konuşarak farklı din ve etnik kimlikleriyle günlük yaşamın olağan seyri içinde çapraz ilişki ağla... more konuşarak farklı din ve etnik kimlikleriyle günlük yaşamın olağan seyri içinde çapraz ilişki ağları geliştirdiler. Bu makalede çok kimlikli toplumlarda ihtida/irtidad hareketleri ve kadınların "öteki" ile evliliği konusu Midyat örneğinde ortaya konacaktır. Çalışmanın amacı, Tanzimat'la beraber kaza merkezi olan Midyat'ın toplumsal yapısı bağlamında ihtida ve kadınların din değiştirerek yaptıkları evliliklerin ilişkilere etkisini incelemektir. Makalede Midyat özelinde çok kimlikli toplumsal ilişkilerde din değiştirme ve kadınların "öteki" ile evliliklerinin, cemaatin namusuna doğrudan bir saldırı olarak algılandığı, simgesel zafer ya da yenilgi olarak değerlendirildiği, cemaatler arası diniçatışma ve ittifaklara dönüştüğü iddia edilmektedir. Çalışmada ihtida-irtidad ve din değiştirme olayları Osmanlı arşivleri ve kilise arşiv defterlerindeki belgeler üzerinden ortaya konacaktır.
Tanzimat sonrasında uygulanmaya başlanan merkezileşme politikaları sonucunda, adem-i merkeziyetin... more Tanzimat sonrasında uygulanmaya başlanan merkezileşme politikaları sonucunda, adem-i merkeziyetin önemli unsurlarından olan vakıfların özerk konumları zayıflasa da, vakıflar toplumun sosyal ve iktisadi hayatındaki önemlerini korumaya devam etmişlerdir. Bu dönemde Siverek'te başta camiler ve diğer ibadet kurumlarına ait olmak üzere hem hayır cihetine hem de evlada şart kılınmış Müslümanlara ve gayrimüslimlere ait birçok vakıf vardır. Bu çalışma merkeziyetçi politikaların uygulandığı dönemde de Siverek'teki vakıfların çeşitliliği ve işlevselliğinden hareketle toplumdaki rollerinin devam ettiğini iddia etmektedir. Bu makale Siverek'te Tanzimat sonrası dönemin sosyal zihniyetinin ipuçlarını veren vakıfların mahkemelere yansıyan problemlerini Şerʻiyye sicillerini temel alarak ortaya koymayı denemektedir.
This article analyses the mass migration of Chechens to the Ottoman Empire between the mid-1860s ... more This article analyses the mass migration of Chechens to the Ottoman Empire between the mid-1860s and the 1900s. The Russian expansion to the North Caucasus transformed the entire region surrounding the Black Sea, including its demography, governance and politics. This expansion took place in several phases. The first resulted in a major mass migration by several North Caucasian groups, who abandoned the region in response to the increasing presence of Russian military personnel. During the second stage, the exodus of these groups accelerated because of massacres committed by the Russian military in an attempt to take complete control. Many North Caucasians were exiled to Ottoman lands, arriving en masse, either on foot, or by sailing across the Black Sea. This article argues that the Ottoman state lacked a well-functioning settlement policy regarding the incoming North Caucasians. The Ottomans aimed to accommodate the refugees by deploying the frame of viewing them as ‘brothers in religion‘, but this resulted in a number of issues, in particular due to existing problems concerning the state's Tanzimat order, along with the collection of taxes and conflict with Bedouin tribes in the Mardin region. This article examines this phenomenon by means of a study of the Chechens' journey to the Ottoman Empire, focusing specifically on a subgroup of Chechens, who were settled in the Mardin region. Through the use of a considerable array of archival resources, the article seeks to firstly, trace the route taken by the Chechen group to Mardin and secondly, to clarify their transformation from being considered ‘brothers in religion’ by the Ottomans to regional bandits.
State-Yazidi Relationships in the Ottoman Empire Regarding Obedience, Belief and Military Yazidis... more State-Yazidi Relationships in the Ottoman Empire Regarding Obedience, Belief and Military Yazidis or Ezidis are a Kurdish speaking religion group, living in the Sheyhan and Sinjar region around Mosul as well as rural areas of Diyarbakır, Urfa and Mardin. Yazidism is an ethno-religious faith, which is specific to certain families and in which any person out of this belief is not accepted. There are still unresolved debates about when and by whom Yazidism was founded, its origin, and basic belief figures. Islamic scholars argue that the Yezidism was founded by the community known as Adeviye Sect, maintained by the followers of Adi. b. Müsafir,(555/1160) a Sunni sufi, after his death but then deviated from the belief of Islam in time and became an aberrant religion. Some also claim that this belief has survived as a remnant of Iranian religions such as Zarathustra, Mani and Mithraism (Mihrperest). The Ottoman Empire, occupied the surrounding of Mosul and Diyarbekir in 1514, started to ...
