Menyang kontèn

Obahan budaya bébas

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Lawrence Lessig standing at a podium with a microphone, with a laptop computer in front of him.
Lawrence Lessig, aktivis sing mrabawani ing obahan budaya bébas, difoto ing taun 2005.

Obahan budaya bébas iku obahan sosial sing manuhaké kabébasan ngedum lan ngréka karya-karya kréatif kanthi wujud kontèn bébas[1][2] utawa kontèn binuka[3][4][5] lumantar Internèt lan médhia-médhia liyané.

Obahan iki ora sarujuk marang aturan hak cipta sing keladuk anggoné awèh watesan. Akèh wargané obahan iki sing awèh panemu manawa aturan mangkono ngalang-alangi kréativitas.[6] Wong-wong mau ngarani sistem mangkono "budaya palilah."[7]

Creative Commons iku pakumpulan sing diawiti Lawrence Lessig sing ngréka lisènsi sing ngidinaké tumindak pangedum lan pangréka-ulang kanthi sinartan sawenèh aturan, lan uga sing ngadani situs panggolèkan tumraping karya-karya sing lisènsiné Creative Commons.

Obahan budaya bébas, uga étos ijol-ijolan gagasan kanthi bébasé, iku salaras karo obahan piranti alus sumber binuka lan bébas.

Dinané iki, istilahé bisa ateges manéka obahan-obahan liyané, kaya ta aksès binuka (open access, dicekak OA), budaya campur (remix culture), budaya nglekah (hacker culture), obahan aksès marang widya (access to knowledge movement), sinau sumber binuka (open-source learning), obahan hak sebar (copyleft movement) lan obahan kukuban umum (public domain movement).[butuh sitiran]

Rujukan

[besut | besut sumber]
  1. "What does a free culture look like?". Students of Free culture. Diarsip saka sing asli ing 2021-04-27. Dibukak ing 2009-10-24.
  2. "What is free culture?". Students of Free culture. Diarsip saka sing asli ing 2011-07-26. Dibukak ing 2009-10-24.
  3. The Alternative Media Handbook by Kate Coyer,Tony Dowmunt,Alan Fountain
  4. Open Access: What You Need to Know Now by Walt Crawford
  5. Open Content - A Practical Guide to Using Creative Commons Licences by Wikimedia Deutschland by Till Kreutzer (2014)
  6. Larry Lessig (2007-03-01). "Larry Lessig says the law is strangling creativity". ted.com. Dibukak ing 2016-02-26.
  7. Robert S. Boynton: The Tyranny of Copyright? The New York Times, January 25, 2004

Pranala njaba

[besut | besut sumber]
Sumber
Pakumpulan