BAHAN PENGAWET SEMULAJADI

Pengawet makanan adalah bahan-bahan yang ditambah ke dalam produk makanan untuk mencegah penguraian disebabkan oleh
perubahan kimia yang menentang atau tindakan mikrob. Matlamat utama di sebalik menggunakan bahan pengawet makanan adalah untuk
memelihara penampilan, tekstur, rasa, sifat dpt dimakan dan nilai nutrien makanan dan juga untuk mengelakkan dari keracunan
makanan.
Cth;gula,serai,kunyit,daun pandan
GARAM bahawa ia dehydrates mikrob melalui proses osmosis. Oleh itu, ia menghalang bakteria yang menyebabkan
kerosakan makanan. Garam juga melindungi makanan daripada yis dan kulat.

GULA menghalang pertumbuhan mikroorganisma melalui fenomena osmosis.
Makanan boleh disimpan sama ada dalam sirap gula atau dalam bentuk yang terhablur, di mana makanan
disimpan dimasak dengan gula hingga ke titik penghabluran. Gula bertindak dengan mengeluarkan air dari
bakteria dan mikroorganisma yang lain, yang sama ada membunuh bakteria atau menghalang pertumbuhan
mereka.

CUKA Walaupun cuka adalah berasid, ia tidak dianggap sebagai bahan kimia yang berbahaya
Ia disediakan oleh penapaian penyelesaian gula dan air di luar peringkat alkohol.
. Cuka mengandungi asid asetik pada kepekatan 4-5%. Ia adalah asid asetik yang membunuh mikrob dan hamper
kerosakan makanan.

Ekstrak rosemary untuk menyenangkan aroma dan rasa - Rosemary ekstrak disediakan oleh penyulingan daun rosemary.
Mereka bertindak sebagai antioksidan yang kuat yang menghalang pengoksidaan juzuk makanan, sekali gus
mengekalkan warna dan rasa makanan.
Ciri-ciri antioksidan mereka adalah disebabkan oleh kehadiran sebatian semula jadi seperti diterpenes fenolik,
carnosol, carnosic asid dan asid rosmarinic.



bahan tambah
makanan
pengawet
untuk menghalang
pembiakan mikroorganisma
supaya makanan tahan lebih
lama tanpa rosak.
natrium nitrit , natrium
benzoat
Daging beku, daging
burger & sosej diawet
menggunakan natrium
nitrit supaya kelihatan
segar & tahan lama
pewarna
Untuk memberikan
warna kepada
makanan
Terdiri daripada
sebatian azo dan
sebatian trifenil

Warna kuning, merah,
perang atau hitam
ialah sebatian azo

Warna hijau, biru atau
lembayung ialah
sebatian trifenil

pemekat
Untuk mengubah
struktur asal bahan
dalam makanan
kepada tekstur yang
halus dan licin dengan
menyerap air
membentuk struktur
gel
Contoh : agar-agar,
kanji & pektin
Pembuatan jem
menggunakan
pektin sebagai
pemekat untuk
menghasilkan gel
pepejal
antipengoksida
Makanan berminyak
termasuk kek,
biskut dan makanan
bergoreng
mengandungi
antipengoksida
Untuk mencegah
minyak dalam
makanan dioksidakan
oleh oksigen dalam
udara
perisa
Untuk memberi atau
meningkatkan rasa
makanan
MSG, Aspartame,
Asesulfame-K
Kek & aiskrim
menggunakan ester
sebagai perisa
tiruan
Minuman
menggunakan
pemanis tiruan
Asesulfame-K
penstabil
Untuk
mengekalkan
emulsi
pencampuran
minyak dan air
dalam makanan
berbentuk emulsi
seperti sos salad,
ais krim dan sup
krim
agar-agar, gam acacia