Öz 19. yüzyılın sonlarında Osmanlı-Alman siyasi yakınlaşması arkeolojik çalışmalarda da Almanları... more Öz 19. yüzyılın sonlarında Osmanlı-Alman siyasi yakınlaşması arkeolojik çalışmalarda da Almanların bir ayrıcalık kazanmalarına imkân vermiştir. Alman hükümeti bu kazıları, Osmanlı üzerindeki kültürel yayılmanın bir parçası olarak algılamış ve bu düşünce ile desteklemiştir. Max von Oppenheim (1860-1946) Osmanlı arkeoloji araştırmalarında özel bir yerde durur. Oppenheim, 1899'da bugün Suriye-Türkiye sınırının yakınında bulunan Rasulayn kasabası sınırları içerisindeki Tel Halef adlı antik bir yerleşim yeri olan bölgede antik Guzan kentini keşfetmiştir. Uzun uğraşlar sonucu aldığı izinler ile Tel Halef kazılarına ancak 1911'da başlayabilen Oppenheim, yıllarca süren çalışmaları esnasında Ârâmî kral sarayını keşfetmiş neredeyse unutulmuş bir kültürün eşsiz eserlerini ortaya çıkararak yurtdışına kaçırmıştır. 19. yüzyılın sonlarında Osmanlı'nın merkezî gücünün zayıflaması taşrada da belirgin bir şiddette hissedilmişti. Merkez-taşra bürokrasisini derinden sarsan bu arızi durumun olumsuz sonuçları Tel Halef kazıları ve ortaya çıkarılan asar-ı atikayla (tarihi eserler) ilgili uygulama ve politikalarda açık bir şekilde gün yüzüne çıkmıştır. Bu bağlamda bu çalışma, ilk olarak merkez-taşra arasındaki bürokratik görüş ayrılıklarının tarihi eserlerin yurtdışına kaçırılmasına kolaylık sağladığını iddia eder ve bunu Oppenheim'ın Tel Halef kazılarında pratize etmeyi dener. İkinci olarak bu makale bir kısım yerel idarecilerin tarihi eserlerin kaçırılmasına nasıl engel olmaya çalıştıklarına odaklanır.
taş, 2)Lahd: Elle atılabilecek disk şeklinde yassı yuvarlak taş. Her oyuncunun bir lahdi olur. Oy... more taş, 2)Lahd: Elle atılabilecek disk şeklinde yassı yuvarlak taş. Her oyuncunun bir lahdi olur. Oyuncular: En az iki kişi. 5-6 oyuncu arasında zevkle oynanır. Gelen geçenin az olduğu, oyun taşlarından çevrenin ve oyuncuların zarar görmeyeceği temiz bir sokak veya boş bir alan oyun için idealdir. Önce ucu sivri taşla oyuna başlama çizgisi çekilir. Sonra oyuncuların göz kararı ile belirledikleri bir uzaklıkta (beş altı metre) bir tümseğe koza dikilir. Oyun şu şekilde oynanır. 1-Oyuna başlama kurası çekilir. Beş altı metre uzaklıktaki tümsek ya da büyükçe bir taşın üzerine konan ve "koza" denen hedefe oyuna başlama çizgisini geçmeyecek yerden sıra ile herkes elindeki "lahd"ini atar. Herkes atışını tamamladıktan sonra karışla ölçüm yapılır. Kimin "lahdi" koza'ya en uzaksa o kişi ebe seçilir. Kura oyunun birinci aşamasıdır. 2-Attığı taş en uzakta kalan kişi ebe olarak kozanın başına geçer. Diğer oyuncular başlama çizgisini geçmeyecek şekilde ellerindeki yassı yuvarlak taşı (lahd) kozaya sırayla atarlar. İsabet olursa ebe uzağa fırlayan kozayı alıp gelinceye kadar lahdi atan kişi kendi taşını alıp kaçar. Eğer kaçacak zaman bulamazsa ayağını kendi lahdinin üzerine koyarak kaçmak için fırsat bekler. Sırayla diğer çocuklar da lahdlerini atarlar. Koza isabet aldığında ebe onu yerine yerleştirinceye kadar lahdlerini alıp oyun çizgisinin arkasına kaçabilirler. Ebe lahdi yerine koyduktan sonra başlama çizgisini geçmeyenlere eli ile dokunursa o kişi ebe olur. Oyun içinde koza yakınında ayağını kendi taşının(lahd) üzerine koyarak diğer oyuncuların kozayı uzağa fırlatmalarını bekleyen kişi eğer ayağı ile kendi lahdni havaya kaldırarak tek seferde tutabilirse serbestçe lahdini alıp yerine geçme hakkına sahip olur. Oyunun belli bir süre ve sınırı yoktur. En iyi oyuncu kozaya isabet ettirerek onu en uzağa fırlatan kişilerdir. Oyunda atma, koşma, hedefe isabet ettirme ve taşları tanıma yetenekleri gelişir Kaynak: E.
Kudüs, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’ne yönelik emperyalist girişimlerin en belirgin hissedildiği ... more Kudüs, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’ne yönelik emperyalist girişimlerin en belirgin hissedildiği şehirdi. Üç semavi dinin kutsal kabul ettiği Kudüs, bu yüzyılda bir kez daha dünyadaki egemenlik mücadelelerinin sembolik alanlarından biri haline dönüştü. Kudüs’teki egemenlik mücadelesinin başlıca araçlarından biri de Osmanlı vatandaşı olmayan gayrimüslimlerce/ecnebilerce kutsal mekânlara yakın yerlerden alınan arazilere inşa edilen kilise ve manastırlardı. Avrupalı devletler, Osmanlı Devleti üzerindeki politik nüfuzu kullanılarak kilise ve manastırlar inşa ettirdiler. Bu kilise ve manastırlar zaman içinde yine aynı nüfuzu kullanarak başka imtiyazlar da elde etmek istediler. Bu imtiyazların başında kilise ve manastırlara ait arazi ve emlâkin vergiden muaf olması gelmektedir. Çalışmada ecnebi kilise ve manastırlarının bu talepleri ve Osmanlı Devleti’nin bu taleplere karşı tutumu incelenmiştir. Çalışmanın temel kaynakları Osmanlı arşivi ile bu konuda yapılan araştırmalardır.
