რომის პაპი

რომის პაპი (ლათ. Papa < ბერძ. Papas — მამა) — კათოლიკური ეკლესიისა და ვატიკანის სახელმწიფოს მეთაური. რელიგიური ტრადიციის მიხედვით რომის პაპი ითვლება მოციქულ პეტრეს მემკვიდრედ, ქრისტეს წარმომადგენლად („ქრისტეს ვიკარად“) და ეკლესიის ხილულ წინამძღვრად. ამჟამინდელი პაპი ფრანცისკე არის პეტრე მოციქულის 266-ე მემკვიდრე. კარდინალთაგან რომის პაპს კონკლავი ირჩევს მთელი სიცოცხლის ვადით, 1523 წლიდან (კლიმენტ VII) 1978 წლამდე (იოანე-პავლე II) რომის პაპად პრაქტიკულად მხოლოდ იტალიელებს ირჩევდნენ. იტალიელთა გარდა მთელი ისტორიის მანძილზე არსებობდნენ ფრანგი (19-ჯერ), ბერძენი (15-ჯერ), სირიელი (7-ჯერ), ესპანელი (7-ჯერ), გერმანელი (6-ჯერ), ეგვიპტელი (ალექსანდრიიდან, 2-ჯერ), ინგლისელი, პოლონელი, პორტუგალიელი და ჰოლანდიელი პაპები.

რომის პაპის ხელისუფლება შეუზღუდავია, მისი საეკლესიო პრიმატი ემყარება ვატიკანის I საეკლესიო კრების (1869-1870) გადაწყვეტილებას, ხოლო ეკლესიის მმართველობაში ნომინალურად მონაწილეობს ვატიკანის II საეკლესიო კრების (1962-1965) დადგენილების შესაბამისად (ეპისკოპოსთა კოლეგია). 1965 წელს შექმნილ ეპისკოპოსთა სინოდს მხოლოდ სათათბირო ხმის უფლება აქვს. რომის პაპი იწვევს მსოფლიო საეკლესიო კრებებს, ამტკიცებს მათ დადგენილებებს, ანიჭებს კარდინალის წოდებას; ამტკიცებს ეპისკოპოსებს, მას ექვემდებარებიან მონაზვნური ორდენების გენერლები.

რომის პაპის რეზიდენცია ვატიკანშია. იგი ვატიკანის შეუზღუდავი გამგებელია, ატარებს საკუთარ საშინაო და საგარეო პოლიტიკას თავისი ლეგატების, ენციკლიკებისა და ეპისკოპოსთა მეშვეობით. სხვადასხვა ქვეყნებში რომის პაპი გავლენას ახდენს კათოლიკური პარტიების, პროფკავშირების და საერო ორგანიზაციების მოღვაწეობაზე.

რომის პაპები (XIX-XXI საუკუნეებში)

რომის პაპი	არჩევის წელი	სამოქალაქო სახელი	სიცოცხლის წლები
ლეო XIII	1878	ვინჩენცო ჯოაკინო პეჩი	1810-1903
პიუს X	1903	ჯუზეპე მელკიორ სარტო	1835-1914
ბენედიქტე XV	1914	ჯაკომო დელა კიეზა	1854-1922
პიუს XI	1922	აკილე რატი	1857-1939
პიუს XII	1939	ეუჯენიო პაჩელი	1876-1958
იოანე XXIII	1958	ანჯელო ჯუზეპე რონკალი	1881-1963
პავლე VI	1963	ჯოვანი ბატისტა მონტინი	1897-1978
იოანე-პავლე I	1978	ალბინო ლუჩანი	1913-1978
იოანე-პავლე II	1978	კაროლ იოზეფ ვოიტილა	1920-2005
ბენედიქტე XVI	2005	იოზეფ რაცინგერი	1927
ფრანცისკე	2013	ხორხე მარიო ბერგოლიო	1936

იხილეთ აგრეთვე