( x + 2 y 3 ) = 5 y 2 z x
z 5y2 + z = x x + 2y3
z x + 2 y 3 = 6 y 2 z 10 xy y
z 6 y 2 z +10 xy = y x +2y3
b) Dengan rumus :
z Fx 5y2 + z = = x Fz x + 2y3
MUCHSINAH
KALKULUS LANJUT
z Fy 10 xy + 6 y 2 z = = y Fz x + 2y3
Carilah Jawab :
a) Dengan cara biasa : Turunkan tiap suku terhadap x dari kedua persamaan 2x + 2y 2+5 2y 5
dy dz =0 +2 dx dx
dy dz =0 + 2z dx dx
dy dz +2 = 2x dx dx dy dz + 2z = 2 dx dx
dy dx
2 2y 5
= 4 yz 10
4 xz + 4
2y
dz dx
5 2y 5
4 y +10 x 4 yz 10
KALKULUS LANJUT
dz dx
2y 5 5
2x 2 2 2z 2 2z 2 2z
2y
( 4 y 10 x ) 4 yz 10
dy dx
2x 2 5
2y
( 4 xz 4) 4 yz 10
Contoh Bentuk IV : F : x2 + 2y3 +z2+ t2 = a G : 3x 2y + z + 5t = b x x y y , , , z t z t x = (z,t) y = g (z,t) a) Dengan cara biasa Untuk mencari x z dan y , turunkan tiap suku terhadap z dari kedua z a dan b konstan
Carilah
Jawab :
2x 3
x y 2 +1 = 0 z x
2z 1 2x 3
2x 3 2x 3
x z
6y 2 2 6y 2 2
2 z 1 6y 2 2
4z + 6 y 2 4 x 18 y 2
z y
2x + 6z 4 x 18 y 2
MUCHSINAH
KALKULUS LANJUT
Untuk mencari
x t
dan
2x 3
x y 2 +5 = 0 t t
2t 6y2 2 6y2 2 5 2x 3
x t
4t + 30 y 2 4 x 18 y 2
2x
2t 5 6y
2
y t
3 2x 3
10 x + 6t 4 x 18 y 2
b) Dengan rumus : x z
( F , G ) ( z , y ) ( F , G ) ( x, y )
2z 6y2 2 6y2 2 1 2x 3
( 4z 6 y 2 ) 4 x 18 y 2
x t
( F , G ) (t , y ) ( F , G ) ( x, y )
2t 5 2x 3 6y 2 2 6y 2 2
( 4t 30 y 2 ) 4 x 18 y 2
Silahkan cari
y y dan z t MUCHSINAH
KALKULUS LANJUT
MUCHSINAH
KALKULUS LANJUT
1. 2. 3. 4. 5.
x3 2y2 + 3z3 = 4 ,
z =? x
z =? y
z z =? =? , y x
2U V + x2 + xy = 0 U + 2V + xy y2 = 0
U U V V , , , x y x y
G : Tentukan : a) b) 6. x y
x x y y , , , U V U V
e 2r cos = 0 F e 2r sin = 0 G
MUCHSINAH
KALKULUS LANJUT