Midyat 19. yüzyılın sonlarına kadar Yakubi/Süryani Hristiyanların çoğunlukta olduğu ve Turabdin o... more Midyat 19. yüzyılın sonlarına kadar Yakubi/Süryani Hristiyanların çoğunlukta olduğu ve Turabdin olarak tanımlanan bölgenin merkezidir. Bölgede Müslüman, Hristiyan ve Yezidiler, Süryanice, Kürtçe, Arapça (Mahallemi) ve Ermenice konuşarak farklı din ve etnik kimlikleriyle günlük yaşamın olağan seyri içinde çapraz ilişki ağları geliştirdiler. Midyat ve çevresinde Müslümanlar ve Hristiyanlar dil, mezhep ve aşiret gibi farklı ve kısmen nisbi kimlikler üzerinden çatışma ve ittifak alanları oluşturdular. Ancak “Çok Kimlikli Toplumlarda İhtida/İrtidat Hareketleri ve Kadınların “Öteki” ile Evliliği: Midyat Örneği” adı verilen bu çalışmada da görüleceği gibi, tüm bu varsayımsal kimlikler kadınların din değiştirerek evliliği söz konusu olduğunda terkedilerek, kitleleri bir din veya mezhep etrafında toplayabilmektedir. Bu çalışmada, Tanzimat’la beraber kaza merkezi olan Midyat’ın toplumsal yapısı bağlamında ihtida ve kadınların din değiştirerek yaptıkları evliliklerin ilişkilere etkisi incelene...
Journal of Islamic Jerusalem studies, Dec 15, 2018
Kudüs, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’ne yönelik emperyalist girişimlerin en belirgin hissedildiği ... more Kudüs, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’ne yönelik emperyalist girişimlerin en belirgin hissedildiği şehirdi. Üç semavi dinin kutsal kabul ettiği Kudüs, bu yüzyılda bir kez daha dünyadaki egemenlik mücadelelerinin sembolik alanlarından biri haline dönüştü. Kudüs’teki egemenlik mücadelesinin başlıca araçlarından biri de Osmanlı vatandaşı olmayan gayrimüslimlerce/ecnebilerce kutsal mekânlara yakın yerlerden alınan arazilere inşa edilen kilise ve manastırlardı. Avrupalı devletler, Osmanlı Devleti üzerindeki politik nüfuzu kullanılarak kilise ve manastırlar inşa ettirdiler. Bu kilise ve manastırlar zaman içinde yine aynı nüfuzu kullanarak başka imtiyazlar da elde etmek istediler. Bu imtiyazların başında kilise ve manastırlara ait arazi ve emlâkin vergiden muaf olması gelmektedir. Çalışmada ecnebi kilise ve manastırlarının bu talepleri ve Osmanlı Devleti’nin bu taleplere karşı tutumu incelenmiştir. Çalışmanın temel kaynakları Osmanlı arşivi ile bu konuda yapılan araştırmalardır.
Osmanlı/İslam şehir unsurları içinde cami, pazar ve hamam üç temel mekânı oluşturmaktadır. Şehir ... more Osmanlı/İslam şehir unsurları içinde cami, pazar ve hamam üç temel mekânı oluşturmaktadır. Şehir hinterlandından getirilen ürünlerin değişiminin sağlandığı pazar yerleri, temizlik için hamam ve cuma namazı kılınan caminin etrafında oluşan şehirlere daha sonra başka unsurlar eklenmişse de bu üç temel mekân/yapı şehrin mahalleler dışındaki temel mekânları olma özelliklerini korumuşlardır. Ticari mekânlar toprağa bağlı olamayan üretim malları ve diğer ürünlerin pazarlandığı ve bir yerleşim biriminin şehir sayılabilmesinin en önemli unsurlarının başında gelmektedir. Bu çalışmada klasik Osmanlı/İslam şehir özelliklerini içinde barındıran Siverek şehrinin ticari mekânları olan pazar yerleri, çarşılar ve hanlar 19. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen Siverek Şer’iye Sicillerindeki veriler ışığında ortaya konmuştur.
Rimak International Journal of Humanities and Social Sciences
The research aims to shed light on the Ottoman position on the Russo-Japanese war in the Far East... more The research aims to shed light on the Ottoman position on the Russo-Japanese war in the Far East 1904-1905; Where the Ottoman Empire took an intriguing stance, there was a discrepancy between the popular stance and the official stance of the Attic State. The Ottoman people took the stance of open hostility to the Russians, and supported Japan in its struggle against Russia, and the people and intellectuals in the Ottoman Empire showed a great desire for Japan’s victory and defeat.” Petersburg ". While we find the position of Sultan Abdul Hamid and the Ottoman Empire in contradiction to the position of the public towards the people; He adopted the policy of strategic balance in the conflict between the Japanese and the Russians, considering that Russia is the largest neighboring country to the Ottoman Empire, and it still poses a great danger to the property of the Ottoman Empire that must be avoided. Therefore, the Ottoman Sultan followed a completely different plan and policy...
State-Yazidi Relationships in the Ottoman Empire Regarding Obedience, Belief and Military Abstrac... more State-Yazidi Relationships in the Ottoman Empire Regarding Obedience, Belief and Military Abstract Yazidis or Ezidis are a Kurdish speaking religion group, living in the Sheyhan and Sinjar region around Mosul as well as rural areas of Diyarbakir, Urfa and Mardin. Yazidism is an ethno-religious faith, which is specific to certain families and in which any person out of this belief is not accepted. There are still unresolved debates about when and by whom Yazidism was founded, its origin, and basic belief figures. Islamic scholars argue that the Yezidism was founded by the community known as Adeviye Sect, maintained by the followers of Adi. b. Musafir,(555/1160) a Sunni sufi, after his death but then deviated from the belief of Islam in time and became an aberrant religion. Some also claim that this belief has survived as a remnant of Iranian religions such as Zarathustra, Mani and Mithraism (Mihrperest). The Ottoman Empire, occupied the surrounding of Mosul and Diyarbekir in 1514, st...