aditif makanan - produk atau bahan-bahan kimia yang ditambah ke dalam makanan dalam usaha untuk mengekalkan atau meningkatkan
warna dan rasa , meningkatkan jangka hayat mereka dan meningkatkan kualiti
Pewarna makanan khas diperbuat daripada tar arang batu, yang merupakan penyebab barah (kanser ejen menyebabkan).
Monosodium glutamate atau MSG - sakit dada, loya, sawan, dan sebagainya.- pelbagai sos yang dibungkus dan diproses, salad dressing,
kuah, kicap; ikan, ayam dan produk sosej kesan sampingan Monosodium Glutamat termasuk sakit kepala, mual, migrain, penyakit Alzheimer,
radang perut, dan kematian jantung secara tiba- tiba.
Aditif makanan lain seperti aspartame, sorbitol, nitrit, nitrat, dan sebagainya, yang dikaitkan dengan kesan sampingan seperti sakit
perut, sakit kepala, loya, muntah-muntah dan lain-lain kesan sampingan.
(Warna yang digunakan dalam gula-gula, ais krim, dan lain-lain), yang tidak baik untuk kesihatan dan juga boleh menyebabkan
hiperaktif di kalangan kanak-kanak.
Ada kemungkinan bahawa seseorang itu mungkin mempunyai alergi kepada bahan-bahan tertentu (bahan tambahan makanan) dan tidak
mengetahui. Dalam kes itu, orang itu boleh mengalami reaksi alahan seperti ruam kulit, cirit-birit, sakit kepala, loya, kebimbangan,
KESAN BAHAN TAMBAH MAKANAN
KEPADA KESIHATAN
Disebabkan oleh
# kesan kumulatif sesuatu bahan tambah makanan
# pengambilan sesuatu bahan tambah makanan dalam suatu jangka
masa yang panjang
Natrium nitrit
boleh
Menyebabkan
kanser
kerana sebatian
nitrosamina
bersifat
karsinogenik
Natrium benzoat
berlebihan
boleh
menyebabkan
gangguan
saraf
& alergi
MSG
menimbulkan
kesan sampingan
termasuk
sakit kepala,
lemah badan,
sesak nafas
atau muntah.
Pewarna kuning
tartrazine
boleh
menyebabkan
keaktifan
melampau,
asma & ruam
pada
kanak-kanak



NOTA
Bahan Tambah Makanan
Bahan tambah makanan ialah bahan kimia yang ditambahkan ke dalam makanan untuk tujuan mengawet,
atau meningkatkan bau, rasa, dan rupa makanan.

Bahan Tambah Makanan daripada Sumber Asli
1. Garam, gula, dan cuka adalah bahan daripada sumber asli yang digunakan untuk mengawetkan makanan. Contoh bahan
makanan yang diawet dengan bahan tambah ini ialah ikan masin, jem, dan makanan dalam tin.
2. Bahan-bahan tambah makanan ini berfungsi sebagai pengawet, iaitu untuk membunuh mikroorganisma atau mencegah
pertumbuhan mikroorganisma yang merosakkan makanan.
3. Bahan makanan dapat disimpan lebih lama jika ditambahkan pengawet.

Fungsi dan Pengggunaan Bahan Tambahan Buatan dalam Makanan
1. Dalam industri pemprosesan makanan, bahan tambah makanan buatan ditambahkan kepada makanan untuk menjadikan makanan
(a) lebih bermutu.
(b) lebih tahan lama.
(c) kelihatan lebih menarik.
(d) lebih mudah dicerna.

Pengambilan perisa seperti mononatrium glutamat yang berlebihan boleh menyebabkan gangguan saraf dan otak, terutamanya
kepada kanak-kanak, manakala bahan pewarna buatan yang ditambahkan secara berlebihan pada makanan dan minuman boleh
menyebabkan penyakit kanser.



Jenis bahan tambah makan
buatan
Contoh Fungsi Jenis makanan
Pengawet Natrium nitrit Daging, sosej, burger
Natrium benzoat Mencegah pertumbuhan
mikroorganisma
Belacan, cencaluk, jus buah-buahan, sos,
marjerin
Sulfur dioksida
Asid askorbik
Jus buah-buahan, jem
Pengantioksida Asid sorbik, Asid sitrik

Menghalang pengoksidaan
lemak dan minyak oleh oksigen
di udara
Minyak masak, minyak sapi, makan yang
digoreng, biskut
Perisa Mononatrium glutamat Meningkatkan rasa pada
makanan
Kicap soya, sos cili, sos tomato, sos tiram,
makanan rapu
Aspartam Memberikan rasa manis pada
makanan dan minuman tanpa
menggunakan gula
Minuman ringan, makanan rapu
Penstabil dan pemekat Agar-agar dan gam acacia Memekatkan dan menstabilkan
makanan
Tepung susu, makanan bijirin, sos
Pewarna Sebatian azo dan trifenil Mencantikkan rupa makanan Aiskrim, jem, minuman ringan, minuman
kordial, gula-gula, kuih lapis, kek dan aising
Kesan Bahan Tambah Makanan Buatan yang Berlebihan Terhadap Kesihatan
1. Peraturan-Peraturan Makanan 1985 di bawah Akta Makanan 1983 telah menyenaraikan jenis-jenis bahan
tambah makanan buatan yang dibenarkan dan kuantiti bahan yang diluluskan oleh Kementerian Kesihatan
untuk dimasukkan ke dalam makanan.




