Fara í innihald

Hekl

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Heklað í hring
Loftlykkjur í hekli

Hekl er aðferð við að vinna úr garni með því að nota heklunál en það er nál með krók á öðrum endanum. Heklunálar eru misþykkar eftir því hve þykkt garn er unnið. Við hekl er notað samfellt garn eins og við prjón og er unnið með eina lykkju. Bandið er dregið í gegnum lykkjuna með heklunálinni. Grunnaðferðir í hekli eru loftlykkja, keðjulykkja, fastapinni, hálfstuðull og stuðull. Með grunnaðferðum má mynda margs konar mynstur. Teppi eru hekluð með stjörnuhekli, bylgjuhekli eða sett seman úr ömmuferningum (ömmudúllum). Einnig er til krabbahekl, krókódílahekl og netahekl.

Saga hekls á Íslandi

[breyta | breyta frumkóða]

Hekl er yngra en prjón og nútímahekl er rakið til aðferðar sem kölluð er taburerin en þar er aðferð þegar heklað er í ofinn dúk. Talið er að hekl hafi borist til Íslands með skóla sem Þóra Grímsdóttir og Ágústa Grímsdóttir ráku 1851 til 1853 í Dillonshúsi að Suðurgötu 3 og svo með Kvennaskólanum í Reykjavík sem var stofnaður 1874.

Áhersla var lögð á hannyrðir í þessum skólum og kunnátta breiddist út með námsmeyjum þaðan. Árið 1886 kom út fyrsta hannyrðabókin á íslensku og þar er grein um hekl. Á tímabili var til siðs að hekla milliverk í rúmföt og voru rúmföt með hekluðu milliverki notuð til spari og yfirleitt var heklað milliverk bæði í söngurver og koddaver. Í koddaver voru oftast gerð horn og hekluð blúnda utan um koddann. Mynstur af þessum milliverkum bárust á milli með því að konur teiknuðu upp mynstur á fallegum milliverkum.


Grunngerðir af hekli

[breyta | breyta frumkóða]
Ljósmynd Táknmynd Íslenska Breskt Turning chain
keðjulykkja (kl) slip stitch (sl st eða ss) N/A
loftlykkja chain stitch N/A
fastahekl
/fastapinni
(fp)
double crochet (dc)
hálfur stuðull
(hst)
half treble (htr)
stuðull
(st)
treble (tr)
tvöfaldur stuðull
(tvöf st)
double treble (dtr)
þríbrugðinn stuðull
þrefaldur stuðull
(þref st)
triple/treble treble

Í hekluppskriftum er skammstafað hvað við er átt og fer það eftir tungumálum.

Heiti Íslenska USA UK Danska
keðjulykkja kl sl st sl st km
fastahekl fp sc dc fm
hálfur stuðull hst hdc htr hstm
stuðull st dc tr stm
tvöfaldur stuðull tvöf st tr dtr dblt stm