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi
ÖZET Şer’iyye sicillerindeki kayıtlarda Midyat, 1823’e kadar henüz bir köy statüsündedir. Midyat ... more ÖZET Şer’iyye sicillerindeki kayıtlarda Midyat, 1823’e kadar henüz bir köy statüsündedir. Midyat adı bir kaza olarak ancak 1835 tarihli muhasebe defterinde kayda geçmiştir. Bu tarihten sonra da 300’den fazla köy, idari olarak Midyat’a bağlanmıştır. Turabdin gibi geniş bir alana yayılan irili ufaklı yerleşim birimlerinde vergi, askerlik ve asayiş konularında düzeni sağlamak amacıyla Mahallemi, Halil Begli-İsa Begli ve Midyat kazaları kurulmuştur. Turabdin’de idari bir birim olarak bir kazanın kurulmasının üç temel gerekçesi vardır. Bunlar; aşiretlerin yarattığı asayişsizlik, verginin toplanamaması ve asker celbinde yaşanan olumsuzluklardır. Midyat’ın bir kaza statüsüne ulaşması oldukça karmaşık bir süreçtir ve şehir farklı dönemlerde yeni idari düzenlemelere maruz kalmıştır. Merkezdeki su sıkıntısı da Midyat’ın şehirleşmesindeki en büyük engel olmuştur. Bu bağlamda bu çalışma 1810’dan 1900’lü yıllara kadar çok geniş sınırlara sahip olan Midyat’ın kaza merkezine dönüşme sürecine dair ...
Bu çalışmanın konusu 19. yüzyılda Mardin’de kadınların kurduğu vakıflar, kadınların vakıflar bağl... more Bu çalışmanın konusu 19. yüzyılda Mardin’de kadınların kurduğu vakıflar, kadınların vakıflar bağlamında iktisadi rolleri ve mülkiyet ilişkileridir. Makalede cevabı aranan temel soru, kadın vakıflarını diğerlerinden ayıran özellikler, kadınların vakıflar aracılığı ile ortaya koydukları sosyal ve iktisadi faaliyetler etrafında gelişen mülkiyet ilişkileridir. Mülk sahibi olarak vakıf kuran, vakıflarda mütevelli ve lehdar olarak kadınların iktisadi ve sosyal rollerinin derecesi çalışmanın temel problemidir. Çalışmada öncelikle Mardin’de kadınların 19. yüzyılda kurdukları vakıflar; vakfiyeler, şer’iyye sicilleri ile arşiv belgeleri temel alınarak tespit edilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Mardinli kadınların 19. yüzyılda kurdukları vakıfları tanıtarak, Osmanlı toplumunda kadın ve mülkiyet ilişkileri hakkındaki tartışmalara Mardin örneği bağlamında katkı sağlamaktır. Giriş ve ilk bölümde kadın vakıfları ve kadınların mülkiyet ilişkilerine dair literatür taramasına yer verilmiş, alandaki tart...
Türk Kültürü ve HACI BEKTAŞ VELİ Araştırma Dergisi
Bu konu 26-28 Aralık 2019 tarihlerinde düzenlenen "Osmanlı Bağdat'ı Sempozyumu"'nda tebliğ olarak... more Bu konu 26-28 Aralık 2019 tarihlerinde düzenlenen "Osmanlı Bağdat'ı Sempozyumu"'nda tebliğ olarak sunulmuş, daha sonra yeniden gözden geçirilerek ve genişletilerek makaleye dönüştürülmüştür.
Tanzimat sonrasında uygulanmaya başlanan merkezileşme politikaları sonucunda, adem-i merkeziyetin... more Tanzimat sonrasında uygulanmaya başlanan merkezileşme politikaları sonucunda, adem-i merkeziyetin önemli unsurlarından olan vakıfların özerk konumları zayıflasa da, vakıflar toplumun sosyal ve iktisadi hayatındaki önemlerini korumaya devam etmişlerdir. Bu dönemde Siverek’te başta camiler ve diğer ibadet kurumlarına ait olmak üzere hem hayır cihetine hem de evlada şart kılınmış Müslümanlara ve gayrimüslimlere ait birçok vakıf vardır. Bu çalışma merkeziyetçi politikaların uygulandığı dönemde de Siverek’teki vakıfların çeşitliliği ve işlevselliğinden hareketle toplumdaki rollerinin devam ettiğini iddia etmektedir. Bu makale Siverek’te Tanzimat sonrası dönemin sosyal zihniyetinin ipuçlarını veren vakıfların mahkemelere yansıyan problemlerini Şeri’yye sicillerini temel alarak ortaya koymayı denemektedir.
This article analyses the mass migration of Chechens to the Ottoman Empire between the mid-1860s ... more This article analyses the mass migration of Chechens to the Ottoman Empire between the mid-1860s and the 1900s. The Russian expansion to the North Caucasus transformed the entire region surrounding the Black Sea, including its demography, governance and politics. This expansion took place in several phases. The first resulted in a major mass migration by several North Caucasian groups, who abandoned the region in response to the increasing presence of Russian military personnel. During the second stage, the exodus of these groups accelerated because of massacres committed by the Russian military in an attempt to take complete control. Many North Caucasians were exiled to Ottoman lands, arriving en masse, either on foot, or by sailing across the Black Sea. This article argues that the Ottoman state lacked a well-functioning settlement policy regarding the incoming North Caucasians. The Ottomans aimed to accommodate the refugees by deploying the frame of viewing them as ‘brothers in religion‘, but this resulted in a number of issues, in particular due to existing problems concerning the state's Tanzimat order, along with the collection of taxes and conflict with Bedouin tribes in the Mardin region. This article examines this phenomenon by means of a study of the Chechens' journey to the Ottoman Empire, focusing specifically on a subgroup of Chechens, who were settled in the Mardin region. Through the use of a considerable array of archival resources, the article seeks to firstly, trace the route taken by the Chechen group to Mardin and secondly, to clarify their transformation from being considered ‘brothers in religion’ by the Ottomans to regional bandits.