Aditif adalah bahan kimia yang dicampurkan ke dalam makanan dan ubat-ubatan bagi tujuan meningkatkan kualiti,
menambahkan keenakan dan memantapkan kesegaran. Penggunaan aditif sebenarnya bermula sejak ratusan tahun lalu.
Aditif yang bertindak sebagai pewarna telah digunakan untuk memberi warna kuning kepada mentega sejak kurun ke-14 lagi.

Selain itu, makanan segera ini lazimnya banyak mengandungi perasa seperti monosodium glutamate (MSG). Pada asalnya,
bahan ini diasingkan daripada sejenis rumpai laut. Sekarang MSG boleh diperoleh daripada kanji, gula, jagung, tebu atau
lobak bit. Kesan sampingan -Tanda-tanda sindrom ini termasuk panas badan di bahagian tengkuk dan belakang tubuh, serta
perasaan tertekan di bahagian dada dan muka.

Ayam goreng:
Kaya dengan lemak (hampir 60% kalori diperoleh dari lemak). Banyak garam. la membekalkan protein, niasin dan vitamin B6.
Bahan yang menyalutkannya mengandungi MSG dan pewarna kimia.

Kentang goreng:
Ubi kentang membekalkan protein dan vitamin C. Terlalu banyak lemak dan garam. Warna keemasannya adalah tiruan.

Susu kocak;
Susu ini bercampur udara dan air. Proses ini memerlukan bahan pemekat kimia, penstabil dan pengemuisi. la juga
mengandungi perisa dan pewarna kimia. Susu membekalkan protein dan kalsium dan lapan sudu teh gula di dalam bekas yang
sederhana besarnya.

Minuman berasaskan Kola:
Amat kaya dengan gula (bekas besar mengandungi 14 sudu teh gula. Pewarna kimia dan kafein. Nilai makanannya kosong.



Garam
Secara purata seseorang itu memeriukan tidak lebih daripada lima gram atau satu sudu teh sehari. Kebanyakan jumlah ini
terdapat di dalam makanan secara semula jadi. Menurut satu kajian oleh Suruhanjaya Makanan London, sebiji burger boleh
mengandungi dua hingga tiga gram garam.

Gula
Kebanyakan makanan segera amat manis. Bahan pemanis berkalori rendah aspartam, pernah dilaporkan membawa kesan
sampingan mudarat
kepada pengguna.

LATIHAN - Soalan objektif
1. Tujuan menambah pengawet pada makanan ialah untuk
A mencantikkan rupa makanan.
B meningkatkan rasa makanan.
C mencegah pertumbuhan mikroorganisma.
D mencegah pengoksidaan makan oleh udara.

2. Agar-agar dan gam acacia ialah bahan tambah makanan yang berfungsi sebagai
A pemekat.
B pemanis.
C perisa.
D pewarna.

3. Antara bahan tambah makanan buatan berikut, yang manakah berfungsi sebagai pemanis?
A sulfur dioksida
B asid askorbik
C natrium nitrit
D aspartam

4. Pengantioksida ialah bahan tambah makanan yang berfungsi untuk
A melambatkan kerosakan makanan oleh tindakan bakteria.
B mengurangkan kerosakan makanan oleh oksigen.
C meningkatkan keasidan makanan.
D mencantikkan rupa makanan.

5. Apakah bahan tambah buatan dalam kordial buah-buahan?
I Pengawet
II Pewarna
III Perisa
IV Pemekat

A I sahaja
B II dan III sahaja
C III dan IV sahaja
D I, II, III dan IV
LEMBARAN KERJA
1. Nyatakan maksud bahan tambah makanan.

_____________________________________________________________

2. Namakan tiga bahan tambah makanan daripada sumber asli dan fungsinya.

i. _________________________________________________________

ii. _________________________________________________________

iii. _________________________________________________________


3. Nyatakan fungsi bahan tambah makanan buatan dalam pemprosesan makanan.

i. _________________________________________________________

ii. _________________________________________________________

iii. _________________________________________________________

iv. _________________________________________________________

v. _________________________________________________________


4. Nyatakan tiga kesan buruk bahan tambah makanan terhadap kesihatan.

i. _________________________________________________________

ii. _________________________________________________________

iii. _________________________________________________________