Kontentke ótiw

Delta

Wikipedia, erkin enciklopediya

Deltadáryanıń teńiz yakı kólge quyılıw jerinde suwda aǵıp kelgen jınslardan payda bolǵan tegislik. Delta atı grek alfabettindegi D (delta) nıń bas haripten alınǵan. Nil dáryasınıń úshmúyesh deltası forman áne sol haripke uqsas bolǵanınan áyyemde sonday atalǵan. Deltada dárya suwı panja formasında kópten-kóp tarmaqlarǵa bólinip aǵadı. Waqıt ótiwi menen delta keńeyip, teńiz ishkerisine kirip bara beredi. Dárya aqızıǵı kóp hám iri bolsa yakı teńiz, kól suwı júzesi tómenlep baratırǵan yakı sayız bolsa, Deltanıń qáliplesiwi tezlesedi. Jılına bir neshe metrden bir neshe júz metrge shekem keńeyip baradı. Deltanıń forması hám maydanı túrlishe: Amazonka deltası — 100 mıń km², Ámiwdárya deltası — 19 mıń km², Volga deltası — 19 mıń km². Delta topıraǵı ónimli.

  • ÓzME. Birinshi tom. Tashkent, 2000-jıl