konuşarak farklı din ve etnik kimlikleriyle günlük yaşamın olağan seyri içinde çapraz ilişki ağla... more konuşarak farklı din ve etnik kimlikleriyle günlük yaşamın olağan seyri içinde çapraz ilişki ağları geliştirdiler. Bu makalede çok kimlikli toplumlarda ihtida/irtidad hareketleri ve kadınların "öteki" ile evliliği konusu Midyat örneğinde ortaya konacaktır. Çalışmanın amacı, Tanzimat'la beraber kaza merkezi olan Midyat'ın toplumsal yapısı bağlamında ihtida ve kadınların din değiştirerek yaptıkları evliliklerin ilişkilere etkisini incelemektir. Makalede Midyat özelinde çok kimlikli toplumsal ilişkilerde din değiştirme ve kadınların "öteki" ile evliliklerinin, cemaatin namusuna doğrudan bir saldırı olarak algılandığı, simgesel zafer ya da yenilgi olarak değerlendirildiği, cemaatler arası diniçatışma ve ittifaklara dönüştüğü iddia edilmektedir. Çalışmada ihtida-irtidad ve din değiştirme olayları Osmanlı arşivleri ve kilise arşiv defterlerindeki belgeler üzerinden ortaya konacaktır.
Tanzimat sonrasında uygulanmaya başlanan merkezileşme politikaları sonucunda, adem-i merkeziyetin... more Tanzimat sonrasında uygulanmaya başlanan merkezileşme politikaları sonucunda, adem-i merkeziyetin önemli unsurlarından olan vakıfların özerk konumları zayıflasa da, vakıflar toplumun sosyal ve iktisadi hayatındaki önemlerini korumaya devam etmişlerdir. Bu dönemde Siverek'te başta camiler ve diğer ibadet kurumlarına ait olmak üzere hem hayır cihetine hem de evlada şart kılınmış Müslümanlara ve gayrimüslimlere ait birçok vakıf vardır. Bu çalışma merkeziyetçi politikaların uygulandığı dönemde de Siverek'teki vakıfların çeşitliliği ve işlevselliğinden hareketle toplumdaki rollerinin devam ettiğini iddia etmektedir. Bu makale Siverek'te Tanzimat sonrası dönemin sosyal zihniyetinin ipuçlarını veren vakıfların mahkemelere yansıyan problemlerini Şerʻiyye sicillerini temel alarak ortaya koymayı denemektedir.
This article analyses the mass migration of Chechens to the Ottoman Empire between the mid-1860s ... more This article analyses the mass migration of Chechens to the Ottoman Empire between the mid-1860s and the 1900s. The Russian expansion to the North Caucasus transformed the entire region surrounding the Black Sea, including its demography, governance and politics. This expansion took place in several phases. The first resulted in a major mass migration by several North Caucasian groups, who abandoned the region in response to the increasing presence of Russian military personnel. During the second stage, the exodus of these groups accelerated because of massacres committed by the Russian military in an attempt to take complete control. Many North Caucasians were exiled to Ottoman lands, arriving en masse, either on foot, or by sailing across the Black Sea. This article argues that the Ottoman state lacked a well-functioning settlement policy regarding the incoming North Caucasians. The Ottomans aimed to accommodate the refugees by deploying the frame of viewing them as ‘brothers in religion‘, but this resulted in a number of issues, in particular due to existing problems concerning the state's Tanzimat order, along with the collection of taxes and conflict with Bedouin tribes in the Mardin region. This article examines this phenomenon by means of a study of the Chechens' journey to the Ottoman Empire, focusing specifically on a subgroup of Chechens, who were settled in the Mardin region. Through the use of a considerable array of archival resources, the article seeks to firstly, trace the route taken by the Chechen group to Mardin and secondly, to clarify their transformation from being considered ‘brothers in religion’ by the Ottomans to regional bandits.
State-Yazidi Relationships in the Ottoman Empire Regarding Obedience, Belief and Military Yazidis... more State-Yazidi Relationships in the Ottoman Empire Regarding Obedience, Belief and Military Yazidis or Ezidis are a Kurdish speaking religion group, living in the Sheyhan and Sinjar region around Mosul as well as rural areas of Diyarbakır, Urfa and Mardin. Yazidism is an ethno-religious faith, which is specific to certain families and in which any person out of this belief is not accepted. There are still unresolved debates about when and by whom Yazidism was founded, its origin, and basic belief figures. Islamic scholars argue that the Yezidism was founded by the community known as Adeviye Sect, maintained by the followers of Adi. b. Müsafir,(555/1160) a Sunni sufi, after his death but then deviated from the belief of Islam in time and became an aberrant religion. Some also claim that this belief has survived as a remnant of Iranian religions such as Zarathustra, Mani and Mithraism (Mihrperest). The Ottoman Empire, occupied the surrounding of Mosul and Diyarbekir in 1514, started to ...
Öz 19. yüzyılın sonlarında Osmanlı-Alman siyasi yakınlaşması arkeolojik çalışmalarda da Almanları... more Öz 19. yüzyılın sonlarında Osmanlı-Alman siyasi yakınlaşması arkeolojik çalışmalarda da Almanların bir ayrıcalık kazanmalarına imkân vermiştir. Alman hükümeti bu kazıları, Osmanlı üzerindeki kültürel yayılmanın bir parçası olarak algılamış ve bu düşünce ile desteklemiştir. Max von Oppenheim (1860-1946) Osmanlı arkeoloji araştırmalarında özel bir yerde durur. Oppenheim, 1899'da bugün Suriye-Türkiye sınırının yakınında bulunan Rasulayn kasabası sınırları içerisindeki Tel Halef adlı antik bir yerleşim yeri olan bölgede antik Guzan kentini keşfetmiştir. Uzun uğraşlar sonucu aldığı izinler ile Tel Halef kazılarına ancak 1911'da başlayabilen Oppenheim, yıllarca süren çalışmaları esnasında Ârâmî kral sarayını keşfetmiş neredeyse unutulmuş bir kültürün eşsiz eserlerini ortaya çıkararak yurtdışına kaçırmıştır. 19. yüzyılın sonlarında Osmanlı'nın merkezî gücünün zayıflaması taşrada da belirgin bir şiddette hissedilmişti. Merkez-taşra bürokrasisini derinden sarsan bu arızi durumun olumsuz sonuçları Tel Halef kazıları ve ortaya çıkarılan asar-ı atikayla (tarihi eserler) ilgili uygulama ve politikalarda açık bir şekilde gün yüzüne çıkmıştır. Bu bağlamda bu çalışma, ilk olarak merkez-taşra arasındaki bürokratik görüş ayrılıklarının tarihi eserlerin yurtdışına kaçırılmasına kolaylık sağladığını iddia eder ve bunu Oppenheim'ın Tel Halef kazılarında pratize etmeyi dener. İkinci olarak bu makale bir kısım yerel idarecilerin tarihi eserlerin kaçırılmasına nasıl engel olmaya çalıştıklarına odaklanır.
taş, 2)Lahd: Elle atılabilecek disk şeklinde yassı yuvarlak taş. Her oyuncunun bir lahdi olur. Oy... more taş, 2)Lahd: Elle atılabilecek disk şeklinde yassı yuvarlak taş. Her oyuncunun bir lahdi olur. Oyuncular: En az iki kişi. 5-6 oyuncu arasında zevkle oynanır. Gelen geçenin az olduğu, oyun taşlarından çevrenin ve oyuncuların zarar görmeyeceği temiz bir sokak veya boş bir alan oyun için idealdir. Önce ucu sivri taşla oyuna başlama çizgisi çekilir. Sonra oyuncuların göz kararı ile belirledikleri bir uzaklıkta (beş altı metre) bir tümseğe koza dikilir. Oyun şu şekilde oynanır. 1-Oyuna başlama kurası çekilir. Beş altı metre uzaklıktaki tümsek ya da büyükçe bir taşın üzerine konan ve "koza" denen hedefe oyuna başlama çizgisini geçmeyecek yerden sıra ile herkes elindeki "lahd"ini atar. Herkes atışını tamamladıktan sonra karışla ölçüm yapılır. Kimin "lahdi" koza'ya en uzaksa o kişi ebe seçilir. Kura oyunun birinci aşamasıdır. 2-Attığı taş en uzakta kalan kişi ebe olarak kozanın başına geçer. Diğer oyuncular başlama çizgisini geçmeyecek şekilde ellerindeki yassı yuvarlak taşı (lahd) kozaya sırayla atarlar. İsabet olursa ebe uzağa fırlayan kozayı alıp gelinceye kadar lahdi atan kişi kendi taşını alıp kaçar. Eğer kaçacak zaman bulamazsa ayağını kendi lahdinin üzerine koyarak kaçmak için fırsat bekler. Sırayla diğer çocuklar da lahdlerini atarlar. Koza isabet aldığında ebe onu yerine yerleştirinceye kadar lahdlerini alıp oyun çizgisinin arkasına kaçabilirler. Ebe lahdi yerine koyduktan sonra başlama çizgisini geçmeyenlere eli ile dokunursa o kişi ebe olur. Oyun içinde koza yakınında ayağını kendi taşının(lahd) üzerine koyarak diğer oyuncuların kozayı uzağa fırlatmalarını bekleyen kişi eğer ayağı ile kendi lahdni havaya kaldırarak tek seferde tutabilirse serbestçe lahdini alıp yerine geçme hakkına sahip olur. Oyunun belli bir süre ve sınırı yoktur. En iyi oyuncu kozaya isabet ettirerek onu en uzağa fırlatan kişilerdir. Oyunda atma, koşma, hedefe isabet ettirme ve taşları tanıma yetenekleri gelişir Kaynak: E.
Kudüs, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’ne yönelik emperyalist girişimlerin en belirgin hissedildiği ... more Kudüs, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’ne yönelik emperyalist girişimlerin en belirgin hissedildiği şehirdi. Üç semavi dinin kutsal kabul ettiği Kudüs, bu yüzyılda bir kez daha dünyadaki egemenlik mücadelelerinin sembolik alanlarından biri haline dönüştü. Kudüs’teki egemenlik mücadelesinin başlıca araçlarından biri de Osmanlı vatandaşı olmayan gayrimüslimlerce/ecnebilerce kutsal mekânlara yakın yerlerden alınan arazilere inşa edilen kilise ve manastırlardı. Avrupalı devletler, Osmanlı Devleti üzerindeki politik nüfuzu kullanılarak kilise ve manastırlar inşa ettirdiler. Bu kilise ve manastırlar zaman içinde yine aynı nüfuzu kullanarak başka imtiyazlar da elde etmek istediler. Bu imtiyazların başında kilise ve manastırlara ait arazi ve emlâkin vergiden muaf olması gelmektedir. Çalışmada ecnebi kilise ve manastırlarının bu talepleri ve Osmanlı Devleti’nin bu taleplere karşı tutumu incelenmiştir. Çalışmanın temel kaynakları Osmanlı arşivi ile bu konuda yapılan araştırmalardır.
Midyat 19. yüzyılın sonlarına kadar Yakubi/Süryani Hristiyanların çoğunlukta olduğu ve Turabdin o... more Midyat 19. yüzyılın sonlarına kadar Yakubi/Süryani Hristiyanların çoğunlukta olduğu ve Turabdin olarak tanımlanan bölgenin merkezidir. Bölgede Müslüman, Hristiyan ve Yezidiler, Süryanice, Kürtçe, Arapça (Mahallemi) ve Ermenice konuşarak farklı din ve etnik kimlikleriyle günlük yaşamın olağan seyri içinde çapraz ilişki ağları geliştirdiler. Midyat ve çevresinde Müslümanlar ve Hristiyanlar dil, mezhep ve aşiret gibi farklı ve kısmen nisbi kimlikler üzerinden çatışma ve ittifak alanları oluşturdular. Ancak “Çok Kimlikli Toplumlarda İhtida/İrtidat Hareketleri ve Kadınların “Öteki” ile Evliliği: Midyat Örneği” adı verilen bu çalışmada da görüleceği gibi, tüm bu varsayımsal kimlikler kadınların din değiştirerek evliliği söz konusu olduğunda terkedilerek, kitleleri bir din veya mezhep etrafında toplayabilmektedir. Bu çalışmada, Tanzimat’la beraber kaza merkezi olan Midyat’ın toplumsal yapısı bağlamında ihtida ve kadınların din değiştirerek yaptıkları evliliklerin ilişkilere etkisi incelene...
Journal of Islamic Jerusalem studies, Dec 15, 2018
Kudüs, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’ne yönelik emperyalist girişimlerin en belirgin hissedildiği ... more Kudüs, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’ne yönelik emperyalist girişimlerin en belirgin hissedildiği şehirdi. Üç semavi dinin kutsal kabul ettiği Kudüs, bu yüzyılda bir kez daha dünyadaki egemenlik mücadelelerinin sembolik alanlarından biri haline dönüştü. Kudüs’teki egemenlik mücadelesinin başlıca araçlarından biri de Osmanlı vatandaşı olmayan gayrimüslimlerce/ecnebilerce kutsal mekânlara yakın yerlerden alınan arazilere inşa edilen kilise ve manastırlardı. Avrupalı devletler, Osmanlı Devleti üzerindeki politik nüfuzu kullanılarak kilise ve manastırlar inşa ettirdiler. Bu kilise ve manastırlar zaman içinde yine aynı nüfuzu kullanarak başka imtiyazlar da elde etmek istediler. Bu imtiyazların başında kilise ve manastırlara ait arazi ve emlâkin vergiden muaf olması gelmektedir. Çalışmada ecnebi kilise ve manastırlarının bu talepleri ve Osmanlı Devleti’nin bu taleplere karşı tutumu incelenmiştir. Çalışmanın temel kaynakları Osmanlı arşivi ile bu konuda yapılan araştırmalardır.
Osmanlı/İslam şehir unsurları içinde cami, pazar ve hamam üç temel mekânı oluşturmaktadır. Şehir ... more Osmanlı/İslam şehir unsurları içinde cami, pazar ve hamam üç temel mekânı oluşturmaktadır. Şehir hinterlandından getirilen ürünlerin değişiminin sağlandığı pazar yerleri, temizlik için hamam ve cuma namazı kılınan caminin etrafında oluşan şehirlere daha sonra başka unsurlar eklenmişse de bu üç temel mekân/yapı şehrin mahalleler dışındaki temel mekânları olma özelliklerini korumuşlardır. Ticari mekânlar toprağa bağlı olamayan üretim malları ve diğer ürünlerin pazarlandığı ve bir yerleşim biriminin şehir sayılabilmesinin en önemli unsurlarının başında gelmektedir. Bu çalışmada klasik Osmanlı/İslam şehir özelliklerini içinde barındıran Siverek şehrinin ticari mekânları olan pazar yerleri, çarşılar ve hanlar 19. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen Siverek Şer’iye Sicillerindeki veriler ışığında ortaya konmuştur.
Rimak International Journal of Humanities and Social Sciences
The research aims to shed light on the Ottoman position on the Russo-Japanese war in the Far East... more The research aims to shed light on the Ottoman position on the Russo-Japanese war in the Far East 1904-1905; Where the Ottoman Empire took an intriguing stance, there was a discrepancy between the popular stance and the official stance of the Attic State. The Ottoman people took the stance of open hostility to the Russians, and supported Japan in its struggle against Russia, and the people and intellectuals in the Ottoman Empire showed a great desire for Japan’s victory and defeat.” Petersburg ". While we find the position of Sultan Abdul Hamid and the Ottoman Empire in contradiction to the position of the public towards the people; He adopted the policy of strategic balance in the conflict between the Japanese and the Russians, considering that Russia is the largest neighboring country to the Ottoman Empire, and it still poses a great danger to the property of the Ottoman Empire that must be avoided. Therefore, the Ottoman Sultan followed a completely different plan and policy...
State-Yazidi Relationships in the Ottoman Empire Regarding Obedience, Belief and Military Abstrac... more State-Yazidi Relationships in the Ottoman Empire Regarding Obedience, Belief and Military Abstract Yazidis or Ezidis are a Kurdish speaking religion group, living in the Sheyhan and Sinjar region around Mosul as well as rural areas of Diyarbakir, Urfa and Mardin. Yazidism is an ethno-religious faith, which is specific to certain families and in which any person out of this belief is not accepted. There are still unresolved debates about when and by whom Yazidism was founded, its origin, and basic belief figures. Islamic scholars argue that the Yezidism was founded by the community known as Adeviye Sect, maintained by the followers of Adi. b. Musafir,(555/1160) a Sunni sufi, after his death but then deviated from the belief of Islam in time and became an aberrant religion. Some also claim that this belief has survived as a remnant of Iranian religions such as Zarathustra, Mani and Mithraism (Mihrperest). The Ottoman Empire, occupied the surrounding of Mosul and Diyarbekir in 1514, st...
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi
ÖZET Şer’iyye sicillerindeki kayıtlarda Midyat, 1823’e kadar henüz bir köy statüsündedir. Midyat ... more ÖZET Şer’iyye sicillerindeki kayıtlarda Midyat, 1823’e kadar henüz bir köy statüsündedir. Midyat adı bir kaza olarak ancak 1835 tarihli muhasebe defterinde kayda geçmiştir. Bu tarihten sonra da 300’den fazla köy, idari olarak Midyat’a bağlanmıştır. Turabdin gibi geniş bir alana yayılan irili ufaklı yerleşim birimlerinde vergi, askerlik ve asayiş konularında düzeni sağlamak amacıyla Mahallemi, Halil Begli-İsa Begli ve Midyat kazaları kurulmuştur. Turabdin’de idari bir birim olarak bir kazanın kurulmasının üç temel gerekçesi vardır. Bunlar; aşiretlerin yarattığı asayişsizlik, verginin toplanamaması ve asker celbinde yaşanan olumsuzluklardır. Midyat’ın bir kaza statüsüne ulaşması oldukça karmaşık bir süreçtir ve şehir farklı dönemlerde yeni idari düzenlemelere maruz kalmıştır. Merkezdeki su sıkıntısı da Midyat’ın şehirleşmesindeki en büyük engel olmuştur. Bu bağlamda bu çalışma 1810’dan 1900’lü yıllara kadar çok geniş sınırlara sahip olan Midyat’ın kaza merkezine dönüşme sürecine dair ...
Bu çalışmanın konusu 19. yüzyılda Mardin’de kadınların kurduğu vakıflar, kadınların vakıflar bağl... more Bu çalışmanın konusu 19. yüzyılda Mardin’de kadınların kurduğu vakıflar, kadınların vakıflar bağlamında iktisadi rolleri ve mülkiyet ilişkileridir. Makalede cevabı aranan temel soru, kadın vakıflarını diğerlerinden ayıran özellikler, kadınların vakıflar aracılığı ile ortaya koydukları sosyal ve iktisadi faaliyetler etrafında gelişen mülkiyet ilişkileridir. Mülk sahibi olarak vakıf kuran, vakıflarda mütevelli ve lehdar olarak kadınların iktisadi ve sosyal rollerinin derecesi çalışmanın temel problemidir. Çalışmada öncelikle Mardin’de kadınların 19. yüzyılda kurdukları vakıflar; vakfiyeler, şer’iyye sicilleri ile arşiv belgeleri temel alınarak tespit edilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Mardinli kadınların 19. yüzyılda kurdukları vakıfları tanıtarak, Osmanlı toplumunda kadın ve mülkiyet ilişkileri hakkındaki tartışmalara Mardin örneği bağlamında katkı sağlamaktır. Giriş ve ilk bölümde kadın vakıfları ve kadınların mülkiyet ilişkilerine dair literatür taramasına yer verilmiş, alandaki tart...
Türk Kültürü ve HACI BEKTAŞ VELİ Araştırma Dergisi
Bu konu 26-28 Aralık 2019 tarihlerinde düzenlenen "Osmanlı Bağdat'ı Sempozyumu"'nda tebliğ olarak... more Bu konu 26-28 Aralık 2019 tarihlerinde düzenlenen "Osmanlı Bağdat'ı Sempozyumu"'nda tebliğ olarak sunulmuş, daha sonra yeniden gözden geçirilerek ve genişletilerek makaleye dönüştürülmüştür.
Tanzimat sonrasında uygulanmaya başlanan merkezileşme politikaları sonucunda, adem-i merkeziyetin... more Tanzimat sonrasında uygulanmaya başlanan merkezileşme politikaları sonucunda, adem-i merkeziyetin önemli unsurlarından olan vakıfların özerk konumları zayıflasa da, vakıflar toplumun sosyal ve iktisadi hayatındaki önemlerini korumaya devam etmişlerdir. Bu dönemde Siverek’te başta camiler ve diğer ibadet kurumlarına ait olmak üzere hem hayır cihetine hem de evlada şart kılınmış Müslümanlara ve gayrimüslimlere ait birçok vakıf vardır. Bu çalışma merkeziyetçi politikaların uygulandığı dönemde de Siverek’teki vakıfların çeşitliliği ve işlevselliğinden hareketle toplumdaki rollerinin devam ettiğini iddia etmektedir. Bu makale Siverek’te Tanzimat sonrası dönemin sosyal zihniyetinin ipuçlarını veren vakıfların mahkemelere yansıyan problemlerini Şeri’yye sicillerini temel alarak ortaya koymayı denemektedir.
This article analyses the mass migration of Chechens to the Ottoman Empire between the mid-1860s ... more This article analyses the mass migration of Chechens to the Ottoman Empire between the mid-1860s and the 1900s. The Russian expansion to the North Caucasus transformed the entire region surrounding the Black Sea, including its demography, governance and politics. This expansion took place in several phases. The first resulted in a major mass migration by several North Caucasian groups, who abandoned the region in response to the increasing presence of Russian military personnel. During the second stage, the exodus of these groups accelerated because of massacres committed by the Russian military in an attempt to take complete control. Many North Caucasians were exiled to Ottoman lands, arriving en masse, either on foot, or by sailing across the Black Sea. This article argues that the Ottoman state lacked a well-functioning settlement policy regarding the incoming North Caucasians. The Ottomans aimed to accommodate the refugees by deploying the frame of viewing them as ‘brothers in religion‘, but this resulted in a number of issues, in particular due to existing problems concerning the state's Tanzimat order, along with the collection of taxes and conflict with Bedouin tribes in the Mardin region. This article examines this phenomenon by means of a study of the Chechens' journey to the Ottoman Empire, focusing specifically on a subgroup of Chechens, who were settled in the Mardin region. Through the use of a considerable array of archival resources, the article seeks to firstly, trace the route taken by the Chechen group to Mardin and secondly, to clarify their transformation from being considered ‘brothers in religion’ by the Ottomans to regional bandits.
Uploads
Papers by ekrem akman